Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 maja 2015 r.

Sąd Rejonowy w Pruszkowie, Wydział III Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Mirosław Barszcz

Protokolant: protokolant sądowy – stażysta Anna Niedbalska

po rozpoznaniu w dniu 15 maja 2015 r. w Pruszkowie

na rozprawie

sprawy z powództwaJ. W. (1)

przeciwko mał. A. W. reprezentowanej przez przedstawiciela ustawowego K. W.

o obniżenie alimentów

I.  obniża z dniem 16 maja 2014 roku alimenty zasądzone wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia (...) roku, sygn. akt IV C 1491/08 od powoda J. W. (1) na rzecz córki A. W. urodzonej (...), z kwoty 1200 (tysiąc dwieście) złotych miesięcznie do kwoty 800 (osiemset) złotych miesięcznie, płatne do rąk matki małoletniej - K. W. do dnia 10-go każdego miesiąca, z góry z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat;

II.  w pozostałym zakresie powództwo oddala;

III.  znosi koszty procesu między stronami.

UZASADNIENIE

W dniu 16 maja 2014 r. do Sądu Rejonowego w Pruszkowie wpłynął pozew J. W. (1) przeciwko małoletniej A. W. reprezentowanej przez przedstawiciela ustawowego K. W. o obniżenie alimentów orzeczonych wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 17 marca 2009 r. w sprawie o sygn. IV C 149/08 od powoda na rzecz małoletniej A. W. z kwoty 1.200 zł miesięcznie do kwoty 600 zł miesięcznie z dniem 15 maja 2014 r. W uzasadnieniu wniosku wskazał, iż po ustaniu związku małżeńskiego z K. W. powód zobowiązał się do współuczestniczenia w utrzymaniu małoletniej A. W. w kwocie 1.200 zł, która to kwota była znacznie zawyżona niż uzasadnione potrzeby dziecka. Kwotę powyższą przekazywał na konto bankowe matki małoletniej – K. W.. Ponadto partycypował w kosztach wyjazdów wakacyjnych dziecka, kupował odzież, zabawki, przybory szkolne, opłacał zajęcia dodatkowe. Z obecnego związku powoda urodziła się w dniu (...) córka. Ponadto w grudniu 2012 r. powód utracił pracę. Podał również, że w marcu 2013 r. zawarł ustna umowę z K. W. o tymczasowym obniżeniu alimentów do kwoty 600 zł z zastrzeżeniem, ze w przypadku poprawy jego sytuacji materialnej natychmiast będzie uiszczał alimenty w kwocie wyższej, a kwota ta została przez przedstawicielkę ustawową zaakceptowana. Jednocześnie powód starał się zabierać małoletnia do siebie, żeby w ten sposób odciążyć K. W. w codziennych kosztach utrzymania dziecka jak również w celu nawiązania bliższej relacji pomiędzy obydwoma córkami. Nadmienił również, że obecnie sytuacja materialna powoda nie uległa poprawie, ale uległa znacznemu pogorszeniu. Podkreślił przy tym, że nie posiada aktualnie żadnego źródła dochodu i intensywnie poszukuje pracy. W utrzymaniu pomaga mu konkubina, rodzice i brat (k. 3– 4).

W odpowiedzi na pozew z dnia 24 czerwca 2014 r. przedstawicielka ustawowa małoletniej A. W. wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie na rzecz powoda kosztów procesu. W uzasadnieniu wskazała, ze powód nie przekazuje od kilku miesięcy alimentów na córkę. Dług alimentacyjny na dzień 1 maja 2014 r. wynosi 11.710 zł, natomiast za maj i czerwiec 2014 r. na konto pozwanej nie wpłynęła od powoda żadna kwota na utrzymanie A. W.. Strona pozwana podała, ze powód nigdy nie partycypował w kosztach wyjazdów wakacyjnych dziecka, nie kupował przyborów szkolnych ani nie opłacał zajęć dodatkowych. Wskazała również, że powód zaczął wpłacać na konto pozwanej niższe kwoty i nie było to ani uzgodnione z pozwaną, ani przez nią akceptowane (k. 30 – 39).

Na rozprawie w dniu 2 lipca 2014 r. do udziału w sprawie w charakterze pełnomocnika został dopuszczony M. J. z ramienia (...) Towarzystwa (...) w W. (k. 105)

Pismem z dnia 25 lutego 2015 r. profesjonalny pełnomocnik strony pozwanej wniósł o oddalenie powództwa i o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów procesu wg norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa radcy prawnego oraz kosztów opłaty skarbowej od pełnomocnictwa (k. 199-202).

Na rozprawie w dniu 15 maja 2015 r. powód ostatecznie wnosił o obniżenie alimentów do kwoty 600 zł miesięcznie. Pełnomocnicy pozwanej wnosili o oddalenie powództwa (k. 268, nagranie k. 269).

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Ze związku małżeńskiego K. W. i J. W. (1), rozwiązanego przez rozwód, pochodzi małoletnia córka A. W. urodzona dnia (...)

W wyroku rozwodowym z dnia (...) r. w sprawie IV C 1491/08 Sąd Okręgowy w Warszawie IV Wydział Cywilny kosztami utrzymania dziecka obciążył oboje rodziców, ustalając udział J. W. (1) na kwotę 1.200 zł miesięcznie. Orzeczenie to uprawomocniło się dnia (...) r.

Małoletnia A. W. w dacie orzekania w poprzedniej spawie alimentacyjnej miała 6 lat, uczęszczała do prywatnego przedszkola i mieszkała z matką w P.. Obecnie A. W. ma 12 lat, jest uczennicą piątej klasy Niepublicznej Szkoły Podstawowej Nr (...) w P.. Czesne w szkole wynosi 730 zł miesięcznie. W roku szkolnym 2013/14 posiłki w szkole kosztowały 11 zł dziennie, udział w wycieczkach krajoznawczych i zielonej szkole 1.200 zł, udział w wycieczkach dydaktycznych 300 zł semestralnie, podręczniki do szkoły ok. 540 zł oraz zajęcia pływackie 150 zł. Koszt utrzymania małoletniej pozwanej, poza kosztami opłaty za przedszkole nie uległ zmniejszeniu.

K. W. w dacie orzekania w poprzedniej sprawie alimentacyjnej miała 31 lat. Zatrudniona była w (...) Sp. z o.o. Mieszkała z córką w P.. Obecnie K. W. ma 37 lata. Jej wynagrodzenie za maj 2014 wyniosło 6.669,82 zł netto. Spłaca kredyt w kwocie ok. 1.600 zł miesięcznie. Mieszka z partnerem M. J. oraz córką w mieszkaniu położonym w P. przy ul. (...). Uiszcza koszty czynszu za mieszkanie w kwocie 700zł miesięcznie oraz koszty mediów np. energii elektrycznej w kwocie ok. 84 zł miesięcznie, koszty telewizji 23 zł miesięcznie. Jest obecnie właścicielem tego mieszkania. W 2014 r. osiągnęła dochód brutto w wysokości 93.488,75 zł. Pracuje jako (...). Poza małoletnią A. W. nie ma innych osób na utrzymaniu.

J. W. (1) w dacie orzekania w poprzedniej sprawie alimentacyjnej miał 37 lat. Prowadził własną działalność gospodarczą z której osiągał dochód w kwocie ok. 5.000 zł miesięcznie netto przy przychodzie ok. 11 000 zł miesięcznie. Współpracował zawodowo z (...). Zamieszkiwał z rodzicami. Obecnie J. W. (1) ma 43 lat, z zawodu jest (...). Mieszka z rodzicami w P. w mieszkaniu stanowiącym ich własność. Pomieszkuje także u swojej aktualnej partnerki. W 2013 r. uzyskał dochód w wysokości 14.017,06 zł. Na dzień 12 maja 2014 r. zaległości alimentacyjne na rzecz pozwanej wynosiły 11.710 zł. Po zakończeniu pracy z(...) z końcem 2013 r. rozpoczął pracę dla (...), która przejęła (...). Jego wynagrodzenie za pracę w (...) z czerwiec 2013 r. wyniosło 2.195,13 zł netto, a za maj 2013 r. – 1.596 zł netto. Był współpracownikiem Telewizji (...) w marcu i kwietniu 2014 r. na podstawie umowy o dzieło. Uzyskiwał wówczas średnie wynagrodzenie brutto w wysokości 2.545,80 zł miesięcznie. Jego wynagrodzenie było zajęte na poczet należności alimentacyjnych. Od dnia 24 lipca 2014 r. jest zarejestrowany w Urzędzie Pracy jako osoba bezrobotna – bez prawa do zasiłku. Jego samochód marki (...) z 1997 r. został zajęty przez Komornika w dniu 10 czerwca 2014 r. W maju 2014 r. opłacił wyjazd małoletniej wyjazd na obóz judo trwający od 30 czerwca do 12 lipca 2014 r. za kwotę 1.590 zł. W 2014 r. J. W. (1) osiągnął dochód w wysokości 6.159,50 zł. Poza małoletnią pozwaną posiada również córkę ze związku z E. L. (2)– L. W.. Dziecko urodziło się (...) Na rzecz młodszej córki stara się przekazywać 200 zł miesięcznie. J. W. (1) dorywczo zajmuje się grą koncertów, co przynosi mu dochód w kwocie ok. 1000 zł miesięcznie. Posiada znaczne zadłużenie powstałe w okresie prowadzenia działalności gospodarczej z tytułu rozliczeń podatku VAT i podatku dochodowego. Powód szacuje te zaległości na ok. 100 000 zł.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o następujące dowody: kopia odpisu skróconego aktu urodzenia k. 5, k.6, kopia zeznania PIT – 37 za 2013 r. k. 7 –8v, kopia odpisu wyroku rozwodowego k. 9–10, zaświadczenie z Niepublicznej Szkoły Podstawowej k. 41, wydruki z konta k. 42-65, 67-73, wydruk k. 74, nota księgowa k. 75, wydruk z konta k. 76-78; pismo o zajęciu wierzytelności k. 80-80v; potwierdzenia wykonania operacji k. 81-82; zaświadczenie o zatrudnieniu k. 109; kopia zaświadczenie z PUP k. 122; kopia protokołu zajęcia ruchomości k. 123; zaświadczenie k. 178; kopia rachunku k. 219; kopie faktur k. 220-224; historia konta bankowego k. 225-231; kopia PIT-37 k. 238-241; wydruk historii konta k. 244-259; kopia PIT 37 k. 260-264v; zeznania świadka E. L. (2) k. 234 –235, zeznania świadka J. W. (2) k. 235 – 236, przesłuchanie powoda J. W. (1) k. 266 -268 zapis – k. 269; k. 163 – 164.

Z akt o sygn. IV C 1491/08: odpis skrócony aktu małżeństwa (k. 5); odpis skrócony aktu urodzenia małoletniej A. W. (k. 6), wyrok rozwodowy Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia (...) r. (k. 25).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów złożonych do akt, powołanych wyżej, oraz zeznań wskazanych świadków i przesłuchania powoda. Prawdziwość dokumentów i fakt ich sporządzenia, jak również treść zeznań świadków – w zakresie, a jakim stanowiły podstawę ustalenia stanu faktycznego sprawy – nie budziły wątpliwości i korespondowały ze sobą, stąd zostały uznane przez Sąd za wiarygodne. Ustalenia Sądu znajdują uzasadnienie w przeprowadzonych dowodach, które zostały powołane przy ustalaniu podstawy faktycznej w niniejszej sprawie. Należy także wskazać, iż w większości zostały złożone w kserokopiach, jednak nic nie wskazuje na to, by ich treść nie odzwierciedlała wiernie treści dokumentów oryginalnych.

Złożone do sprawy paragony nie stanowią dowodu zakupu rzeczy dla określonych osób i w związku z tym nie stanowiły istotnych dowodów w sprawie określenia kosztów utrzymania małoletniej pozwanej.

Przesłuchanie stron zostało ograniczone do przesłuchania powoda, z uwagi na brak osobistego stawiennictwa przedstawicielki ustawowej K. W. na rozprawie w dniu 15 maja 2015 r. Przesłuchanie J. W. (1) było, zdaniem Sądu, wiarygodne i współgrało z innymi dowodami w sprawie, w szczególności z zeznaniami przesłuchiwanych świadków i dokumentami złożonymi przez powoda.

Sąd oddalił wniosek w zakresie zobowiązania do złożenia przez powoda wyciągów bankowych za okres dłuższy niż rok 2014r., oraz wniosek zwrócenie się do Banku (...), a także złożenie rozszerzonej wersji historii rachunku bankowego gdyż przedmiot postepowania co do zmiany sytuacji od czasu ostatniego orzekania w przedmiocie alimentów wymagał ustalenie aktualnego stanu prawnego, a nie stanu istniejącego w okresie wielu lat, a dowód taki mógłby zbędnie finansowo obciążyć stronę przeciwną do wnioskującej, w zakresie kosztów tego dowodu. W zakresie zwrócenia się do Banku (...) wobec dokumentów złożonych przez powoda w późniejszym terminie okazał się całkowicie zbędny.

Sąd postanowił pominąć wnioski o dopuszczenie dowodu z zeznań świadków poza tymi, którzy zostali przesłuchani przed Sądem, uznając iż przeprowadzone postępowanie dowodowe oraz planowane przesłuchanie stron będzie wystarczające w przedmiocie niniejszego postepowania.

  Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

  Zgodnie z treścią art. 133 kro na obydwojgu rodzicach ciąży obowiązek łożenia na utrzymanie dzieci, które nie są jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie. Zakres tego obowiązku, stosownie do przepisu 135 kro, wyznaczają z jednej strony usprawiedliwione potrzeby osoby uprawnionej, z drugiej zaś zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego. Przez usprawiedliwione potrzeby należy rozumieć nie tylko elementarne potrzeby polegające na zapewnieniu minimum egzystencji, ale także takie, które stworzą uprawnionemu normalne warunki bytowania odpowiadające jego wiekowi, stanowi zdrowia i wykształceniu.

  Stosownie do treści przepisu art. 138 kro w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Zmiana stosunków może zatem prowadzić do obniżenia alimentów wówczas gdy zmniejszeniu ulegną potrzeby uprawnionego albo zmniejszą się możliwości zarobkowe lub majątkowe strony do alimentacji zobowiązanej.

  Wysokość alimentów od J. W. (1) na rzecz małoletniej A. W. została ustalona wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia (...) r. w sprawie IV C 1491/08 na kwotę 1.200 zł miesięcznie. Orzeczenie to stało się prawomocne z dniem (...) r.

Dla oceny zasadności zgłoszonego w niniejszej sprawie roszczenia należało zatem ustalić, czy od tej ostatniej daty nastąpiła taka zmiana stosunków, która uzasadniałaby obniżenie alimentów przysługujących małoletniej A. W..

W rozpoznawanej sprawie większych wątpliwości nie powinno budzić, iż w okresie będącym przedmiotem zainteresowania zasadnicze usprawiedliwione potrzeby małoletniej A. W. nie uległy zmniejszeniu. Aktualnie małoletnia pozwana nie uczęszcza już do prywatnego przedszkola, kontynuuje jednak edukację w niepublicznej szkole. Co prawda w obecnej sytuacji, o ile usprawiedliwionym było uczęszczanie do prywatnego przedszkola, z uwagi na ograniczoną ilość miejsc w publicznych placówkach, to już korzystanie ze szkoły niepublicznej jest jedynie uzasadnione, jeśli rodziców dziecka na to stać.

Decydująca w niniejszej sprawie okazała się ocena możliwości zarobkowych i majątkowych osób zobowiązanych do alimentacji. Należy w tym miejscu zauważyć, iż obowiązek alimentacyjny obciąża oboje rodziców. Przedstawicielka ustawowa małoletniej pozwanej w dalszym ciągu osiąga wynagrodzenie rzędu ok. 7.000 zł miesięcznie, pozwalające na życie na dość wysokim poziomie. Obecnie K. W. mieszka już nie tylko z małoletnią córką, lecz również z partnerem, który w sprawie występował w charakterze pełnomocnika.

Co do sytuacji J. W. (1) należy stwierdzić, iż uległa ona istotnej zmianie. Powodowi urodziło się kolejne dziecko, co pociąga za sobą obowiązek partycypowania w kosztach jego utrzymania. J. W. (1) łoży na ten cel kwotę 200 zł miesięcznie, choć ciężko przyjąć, iż kwota ta jest wystarczająca. Zwiększenie liczy osób pozostających na jego utrzymaniu niewątpliwie wpłynęło na jego sytuację. Na zmianę w zakresie sytuacji majątkowej powoda największy wpływ miała jednak sytuacja na rynku pracy. Z działalności gospodarczej prowadzonej w czasie ostatniego orzekania alimentach na rzecz córki, J. W. (1) osiągał miesięcznie dochód netto rzędu 5.000 zł. Obecnie nie prowadzi już tej działalności. J. W. (1) jest bezrobotny, osiąga jedynie dochody rzędu 1.000 zł miesięcznie tytułem dorywczej gry na koncertach. Możliwości powoda uległy istotnej zmianie. J. W. (1) by nie wypaść z wprawy i znajomości technologii w swoim zawodzie (...) nieodpłatnie pomaga, licząc na zatrudnienie w przyszłości. Zakres tej pomocy jest znacznie niższy czasowo niż praca, którą wcześniej świadczył.

Utrata przez powoda intratnego zajęcia i zmniejszenie jego dochodów z ponad 5.000 zł miesięcznie stanowi główną i istotną okoliczność zmieniającą sytuację powoda od ostatniego rozstrzygnięcia w tym zakresie. Możliwości zarobkowe powoda są jednak większe niż deklarowane przez niego dochody. Nie można jednak przyjąć, iż możliwości te są na poziomie dochodów uzyskiwanych w (...), jednak dochody uzyskiwane za pracę w charakterze (...)w (...) to jest w dalszym ciągu poziom powoda w zakresie zarobków, niekoniecznie jedynie w charakterze (...).

Przypomnieć w tym miejscu należy, że powodowi urodziło się w (...) r. dziecko, na które stara się łożyć. Również ta okoliczność nie pozostaje bez wpływu na ocenę możliwości J. W. (1). Powód winieni dołożyć wszelkich starań by być w stanie partycypować w kosztach utrzymania obu córek w jak najszerszym zakresie.

W ocenie Sądu, w okresie będącym przedmiotem zainteresowania w niniejszej sprawie w sytuacji powoda zaszły takie istotne zmiany, które winny skutkować zmniejszeniem jego obowiązku alimentacyjnego względem córki A. W.. Przy uwzględnieniu jego możliwości majątkowych i zarobkowych alimenty winny być jednak większe niż kwota żądana przez powoda, a więc 600 zł miesięcznie. Za zasadną Sąd uznał kwotę 800 zł na rzecz pozwanej, która pozwoli na pokrycie znacznej części kosztów utrzymania pozwanej, da również powodowi możliwość wywiązywania się z nałożonego obowiązku w sposób pełny oraz partycypowania w kosztach utrzymania drugiej małoletniej córki. Przy uwzględnieniu możliwości K. W. będzie to pozwalało na zapewnienie usprawiedliwionych potrzeb pozwanej.

Obniżenie alimentów poniżej orzeczonej kwoty Sąd uznał za niezasadne. Powód, posiadając już zasądzony obowiązek alimentacyjny na rzecz córki, nie może przerzucać tak dużej części skutków finansowych zmian na rynku pracy na córkę. Powód w pierwszej kolejności powinien więc podjąć działania zmierzające do zwiększenia jego zarobków. Ma takie możliwości i powinien je wykorzystać. Możliwości zarobkowe powoda są, zdaniem Sądu, na poziomie kwot ostatnio uzyskiwanych zarobków w (...). Nie są one na poziomie przychodów uzyskiwanych w (...), która to telewizja przestała istnieć, została przejęta przez (...), co w sposób ekonomicznie oczywisty skutkowało redukcją etatów.

Nie sposób też przyjąć, iż usprawiedliwionym jest w sytuacji posiadania obecnie już dwójki dzieci, brak podejmowania jakiejkolwiek pracy, celem zapewnienie choć w części potrzeb małoletnich córek, poza dorywczą grą na koncertach.

Powyższe okoliczności skutkowały zasadnością obniżenia alimentów co do A. W.. Obniżenie w zakresie małoletniej pozwanej dotyczyło kwoty 400 zł. Kwota ta jest, zdaniem Sądu, istotna w ogólnym rozliczeniu wydatków powoda.

Sąd obniżył alimenty z datą złożenia powództwa, brak było podstaw orzeczenia daty innej, w szczególności daty wcześniejszej – o jaką wnosił powód, a wobec braku wypełniania w całości obowiązku alimentacyjnego przez powoda, i braku jego skutecznego egzekwowania nie powinno to zaburzyć porządku egzekucji na podstawie dotychczasowego tytułu egzekucyjnego. Powód nie może jednak być obciążany długotrwałością toczącego się postepowania, do czego przyczynił się jedynie w nieznacznej części.

Uznanie, iż w rozpoznawanej sprawie zachodzą przesłanki do obniżenia alimentów na rzecz A. W. skutkowało uwzględnieniem powództwa w części i oddaleniem w pozostałym zakresie.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 100 kpc wobec częściowego uwzględnienia powództwa.