II UO 2/10
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:26-01-2015
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt II UO 2/10
POSTANOWIENIE
Dnia 8 października 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Halina Kiryło (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Zbigniew Myszka
SSN Małgorzata Wrębiakowska-Marzec
w sprawie z wniosku C. B.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych
o przeliczenie świadczenia,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 8 października 2010 r.,
wniosku C. B. o wyłączenie sędziów Sądu Apelacyjnego w […]
oddala wniosek.
UZASADNIENIE
W sprawie toczącej się przed Sądem Okręgowym w G. na skutek odwołania
ubezpieczonej C. B. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 4 marca
2010 r. wniosła o wyłączenie wszystkich sędziów Sądu Okręgowego i Sądu
Apelacyjnego w […] od rozpoznania sprawy. Za podstawę prawną swego żądania
wskazała przepisy art. 48§1 i art. 49 k.p.c. oraz wyrok Trybunału Konstytucyjnego z
dnia 24 czerwca 2008r., P 8/07. W uzasadnieniu wniosku podała, że sędzia Sądu
Apelacyjnego P. C. był uprzednio sędzią Sądu Okręgowego w S., a jeden z jego
synów jest Prezesem Sądu Rejonowego w S. i równocześnie sędzią Sądu
Okręgowego, zaś drugi syn jest komornikiem w S. Opisane więzi rodzinne
2
wykluczają bezstronność wszystkich sędziów, gdyż są oni kolegami rodziny C. i
działają na rzecz mafii spółdzielczej S. oraz szkodę wnioskodawczyni.
Sędziowie Sądu Apelacyjnego w […] złożyli indywidualne oświadczenia, iż
nie pozostają z żadną ze stron w takim stosunku prawnym lub osobistym, który
mógłby poddawać w wątpliwość ich bezstronność.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Wniosek o wyłączenie wszystkich sędziów Sądu Apelacyjnego w […] nie
zasługuje na uwzględnienie
Zgodnie z art. 45 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej strona ma prawo
do rozpoznania jej sprawy przez niezależny, bezstronny i niezawisły sąd. W
powołanym przez wnioskodawczynię wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 24
czerwca 2008 r., P 8/07 (OTK-A 2008 nr 5, poz. 84) podkreślono znaczenie
bezstronności i niezawisłości sądu w odbiorze społecznym. Umocnieniu tej
bezstronności i niezawisłości sądów w ocenie społecznej służy zaś instytucja
wyłączenia sędziego z mocy ustawy (art. 48 k.p.c.) albo na żądanie sędziego lub
na wniosek strony ( art. 49 k.p.c.). Reguły wyłączenia sędziego pozwalają na
budowanie zaufania do wymiaru sprawiedliwości.
W niniejszym przypadku nie zachodzą przesłanki wyłączenia sędziów Sądu
Apelacyjnego z mocy art. 48 § 1 pkt 1 k.p.c., skoro sędziowie ci nie są stronami w
sprawie z odwołania ubezpieczonej od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych,
ani nie pozostają z żadną ze stron w takim stosunku prawnym, że wynik sprawy
oddziaływałby na ich prawa lub obowiązki.
Z kolei zgodnie z aktualnym brzmieniem art. 49 k.p.c., niezależnie od przyczyn
wymienionych w art. 48, sąd wyłącza sędziego na jego żądanie lub na wniosek
strony, jeżeli istnieją okoliczności tego rodzaju, że mogłyby wywołać uzasadnioną
wątpliwość co do bezstronności sędziego w danej sprawie. Wyłączenie sędziego
na wniosek następuje zatem w przypadku wystąpienia okoliczności (zarówno
wewnętrznych, jak i zewnętrznych), które w sytuacji konkretnego sędziego mogą
3
budzić uzasadnione wątpliwości co do wydania przez niego w danej sprawie
orzeczenia opartego na w pełni zobiektyzowanych przesłankach.
Oświadczeniom sędziów Sądu Apelacyjnego w […] o niewystępowaniu tego
rodzaju okoliczności, mogących wywołać wątpliwości co do ich bezstronności w
niniejszej sprawie, wnioskodawczyni nie przeciwstawiła żadnych racjonalnych
argumentów uzasadniających jej obawy w tym zakresie. Nie zachodzi bowiem
zależność między wcześniejszymi sprawami cywilnymi czy egzekucyjnymi z
udziałem wnioskodawczyni a obecnie rozpoznawaną sprawą z ubezpieczeń
społecznych. Odwołująca się nie wskazała nawet, by którykolwiek sędzia tego
Sądu rozpoznawał uprzednio jej sprawy, a tym bardzie by dopuścił się konkretnych
nadużyć w sposobie prowadzenia postępowania. Samo zaś niezadowolenie z
rozstrzygnięcia wcześniejszych sporów nie uzasadnia jeszcze zarzutu stronniczości
wszystkich sędziów i wyłączenia ich z mocy art. 49 k.p.c.
Mając powyższe na uwadze, z mocy art. 52 k.p.c. orzeczono jak w sentencji.
POSTANOWIENIE
Dnia 8 października 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Halina Kiryło (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Zbigniew Myszka
SSN Małgorzata Wrębiakowska-Marzec
w sprawie z wniosku C. B.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych
o przeliczenie świadczenia,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 8 października 2010 r.,
wniosku C. B. o wyłączenie sędziów Sądu Apelacyjnego w […]
oddala wniosek.
UZASADNIENIE
W sprawie toczącej się przed Sądem Okręgowym w G. na skutek odwołania
ubezpieczonej C. B. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 4 marca
2010 r. wniosła o wyłączenie wszystkich sędziów Sądu Okręgowego i Sądu
Apelacyjnego w […] od rozpoznania sprawy. Za podstawę prawną swego żądania
wskazała przepisy art. 48§1 i art. 49 k.p.c. oraz wyrok Trybunału Konstytucyjnego z
dnia 24 czerwca 2008r., P 8/07. W uzasadnieniu wniosku podała, że sędzia Sądu
Apelacyjnego P. C. był uprzednio sędzią Sądu Okręgowego w S., a jeden z jego
synów jest Prezesem Sądu Rejonowego w S. i równocześnie sędzią Sądu
Okręgowego, zaś drugi syn jest komornikiem w S. Opisane więzi rodzinne
2
wykluczają bezstronność wszystkich sędziów, gdyż są oni kolegami rodziny C. i
działają na rzecz mafii spółdzielczej S. oraz szkodę wnioskodawczyni.
Sędziowie Sądu Apelacyjnego w […] złożyli indywidualne oświadczenia, iż
nie pozostają z żadną ze stron w takim stosunku prawnym lub osobistym, który
mógłby poddawać w wątpliwość ich bezstronność.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Wniosek o wyłączenie wszystkich sędziów Sądu Apelacyjnego w […] nie
zasługuje na uwzględnienie
Zgodnie z art. 45 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej strona ma prawo
do rozpoznania jej sprawy przez niezależny, bezstronny i niezawisły sąd. W
powołanym przez wnioskodawczynię wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 24
czerwca 2008 r., P 8/07 (OTK-A 2008 nr 5, poz. 84) podkreślono znaczenie
bezstronności i niezawisłości sądu w odbiorze społecznym. Umocnieniu tej
bezstronności i niezawisłości sądów w ocenie społecznej służy zaś instytucja
wyłączenia sędziego z mocy ustawy (art. 48 k.p.c.) albo na żądanie sędziego lub
na wniosek strony ( art. 49 k.p.c.). Reguły wyłączenia sędziego pozwalają na
budowanie zaufania do wymiaru sprawiedliwości.
W niniejszym przypadku nie zachodzą przesłanki wyłączenia sędziów Sądu
Apelacyjnego z mocy art. 48 § 1 pkt 1 k.p.c., skoro sędziowie ci nie są stronami w
sprawie z odwołania ubezpieczonej od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych,
ani nie pozostają z żadną ze stron w takim stosunku prawnym, że wynik sprawy
oddziaływałby na ich prawa lub obowiązki.
Z kolei zgodnie z aktualnym brzmieniem art. 49 k.p.c., niezależnie od przyczyn
wymienionych w art. 48, sąd wyłącza sędziego na jego żądanie lub na wniosek
strony, jeżeli istnieją okoliczności tego rodzaju, że mogłyby wywołać uzasadnioną
wątpliwość co do bezstronności sędziego w danej sprawie. Wyłączenie sędziego
na wniosek następuje zatem w przypadku wystąpienia okoliczności (zarówno
wewnętrznych, jak i zewnętrznych), które w sytuacji konkretnego sędziego mogą
3
budzić uzasadnione wątpliwości co do wydania przez niego w danej sprawie
orzeczenia opartego na w pełni zobiektyzowanych przesłankach.
Oświadczeniom sędziów Sądu Apelacyjnego w […] o niewystępowaniu tego
rodzaju okoliczności, mogących wywołać wątpliwości co do ich bezstronności w
niniejszej sprawie, wnioskodawczyni nie przeciwstawiła żadnych racjonalnych
argumentów uzasadniających jej obawy w tym zakresie. Nie zachodzi bowiem
zależność między wcześniejszymi sprawami cywilnymi czy egzekucyjnymi z
udziałem wnioskodawczyni a obecnie rozpoznawaną sprawą z ubezpieczeń
społecznych. Odwołująca się nie wskazała nawet, by którykolwiek sędzia tego
Sądu rozpoznawał uprzednio jej sprawy, a tym bardzie by dopuścił się konkretnych
nadużyć w sposobie prowadzenia postępowania. Samo zaś niezadowolenie z
rozstrzygnięcia wcześniejszych sporów nie uzasadnia jeszcze zarzutu stronniczości
wszystkich sędziów i wyłączenia ich z mocy art. 49 k.p.c.
Mając powyższe na uwadze, z mocy art. 52 k.p.c. orzeczono jak w sentencji.