Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV KK 436/14
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 2 kwietnia 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Dariusz Świecki (przewodniczący)
SSN Michał Laskowski (sprawozdawca)
SSA del. do SN Dariusz Czajkowski
Protokolant Jolanta Grabowska
przy udziale prokuratora Prokuratury Generalnej Krzysztofa Parchimowicza
w sprawie T. S.
skazanego z art. 158 § 1 k.k.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na rozprawie
w dniu 2 kwietnia 2015 r.,
kasacji, wniesionej przez obrońcę
od wyroku Sądu Okręgowego w B.
z dnia 17 czerwca 2014 r., utrzymującego w mocy wyrok Sądu Rejonowego w B. z
dnia 28 stycznia 2014 r.,
1. uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi
Okręgowemu do ponownego rozpoznania w postępowaniu
odwoławczym,
2. zarządza zwrot opłaty kasacyjnej na rzecz skazanego.
UZASADNIENIE
2
Wyrokiem Sądu Rejonowego z dnia 28 stycznia 2014 r., uznano
oskarżonych T.S. i J.G. za winnych przestępstwa z art. 158 § 1 k.k. i za to, na
podstawie art. 158 § 1 kk skazano każdego z nich na karę roku i 4 miesięcy
pozbawienia wolności.
Wyrok ten został zaskarżony apelacją obrońcy obu skazanych oraz
osobistymi apelacjami T.S. i J. G. Po rozpoznaniu apelacji Sąd Okręgowy wyrokiem
z 17 czerwca 2014 r., utrzymał w mocy wyrok Sądu Rejonowego uznając apelacje
za oczywiście bezzasadne.
Od powyższego wyroku obrońca skazanego T. S. wniosła kasację, w której
zarzucono rażące naruszenie prawa procesowego mające istotny wpływ na treść
orzeczenia, tj.:
I. art. 2 § 2 k.p.k. w zw. z art. 4 k.p.k. w zw. z art. 5 § 2 k.p.k. w zw. z art.
7 k.p.k. w zw. z art. 366 § 1 k.p.k. w zw. z art. 167 k.p.k. w zw. z art. 192 § 2 k.p.k.
oraz art. 410 k.p.k., poprzez rażące naruszenie przez Sądy obu instancji swobodnej
oceny dowodów, prowadzące do jej dowolności i w konsekwencji do dokonania
błędnych ustaleń faktycznych i przypisania skazanemu winy w popełnieniu
przestępstwa pobicia J. S., wskutek oparcia się wyłącznie na dowodach
przemawiających na niekorzyść skazanego, przy pominięciu istotnych sprzeczności
tychże dowodów z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym,
a w szczególności z wyjaśnieniami skazanych, jak i zeznaniami świadków […], a
także z zeznaniami złożonymi przez samego pokrzywdzonego w toku
postępowania sądowego, a nadto z opiniami psychologicznymi, jak i pozostałymi
dowodami zgromadzonymi w sprawie, przy zaniechaniu przeprowadzenia
wszystkich dowodów ujawnionych w sprawie, danie wiary sprzecznym i
niekonsekwentnym zeznaniom pokrzywdzonej, co skutkowało orzekaniem z
naruszeniem zasady dążenia do wykrycia prawdy materialnej;
II. art. 4, art. 5 § 2, art. 92, art. 167, art. 170 i 410 k.p.k., poprzez
dokonanie ustaleń faktycznych w sprawie bez przeprowadzenia dowodów
wnioskowanych przez obrońcę oskarżonego, a mających istotne znaczenie dla
rozstrzygnięcia sprawy, a w szczególności dowodu z zeznań świadka Z. O., dla
ustalenia rzeczywistego przebiegu zdarzenia, które to uchybienie mogło mieć
istotny wpływ na treść orzeczenia, albowiem Sądy obu instancji dokonały ustaleń
3
faktycznych w oparciu o zeznania świadka G. S. pozostającej w konflikcie ze
skazanymi, zaś inkryminowanego dnia świadek O. przebywał w mieszkaniu matki
pokrzywdzonego, jego zaś relacja odnośnie przebiegu zdarzenia umożliwiłaby
dokonanie ustaleń w oparciu o dowody o charakterze obiektywnym;
III. art. 457 § 3 k.p.k., poprzez nieustosunkowanie się przez Sąd
Okręgowy do wszystkich zarzutów zawartych w apelacji, względnie ich pobieżną
analizę.
W konkluzji kasacji wniesiono o uchylenie zaskarżonego wyroku i
przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu.
W pisemnej odpowiedzi na kasację prokurator wniósł o oddalenie kasacji
jako oczywiście bezzasadnej.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Kasacja okazała się częściowo zasadna.
Jeśli chodzi o zarzuty zawarte w pkt I i II kasacji, trzeba zauważyć, że nie
odpowiadają one specyfice nadzwyczajnego środka zaskarżenia, jakim jest
kasacja. Zarzuty te odnoszą się w sposób niezawoalowany do poprawności
rozstrzygnięcia Sądu Rejonowego, w tym ustaleń faktycznych poczynionych przez
ten Sąd, co zgodnie z art. 519 i art. 523 § 1 k.p.k. jest w kasacji niedopuszczalne.
Inaczej rzecz ma się jeśli chodzi o zarzut zawarty w pkt III kasacji, gdzie
zarzucono nieustosunkowanie się przez Sąd Okręgowy do wszystkich zarzutów
zawartych w apelacji, względnie ustosunkowanie się do nich w sposób pobieżny.
Ten zarzut okazał się zasadny i stał się podstawą uchylenia zaskarżonego wyroku.
Przede wszystkim należy zauważyć, że Sąd odwoławczy w całości pominął zarzuty
zawarte w osobistej apelacji oskarżonego T. S. (k. 1116). Podniesione tam zarzuty
zarówno dotyczące poprawności dokonanej oceny dowodów i ustaleń faktycznych
(np. wątpliwości dotyczące uznania za wiarygodne zeznań świadka G. S.), nie
zostały w ogóle rozważone w uzasadnieniu wyroku Sądu odwoławczego.
Standard rzetelnej kontroli odwoławczej naruszono także jeśli chodzi o
apelację obrońcy skazanych. Zawarte tam zarzuty dotyczące oceny dowodów
zostały omówione w większości dość ogólnikowo, a niektóre szczegółowe zarzuty
(np. kwestia pozostawania pokrzywdzonego w czasie czynu w stanie odurzenia,
zarówno alkoholem, jak i środkami psychotropowymi) zostały pominięte
4
milczeniem. Mimo wyraźnego zarzutu zawartego w apelacji obrońcy nie rozważono
też w uzasadnieniu wyroku Sądu odwoławczego kwestii poprawności wymiaru kary
orzeczonej wobec skazanego T. S. Lektura uzasadnienia wyroku Sądu
Okręgowego wskazuje na to, że uzasadnienie to sporządzone zostało wyłącznie w
odniesieniu do oskarżonego J. G., mimo tego, że wniosek o uzasadnienie wyroku
złożony został przez obrońcę obu oskarżonych w imieniu zarówno J. G., jak i T. S.
(k.1176 akt).
Powyższe mankamenty uzasadnienia wyroku Sądu Okręgowego
niewątpliwie stanowią naruszenie art. 433 § 2 k.p.k., który wymaga, aby Sąd
odwoławczy rozważył wszystkie podniesione w apelacji zarzuty, oraz art. 457 § 3
k.p.k., zgodnie z którym w uzasadnieniu wyroku Sąd odwoławczy winien wskazać
powody, dla których uznał zarzuty i wnioski apelacji za zasadne bądź niezasadne.
Uchybienia te mają w ocenie Sądu Najwyższego charakter uchybień rażących i
niewątpliwie miały istotny wpływ na rozstrzygnięcie zapadłe w wyroku Sądu
Okręgowego. Z tych powodów konieczne stało się uchylenie zaskarżonego wyroku
i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania w
postępowaniu odwoławczym.
W ponownym rozpoznaniu Sąd odwoławczy rozważy wnikliwie wszystkie
zarzuty zawarte zarówno w apelacji obrońcy, jak i w apelacji osobistej skazanego T.
S., a w uzasadnieniu zapadłego wyroku szczegółowo i wyczerpująco przedstawi
powody, dla których te zarzuty uznał za zasadne, bądź niezasadne, stosownie do
dyspozycji art. 433 § 2 i art. 457 § 3 k.p.k.
Wobec powyższego orzeczono jak w sentencji.