Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV CZ 4/15
POSTANOWIENIE
Dnia 29 kwietnia 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Maria Szulc (przewodniczący)
SSN Antoni Górski (sprawozdawca)
SSN Hubert Wrzeszcz
w sprawie ze skargi powoda
o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem
Sądu Apelacyjnego
z dnia 20 kwietnia 2011 r.,
w sprawie z powództwa A. Z.
przeciwko A. H. i J. H.
o unieważnienie umowy,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 29 kwietnia 2015 r.,
zażalenia powoda
na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 4 listopada 2014 r.,
oddala zażalenie; przyznaje radcy prawnemu H. S. z kasy
Sądu Apelacyjnego kwotę 3.600 zł powiększoną o stawkę VAT
tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej w
postępowaniu zażaleniowym.
2
UZASADNIENIE
Sąd Apelacyjny postanowieniem z dnia 4 listopada 2014 r. odrzucił skargę
powoda o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem tego
Sądu z dnia 20 kwietnia 2011 r., jako nieopartej na ustawowej podstawie
wznowienia.
W zażaleniu na to postanowienie skarżący wniósł o jego uchylenie.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Stosownie do art. 410 § 1 k.p.c. Sąd odrzuca skargę wniesioną po upływie
przepisanego terminu, niedopuszczalną lub nieopartą na ustawowej podstawie.
Podstawy skargi o wznowienie postępowania określają przepisy art. 401, 4011
i 403
k.p.c. Jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 28 października 1999 r.
II UKN 174/99 (OSNP 2001, nr 4, poz. 133), a następnie w postanowieniu z dnia
21 września 2007 r. V CZ 88/07 Lex nr 486003), jeżeli z uzasadnienia skargi
wynika, że okoliczności w niej wskazane nie wyczerpują ustawowej przesłanki
wznowienia postępowania, wymienionej w powyższych przepisach k.p.c.,
to podnoszona w żądaniu podstawa prawna żądania nie zachodzi. W takim
przypadku skarga nie jest oparta na ustawowej podstawie wznowienia i podlega
odrzuceniu, stosownie do art. 410 § 1 k.p.c. (zob. postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 7 lipca 2005 r., IV CO 6/05, Biul. SN 2005, nr 9 postanowienie
Sądu Najwyższego z dnia 26 września 2007 r. IV CZ 48/07, Lex nr 485887;
postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 15 stycznia 2008 r. III UZ 13/07, Lex
nr 442729).
Stosownie do art. 403 § 2 k.p.c. można żądać wznowienia postępowania
w razie późniejszego wykrycia takich okoliczności faktycznych lub środków
dowodowych, które mogłyby mieć wpływ na wynik sprawy, a z których strona
nie mogła skorzystać w poprzednim postępowaniu.
Zarówno nowe okoliczności, jak i nowe środki dowodowe muszą być tego
rodzaju, aby powołanie ich mogło mieć wpływ na wynik sprawy. Wskazując zatem
3
te okoliczności lub dowody, podać trzeba równocześnie, w jakim zakresie ich
uwzględnienie mogło zmienić podstawę orzekania, wpływając tym samym na treść
samego rozstrzygnięcia. Nowe okoliczności faktyczne lub środki dowodowe, które
mogłyby mieć wpływ na wynik sprawy to takie fakty, z których strona nie mogła
skorzystać w postępowaniu prawomocnie zakończonym. Wykrycie o którym mowa
w powołanym art. 403 § 2 k.p.c. odnosi się do okoliczności i dowodów
w poprzednim postępowaniu w ogóle nie ujawnionych i wówczas nieujawnialnych,
bo nieznanych stronie i dla niej niedostępnych. Nie odnosi się natomiast do
okoliczności i dowodów jawnych z materiału poprzedniego postępowania, a tylko
niedostrzeżonych przez stronę (por. postanowienie SN z dnia 15 maja 1968 r., I Co
1/68, OSNCP 1969 nr 2, poz. 36, postanowienie SN z dnia 17 stycznia 2001 r.,
IV CKN 1515/00, niepubl., postanowienie SN z dnia 19 stycznia 2006 r., IV CZ
143/05).
W przedmiotowej sprawie skarżący powołuje się na okoliczności zawarte
w opinii biegłych dotyczącej jego stanu zdrowia wskazującej na istnienie
u skarżącego choroby psychicznej w postaci organicznych zaburzeń urojeniowych,
które to okoliczności były już przedmiotem badania przed Sądem pierwszej
instancji.
Również zeznania biegłego A. G., jako złożone już po zakończeniu
postępowania tj. w dniu 19 marca 2014 r., jak słusznie przyjął Sąd Apelacyjny, nie
mogą stanowić skutecznej podstawy wznowienia postępowania określonej w art.
403 § 2 k.p.c.
W orzecznictwie Sądu Najwyższego ugruntowany jest pogląd,
że niemożność skorzystania w poprzednim postępowaniu z określonych
okoliczności faktycznych lub środków dowodowych nie zachodzi, gdy istniała
obiektywna możliwość powołania ich w tym postępowaniu, a tylko na skutek
opieszałości, zaniedbania, zapomnienia czy błędnej oceny potrzeby powołania
strona tego nie uczyniła (por. postanowienie SN z dnia 10 lutego 1999 r., II CKN
807/98, postanowienie SN z dnia 15 maja 1968 r., I CO 1/68, OSNCP 1969, Nr 2,
poz. 36, postanowienie SN z dnia 12 lutego 2004 r., V CZ 158/03, niepubl.).
4
W tym stanie Sąd Apelacyjny słusznie uznał, że wskazane przez skarżącą
środki dowodowe nie stanowią nowego środka w rozumieniu art. 403 § 2 k.p.c.
i skargę o wznowienie postępowania, jako nieopartą na ustawowej podstawie
wznowienia odrzucił, co przesądza o bezzasadności zażalenia.
Z tych względów zażalenie oddalono (art. 3941
§ 3 k.p.c. w zw. z art. 39814
k.p.c.)., przyznając działającej za powoda radcy prawnej koszt nieopłaconej
pomocy udzielonej z urzędu w postępowaniu zażaleniowym (§ 6 pkt 7 w zw. z § 12
ust 2 pkt 2 i § 15 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września
2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez
Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego
ustanowionego z urzędu Dz. U. z 2013 r., poz. 490).