Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V CZ 62/14
POSTANOWIENIE
Dnia 3 października 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Marta Romańska (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Iwona Koper
SSN Anna Owczarek
w sprawie ze skargi S. G.
o wznowienie postępowania
zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu Apelacyjnego
z dnia 23 listopada 2012 r.,
w sprawie z powództwa S. G.
przeciwko W. S.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 3 października 2014 r.,
zażalenia S. G. na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 15 kwietnia 2014 r.
oddala zażalenie.
UZASADNIENIE
2
Postanowieniem z 15 kwietnia 2014 r. Sąd Apelacyjny odrzucił skargę S. G.
o wznowienie postępowania w sprawie z jego powództwa przeciwko W. S. o
zapłatę, zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu Apelacyjnego z 23 listopada
2012 r. Sąd Apelacyjny uznał, że skarga została złożona po terminie określonym w
art. 407 § 1 k.p.c., a poza tym skarżący nie powołał się na okoliczności faktyczne
lub środki dowodowe, które mogłyby mieć wpływ na wynik sprawy, a z których nie
mógł skorzystać w poprzednim postępowaniu.
W zażaleniu na postanowienie z 15 kwietnia 2014 r. powód zarzucił,
że zapadło ono z naruszeniem: - art. 233 § 1 k.p.c. przez błędną ocenę przesłanek
oraz materiału dowodowego uzasadniającego wystąpienie ze skargą o wznowienie
postępowania; - art. 410 § 1 w zw. art. 407 § 1 k.p.c. przez błędne przyjęcie,
że skarga została złożona po terminie; - art. 403 § 2 k.p.c. przez błędne przyjęcie,
że przesłanki wyroku w sprawie … 54/12 wydanego z pominięciem okoliczności
faktycznych oraz środków dowodowych przytoczonych w skardze o wznowienie
postępowania „nie stanowiły rażących błędów w zakresie oceny i wykładni
wymienionych wyżej przepisów k.p.c. i zdaniem Sądu nie miały one istotnego
wpływu na wynik sprawy”.
Skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
W pierwszej kolejności trzeba stwierdzić, że podstawy wznowienia
postępowania nie wypełniają dowolne naruszenia prawa materialnego, czy
procesowego zarzucane przez stronę sądowi, od którego pochodzi zaskarżone
orzeczenie. Są nimi bowiem tylko te okoliczności, które ustawodawca wymienił
w art. 401, art. 4011
i art. 403 k.p.c., przypisując im charakter podstaw, na których
można oprzeć skargę o wznowienie prawomocnie zakończonego postępowania.
Ze względu na nadzwyczajny charakter tego środka zaskarżenia od wnoszącego
skargę o wznowienie postępowania wymaga się nie tylko powołania się na
okoliczność stanowiącą podstawę wznowienia, ale też wykazania, że podstawa
taka rzeczywiście istnieje (por. wyrok Sądu Najwyższego z 16 maja 2007 r., III CSK
56/07, Lex nr 334985 oraz postanowienia Sądu Najwyższego z 6 marca 2009 r.,
3
II CZ 9/09, Lex nr 746171 i z 3 lutego 2011 r., II UZ 47/10, Lex nr 844755).
Powołanie podstawy wznowienia postępowania w skardze nie polega na samym
tylko zacytowaniu ustawowego jej określenia w zgodzie z terminologią użytą
w przepisach. Wymaganie to zostaje spełnione, gdy okoliczność przytoczona przez
skarżącego ma właściwości pozwalające powiązać ją z ustawowymi przesłankami
wznowienia postępowania. Okoliczności, które powód przytoczył w skardze
o wznowienie postępowania nie mają takich cech.
W świetle art. 403 § 2 przesłanką wznowienia postępowania jest wykrycie
takich środków dowodowych, które mogłyby mieć wpływ na wynik sprawy,
a z których strona nie mogła skorzystać w poprzednim postępowaniu. Za nowe
dowody, uzasadniające wystąpienie ze skargą powód uważa bowiem dokumenty,
których - jak sam pisze - „nie było i nie ma w aktach sądowych I instancji (…) oraz
w aktach II instancji (…).” Powód przytoczył pewne twierdzenia na temat charakteru
tych dokumentów, ale nie utrzymuje, żeby dowiedział się o ich istnieniu
po zakończeniu postępowania ani też, że nimi dysponuje od tego momentu i może
je przedstawić sądowi we wznowionym postępowaniu. Powód miał wiedzę
o dokumentach, na których istnienie się powołuje w toku postępowania w sprawie,
gdyż zarzuca, że pozwany powinien je złożyć w wykonaniu postanowień sądu, ale
to się nie stało, z czego Sądy nie wyciągnęły należytych wniosków. Dokument,
na którego istnienie powoływała się strona w toku postępowania zmierzającego do
merytorycznego rozpoznania sprawy, a który nie został w tym postępowaniu
złożony i nie został też złożony przy skardze o wznowienie postępowania
przez stronę twierdzącą, że ciągle nim nie dysponuje, gdyż pozostaje on
w posiadaniu przeciwnika procesowego, nie jest „nowym środkiem dowodowym
wykrytym po zakończeniu postępowania w sprawie” w rozumieniu art. 403 § 2 k.p.c.
Okoliczności i dowody wykryte później, to okoliczności w poprzednim postępowaniu
w ogóle nieujawnione i nieznane stronom. W orzecznictwie trafnie zwraca się
uwagę, że podstawa wznowienia postępowania przewidziana tym przepisem
dotyczy okoliczności, które w postępowaniu prawomocnie zakończonym nie tylko
były nieujawnione, ale były nieujawnialne z braku wiedzy o nich (postanowienie
Sądu Najwyższego z 15 maja 1968 r., I CO 1/68, OSNC 1969, nr 2, poz. 36 i wyrok
Sądu Najwyższego z 22 lipca 2010 r., I CSK 601/09, Lex nr 737247).
4
Okoliczności, na które powołuje się skarżący w skardze o wznowienie
postępowania oraz w zażaleniu znane mu były już w toku postępowania w sprawie,
bowiem wniosek o zabezpieczenie dowodów w sprawie został złożony przez
powoda 23 listopada 2011 r., a o niezłożeniu dokumentów dowiedział się w dacie
doręczenia mu odpisu wyroku Sądu pierwszej instancji wraz z uzasadnieniem.
Okoliczności takie nie mogą zatem stanowić przesłanki wznowienia postępowania,
co czyni bezprzedmiotowym rozważania na temat relacji czasowej pomiędzy ich
wystąpieniem a datą wniesienia skargi o wznowienie postępowania.
Reasumując stwierdzić trzeba, że skarga powoda o wznowienie
postępowania nie została oparta na ustawowej podstawie, a zatem trafnie została
odrzucona zaskarżonym postanowieniem Sądu Apelacyjnego. Zważywszy na
powyższe, na podstawie art. 39814
w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c., orzeczono jak
w sentencji.