Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III SW 5/14
POSTANOWIENIE
Dnia 17 czerwca 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Jerzy Kuźniar (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Beata Gudowska
SSN Zbigniew Hajn
w sprawie z protestu wyborczego L. C.
przeciwko ważności wyborów do Parlamentu Europejskiego,
przy udziale:
1) Przewodniczącego Państwowej Komisji Wyborczej,
2) Prokuratora Generalnego,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 17 czerwca 2014 r.,
postanawia:
pozostawić protest bez dalszego biegu.
UZASADNIENIE
W piśmie z dnia 28 maja 2014 r., L. C. (na podstawie art. 82 i 83 ustawy z
dnia 5 stycznia 2011 r. Kodeks wyborczy - Dz.U. z 2011 r. Nr 21, poz. 112 ze zm.),
wniósł protest przeciwko ważności wyborów do Parlamentu Europejskiego
przeprowadzonych w dniu 25 maja 2014 r. – ze względu na „naruszenie ciszy
wyborczej przez niealfabetyczne ułożenie list kandydatów, które w ten sposób
sugerowały wyborcom, na kogo głosować, co było manipulowaniem wynikami
wyborów”. W oparciu o ten zarzut wniósł o stwierdzenie nieważności wyborów do
Parlamentu Europejskiego i powtórzenie ich z listami kandydatów ułożonymi
alfabetycznie.
2
W odpowiedzi na protest Państwowa Komisja Wyborcza wskazała, że zgodnie z
art. 212 § 1 w związku z art. 338 Kodeksu wyborczego, zgłoszenie listy kandydatów
powinno zawierać nazwisko, imię (imiona), zawód i miejsce zamieszkania każdego
z kandydatów, zaś ich nazwiska umieszcza się na liście w kolejności ustalonej
przez komitet wyborczy. Tak więc ustalenie list kandydatów zgłaszanych w
wyborach do Parlamentu Europejskiego jest wewnętrzną sprawą komitetu
wyborczego. PKW jednocześnie zauważyła, że zgodnie z art. 82 Kodeksu
wyborczego protest przeciwko ważności wyborów może być wniesiony z powodu
dopuszczenia się przestępstwa przeciwko wyborom lub naruszenia przepisów
Kodeksu dotyczących głosowania, ustalenia wyników głosowania lub wyników
wyborów. Wnoszący protest nie sformułował w nim zarzutów tego rodzaju, stąd
powinien pozostać on bez dalszego biegu.
Prokurator Generalny w odpowiedzi na protest wniósł o wydanie
postanowienia wyrażającego opinię, że zarzuty protestu są bezzasadne.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 101 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej wyborcy
przysługuje prawo zgłoszenia do Sądu Najwyższego protestu przeciwko ważności
wyborów na zasadach określonych w ustawie. Zasady i tryb przeprowadzania
wyborów do Parlamentu Europejskiego oraz warunki ważności tych wyborów
określa ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. Kodeks wyborczy. Zasady te zostały
zawarte w przepisach ogólnych art. 82 i art. 83 zamieszczonych w rozdziale 10
działu I Kodeksu wyborczego oraz - w odniesieniu do wyborów do Parlamentu
Europejskiego w przepisach szczególnych art. 241 - 243 zamieszczonych w
rozdziale 8 działu III tego aktu, do których art. 336 ustawy odsyła w kwestii
protestów wyborczych i postępowania w sprawie stwierdzenia ważności wyborów
do Parlamentu Europejskiego. W świetle art. 82 § 2 - 5 Kodeksu wyborczego prawo
wniesienia protestu przysługuje wyborcom, których nazwiska są umieszczone w
spisie wyborców w jednym z obwodów głosowania oraz przewodniczącemu
właściwej komisji wyborczej i pełnomocnikowi wyborczemu. Sam protest wyborczy
zdefiniowany zaś został w art. 82 § 1 Kodeksu wyborczego jako protest przeciwko
3
ważności wyborów, ważności wyborów w okręgu lub wyborowi określonej osoby.
Takie określenie protestu wyborczego koresponduje z brzmieniem powołanego
art. 101 ust. 2 Konstytucji RP, a jego konsekwencją jest zawarty w punktach 1 i 2
art. 82 § 1 Kodeksu wyborczego katalog zarzutów, na jakich można oprzeć protest.
Są nimi: 1/ dopuszczenie się przestępstwa przeciwko wyborom, określonego w
rozdziale XXXI Kodeksu karnego, mającego wpływ na przebieg głosowania,
ustalanie wyników głosowania lub wyników wyborów oraz 2/ naruszenie przepisów
Kodeksu wyborczego dotyczących głosowania, ustalania wyników głosowania lub
wyników wyborów, mającego wpływ na wynik wyborów.
Reasumując, przedmiotem protestu wyborczego jest ważność wyborów lub
wyboru określonej osoby, a podstawę zakwestionowania tej ważności stanowią
czyny przestępcze i delikty wyborcze rzutujące na przebieg głosowania i ustalanie
jego wyników lub ustalanie wyników samych wyborów.
Wnoszący protest powinien sformułować w nim zarzuty oraz przedstawić lub
wskazać dowody, na których opiera swoje zarzuty (art. 241 § 3 ustawy).
W rozpoznawanej sprawie skarżący podniósł zarzuty, które w świetle
obowiązujących przepisów nie mogą stanowić podstawy protestu przeciwko
ważności wyborów, ważności wyborów w okręgu lub wyborowi posła do Parlamentu
Europejskiego, a tym samym protest skarżącego nie spełnił warunków, jakim
powinien odpowiadać protest wyborczy.
W oparciu o powyższe Sąd Najwyższy pozostawił protest bez dalszego
biegu (art. 243 § 1 ustawy).