V KK 192/14
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:14-11-2014
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt V KK 192/14
POSTANOWIENIE
Dnia 7 października 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Józef Dołhy (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Andrzej Stępka
SSN Eugeniusz Wildowicz
Protokolant Katarzyna Wełpa
przy udziale prokuratora Prokuratury Generalnej Zbigniewa Siejbika,
w sprawie M. R.
w przedmiocie zamiany kary pozbawienia wolności podlegającej wykonaniu na karę
aresztu
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na rozprawie
w dniu 7 października 2014 r.,
kasacji, wniesionej przez Prokuratora Generalnego na korzyść,
od postanowienia Sądu Rejonowego w Ż.
z dnia 9 listopada 2013 r.
1. uchyla zaskarżone postanowienie;
2. wydatkami poniesionymi przez Sąd, związanymi z
rozpoznaniem kasacji obciąża Skarb Państwa.
UZASADNIENIE
M. R. skazany został:
I. wyrokiem Sądu Rejonowego w Ż. z dnia 12 lutego 2009 r., za czyny:
1) z art. 207 § 1 i 2 k.k., popełniony w okresie od czerwca 2007 r. do
dnia 4 października 2008 r. – na karę 2 lat pozbawienia wolności; 2) z
art 178 § 2 k.k., popełniony w dniu 26 września 2008 r. – na karę 4
miesięcy pozbawienia wolności; łącznie na karę 2 lat pozbawienia
2
wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby
5 lat, oddaniem pod dozór kuratora sądowego nałożeniem
obowiązków, nadto orzeczono zakaz prowadzenia wszelkich
pojazdów rowerowych i mechanicznych na okres 4 lat oraz orzeczono
podanie wyroku, w części dotyczącej skazania z art. 178a § 2 k.k., do
publicznej wiadomości. Wyrok ten uprawomocnił się w dniu 21
czerwca 2010 r., (k. 213). Postanowieniem z dnia 29 listopada 2010 r.
zarządzono wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności (k.
241);
II. wyrokiem Sądu Rejonowego w Ż. z dnia 27 maja 2010 r., za czyn z
art. 207 § 1 k.k., popełniony w okresie od lutego 2009 r do sierpnia
2009 r. – na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym
zawieszeniem wykonania na okres próby 3 lat, oddaniem pod dozór
kuratora sądowego, nałożeniem obowiązków. Postanowieniem z dnia
29 listopada 2010 r. zarządzono wykonanie orzeczonej kary
pozbawienia wolności (k. 277). Powyższe skazania zostały objęte
wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego w Ż. z dnia 7 września 2011 r.,
na mocy którego wymierzono skazanemu karę łączną w wymiarze 2
lat i 3 miesięcy pozbawienia wolności (k. 277).
Sąd Rejonowy w Ż., postanowieniem z dnia 9 listopada 2013 r. na podstawie
art. 50 ust.1 ustawy z dnia 27 września 2013 r. o zmianie ustawy – Kodeks
postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z dnia 25 października
2013 r. poz. 1247), zamienił karę pozbawiania wolności podlegającą wykonaniu,
orzeczoną wyrokiem Sądu Rejonowego w Ż. z dnia 12 lutego 2009 r. (pkt 2) w
wymiarze 4 (czterech) miesięcy na karę 30 (trzydziestu) dni aresztu.
Postanowienie to nie zostało zaskarżone przez żadną ze stron i
uprawomocniło się w pierwszej instancji w dniu 20 listopada 2013 r.
Powyższe postanowienie zaskarżył kasacją w całości, na korzyść skazanego
M. R., w trybie art. 521 § 1 k.p.k., Prokurator Generalny. Skarżący zarzucił rażące i
mające istotny wpływ na treść orzeczenia naruszenie przepisu prawa karnego
materialnego, a mianowicie art. 4 § 1 k.k., polegające na niezastosowaniu wobec
skazanego przepisu ustawy obowiązującej w dacie popełnienia czynu, która była
3
dla niego względniejsza i dokonaniu zmiany podlegającej wykonaniu kary 4
miesięcy pozbawienia wolności na karę 30 dni aresztu w oparciu o przepis art. 50
ust. 1 ustawy z dnia 27 września 2013 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania
karnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z dnia 25 października 2013 r. poz.
1247) w sytuacji, gdy kara ta była uprzednio objęta wyrokiem łącznym Sądu
Rejonowego w Ż. z dnia 7 września 2011 r., co doprowadziło do pogorszenia
sytuacji procesowej skazanego. W konkluzji wniósł o uchylenie zaskarżonego
postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Kasacja jest zasadna.
Skarżący trafnie wskazał, że w zaistniałej sytuacji procesowej, związanej z
wydaniem zaskarżonego postanowienia, w myśl art. 575 § 2 k.p.k. stracił moc
wyrok łączny Sądu Rejonowego w Ż. z dnia 7 września 2011 r. W następstwie tego
wobec skazanego odrębnemu wykonaniu podlegać będą kary: 8 miesięcy
pozbawienia wolności – z wyroku z dnia 27 maja 2010 r., 2 lat pozbawienia
wolności – wynikająca z pkt 1 wyroku z dnia 12 lutego 2009 r., oraz kara 30 dni
aresztu – wynikająca z zamiany kary orzeczonej w pkt 2 tego wyroku, na mocy
zaskarżonego postanowienia. Oczywiste jest zatem, że wydanie zaskarżonego
postanowienia doprowadziło do istotnego pogorszenia sytuacji skazanego, nawet
uwzględniając przedawnienie wykonania kary aresztu. Autor kasacji słusznie
odwołuje się do uchwały Sądu Najwyższego z dnia 30 kwietnia 2014 r. I KZP 3/14
(OSNKW 2014, z. 6, poz. 44), w szczególności do wyrażonego w jej uzasadnieniu
stanowiska, że stosowanie przepisów art. 50 ust. 1 i 2 ustawy nowelizującej z dnia
27 września 2013 r., jest dopuszczalne wtedy, gdy nie prowadzi to do pogorszenia
sytuacji skazanego, tj. gdy nie powoduje dla niego dolegliwości większej niż
istniałaby przy wykonywaniu kary na dotychczasowych zasadach. Istotnie,
stosowanie przepisów, które według zamysłu ustawodawcy mają prowadzić do
zmniejszenia represji za określone zachowania, nie może prowadzić do skutku
odwrotnego. W realiach sprawy kontrawencjonalizacja prowadzi do pogorszenia
sytuacji skazanego, zatem nie może być uznana za dopuszczalną.
4
Uwzględnienie kasacji i uchylenie zaskarżonego postanowienia pozwala na
przywrócenie mocy obowiązującej wyroku łącznego Sądu Rejonowego w Ż. z dnia
7 września 2011 r., co niweluje stan pogorszenia sytuacji skazanego.
Z powyższych względów Sąd Najwyższy orzekł jak na wstępie.
POSTANOWIENIE
Dnia 7 października 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Józef Dołhy (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Andrzej Stępka
SSN Eugeniusz Wildowicz
Protokolant Katarzyna Wełpa
przy udziale prokuratora Prokuratury Generalnej Zbigniewa Siejbika,
w sprawie M. R.
w przedmiocie zamiany kary pozbawienia wolności podlegającej wykonaniu na karę
aresztu
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na rozprawie
w dniu 7 października 2014 r.,
kasacji, wniesionej przez Prokuratora Generalnego na korzyść,
od postanowienia Sądu Rejonowego w Ż.
z dnia 9 listopada 2013 r.
1. uchyla zaskarżone postanowienie;
2. wydatkami poniesionymi przez Sąd, związanymi z
rozpoznaniem kasacji obciąża Skarb Państwa.
UZASADNIENIE
M. R. skazany został:
I. wyrokiem Sądu Rejonowego w Ż. z dnia 12 lutego 2009 r., za czyny:
1) z art. 207 § 1 i 2 k.k., popełniony w okresie od czerwca 2007 r. do
dnia 4 października 2008 r. – na karę 2 lat pozbawienia wolności; 2) z
art 178 § 2 k.k., popełniony w dniu 26 września 2008 r. – na karę 4
miesięcy pozbawienia wolności; łącznie na karę 2 lat pozbawienia
2
wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby
5 lat, oddaniem pod dozór kuratora sądowego nałożeniem
obowiązków, nadto orzeczono zakaz prowadzenia wszelkich
pojazdów rowerowych i mechanicznych na okres 4 lat oraz orzeczono
podanie wyroku, w części dotyczącej skazania z art. 178a § 2 k.k., do
publicznej wiadomości. Wyrok ten uprawomocnił się w dniu 21
czerwca 2010 r., (k. 213). Postanowieniem z dnia 29 listopada 2010 r.
zarządzono wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności (k.
241);
II. wyrokiem Sądu Rejonowego w Ż. z dnia 27 maja 2010 r., za czyn z
art. 207 § 1 k.k., popełniony w okresie od lutego 2009 r do sierpnia
2009 r. – na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym
zawieszeniem wykonania na okres próby 3 lat, oddaniem pod dozór
kuratora sądowego, nałożeniem obowiązków. Postanowieniem z dnia
29 listopada 2010 r. zarządzono wykonanie orzeczonej kary
pozbawienia wolności (k. 277). Powyższe skazania zostały objęte
wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego w Ż. z dnia 7 września 2011 r.,
na mocy którego wymierzono skazanemu karę łączną w wymiarze 2
lat i 3 miesięcy pozbawienia wolności (k. 277).
Sąd Rejonowy w Ż., postanowieniem z dnia 9 listopada 2013 r. na podstawie
art. 50 ust.1 ustawy z dnia 27 września 2013 r. o zmianie ustawy – Kodeks
postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z dnia 25 października
2013 r. poz. 1247), zamienił karę pozbawiania wolności podlegającą wykonaniu,
orzeczoną wyrokiem Sądu Rejonowego w Ż. z dnia 12 lutego 2009 r. (pkt 2) w
wymiarze 4 (czterech) miesięcy na karę 30 (trzydziestu) dni aresztu.
Postanowienie to nie zostało zaskarżone przez żadną ze stron i
uprawomocniło się w pierwszej instancji w dniu 20 listopada 2013 r.
Powyższe postanowienie zaskarżył kasacją w całości, na korzyść skazanego
M. R., w trybie art. 521 § 1 k.p.k., Prokurator Generalny. Skarżący zarzucił rażące i
mające istotny wpływ na treść orzeczenia naruszenie przepisu prawa karnego
materialnego, a mianowicie art. 4 § 1 k.k., polegające na niezastosowaniu wobec
skazanego przepisu ustawy obowiązującej w dacie popełnienia czynu, która była
3
dla niego względniejsza i dokonaniu zmiany podlegającej wykonaniu kary 4
miesięcy pozbawienia wolności na karę 30 dni aresztu w oparciu o przepis art. 50
ust. 1 ustawy z dnia 27 września 2013 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania
karnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z dnia 25 października 2013 r. poz.
1247) w sytuacji, gdy kara ta była uprzednio objęta wyrokiem łącznym Sądu
Rejonowego w Ż. z dnia 7 września 2011 r., co doprowadziło do pogorszenia
sytuacji procesowej skazanego. W konkluzji wniósł o uchylenie zaskarżonego
postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Kasacja jest zasadna.
Skarżący trafnie wskazał, że w zaistniałej sytuacji procesowej, związanej z
wydaniem zaskarżonego postanowienia, w myśl art. 575 § 2 k.p.k. stracił moc
wyrok łączny Sądu Rejonowego w Ż. z dnia 7 września 2011 r. W następstwie tego
wobec skazanego odrębnemu wykonaniu podlegać będą kary: 8 miesięcy
pozbawienia wolności – z wyroku z dnia 27 maja 2010 r., 2 lat pozbawienia
wolności – wynikająca z pkt 1 wyroku z dnia 12 lutego 2009 r., oraz kara 30 dni
aresztu – wynikająca z zamiany kary orzeczonej w pkt 2 tego wyroku, na mocy
zaskarżonego postanowienia. Oczywiste jest zatem, że wydanie zaskarżonego
postanowienia doprowadziło do istotnego pogorszenia sytuacji skazanego, nawet
uwzględniając przedawnienie wykonania kary aresztu. Autor kasacji słusznie
odwołuje się do uchwały Sądu Najwyższego z dnia 30 kwietnia 2014 r. I KZP 3/14
(OSNKW 2014, z. 6, poz. 44), w szczególności do wyrażonego w jej uzasadnieniu
stanowiska, że stosowanie przepisów art. 50 ust. 1 i 2 ustawy nowelizującej z dnia
27 września 2013 r., jest dopuszczalne wtedy, gdy nie prowadzi to do pogorszenia
sytuacji skazanego, tj. gdy nie powoduje dla niego dolegliwości większej niż
istniałaby przy wykonywaniu kary na dotychczasowych zasadach. Istotnie,
stosowanie przepisów, które według zamysłu ustawodawcy mają prowadzić do
zmniejszenia represji za określone zachowania, nie może prowadzić do skutku
odwrotnego. W realiach sprawy kontrawencjonalizacja prowadzi do pogorszenia
sytuacji skazanego, zatem nie może być uznana za dopuszczalną.
4
Uwzględnienie kasacji i uchylenie zaskarżonego postanowienia pozwala na
przywrócenie mocy obowiązującej wyroku łącznego Sądu Rejonowego w Ż. z dnia
7 września 2011 r., co niweluje stan pogorszenia sytuacji skazanego.
Z powyższych względów Sąd Najwyższy orzekł jak na wstępie.