Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V CZ 47/14
POSTANOWIENIE
Dnia 23 lipca 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Teresa Bielska-Sobkowicz (przewodniczący)
SSN Zbigniew Kwaśniewski
SSN Katarzyna Tyczka-Rote (sprawozdawca)
w sprawie ze skargi Przedsiębiorstwa Innowacyjno-Wdrożeniowego "E."
Spółki Akcyjnej w G.
o wznowienie postępowania
zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu Apelacyjnego
z dnia 9 maja 2011 r., w sprawie z powództwa Przedsiębiorstwa Innowacyjno-
Wdrożeniowego "E." Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w upadłości
układowej w G.
przeciwko Zakładom Chemicznym "T. " w likwidacji w T. i Skarbowi Państwa -
Staroście Powiatowemu w T. o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 23 lipca 2014 r.,
zażalenia skarżącego Przedsiębiorstwa Innowacyjno-Wdrożeniowego "E." Spółki
Akcyjnej w G. na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 5 marca 2014 r.,
oddala zażalenie i zasądza od skarżącego Przedsiębiorstwa
Innowacyjno-Wdrożeniowego "E." SA w G.
na rzecz Skarbu Państwa - Prokuratorii Generalnej Skarbu
Państwa kwotę 3 600 (trzy tysiące sześćset) zł tytułem
kosztów postępowania zażaleniowego.
UZASADNIENIE
2
Przedsiębiorstwo Innowacyjno-Wdrożeniowe „E.” S.A. w G., powołując się
na nabycie w drodze przelewu wierzytelności od Przedsiębiorstwa Innowacyjno-
Wdrożeniowego „E.” Spółki z o.o. w upadłości układowej w G. (cedenta) złożyło
skargę o wznowienie postępowania w sprawie z powództwa cedenta przeciwko
pozwanym Zakładom Chemicznym „T.” w likwidacji w T. i Skarbowi Państwa –
Staroście Powiatowemu w T. Skarga oparta została na podstawie z art. 403 § 2
k.p.c., w ramach której skarżący powołał się na odnalezienie w dokumentacji
nowego dowodu, z którego nie mógł wcześniej skorzystać, w postaci sporządzonej
na zlecenie powoda opinii mgr inż. J. F., dotyczącej ustalenia zakresu prac, dla
których nie było wymagane uzyskanie decyzji przez organ architektoniczno -
budowlany (…) oraz zgodności opracowanej dokumentacji projektowej
uszczelnienia składowiska odpadów przemysłowych z materiałami określającymi
sposób uszczelnienia, wniósł także o przeprowadzenie dowodu z tej opinii i
przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego sądowego w celu wykazania
okoliczności wynikających z opinii prywatnej.
Sąd Apelacyjny postanowieniem z dnia 5 marca 2014 r. odrzucił skargę i
orzekł kosztach postępowania nią wywołanego. Przyczyną odrzucenia było
stwierdzenie, że wskazana przez skarżącego podstawa skargi w rzeczywistości nie
występuje, ponieważ art. 403 § 2 k.p.c. nie odnosi się do środka dowodowego,
który powstał dopiero po uprawomocnieniu się orzeczenia ani faktu, który dopiero
wówczas miał miejsce. Okoliczność faktyczna lub środek dowodowy musi istnieć w
czasie trwania poprzedniego postępowania lecz być obiektywnie niemożliwy do
ujawnienia dla strony, a jednocześnie zdolny wywrzeć wpływ na wynik
postępowania. Okoliczności, na które powołuje się obecnie skarżący, dotyczą w
istocie obowiązującego prawa, a ponadto mogły zostać bez przeszkód podniesione
w toku postępowania, którego wznowienia domaga się skarżący. Wskazany w
skardze nowy dowód, będący prywatną opinią, nie istniał w toku poprzedniego
postępowania, sporządzony został bowiem później, a ponadto wzbudził
zastrzeżenia Sądu co do swojego dowodowego charakteru. Dodatkowo Sąd
zauważył, że skarżący nie wykazał, że dotrzymał terminu do wniesienia skargi,
skoro „odnalezienie” nowego dowodu nastąpiło w jego dokumentach, a więc w
miejscu wskazującym, że opinia ta była mu wcześniej znana. Ubocznie Sąd
3
Apelacyjny podniósł, że skarżący, jako cesjonariusz, nie jest legitymowany do
złożenia skargi o wznowienia postępowania, które toczyło się z powództwa cedenta.
Skarżący zażalił się na to postanowienie i wniósł o jego uchylenie
i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w C. oraz o
zasądzenie od powoda kosztów postepowania. Zarzucił naruszenie art. 403 § 2
k.p.c. w zw. z art. 410 § 2 k.p.c. przez przyjęcie, że przedłożona dokumentacja nie
wypełnia ustawowej przesłanki uzasadniającej wznowienie postępowania oraz
uchybienie art. 407 § 1 k.p.c. i art. 410 § 2 k.p.c. przez przyjęcie, że nie wykazał
zachowania terminu, chociaż miał obowiązek ten fakt jedynie uprawdopodobnić i
zgłosił w tym celu dowód z przesłuchania świadka.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarżący nie ma racji, kwestionując prawidłowość oceny, że przedłożone
i zawnioskowane przez niego dowody oraz przywołane okoliczności nie spełniają
wymagań podstawy z art. 403 § 2 k.p.c. Skarga o wznowienie postępowania oparta
została na twierdzeniu, że w toku pierwotnego postępowania sąd wadliwie przyjął,
iż uzasadnione było odstąpienie przez pozwanego od umowy umotywowane
sprzecznością dokumentacji projektowej sporządzonej przez powoda z decyzjami
administracyjnymi, a szczególności z decyzją Burmistrza Miasta T. z dnia 18
sierpnia 1998 r. W tym czasie, zdaniem skarżącego, likwidacja składowiska
odpadów nie wymagała pozwolenia na budowę ani zatwierdzenia projektu przez
odpowiednie organy administracji, wobec czego treść decyzji, które zostały wydane,
jako zbędnych, nie mogła uzasadniać oceny projektu jako wadliwego, a w
konsekwencji nie usprawiedliwiała odstąpienia od umowy. Zarzuty te Sąd
Apelacyjny prawidłowo ocenił jako nie dotyczące wykrycia nowych faktów, lecz
kwestionujące ocenę prawną przeprowadzonych dowodów. Oferowane przez
skarżącego dowody z dokumentu prywatnego oraz z opinii biegłego sądowego
dotyczyć mają interpretacji przepisów prawnych i służyć ustaleniu, czy i jakie
decyzje administracyjne były wymagane do prawidłowego przeprowadzenia prac,
których dotyczyła umowa oceniana w toku prawomocnie zakończonego procesu
oraz czy - przy założeniu, że wymagań takich nie było - przygotowany projekt był
prawidłowy. W rzeczywistości więc skarżący nie przedstawia nowych faktów ani
nowych dowodów w rozumieniu art. 403 § 2 k.p.c., przepis ten odnosi się bowiem
4
do faktów i dowodów mających wpływ na stan faktyczny sprawy i opiera na
założeniu, że w usprawiedliwionych okolicznościami wypadkach należy umożliwić
wznowienie postępowania i rozpoznanie sprawy po uzupełnieniu postępowania
dowodowego i ocenie tak odtworzonego stanu faktycznego. Wadliwości w zakresie
rozstrzygnięcia prawnego, niezwiązanego z podstawą faktyczną mogą natomiast
stanowić podstawę skargi jedynie w wypadkach wskazanych w art. 4011
k.p.c. oraz
w art. 403 § 4 k.p.c., a więc w wypadkach, kiedy rozstrzygniecie zapadło na
podstawie aktu prawnego uznanego przez Trybunał Konstytucyjny za niezgodne
z Konstytucją, ratyfikowaną umową międzynarodową lub ustawą lub gdy w na takiej
podstawie wydane zostało postanowienie niekończące postępowania w sprawie,
uchylone lub zmienione zgodnie z art. 4161
k.p.c., które miało wpływ na treść
wyroku.
W konsekwencji wskazana podstawa wznowienia już z tych przyczyn nie
odpowiadała wzorcowi z art. 403 § 2 k.p.c. i uzasadniała odrzucenie skargi.
Skarżący niesłusznie kwestionuje też istnienie wątpliwości co do zachowania
terminu do wniesienia skargi. Z jego własnych twierdzeń wynika, że nowo
ustanowiony prokurent odnalazł w dokumentach opinię mgr inż. J. F., sporządzoną
na zlecenie powoda znacznie wcześniej. Oczywiste jest, że istnienie tego
dokumentu było znane od chwili jego dostarczenia powodowi przez autora, a
zapoznanie się z nim przez nowego prokurenta nie miało żadnego znaczenia dla
biegu terminu z art. 407 § 1 k.p.c.
Z przytoczonych względów zażalenie podlegało oddaleniu na podstawie art.
3941
§ 3 w zw. z art. 39814
k.p.c.
Orzeczenie o kosztach postępowania zażaleniowego uzasadnia art. 98 § 1 i 3
oraz art. 99 k.p.c. w zw. z art. 39821
, art. 391 § 1 i art. 3941
§ 3 k.p.c.