V CZ 27/06
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:06-10-2014
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt V CZ 27/06
POSTANOWIENIE
Dnia 12 maja 2006 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Zbigniew Strus (przewodniczący)
SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca)
SSN Hubert Wrzeszcz
w sprawie z powództwa Z. B.
przeciwko Skarbowi Państwa - Staroście Powiatu B. i C. Spółce z o.o. w S.
o uzgodnienie treści księgi wieczystej,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 12 maja 2006 r.,
zażalenia powoda na postanowienie Sądu Apelacyjnego […]
z dnia 29 grudnia 2005 r.,
oddala zażalenie; zasądza od powódki na rzecz pozwanego -
Skarbu Państwa - Starosty Powiatu B. kwotę 1200 (tysiąc
dwieście) zł tytułem zwrotu kosztów postępowania
zażaleniowego.
Uzasadnienie
2
Sąd Apelacyjny odrzucił skargę kasacyjną powódki – Z. B. wniesioną od
wyroku tego Sądu z dnia 4 sierpnia 2005 r., ponieważ skarga ta była
niedopuszczalna w świetle przepisów art. 3982
§ 1 k.p.c. Pełnomocnik powódki
oznaczył w skardze wartość przedmiotu zaskarżenia na kwotę 45 000 zł, a więc
niżej niż wynosi ustawowy próg dopuszczalności skargi kasacyjnej, przewidzianej w
art. 3982
§ 1 k.p.c.
W zażaleniu powódki domagano się uchylenia zaskarżonego postanowienia.
Wskazując na cechy powództwa wytoczonego na podstawie art. 10 ust. 1 ustawy
z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (tj. – Dz. U. z 2001 r., Nr
124, poz. 1361), powódka podnosiła, że przedmiotem toczącego się sporu nie są
„prawa majątkowe” w rozumieniu art. 3982
§ 1 k.p.c. Także inne – wskazane
w uzasadnieniu zażalenia – względy mogą przemawiać za dopuszczalnością skargi
kasacyjnej w sprawach toczących się na podstawie art. 10 ust. 1 ustawy z 1982 r.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
W niniejszej sprawie powódka domagała się uzgodnienia treści księgi
wieczystej z istniejącym stanem prawnym, wskazując na to, że nieważna była – jej
zdaniem – umowa sprzedaży określonej w pozwie nieruchomości z dnia
16 września 1982 r. (z racji niedochowania wymogów jej zawarcia, przewidzianych
w art. 6 ustawy z dnia 12 marca 1958 r. o zasadach i trybie wywłaszczania
nieruchomości, Dz.U. z 1974 r. nr 10, poz. 64 ze zm.).
W poprzednio obowiązującym stanie prawnym od dnia 1 lipca 1996 r.,
ukształtowanym ustawą z dnia 1 marca 1996 r. o zmianie k.p.c. – Dz.U. nr 43, poz.
189), Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 10 października 1997 r., II CZ 120/97
(niepublik.) stwierdził, że sprawa o uzgodnienie treści księgi wieczystej
z rzeczywistym stanem prawnym (art. 10 ust. 1 ustawy z 1982 r.) nie jest sprawą
o świadczenie w rozumieniu art. 393 pkt 1 k.p.c. Przepis ten przewidywał
niedopuszczalność kasacji m.in. „w sprawach o świadczenie majątkowe, w których
wartość przedmiotu sporu jest niższa niż pięć tysięcy złotych”. De lege lata w art.
3982
§ 1 k.p.c. (w nawiązaniu do nieobowiązującego przepisu art. 3921
k.p.c.)
wspomina się już o „sprawach o prawa majątkowe”. Uzależnienie dopuszczalności
3
skargi kasacyjnej od wartości przedmiotu zaskarżenia wskazuje na to, że chodzi tu
o takie kategorie spraw, w których można określić wartość przedmiotu sporu.
Sprawa należy zatem do kategorii „spraw o prawa majątkowe”, jeżeli sformułowane
w niej żądanie będzie miało charakter majątkowy. Sprawa o uzgodnienie treści
księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym, chociaż stanowiąca istotnie
odmianę sprawy o ustalenie prawa w rozumieniu art. 189 k.p.c. (por. np. wyrok SN
z dnia 10 października 1985 r. OSNC 1986, z. 7-8, poz. 125), jest sprawą o prawa
majątkowe, jeżeli bezpośrednio dotyczy praw rzeczowych (w tym – prawa
własności), ujawnionych (uprawnionego) w księdze wieczystej. Żądanie powódki
zmierzało, jak wspomniano, do stwierdzenia nieważności umowy sprzedaży
nieruchomości z dnia 16 września 1982 r., dla której prowadzona jest księga
wieczysta. Stanowiło ono zatem żądanie o charakterze majątkowym, dlatego
zainicjowana przez powódkę sprawa należy do kategorii spraw o prawa majątkowe
w rozumieniu art. 3982
§ 1 k.p.c.
W orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się, że sprawa o uzgodnienie
treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym (art. 10 ust. 1 ustawy
z dnia 6 lipca 1982 r.) jest właśnie sprawą o prawa majątkowe w rozumieniu art.
3982
§ 1 k.p.c. (tak np. postanowienie z dnia 30 października 2002 r., II CZ 125/02
nieopublik.; postanowienie z dnia 24 stycznia 2003 r., V CK 8/03, nieopublik.;
postanowienie z dnia 7 lutego 2003 r., III CZ 5/03, nieopublik.; postanowienie
z dnia 7 kwietnia 2000 r., II CSK 54/06, nieopublik.).
W związku z tym, że strona powodowa w skardze kasacyjnej oznaczyła
wartość przedmiotu zaskarżenia na kwotę 45.000 (k. 435 akt), skarga ta okazała
się niedopuszczalna w świetle art. 3982
§ 1 k.p.c. i należało ją odrzucić. Dlatego
Sąd Najwyższy na podstawie art. 3986
§ 3 k.p.c. orzekł jak w sentencji.
O kosztach postępowania zażaleniowego rozstrzygnięto zgodnie z art. 98 §
1 k.p.c. w zw. z art. 108 § 1 k.p.c.
POSTANOWIENIE
Dnia 12 maja 2006 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Zbigniew Strus (przewodniczący)
SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca)
SSN Hubert Wrzeszcz
w sprawie z powództwa Z. B.
przeciwko Skarbowi Państwa - Staroście Powiatu B. i C. Spółce z o.o. w S.
o uzgodnienie treści księgi wieczystej,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 12 maja 2006 r.,
zażalenia powoda na postanowienie Sądu Apelacyjnego […]
z dnia 29 grudnia 2005 r.,
oddala zażalenie; zasądza od powódki na rzecz pozwanego -
Skarbu Państwa - Starosty Powiatu B. kwotę 1200 (tysiąc
dwieście) zł tytułem zwrotu kosztów postępowania
zażaleniowego.
Uzasadnienie
2
Sąd Apelacyjny odrzucił skargę kasacyjną powódki – Z. B. wniesioną od
wyroku tego Sądu z dnia 4 sierpnia 2005 r., ponieważ skarga ta była
niedopuszczalna w świetle przepisów art. 3982
§ 1 k.p.c. Pełnomocnik powódki
oznaczył w skardze wartość przedmiotu zaskarżenia na kwotę 45 000 zł, a więc
niżej niż wynosi ustawowy próg dopuszczalności skargi kasacyjnej, przewidzianej w
art. 3982
§ 1 k.p.c.
W zażaleniu powódki domagano się uchylenia zaskarżonego postanowienia.
Wskazując na cechy powództwa wytoczonego na podstawie art. 10 ust. 1 ustawy
z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (tj. – Dz. U. z 2001 r., Nr
124, poz. 1361), powódka podnosiła, że przedmiotem toczącego się sporu nie są
„prawa majątkowe” w rozumieniu art. 3982
§ 1 k.p.c. Także inne – wskazane
w uzasadnieniu zażalenia – względy mogą przemawiać za dopuszczalnością skargi
kasacyjnej w sprawach toczących się na podstawie art. 10 ust. 1 ustawy z 1982 r.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
W niniejszej sprawie powódka domagała się uzgodnienia treści księgi
wieczystej z istniejącym stanem prawnym, wskazując na to, że nieważna była – jej
zdaniem – umowa sprzedaży określonej w pozwie nieruchomości z dnia
16 września 1982 r. (z racji niedochowania wymogów jej zawarcia, przewidzianych
w art. 6 ustawy z dnia 12 marca 1958 r. o zasadach i trybie wywłaszczania
nieruchomości, Dz.U. z 1974 r. nr 10, poz. 64 ze zm.).
W poprzednio obowiązującym stanie prawnym od dnia 1 lipca 1996 r.,
ukształtowanym ustawą z dnia 1 marca 1996 r. o zmianie k.p.c. – Dz.U. nr 43, poz.
189), Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 10 października 1997 r., II CZ 120/97
(niepublik.) stwierdził, że sprawa o uzgodnienie treści księgi wieczystej
z rzeczywistym stanem prawnym (art. 10 ust. 1 ustawy z 1982 r.) nie jest sprawą
o świadczenie w rozumieniu art. 393 pkt 1 k.p.c. Przepis ten przewidywał
niedopuszczalność kasacji m.in. „w sprawach o świadczenie majątkowe, w których
wartość przedmiotu sporu jest niższa niż pięć tysięcy złotych”. De lege lata w art.
3982
§ 1 k.p.c. (w nawiązaniu do nieobowiązującego przepisu art. 3921
k.p.c.)
wspomina się już o „sprawach o prawa majątkowe”. Uzależnienie dopuszczalności
3
skargi kasacyjnej od wartości przedmiotu zaskarżenia wskazuje na to, że chodzi tu
o takie kategorie spraw, w których można określić wartość przedmiotu sporu.
Sprawa należy zatem do kategorii „spraw o prawa majątkowe”, jeżeli sformułowane
w niej żądanie będzie miało charakter majątkowy. Sprawa o uzgodnienie treści
księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym, chociaż stanowiąca istotnie
odmianę sprawy o ustalenie prawa w rozumieniu art. 189 k.p.c. (por. np. wyrok SN
z dnia 10 października 1985 r. OSNC 1986, z. 7-8, poz. 125), jest sprawą o prawa
majątkowe, jeżeli bezpośrednio dotyczy praw rzeczowych (w tym – prawa
własności), ujawnionych (uprawnionego) w księdze wieczystej. Żądanie powódki
zmierzało, jak wspomniano, do stwierdzenia nieważności umowy sprzedaży
nieruchomości z dnia 16 września 1982 r., dla której prowadzona jest księga
wieczysta. Stanowiło ono zatem żądanie o charakterze majątkowym, dlatego
zainicjowana przez powódkę sprawa należy do kategorii spraw o prawa majątkowe
w rozumieniu art. 3982
§ 1 k.p.c.
W orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się, że sprawa o uzgodnienie
treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym (art. 10 ust. 1 ustawy
z dnia 6 lipca 1982 r.) jest właśnie sprawą o prawa majątkowe w rozumieniu art.
3982
§ 1 k.p.c. (tak np. postanowienie z dnia 30 października 2002 r., II CZ 125/02
nieopublik.; postanowienie z dnia 24 stycznia 2003 r., V CK 8/03, nieopublik.;
postanowienie z dnia 7 lutego 2003 r., III CZ 5/03, nieopublik.; postanowienie
z dnia 7 kwietnia 2000 r., II CSK 54/06, nieopublik.).
W związku z tym, że strona powodowa w skardze kasacyjnej oznaczyła
wartość przedmiotu zaskarżenia na kwotę 45.000 (k. 435 akt), skarga ta okazała
się niedopuszczalna w świetle art. 3982
§ 1 k.p.c. i należało ją odrzucić. Dlatego
Sąd Najwyższy na podstawie art. 3986
§ 3 k.p.c. orzekł jak w sentencji.
O kosztach postępowania zażaleniowego rozstrzygnięto zgodnie z art. 98 §
1 k.p.c. w zw. z art. 108 § 1 k.p.c.