Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II UK 394/09
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 5 maja 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Zbigniew Myszka (przewodniczący)
SSN Bogusław Cudowski
SSN Jolanta Strusińska-Żukowska (sprawozdawca)
w sprawie z wniosku A. Sp. z o.o. w W.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych
z udziałem zainteresowanego S. B.
o ubezpieczenie społeczne,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 5 maja 2010 r.,
skargi kasacyjnej wnioskodawcy od wyroku Sądu Apelacyjnego […]
z dnia 30 lipca 2009 r.,
oddala skargę kasacyjną.
Uzasadnienie
Wyrokiem z dnia 30 marca 2009 r. Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń
Społecznych oddalił odwołanie wnioskodawcy A. spółki z o.o. od decyzji Zakładu
2
Ubezpieczeń Społecznych z dnia 7 lipca 2008 r. w przedmiocie podlegania
zainteresowanego S. B. ustawodawstwu polskiemu w zakresie ubezpieczeń
społecznych.
Sąd pierwszej instancji ustalił, że wnioskodawca prowadzi działalność
gospodarczą w zakresie pośrednictwa pracy (agencja pracy tymczasowej).
Pracownicy są zatrudniani wyłącznie w celu delegowania ich do pracy we Francji.
Żaden z pracowników, poza administracją, nie wykonywał pracy na terenie Polski.
Zarząd spółki nie przebywa na terenie Polski; znajduje się tu jedynie administracja.
Firma nie realizuje żadnych umów z klientami w Polsce i nie osiąga w Polsce
żadnych dochodów. Zainteresowany S. B. był zatrudniony u wnioskodawcy na
podstawie umów o pracę na czas określony. Praca miała być wykonywana
wyłącznie we Francji. W ocenie Sądu pierwszej instancji, w sprawie należało
ustalić, czy zainteresowany został delegowany w celu wykonywania pracy na
terytorium Francji w rozumieniu art. 14 ust. 1 lit. a rozporządzenia Rady (EWG) nr
1408/71 z dnia 14 czerwca 1971 r. w sprawie stosowania systemów
zabezpieczenia społecznego w stosunku do pracowników najemnych, osób
prowadzących działalność na własny rachunek oraz ich rodzin przemieszczających
się we Wspólnocie (Dz.Urz. WE z 5 lipca 1971 r., L 149, s. 2 ze zm.). Sąd powołał
się na treść Decyzji Komisji Administracyjnej WE do spraw zabezpieczenia
socjalnego pracowników migrujących z dnia 13 grudnia 2000 r. nr 181 w sprawie
oddelegowania pracowników (Dz.Urz. WE z 14 grudnia 2001 r., L 329, s. 73), na
tzw. Praktyczny przewodnik dotyczący oddelegowania pracowników w Państwach
Członkowskich Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego i
Szwajcarii (sformułowany przez Komisję Administracyjną) oraz orzecznictwo
Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości i uznał, że pracownik nadal podlega
dotychczasowemu ustawodawstwu na podstawie art. 14 ust. 1a rozporządzenia,
jeżeli łącznie spełnione są następujące przesłanki: okres oddelegowania nie
przekracza 12 miesięcy, pracownik nie został wysłany w zastępstwie innego
pracownika, utrzymany jest stosunek zależności wobec przedsiębiorstwa
wysyłającego podczas trwania całego okresu oddelegowania, praca jest
wykonywana na rzecz i w interesie przedsiębiorstwa oddelegowującego. W
uzasadnieniu wskazano, że istotnym warunkiem zawartym w decyzji nr 181
3
wynikającym z wytycznych Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości jest wymóg,
aby przedsiębiorstwo wysyłające prowadziło znaczną część działalności na
obszarze państwa wysyłającego (działalność „godną odnotowania”). Sąd podkreślił
również, że w sprawie niesporne jest, że wnioskodawca prowadził działalność
polegającą wyłącznie na zatrudnianiu pracowników w celu ich natychmiastowego
delegowania do pracy we Francji. Wszystkie umowy zawierane były z
przedsiębiorstwami francuskimi i tylko z tego tytułu spółka uzyskiwała dochody.
Żaden z pracowników nie został skierowany do pracy u krajowego pracodawcy.
Tym samym nie spełniono warunku prowadzenia działalności „godnej odnotowania”
w państwie wysyłającym i nie ma też podstaw do uznania, że wnioskodawca
wysyłał pracowników tymczasowo do pracy na terenie innego Państwa
Członkowskiego. Zakres pojęcia „tymczasowo” obejmuje sytuację pracownika stale
zatrudnionego w państwie siedziby przedsiębiorstwa delegowanego do pracy na
terytorium innego Państwa Członkowskiego tylko na z góry oznaczony,
przemijający okres, po upływie którego pracownik wraca do pracy do państwa
wysyłającego a fakt, że wnioskodawca jest agencją pracy tymczasowej nie
przesądza o automatycznym stosowaniu art. 14 ust. 1 lit. a rozporządzenia.
Wyrokiem z dnia 30 lipca 2009 r. Sąd Apelacyjny oddalił apelację
wnioskodawcy od powyższego wyroku, wskazując w uzasadnieniu że w sprawie
znajduje zastosowanie rozporządzenie 1408/71. Zgodnie z art. 13 ust. 2 lit a
rozporządzenia, pracownik najemny podlega ubezpieczeniu według przepisów tego
Państwa Członkowskiego, na terytorium którego jest zatrudniony, nawet jeżeli
zamieszkuje na terytorium innego Państwa Członkowskiego lub jeżeli
przedsiębiorstwo lub pracodawca który go zatrudnia ma swoją zarejestrowaną
siedzibę lub miejsce prowadzenia działalności na terytorium innego Państwa
Członkowskiego. Od tej ogólnej reguły art. 14 rozporządzenia przewiduje wyjątki.
Dla sprawy znaczenie ma wyjątek przewidziany w art. 14 ust. 1 lit. a
rozporządzenia, z którego wynika, najogólniej rzecz ujmując, że podleganie
zainteresowanego ustawodawstwu polskiemu uzależnione jest od tego, aby był on
„zwykle zatrudniony" przez przedsiębiorstwo i został przez pracodawcę skierowany
do wykonywania pracy na terytorium innego Państwa Członkowskiego przez okres
nieprzekraczający dwunastu miesięcy. Zgodnie z ustaleniami faktycznymi
4
zainteresowany zatrudniony przez wnioskodawcę wykonywał obowiązki
pracownicze wyłącznie we Francji. Nie był więc pracownikiem delegowanym w
rozumieniu art. 14 ust. 1 lit. a rozporządzenia. Rodzaj podmiotu zatrudniającego –
agencja pracy tymczasowej - nie zmienia powyższej oceny. Sąd Apelacyjny
podkreślił jednocześnie, że w pełni akceptuje stanowisko Sądu pierwszej instancji,
iż warunkiem powołania się przez pracodawcę na art. 14 ust. 1 lit. a rozporządzenia
jest prowadzenie znacznej części działalności na terenie państwa wysyłającego. Z
umowy spółki wnioskodawcy wynika bardzo szeroki przedmiot działalności, lecz
działalność spółki na terenie Polski była ukierunkowana wyłącznie na rekrutację i
udostępnianie pracowników innym podmiotom działającym za granicą.
Powyższy wyrok zaskarżył w całości skargą kasacyjną pełnomocnik
wnioskodawcy i zarzucając naruszenie przepisów prawa materialnego - art. 14 ust.
1 lit. a rozporządzenia Rady (EWG) nr 1408/71 w sprawie stosowania systemów
zabezpieczenia społecznego do pracowników najemnych, osób prowadzących
działalność na własny rachunek i do członków ich rodzin przemieszczających się
we Wspólnocie, przez jego błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że Spółka
nie prowadziła działalności na terenie Polski i tym samym, że nie spełniła warunków
delegowania pracowników umożliwiających pozostawienie jej pracowników w
polskim systemie ubezpieczeń społecznych, wniósł o jego uchylenie w całości oraz
uchylenie poprzedzającego go wyroku Sądu Okręgowego i przekazanie sprawy
temu Sądowi do ponownego rozpoznania, ewentualnie o zmianę zaskarżonego
wyroku poprzez uwzględnienie apelacji, wraz z orzeczeniem o kosztach
postępowania. W uzasadnieniu skargi powołano się na decyzję nr 181 w sprawie
interpretacji art. 14 ust. 1 i 2, art. 14a ust. 1 i 2 oraz art. 14b rozporządzenia,
wydaną na podstawie art. 81 lit. a rozporządzenia, przez Komisję Wspólnot
Europejskich ds. Zabezpieczenia Socjalnego i Pracowników Sezonowych, w której
stwierdzono, że „pracownik podlegający zgodnie z Rozporządzeniem przepisom
prawnym Państwa Członkowskiego, zostaje zatrudniony w Państwie
Członkowskim, w którym ma siedzibę lub zakład przedsiębiorstwo, w celu wysłania
go na rachunek tego przedsiębiorstwa do innego Państwa Członkowskiego, o ile: a)
w okresie wysłania nadal występuje stosunek pracy pomiędzy tym
przedsiębiorstwem a pracownikiem, b) przedsiębiorstwo to prowadzi swoją
5
działalność zazwyczaj w pierwszym Państwie Członkowskim, tzn. o ile to
przedsiębiorstwo wykonuje zwyczajowo oznaczoną działalność na terytorium
pierwszego Państwa Członkowskiego. Aby w razie konieczności lub wątpliwości
stwierdzić, czy przedsiębiorstwo wykonuje zwyczajowo oznaczoną działalność na
terytorium Państwa Członkowskiego, w którym ma ono swój zakład, właściwa
władza tego państwa musi ocenić całokształt działalności tego przedsiębiorstwa. W
tym celu należy uwzględnić m.in. miejsce siedziby i zarządu przedsiębiorstwa,
liczbę pracowników zatrudnionych w Państwie Członkowskim miejsca siedziby
względnie w zarządzie oraz w innym Państwie Członkowskim, miejsce zatrudnienia
wysyłanych pracowników, miejsce, w którym zawierana jest większość umów z
klientami, prawo, któremu podlegają umowy zawierane między przedsiębiorstwem
a pracownikami lub klientami, a także obrót osiągnięty w odpowiednio określonym
przedziale czasu w danym Państwie Członkowskim". W opinii skarżącego warunki
te dotyczą tak pracodawcy, jak i pracownika. Sądy obu instancji skupiły się głównie
na warunkach, które powinien spełnić pracodawca. Zaznaczono, że w decyzji
organu rentowego, jak i w uzasadnieniach wyroków obu Sądów orzekających w
sprawie, warunki delegowania są jedynie wymienione bez precyzyjnego wskazania,
których warunków wnioskodawca nie spełnia. Wnioskodawca wskazał także, iż
pogląd Sądu drugiej instancji, zgodnie z którym dla powołania się przez
przedsiębiorstwo na przepisy dotyczące delegowania, powinno ono prowadzić
znaczną część działalności na obszarze państwa wysyłającego, jest błędny. Z
powołaniem się na orzeczenie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (ETS) w
sprawie Fitzwilliam, C-202/97, podniósł, że Trybunał uznał, iż użycie przez
europejskiego prawodawcę pojęcia „prowadzić działalność godną odnotowania w
kraju wysyłającym" nie oznacza, że w kraju oddelegowującym działalność
przedsiębiorstwa musi mieć charakter przeważający. Skarżący wskazał także na
wątpliwości co do korzyści dla pracownika ubezpieczonego dotychczas wyłącznie w
Polsce, jeśli na krótki czas zostanie on objęty francuskim systemem
zabezpieczenia społecznego, by po powrocie ponownie podlegać polskiemu
ustawodawstwu. W jego ocenie jest to sprzeczne ze swobodą przemieszczania się
pracowników (zasada ta ma wynikać z preambuły rozporządzenia). Poza tym,
zgodnie z art. 48 rozporządzenia okres ubezpieczeniowy w danym Państwie
6
Członkowskim krótszy niż 12 miesięcy nie daje podstawy do żądania wypłaty części
emerytury lub renty przez to państwo. W opinii skarżącego, wszystkie wskazane
przez art. 14 ust. 1 lit a rozporządzenia warunki zostały w sprawie spełnione.
Zainteresowany został przez wnioskodawcę zatrudniony na podstawie umowy o
pracę, został delegowany do pracy za granicę na okres nieprzekraczający 12
miesięcy, oraz nie został delegowany w miejsce innej osoby, której okres
delegowania upłynął.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Wstępnie należy zaznaczyć, że zgodnie z art. 39813
§ 1 i 2 k.p.c., Sąd
Najwyższy rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej (jej podstaw) i jest
związany ustaleniami faktycznymi stanowiącymi podstawę zaskarżonego
orzeczenia, jeżeli skarga nie zawiera zarzutu naruszenia przepisów postępowania
(bądź jeżeli taki zarzut okaże się niezasadny). Zgodnie z art. 3983
§ 3 k.p.c.
podstawą skargi kasacyjnej nie mogą być zarzuty dotyczące ustalenia faktów lub
oceny dowodów. Oznacza to jednoznaczne określenie funkcji Sądu Najwyższego
jako sądu prawa, który rozpoznając skargę kasacyjną w granicach jej podstaw, jest
związany z mocy art. 39813
§ 2 k.p.c. ustaleniami faktycznymi stanowiącymi
podstawę zaskarżonego orzeczenia, jeżeli w skardze nie podniesiono zarzutu
naruszenia przepisów postępowania, tak jak w rozpatrywanej skardze kasacyjnej.
W sprawie przedmiotem sporu było ustalenie właściwego ustawodawstwa,
któremu powinien podlegać pracownik wnioskodawcy, w zakresie podlegania
obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu. Z niepodważonych ustaleń
faktycznych Sądu Apelacyjnego wynika, że zainteresowany w sprawie pracownik
wykonywał pracę wyłącznie na terenie Francji. Zawierając umowę o pracę strony
były w pełni świadome, że na terenie Polski nie będą wykonywane jakiekolwiek
czynności związane z jej realizacją, a skarżąca agencja zatrudniła
zainteresowanego wyłącznie w celu wykonywania pracy tymczasowej na rzecz i
pod kierownictwem francuskiego pracodawcy. W związku z powyższymi
ustaleniami faktycznymi należy stwierdzić, że w sprawie znajdują zastosowanie
przepisy Rozporządzenia Rady (EWG) Nr 1408/71 z dnia 14 czerwca 1971 r. w
sprawie stosowania systemów zabezpieczenia społecznego do pracowników
najemnych, osób prowadzących działalność na własny rachunek i do członków ich
7
rodzin przemieszczających się we Wspólnocie (Dz.U.E.L. 71.149.2, ze zm. – dalej
rozporządzenie 1408/71). W przypadku pracowników najemnych generalną regułą
jest podleganie systemowi zabezpieczenia społecznego kraju, w którym jest
świadczona praca (lex loci laboris). Przepis art. 13 ust. 2a rozporządzenia 1408/71
stanowi bowiem, że z zastrzeżeniem przepisów art. 14 – 17, pracownik najemny
zatrudniony na terytorium jednego Państwa Członkowskiego podlega
ustawodawstwu tego państwa, nawet jeżeli zamieszkuje na terytorium innego
Państwa Członkowskiego lub jeżeli przedsiębiorstwo lub pracodawca, który go
zatrudnia ma swoją zarejestrowaną siedzibę lub miejsce prowadzenia działalności
na terytorium innego Państwa Członkowskiego. W rozporządzeniu przewidziano
liczne wyjątki od powyższej zasady terytorialności. W rozpatrywanej sprawie, jak
trafnie przyjął Sąd drugiej instancji, decydujące znaczenie ma przepis art. 14 ust.
1a rozporządzenia 1408/71. Stanowi on, że pracownik najemny zatrudniony na
terytorium Państwa Członkowskiego przez przedsiębiorstwo, w którym jest zwykle
zatrudniony i przez które został skierowany do wykonywania pracy na terytorium
innego Państwa Członkowskiego podlega nadal ustawodawstwu pierwszego
Państwa Członkowskiego, pod warunkiem, że przewidywany okres wykonywania
pracy nie przekracza dwunastu miesięcy i że nie został on skierowany w miejsce
innej osoby, której okres skierowania upłynął. W sprawie jest niespornym, że okres
wykonywania pracy we Francji nie przekraczał 12 miesięcy oraz, że pracownik nie
został skierowany w miejsce innej osoby, której upłynął okres skierowania,
powyższe jednak nie przesądzało o rozstrzygnięciu sprawy. W ocenie Sądu
Najwyższego rozważeniu podlegała treść przepisu art. 14 ust. 1a rozporządzenia
1408/71 z uwzględnieniem wykładni dokonanej w Decyzji Nr 181, orzecznictwa
Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości i Sądu Najwyższego oraz dorobku
doktryny. Istotne znaczenie ma w rozstrzyganej sprawie Decyzja Komisji
Administracyjnej ds. Zabezpieczenia Społecznego Nr 181 z dnia 13 grudnia 2000 r.
(L 329/73) wydana w celu wykładni przepisów rozporządzenia 1408/71 – zwana
dalej Decyzją. Punkt 3 Decyzji dotyczy szczególnej sytuacji, w której pracownik
został zatrudniony wyłącznie w celu oddelegowania do innego przedsiębiorstwa w
Państwie Członkowskim. Poza istnieniem więzi pracowniczej wymaga się wtedy, by
przedsiębiorstwo delegujące „zwykle” prowadziło działalność na terenie państwa, z
8
którego pracownik został oddelegowany. Ponadto stwierdza się, że chodzi o
działalność „godną odnotowania” w kraju delegującym. Decyzja ta została wydana
na podstawie art. 81 rozporządzenia 1408/71. Zadania Komisji dotyczą, między
innymi, dokonywania wykładni przepisów rozporządzenia, która jest podejmowana
jednomyślnie i ogłaszana w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, słuszne zatem
jest odniesienie się do warunków wynikających z Decyzji, pozwalające na
wyjaśnienie znaczenia działalności „zwykle” prowadzonej i „godnej odnotowania” w
kraju delegującym. W tym celu uzasadnione jest wykorzystanie orzecznictwa ETS
oraz wykładni dokonanej przez Komisję Administracyjną. „Praktyczny Przewodnik
Dotyczący Oddelegowania Pracowników w Państwach Członkowskich Unii
Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Szwajcarii”, przyjęty przez
Komisję, nie ma co prawda charakteru normatywnego, ale może być traktowany
jako źródło wykładni autentycznej. W jego punkcie 6 stwierdza się, że w przypadku
agencji pracy czasowej mogą występować liczne niewłaściwe praktyki i nadużycia
przy wysyłaniu ofert (zjawisko firm będących jedynie „skrzynkami pocztowymi”).
Natomiast w odniesieniu do sformułowania (Decyzji) „prowadzić znaczącą część
działalności na obszarze państwa wysyłającego” stwierdzono, że prowadzenie w
tym państwie wyłącznie działań związanych z zarządzaniem wewnętrznym nie
będzie już stanowiło uzasadnienia dla stosowania przepisów dotyczących
oddelegowania. Wobec ustaleń faktycznych poczynionych w sprawie, według
których pracownicy agencji byli zatrudniani wyłącznie w celu wykonywania pracy
we Francji, żaden z nich (poza administracją) nie wykonywał pracy na terenie
Polski, zarząd spółki nie przebywa na terenie Polski, na terenie Polski nie były
także realizowane żadne umowy z podmiotami polskimi, a agencja nie osiąga tu
żadnych dochodów, należało przyjąć, że do zainteresowanego nie mogło być
zastosowane wyłączenie zawarte w art. 14 ust. 1a rozporządzenia 1408/71. W
kwestii obu powyższych przesłanek wypowiadał się już Europejski Trybunał
Sprawiedliwości. W sprawie Manpower, wyrok ETS z dnia 17 grudnia 1970 r. –
wydany na gruncie poprzedniego rozporządzenia Nr 3 (35/70, ECR 1970/1251),
rozstrzygnięto o możliwości delegowania, na podstawie art. 14 ust. 1a
rozporządzenia 1408/71, pracowników agencji pracy tymczasowej. W ocenie ETS,
przyjęcie takiego rozwiązania uzasadnia usunięcie trudności, jakie są związane z
9
krótkotrwałym przemieszczaniem się pracowników delegowanych i zmianą sytemu
zabezpieczenia społecznego. Wskazano także, że ze względu na różnice w
poszczególnych systemach zabezpieczenia społecznego państw członkowskich UE
(różna wysokość składki i świadczeń) powoływanie się wyłącznie na trudności z
krótkotrwałym przemieszczaniem się mogłoby być nadużywane przez
przedsiębiorstwa, które zajmują się wyłącznie delegowaniem pracowników do
innych państw członkowskich i wykorzystywaniem różnic w systemach
ubezpieczenia społecznego. Na ten aspekt problemu zwrócono wyraźnie uwagę w
późniejszym orzecznictwie ETS. W wyroku z dnia 10 lutego 2000 r., w sprawie
Fitzwilliam (C-202/97, ECR 2000/2/l-00883, LEX nr 82707), Trybunał
Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) stwierdził, że art. 14 ust. 1a
rozporządzenia 1408/71, w wersji skodyfikowanej rozporządzeniem nr 2001/83,
powinien być interpretowany w ten sposób, że w celu skorzystania z przywileju
przyznanego przez ten przepis (który, ustanawiając odstępstwo od reguły, zgodnie
z którą osoba podlega ustawodawstwu Państwa Członkowskiego, na którego
terytorium jest zatrudniona, zezwala przedsiębiorstwu, w którym jest ona zwykle
zatrudniona, na utrzymywanie rejestracji tej osoby w systemie zabezpieczenia
społecznego Państwa Członkowskiego, na którego terytorium przedsiębiorstwo ma
siedzibę), przedsiębiorstwo pracy tymczasowej, które przekazuje czasowo
pracowników z jednego Państwa Członkowskiego do dyspozycji przedsiębiorstwom
mającym siedzibę w innym Państwie Członkowskim, musi zwykle wykonywać swą
działalność w tym pierwszym Państwie. Warunek ten jest spełniony, jeżeli
przedsiębiorstwo zwyczajowo prowadzi na znaczną skalę działalność w Państwie,
w którym ma siedzibę. Nietrafny jest zatem argument podniesiony w skardze, że z
orzeczenia powyższego nie wynika, iż działalność ta musi mieć charakter
przeważający. Sąd Apelacyjny nie stwierdził bowiem, że działalność agencji
delegującej powinna mieć charakter „przeważający”, lecz, że ma to być
prowadzenie „znacznej” działalności na terenie państwa wysyłającego. W kolejnym
wyroku z dnia 9 listopada 2000 r. w sprawie Plum (C-404/98, ECR 2000/11A/l-
09379, LEX nr 83030) jednoznacznie stwierdzono, że zastosowanie art. 14 ust. 1a
rozporządzenia 1408/71, zmienionego i uaktualnionego przez rozporządzenie nr
2001/83, nie dotyczy pracowników przedsiębiorstwa z siedzibą w jednym Państwie
10
Członkowskim, wysyłanych do pracy na terytorium innego Państwa
Członkowskiego, w którym poza czysto wewnętrznymi działaniami zarządzającymi,
to przedsiębiorstwo prowadzi całą swoją działalność. Pracownicy takiego
przedsiębiorstwa podlegają zatem ustawodawstwu dotyczącego zabezpieczenia
społecznego Państwa Członkowskiego, na którego terytorium rzeczywiście pracują.
Stanowisko takie zostało też wyrażone w sprawie Manpower i jest akceptowane w
orzecznictwie Sądu Najwyższego (por. np. wyrok z dnia 5 listopada 2009 r., II UK
99/09, postanowienie z dnia 8 marca 2010 r., II UK 23/10, oraz wyrok z dnia 11
maja 2010 r., II UK 378/09 - dotąd niepublikowane). Na podstawie wyżej
przedstawionych poglądów TSUE można stwierdzić, że skarżąca agencja pracy
tymczasowej nie spełnia warunku polegającego na tym, iż zwyczajowo prowadzi na
znaczną skalę działalność na terytorium Polski. Tym samym można też stwierdzić,
że stanowisko powyższe znajduje swe uzasadnienie tak w przepisach unijnych,
regulujących koordynację systemów zabezpieczenia społecznego, jak i w
poglądach organów uprawnionych do interpretacji prawa unijnego oraz w
dotychczasowym orzecznictwie Sądu Najwyższego. Powyższe wnioski
potwierdzają – co warto odnotować – regulacje przyjęte w rozporządzeniach, które
weszły w życie 1 maja 2010 r. Są to rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i
Rady (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów
zabezpieczenia społecznego (DZ.U.UE.L.04.166.1) oraz rozporządzenie
Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 987/2009 z dnia 16 września 2009 r.
dotyczące wykonywania rozporządzenia nr 883/2004 (DZ.U.UE.L.284.1). Zgodnie z
art. 12 ust. 1 pierwszego z powołanych rozporządzeń osoba, która wykonuje
działalność jako pracownik najemny w Państwie Członkowskim w imieniu
pracodawcy, który normalnie tam prowadzi swą działalność, a która jest
delegowana przez tego pracodawcę do innego Państwa Członkowskiego do
wykonywania pracy w imieniu tego pracodawcy, nadal podlega ustawodawstwu
pierwszego Państwa Członkowskiego, pod warunkiem, że przewidywany czas
takiej pracy nie przekracza 24 miesięcy i że osoba ta nie jest wysłana, by zastąpić
inną osobę. Natomiast w art. 14 ust. 2 drugiego rozporządzenia doprecyzowano, że
przedmiotowe sformułowanie odnosi się do pracodawcy zazwyczaj prowadzącego
znaczną część działalności, innej niż działalność związana z samym zarządzaniem
11
wewnętrznym, na terytorium państwa członkowskiego, w którym ma swoją siedzibę,
z uwzględnieniem wszystkich kryteriów charakteryzujących działalność prowadzoną
przez dane przedsiębiorstwo. Odnośne kryteria muszą zostać dopasowane do
specyficznych cech każdego pracodawcy i do rzeczywistego charakteru
prowadzonej działalności. Nowe regulacje są więc zgodne z dotychczasowym
rozumieniem poprzednich przepisów. W tej sytuacji należy uznać, że przepisy
nowych rozporządzeń nie zmieniły dotychczasowego stanu prawnego lecz jedynie
go potwierdziły i doprecyzowały, natomiast decydujące dla rozstrzygnięcia sprawy
były dokonane ustalenia faktyczne, z których wynika jednoznacznie, że nie został
spełniony warunek prowadzenia znacznej (godnej odnotowania) działalności na
terenie państwa wysyłającego pracownika, a tym samym w sprawie nie znajdował
zastosowania wyjątek przewidziany w art. 14 ust. 1a rozporządzenia 1408/71.
Tym samym skoro podniesiony w skardze zarzut naruszenia prawa
materialnego, przez błędną wykładnię art. 14 ust. 1a rozporządzenia 1408/71 jest
nieuzasadniony, zaskarżony wyrok odpowiada prawu, czym się kierując orzeczono
jak w sentencji na podstawie art. 39814
k.p.c.