Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III KK 288/14
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 25 września 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Przemysław Kalinowski (przewodniczący)
SSN Andrzej Ryński
SSN Dorota Rysińska (sprawozdawca)
Protokolant Jolanta Włostowska
w sprawie P. B. i I. Ł.
skazanych z art. 279 § 1 i in.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu, w trybie art. 535 § 5 k.p.k.
w dniu 25 września 2014 r.,
kasacji, wniesionej przez Prokuratora Generalnego
od wyroku Sądu Rejonowego w E.
z dnia 22 maja 2014 r.
uchyla wyrok w zaskarżonej części orzeczenia o karach
wymierzonych P. B. i I. Ł. i sprawę w tym zakresie przekazuje
Sądowi Rejonowemu w E. do ponownego rozpoznania.
UZASADNIENIE
2
Prokurator Generalny zaskarżył kasacją, wniesioną na korzyść P. B. i I. Ł.,
prawomocny wyrok Sądu Rejonowego w E. z dnia 22 maja 2014 r. – w części
orzeczenia o karze. W skardze tej zarzucił temu orzeczeniu
„rażące i mające istotny wpływ na treść wyroku naruszenie przepisów prawa
procesowego i materialnego, tj. art. 343 § 1 i 6 k.p.k. w zw. z art. 335 § I k.p.k.
polegające na uwzględnieniu dołączonego do aktu oskarżenia wniosku prokuratora
o skazanie P. B. i I. Ł. bez przeprowadzenia rozprawy, zmodyfikowanego
następnie przez prokuratora na posiedzeniu i zaakceptowanego przez obu
oskarżonych i ich obrońcę i wymierzenie im kar łącznych za zbiegające się
przestępstwa w wysokości po 2 lata pozbawienia wolności z warunkowym
zawieszeniem ich wykonania na okres 5 lat próby, podczas gdy obaj oskarżeni w
zgłoszonym uprzednio wniosku zaakceptowanym przez prokuratora zaproponowali
wymierzenie im kar łącznych w wymiarze po 2 lata pozbawienia wolności z
warunkowym zawieszeniem ich wykonania na okres 4 lat”. Na podstawie tak
sformułowanego zarzutu skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w
części orzeczenia o karze i przekazanie sprawy w tym zakresie do ponownego
rozpoznania Sądowi Rejonowemu w E.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Zarzut kasacji jest w stopniu oczywistym zasadny, co potwierdza
stwierdzony stan sprawy.
Mianowicie, Prokurator Rejonowy skierował do Sądu Rejonowego w E. akt
oskarżenia przeciwko P. B. i I. Ł., zarzucając im wspólne i w porozumieniu
popełnienie dwóch kradzieży oraz pięciu kradzieży z włamaniem. Do aktu
oskarżenia prokurator dołączył, w trybie art. 335 § 1 k.p.k., wniosek o wydanie
wobec oskarżonych wyroku skazującego bez przeprowadzenia rozprawy i
wymierzenie oskarżonym uzgodnionych z nimi (takich samych) kar jednostkowych
za poszczególne, ujęte w ciągi przestępstwa oraz orzeczenie, na podstawie art. 91
§ 2 k.k., kar łącznych w rozmiarze 2 lat pozbawienia wolności z warunkowym
zawieszeniem ich wykonania na okres 4 lat, z oddaniem oskarżonych w okresie
próby pod dozór kuratora sądowego i zobowiązaniem ich do kontynuowania nauki,
nadto orzeczenie wobec każdego z oskarżonych, na podstawie art. 46 § 1 k.k.,
3
obowiązku naprawienia szkody przez zapłatę kwoty 125 zł na rzecz W. S. oraz
kwoty 1 650 zł na rzecz B. C.
W dniu 22 maja 2014 r. Sąd Rejonowy przeprowadził w przedmiocie
opisanego wniosku posiedzenie, w trakcie którego prokurator wniosek ten
zmodyfikował, uzupełniając go o zobowiązanie oskarżonych do naprawienia, na
podstawie art. 46 § 1 k.k., szkody także na rzecz M. C. Tak uzupełniony wniosek
został zaakceptowany przez obrońcę oskarżonych, który przedłożył ich pisemne
oświadczenia o zgodzie na tę modyfikację.
Na powyższym posiedzeniu Sąd Rejonowy, orzekając w trybie art. 343 § 1
k.p.k. w zw. z art. 335 § 1 k.p.k., wydał wyrok skazujący P. B. i I. Ł. za popełnienie
zarzucanych im czynów. Porównanie jego treści z treścią złożonego wniosku o
wydanie wyroku bez przeprowadzenia rozprawy przekonuje, że Sąd Rejonowy
orzekł wobec oskarżonych kary jednostkowe i kary łączne oraz środki karne i
probacyjne, a także dozór – zgodnie z rozpoznawanym na posiedzeniu wnioskiem.
Orzekł natomiast odmiennie co do długości okresu próby warunkowego
zawieszenia wymierzonych obu oskarżonym kar łącznych pozbawienia wolności,
określając okres 5-letni w miejsce uzgodnionego między stronami okresu 4-
letniego.
W powyższej sytuacji trafnie podnosi Prokurator Generalny, że opisany
wyrok, we wskazanej części orzeczenia o karze, został wydany z rażącym
naruszeniem przepisów prawa wskazanych w zarzucie kasacji. Z treści art. 343 § 1
i 6 k.p.k. jednoznacznie bowiem wynika, że w wypadku uwzględnienia przez sąd
wniosku złożonego na podstawie art. 335 § 1 k.p.k., jego obowiązkiem jest
wydanie wyroku zgodnego z tym wnioskiem. Nie jest zatem możliwe żadne
odstępstwo w treści rozstrzygnięcia od treści przyjętego między prokuratorem a
oskarżonym porozumienia co do wymiaru kary i środków karnych, stanowiącego o
istocie trybu konsensualnego, uregulowanego w wymienionych przepisach, przy
czym niezbędne jest podkreślenie, że złożony wniosek podlega kontroli sądu tak
pod względem faktycznym i prawnym, jak i w zakresie proponowanego rozmiaru
represji karnej. Ukształtowane stanowisko Sądu Najwyższego (także judykaty
przywołane w kasacji) przekonuje, że uznanie przez sąd za niezbędną korekty
wniosku w jakimkolwiek zakresie – również w zakresie długości okresu probacji,
4
wymaga bądź uprzedniego przeprowadzenia stosownych uzgodnień między
stronami, bądź skierowania sprawy do rozpoznania na zasadach ogólnych, jak
stanowi przepis art. 343 § 7 k.p.k. Odmienne w tym przedmiocie postąpienie Sadu
Rejonowego w niniejszej sprawie (zapewne wynikające z przeoczenia), świadczy
więc o opisywanej wadliwości zaskarżonego kasacją wyroku.
Jednocześnie nie ulega wątpliwości, że omawiane uchybienie miało istotny,
niekorzystny dla oskarżonych wpływ na treść wyroku we wskazanej części
orzeczenia o karze, skoro wyznaczony w wyroku okres probacji, jest dłuższy od
wnioskowanego. Rozstrzygnięcie to nie tylko zwiększa dolegliwość wynikającą z
wymierzenia kary, ale również rodzi konsekwencje na przyszłość, choćby co do
późniejszego czasu zatarcia skazania.
Z powyższych powodów Sąd Najwyższy podzielił przedłożony w kasacji
wniosek o uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie jej w tym zakresie
do ponownego rozpoznania – w celu naprawienia omówionej powyżej wady
orzeczenia.
Uwzględniając zatem kasację w trybie określonym przepisem art. 535 § 5
k.p.k., Sąd Najwyższy orzekł, jak w wyroku.