Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III KZ 8/15
POSTANOWIENIE
Dnia 26 lutego 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Dariusz Świecki
w sprawie O. Ś.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu w dniu 26 lutego 2015 r.
zażalenia obrońcy skazanego na zarządzenie Przewodniczącego Wydziału
Karnego Odwoławczego Sądu Okręgowego w B. z dnia 13 stycznia 2015 r. o
odmowie przyjęcia kasacji
postanowił:
uchylić zaskarżone zarządzenie.
UZASADNIENIE
W zaskarżonym zarządzeniu Przewodniczący Wydziału Odwoławczego
ustalił, że skazany O. Ś. otrzymał odpis wyroku z uzasadnieniem w dniu 13
października 2014 r. i od tego dnia biegł mu 30 dniowy termin do wniesienia
kasacji, który upłynął z dniem 12 listopada 2014 r. Natomiast kasacja sporządzona
przez obrońcę, który ustanowiony został w okresie po otrzymaniu przez skazanego
odpisu wyroku z uzasadnieniem, tj. w dniu 12 listopada 2014 r., wniesiona została
w dniu 27 listopada 2014 r., a więc po upływie 30 dni od otrzymania przez
skazanego odpisu wyroku z uzasadnieniem. Wobec tego Przewodniczący Wydziału
Odwoławczego wydał zarządzenie o odmowie jej przyjęcia.
Na to zarządzenie zażalenie wniósł obrońca skazanego i zarzucił obrazę
przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia, tj. art. 140 k.p.k.
w zw. z art. 524 k.p.k. poprzez uznanie, że termin do wniesienia kasacji dla
nowego obrońcy rozpoczął bieg w dniu doręczenie skazanemu wyroku Sądu
Okręgowego z uzasadnieniem, tj. w dniu 13 października 2014 r., podczas gdy
2
termin ten należało liczyć od dnia 31 października 2014 r, tj. od dnia doręczenia
owego wyroku z uzasadnieniem obrońcy skazanego, któremu został on doręczony
na skutek złożonego przez niego wniosku o doręczenie uzasadnienia wyroku. W
konkluzji skarżący wniósł zmianę zaskarżonego zarządzenia i przyjęcie kasacji.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Zażalenie jest zasadne, albowiem nie doszło do uchybienia terminu do
wniesienia kasacji przez obrońcę. Nietrafnie natomiast wskazano w zarzucie
odwoławczym na naruszenie art. 140 k.p.k. W układzie procesowym związanym z
zainicjowaniem kontroli odwoławczej lub kasacyjnej, wykładnia językowa tego
przepisu wskazuje, że ma on zastosowanie tylko wówczas, gdy w momencie
doręczania odpisu orzeczenia stronie, posiada ona również przedstawiciela
procesowego, który nie złożył „własnego” wniosku o dokonanie tej czynności. W
orzecznictwie Sądu Najwyższego wskazuje się, że gdy wniosek o sporządzenie na
piśmie i doręczenie uzasadnienia wyroku złożyła tylko strona, która korzysta z pomocy
obrońcy lub pełnomocnika, to stosuje się art. 140 k.p.k., a więc wyrok z uzasadnieniem
doręcza się także przedstawicielowi procesowemu strony, dla którego termin do
wniesienia apelacji biegnie od daty doręczenia (por. uchwałę SN z 15 listopada
1973 r., VI KZP 36/73, OSNKW 1974, nr 1, poz. 2).
W realiach rozpoznawanej sprawy obrońca z urzędu złożył wniosek o
doręczenie wyroku z uzasadnieniem. Wobec tego nie miał zastosowania art. 140
k.p.k., gdyż doręczenie orzeczenia nastąpiło na wniosek obrońcy.
Natomiast trafny jest zarzut naruszenia art. 524 § 1 k.p.k. Skarżący słusznie
w uzasadnieniu zażalenia przywołał poglądy wyrażone w orzecznictwie odnośnie
do biegu terminu do wniesienia środka zaskarżenia. Wynika z nich, że otwarcie
terminu do zaskarżenia w związku ze złożeniem wniosku o doręczenie orzeczenia
przez stronę, obrońcę lub pełnomocnika, pozwala na wniesienie środka
zaskarżenia także ustanowionemu dodatkowego lub innemu przedstawicielowi
procesowemu w tym biegnącym już terminie. W jednym ze swoich orzeczeń Sąd
Najwyższy stwierdził, że doręczenie wyroku z uzasadnieniem tylko przedstawicielowi
procesowemu strony powoduje otwarcie terminu do wniesienia apelacji także dla
strony (por. postanowienie SN z 14 listopada 1972 r., V KRN 437/72, OSNKW 1973,
nr 4, poz. 2). Sąd Najwyższy wyraził także pogląd, że jeżeli po doręczeniu
3
przedstawicielowi procesowemu strony wyroku z uzasadnieniem został
ustanowiony inny przedstawiciel zamiast lub obok dotychczasowego, to może on
wnieść apelację w terminie biegnącym dla tego, który złożył wniosek. Natomiast
gdy wniosek złożyła oddzielnie strona oraz jej przedstawiciel procesowy i każdy z
nich otrzymał w innym czasie wyrok z uzasadnieniem, to termin do wniesienia
apelacji dla każdego z tych podmiotów należy liczyć od daty późniejszego z
dokonanych doręczeń, a nie dla każdego z nich oddzielnie (por. uchwałę SN z 28
kwietnia 1980 r., VI KZP 8/80, OSNKW 1980, nr 5–6, poz. 43).
W świetle tych poglądów należało uznać, że skoro obrońca z urzędu złożył
wniosek o doręczenie wyroku z uzasadnieniem, co nastąpiło w dniu 31
października 2014 r., to w terminie dla tego obrońcy kasacja mogła zostać
wniesiona przez ustanowionego obrońcę z wyboru. Obrońca ten złożył kasację w
dniu 27 listopada 2014 r., a więc przed upływem 30 dniowego terminu biegnące w
stosunku do dotychczasowego obrońcy. Wobec tego kasacja została wniesiona w
terminie wskazanym w art. 524 § 1 k.p.k.
W konsekwencji należało uchylić zaskarżone zarządzenie celem dokonania
przez Przewodniczącego Wydziału Odwoławczego czynności związanych z
przyjęciem kasacji obrońcy.
Z tych wszystkich względów Sąd Najwyższy orzekł, jak powyżej.