Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I CZ 87/06
POSTANOWIENIE
Dnia 7 listopada 2006 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Tadeusz Wiśniewski (przewodniczący)
SSN Grzegorz Misiurek
SSN Marek Sychowicz (sprawozdawca)
w sprawie ze skargi M. L.
o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem
Sądu Apelacyjnego z dnia 10 kwietnia 2002 r. w sprawie z powództwa M. L.
przeciwko Telewizji […]
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 7 listopada 2006 r.,
zażalenia powoda
na postanowienie Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 17 maja 2006 r.,
oddala zażalenie;
przyznaje radcy prawnemu M. N. od Skarbu Państwa - Sądu
Apelacyjnego kwotę 3600 (trzy tysiące sześćset) złotych z 22 %
podatku od towarów i usług tytułem kosztów nieopłaconej
pomocy prawnej udzielonej z urzędu w postępowaniu
zażaleniowym.
Uzasadnienie
2
Postanowieniem z dnia 17 maja 2006 r. Sąd Apelacyjny odrzucił wniesioną w
dniu 28 listopada 2005 r. skargę powoda M. L. o wznowienie postępowania
zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu Apelacyjnego z dnia 10 kwietnia
2002 r., wydanym w sprawie rozpoznanej w postępowaniu odrębnym –
postępowaniu w sprawach gospodarczych. Ponieważ postanowieniem z dnia 8
stycznia 2003 r. Sąd Najwyższy odmówił przyjęcia do rozpoznania kasacji
wniesionej przez powoda od wymienionego wyroku, a podstawą skargi o
wznowienie nie jest pozbawienie możności działania ani brak należytej
reprezentacji, Sąd Apelacyjny uznał, że przewidziany w art. 47922
k.p.c. dwuletni
termin do wniesienia skargi o wznowienie postępowania w sprawach
gospodarczych upłynął w dniu 8 stycznia 2005 r., a zatem skarga o wznowienie
została wniesiona przez powoda po terminie.
W zażaleniu na powyższe postanowienie powód podniósł, że już od dnia
1 kwietnia 1994 r. nie prowadzi działalności gospodarczej, dowodem na co jest
znajdujące się w aktach sprawy zaświadczenie Urzędu Skarbowego z dnia 20
kwietnia 1995 r. Zarzucił, że zaskarżone postanowienie wydane zostało
z naruszeniem art. 408 w zw. z art. 410 § 1 k.p.c. i wniósł o jego uchylenie
i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu lub
uznanie skargi o wznowienie postępowania za wniesioną w terminie.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Jest bezsporne, że sprawa zakończona prawomocnym wyrokiem Sądu
Apelacyjnego z dnia 10 kwietnia 2002 r. była w chwili jej wszczęcia (dnia 25
stycznia 1993 r.) sprawą gospodarczą w rozumieniu art. 4791
§ 1 k.p.c.
Jak trafnie zauważono w piśmiennictwie prawniczym i w judykaturze (zob.
postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 30 sierpnia 2006 r., II CZ 50/06 (niepubl.),
odpadnięcie w toku rozpoznawania sprawy którejkolwiek z przesłanek
kwalifikujących ją jako sprawa gospodarcza, odbiera jej charakter takiej sprawy.
W praktyce brak następczy, pozbawiający sprawę jej gospodarczego charakteru,
może być spowodowany wyłącznie utratą przez jedną lub obie strony statusu
przedsiębiorcy. Konsekwencją tego jest odpadnięcie podstawy do rozpoznania
3
sprawy w postępowaniu odrębnym przewidzianym dla spraw gospodarczych,
co powinno spowodować przekazanie jej do dalszego rozpoznania w postępowaniu
„zwykłym”. Jednakże bez względu na to, czy wydane zostało postanowienie
lub zarządzenie o rozpoznaniu sprawy w postępowaniu „zwykłym” i czy sprawa
rozpoznawana jest w dalszym ciągu stosownie do przepisów o postępowaniu
odrębnym w sprawach gospodarczych, ze swej istoty nie jest już ona sprawą
gospodarczą i do dalszego postępowania w tej sprawie nie mają zastosowania
przepisy o postępowaniu odrębnym w sprawach gospodarczych, w tym art. 47922
k.p.c.
Zażalenie jest jednakże niezasadne. Wbrew twierdzeniu skarżącego
okoliczność, że zaprzestał on prowadzenia działalności gospodarczej z dniem
1 kwietnia 1994 r., a zatem z tym dniem utracił status przedsiębiorcy (art. 4792
§ 1
k.p.c.), nie została wykazana. Zaświadczenie Pierwszego Urzędu Skarbowego z
dnia 20 kwietnia 1995 r., na które skarżący powołuje się, stwierdza bowiem jedynie,
że „M. L. prowadzi usługi filmowe w zakresie… i w miesiącu kwietniu 1994 r.
podatnik złożył zawiadomienie, w którym informuje o zawieszeniu działalności z
dniem 1 kwietnia 1994 r.” (k. 371). Po pierwsze, z zaświadczenia tego wynika, że
powód złożył oświadczenie o zawieszeniu działalności gospodarczej, a nie o jej
zaprzestaniu. Po drugie, do stwierdzenia zaprzestania prowadzenia działalności
gospodarczej przez przedsiębiorcę nie jest powołany urząd skarbowy, lecz mógł to
jedynie stwierdzić organ prowadzący ewidencję działalności gospodarczej w
przypadku wykreślenia przedsiębiorcy z ewidencji wobec zawiadomienia o
zaprzestaniu prowadzenia działalności gospodarczej (obowiązujący wówczas art.
19 ust. 1 ustawy z dnia 23 grudnia 1988 r. o działalności gospodarczej, Dz. U. Nr
41, poz. 324 ze zm.). Odpowiedniej decyzji lub zaświadczenia stwierdzającego
wykreślenie go z ewidencji działalności gospodarczej powód jednakże nie
przedstawił. Po złożeniu przez niego zaświadczenia Pierwszego Urzędu
Skarbowego z dnia 20 kwietnia 1995 r. Sąd nie miał więc podstawy do odstąpienia
od rozpoznawania sprawy w postępowaniu odrębnym przewidzianym dla spraw
gospodarczych i ze względu na treść tego zaświadczenia nie ma obecnie podstawy
do zaniechania oceny terminowości wniesionej przez powoda skargi o wznowienie
postępowania na podstawie art. 47922
k.p.c.
4
Zaskarżone postanowienie wydane zostało bez naruszenia art. 408
w zw. z art. 410 § 1 k.p.c.
Z przytoczonych względów zażalenie podlega oddaleniu (art. 3941
§ 3
w zw. z art. 39814
k.p.c.).
O kosztach nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu
w postępowaniu zażaleniowym Sąd Najwyższy orzekł na podstawie § 15
rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie
opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa
kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego
z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.).
jc