V KK 91/15
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:18-05-2015
Dodatkowe informacje:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt V KK 91/15
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 23 kwietnia 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Tomasz Grzegorczyk (przewodniczący)
SSN Jerzy Grubba (sprawozdawca)
SSN Dariusz Świecki
Protokolant Katarzyna Wełpa
w sprawie L. K.
obwinionego z art. 86 § 1 k.w.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu w trybie art. 535 §5 k.p.k.
w dniu 23 kwietnia 2015r.
kasacji wniesionej przez Rzecznika Praw Obywatelskich
od wyroku Sąd Okręgowy w O.
z dnia 8 sierpnia 2013r.
zamieniającego wyrok Sądu Rejonowego
z dnia 9 kwietnia 2013 r.
uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje do ponownego
rozpoznania Sądowi Okręgowemu w postępowaniu
odwoławczym.
UZASADNIENIE
2
L. K. stanął pod zarzutem tego, że:
- w dniu 10 czerwca 2011 r., na trasie K. – K., kierując samochodem marki
BMW, podczas manewru wyprzedzania prawidłowo jadącego samochodem marki
Daewoo Tico nie zachował bezpiecznego odstępu między pojazdami w wyniku
czego doprowadził do bocznego zderzenia pojazdów i zepchnięcia samochodu
marki Daewoo Tico do przydrożnego rowu, czym spowodował zagrożenie
bezpieczeństwa w ruchu dla kierującego samochodem marki Daewoo Tico, T. D.,
tj. o wykroczenie z art. 86 § 1 k.w.
Sąd Rejonowy w P wyrokiem z dnia 9 kwietnia 2013 r., uniewinnił
obwinionego od popełnienia zarzuconego mu wykroczenia.
Wyrok ten zaskarżył apelacją pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego,
podnosząc w niej zarzuty naruszenia przepisów postępowania – art. 7 k.p.k. i art. 4
k.p.k. oraz błąd w ustaleniach faktycznych i wnosząc o uchylenie zaskarżonego
wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.
Sąd Okręgowy w O. wyrokiem z dnia 8 sierpnia 2013 r. uchylił zaskarżony
wyrok i na podstawie art. 45 § 1 k.w. w zw. z art. 5 § 1 pkt 4 k.p.w. postępowanie w
sprawie umorzył.
Kasację od tego wyroku, na korzyść skazanego, wywiódł Rzecznik Praw
Obywatelskich, podnosząc w niej zarzut rażącego i mającego istotny wpływ na jego
treść naruszenie prawa karnego procesowego, to jest art. 104 § 1a k.p.w., poprzez
uchylenie uniewinniającego obwinionego wyroku Sądu pierwszej instancji i
umorzenie postępowania, jedynie z powodu przedawnienia karalności wykroczenia,
co było orzeczeniem na niekorzyść, wbrew zakazowi wynikającemu z tego
przepisu.
Wskazując na powyższe Rzecznik Praw Obywatelskich wniósł o uchylenie
zaskarżonego wyroku i o przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu do ponownego
rozpoznania w postępowaniu odwoławczym.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Kasacja Rzecznika Praw Obywatelskich jest zasadna w stopniu oczywistym,
tak jak wymaga tego art. 535 § 5 k.p.k.
Nie ulega wątpliwości, wskazuje na to treść uzasadnienia zaskarżonego
wyroku, że jedynym powodem uchylenia wyroku uniewinniającego obwinionego od
3
stawianego mu zarzutu i umorzenia postępowania, było stwierdzenie przez Sąd
Odwoławczy przedawnienia karalności zarzuconego wykroczenia. Wprost dał temu
wyraz Sąd Okręgowy na k. 3 uzasadnienia zaskarżonego wyroku wskazując, że
„przedawnienie karalności jest natomiast przesłanką procesową bezwzględną
ujemną i wystąpienie takiej przesłanki każdorazowo obliguje organ prowadzący
postępowanie do jego umorzenia”.
Powyższe stwierdzenie nie jest jednak prawdziwe. Wyjątek bowiem od
reguły z art. 104 § 1 k.p.w. ustawodawca wskazał już w kolejnym paragrafie – art.
104 § 1a k.p.w. (przepis ten obowiązuje od 1 lipca 2003 r. – wprowadzony przez
art. 1 pkt 27 lit. b) ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o zmianie ustawy - Kodeks
postępowania w sprawach o wykroczenia – Dz. U. z 2003, nr 109, poz.1031).
Zgodnie z jego dyspozycją uchylenie orzeczenia jedynie z powodów określonych w
art. 5 § 1 pkt 4 k.p.w. może nastąpić tylko na korzyść obwinionego.
Jednocześnie nie może budzić wątpliwości, że rozstrzygniecie
uniewinniające obwinionego od stawianych mu zarzutów jest dla niego
najkorzystniejsze z możliwych, a zatem każde inne, w tym umarzające
postępowanie, jest dla niego mniej korzystne.
Ma rację zatem skarżący, że Sąd wydając zaskarżony wyrok naruszył art.
104 § 1a k.p.w. uchylając orzeczenie uniewinniające wyłącznie z powodu
przedawnienia karalności zarzuconego czynu, czym działał na niekorzyść
obwinionego.
Zasadny jest w tej sytuacji również wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich
o przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.
Przy ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd Odwoławczy będzie musiał mieć
na względzie to, że w pierwszej instancji zapadł wobec obwinionego wyrok
uniewinniający, a jednocześnie, iż z dniem 10 czerwca 2013 r. nastąpiło
przedawnienie karalności zarzucanego wykroczenia. W tej sytuacji, rozstrzygnięcie,
jakie w niniejszej sprawie może zapaść, ukształtowane być musi z uwzględnieniem
reguły zawartej w dyspozycji art. 104 § 1a k.p.w.
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 23 kwietnia 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Tomasz Grzegorczyk (przewodniczący)
SSN Jerzy Grubba (sprawozdawca)
SSN Dariusz Świecki
Protokolant Katarzyna Wełpa
w sprawie L. K.
obwinionego z art. 86 § 1 k.w.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu w trybie art. 535 §5 k.p.k.
w dniu 23 kwietnia 2015r.
kasacji wniesionej przez Rzecznika Praw Obywatelskich
od wyroku Sąd Okręgowy w O.
z dnia 8 sierpnia 2013r.
zamieniającego wyrok Sądu Rejonowego
z dnia 9 kwietnia 2013 r.
uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje do ponownego
rozpoznania Sądowi Okręgowemu w postępowaniu
odwoławczym.
UZASADNIENIE
2
L. K. stanął pod zarzutem tego, że:
- w dniu 10 czerwca 2011 r., na trasie K. – K., kierując samochodem marki
BMW, podczas manewru wyprzedzania prawidłowo jadącego samochodem marki
Daewoo Tico nie zachował bezpiecznego odstępu między pojazdami w wyniku
czego doprowadził do bocznego zderzenia pojazdów i zepchnięcia samochodu
marki Daewoo Tico do przydrożnego rowu, czym spowodował zagrożenie
bezpieczeństwa w ruchu dla kierującego samochodem marki Daewoo Tico, T. D.,
tj. o wykroczenie z art. 86 § 1 k.w.
Sąd Rejonowy w P wyrokiem z dnia 9 kwietnia 2013 r., uniewinnił
obwinionego od popełnienia zarzuconego mu wykroczenia.
Wyrok ten zaskarżył apelacją pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego,
podnosząc w niej zarzuty naruszenia przepisów postępowania – art. 7 k.p.k. i art. 4
k.p.k. oraz błąd w ustaleniach faktycznych i wnosząc o uchylenie zaskarżonego
wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.
Sąd Okręgowy w O. wyrokiem z dnia 8 sierpnia 2013 r. uchylił zaskarżony
wyrok i na podstawie art. 45 § 1 k.w. w zw. z art. 5 § 1 pkt 4 k.p.w. postępowanie w
sprawie umorzył.
Kasację od tego wyroku, na korzyść skazanego, wywiódł Rzecznik Praw
Obywatelskich, podnosząc w niej zarzut rażącego i mającego istotny wpływ na jego
treść naruszenie prawa karnego procesowego, to jest art. 104 § 1a k.p.w., poprzez
uchylenie uniewinniającego obwinionego wyroku Sądu pierwszej instancji i
umorzenie postępowania, jedynie z powodu przedawnienia karalności wykroczenia,
co było orzeczeniem na niekorzyść, wbrew zakazowi wynikającemu z tego
przepisu.
Wskazując na powyższe Rzecznik Praw Obywatelskich wniósł o uchylenie
zaskarżonego wyroku i o przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu do ponownego
rozpoznania w postępowaniu odwoławczym.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Kasacja Rzecznika Praw Obywatelskich jest zasadna w stopniu oczywistym,
tak jak wymaga tego art. 535 § 5 k.p.k.
Nie ulega wątpliwości, wskazuje na to treść uzasadnienia zaskarżonego
wyroku, że jedynym powodem uchylenia wyroku uniewinniającego obwinionego od
3
stawianego mu zarzutu i umorzenia postępowania, było stwierdzenie przez Sąd
Odwoławczy przedawnienia karalności zarzuconego wykroczenia. Wprost dał temu
wyraz Sąd Okręgowy na k. 3 uzasadnienia zaskarżonego wyroku wskazując, że
„przedawnienie karalności jest natomiast przesłanką procesową bezwzględną
ujemną i wystąpienie takiej przesłanki każdorazowo obliguje organ prowadzący
postępowanie do jego umorzenia”.
Powyższe stwierdzenie nie jest jednak prawdziwe. Wyjątek bowiem od
reguły z art. 104 § 1 k.p.w. ustawodawca wskazał już w kolejnym paragrafie – art.
104 § 1a k.p.w. (przepis ten obowiązuje od 1 lipca 2003 r. – wprowadzony przez
art. 1 pkt 27 lit. b) ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o zmianie ustawy - Kodeks
postępowania w sprawach o wykroczenia – Dz. U. z 2003, nr 109, poz.1031).
Zgodnie z jego dyspozycją uchylenie orzeczenia jedynie z powodów określonych w
art. 5 § 1 pkt 4 k.p.w. może nastąpić tylko na korzyść obwinionego.
Jednocześnie nie może budzić wątpliwości, że rozstrzygniecie
uniewinniające obwinionego od stawianych mu zarzutów jest dla niego
najkorzystniejsze z możliwych, a zatem każde inne, w tym umarzające
postępowanie, jest dla niego mniej korzystne.
Ma rację zatem skarżący, że Sąd wydając zaskarżony wyrok naruszył art.
104 § 1a k.p.w. uchylając orzeczenie uniewinniające wyłącznie z powodu
przedawnienia karalności zarzuconego czynu, czym działał na niekorzyść
obwinionego.
Zasadny jest w tej sytuacji również wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich
o przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.
Przy ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd Odwoławczy będzie musiał mieć
na względzie to, że w pierwszej instancji zapadł wobec obwinionego wyrok
uniewinniający, a jednocześnie, iż z dniem 10 czerwca 2013 r. nastąpiło
przedawnienie karalności zarzucanego wykroczenia. W tej sytuacji, rozstrzygnięcie,
jakie w niniejszej sprawie może zapaść, ukształtowane być musi z uwzględnieniem
reguły zawartej w dyspozycji art. 104 § 1a k.p.w.