Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 czerwca 2015r.

w składzie:

Przewodniczący: SSO Monika Obrębska

Protokolant: st. sekr. sądowy Beata Ossowska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu12 czerwca 2015r. w O.

sprawy z odwołania J. T.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w P.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania J. T.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w P.

z dnia 22 grudnia 2014r. znak (...)

z dnia 31 marzec 2015r. znak (...)

orzeka:

1.  odrzuca odwołanie od decyzji z dnia 22 grudnia 2014r.;

2.  zmienia zaskarżoną decyzję z dnia 31 marca 2015r. w ten sposób, że wznawia postępowanie w sprawie przyznania prawa do emerytury.

UZASADNIENIE

W dniu 5.12.2014r. J. T. złożyła wniosek o ustalenie jej uprawnień do emerytury.

Decyzją z dnia 22.12.2014r. ZUS odmówił J. T. prawa do wcześniejszej emerytury podnosząc, że nie udokumentowała ona 15 - letniego okresu zatrudnienia w warunkach szczególnych.

W dniu 13.03.2015r. J. T. złożył ponowny wniosek o ustalenie jej uprawnień do emerytury, do którego załączyła pismo z (...) S.A. w W. z dnia 06.02.2015r. Do powyższego wniosku załączyła też pismo, w którym wniosła o przekazanie sprawy do Sądu Pracy w razie niezaliczenia jej do pracy w szczególnych warunkach spornego okresu zatrudnienia od 02.09.1978r. do 30.06.1981r. W piśmie skierowanym do Sądu w dniu 24.04.2015r. wyjaśniła, że pismo to stanowi odwołanie od decyzji z 22.12.2014r.

Kolejną decyzją z dnia 31.03.2015r., wydana w następstwie rozpoznania wniosku z 13.03.2015r., ZUS odmówił J. T. prawa do wznowienia postępowania w spawie przyznania prawa do emerytury.

J. T. wniosła odwołanie również od tej decyzji, w dalszym ciągu podnosząc, że ZUS niezasadnie nie zaliczył jej do stażu pracy w szczególnych warunkach okresu zatrudnienia w charakterze ucznia nauki zawodu.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych w odpowiedzi na odwołanie od decyzji z 22.12.2014r. wniósł o jego odrzucenie, z uwagi na znaczne przekroczenie terminu na złożenie odwołania, a w odpowiedzi na odwołanie od decyzji z dnia 31.03.2015r. wniósł o jego oddalenie podnosząc, że w niniejszej sprawie brak było podstaw do wznowienia postępowania zakończonego decyzją z dnia 22.12.2014r., gdyż dołączony do wniosku o przyznanie świadczenia z dnia 13.03.2015r. dowód nie ma wpływu na prawo do świadczenia i nie powoduje zmiany decyzji ZUS, bowiem wskazany okres pracy nie może być uwzględniony jako okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych ustalił i zważył, co następuje:

Odwołanie od decyzji z 22.12.2014r. podlegało odrzuceniu.

Zgodnie z art. 477 ⁹§ 1 k.p.c. odwołanie od decyzji organów rentowych wnosi się na piśmie do organu, który wydał decyzję lub do protokołu sporządzonego przez ten organ w terminie miesiąca od doręczenia odpisu decyzji. Zgodnie natomiast z art. 477 ⁹ § 3 k.p.c. Sąd odrzuci odwołanie wniesione po upływie terminu chyba, że przekroczenie terminu nie jest nadmierne i nastąpiło z przyczyn niezależnych od odwołującego.

Według ogólnych reguł postępowania cywilnego spóźnione pismo może być skutecznie wniesione ponownie po uzyskaniu przez stronę przywrócenia terminu do jego wniesienia (art. 168 k.p.c.). W odrębnym postępowaniu w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych postępowanie o przywrócenie terminu nie jest co do zasady stosowane. Sąd z urzędu, w trakcie wstępnego badania sprawy, dokonuje nie tylko sprawdzenia zachowania przez stronę terminu do wniesienia odwołania, ale także – w przypadku stwierdzenia opóźnienia- ocenia jego rozmiar i przyczyny. Sąd ma możliwość potraktowania spóźnionego odwołania tak, jakby zostało wniesione w terminie, jeśli uzna, że przekroczenie terminu nie jest nadmierne oraz nastąpiło z przyczyn niezależnych od skarżącego. W takiej sytuacji nadaje bieg odwołaniu, nie wydaje przy tym odrębnego postanowienia rozstrzygającego kwestie przywrócenia terminu do wniesiona odwołania.

W ocenie Sądu w przedmiotowej sprawie brak jest podstaw do przyjęcia, by przekroczenie terminu nie było nadmierne i by nastąpiło z przyczyn niezależnych od odwołującej. J. T. na rozprawie w dniu 12.06.2015r. przyznała, że nie złożyła wcześniej odwołania od decyzji ZUS z dnia 22.12.2014r., gdyż nie doczytała, że może odwołać się od tej decyzji. Przyznała, że było to z jej strony niedopatrzenie. Nie wskazywała przy tym na żadne inne, niezależne od niej okoliczności, które spowodowały złożenie odwołania z dwumiesięcznym opóźnieniem. W takim stanie rzeczy uznać należy, że brak było podstaw do potraktowania spóźnionego odwołania tak, jakby zostało wniesione w terminie. Przekroczenie terminu było znaczne i wynikało li tylko z braku należytej dbałości odwołującej o własne sprawy, co nie może być uznane jako przyczyna niezależna od skarżącej.

Biorąc pod uwagę powyższe w pkt. 1 wyroku Sąd odrzucił odwołanie od decyzji z dnia 22.12.2014r. jako spóźnione w oparciu o 477 ⁹ § 3 k.p.c.

Odwołanie od decyzji z 31.03.2015r. okazało się natomiast o tyle zasadne, że skutkowało zmianą zaskarżonej decyzji.

W pierwszej kolejności podkreślić należy, że zgodnie z ugruntowanym i jednolitym orzecznictwem Sądu Najwyższego, w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych przedmiot rozpoznania sprawy przez sąd wyznacza decyzja organu rentowego, od której wniesiono odwołanie (vide postanowienie Sądu Najwyższego z 20.01.2010r., sygn. akt. II UZ 49/09, LEX 583831). Przedmiotem niniejszej sprawy była więc jedynie ocena formalnej poprawności i merytorycznej zasadności decyzji organu rentowego o odmowie wszczęcia postępowania w sprawie przyznania prawa do emerytury, bowiem taki był zakres zaskarżonej decyzji.

Zgodnie art. 114 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, prawo do świadczeń lub ich wysokość ulega ponownemu ustaleniu na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu, jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji w sprawie świadczeń zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawniono okoliczności istniejące przed wydaniem decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczeń lub na ich wysokość.

W ocenie Sądu Okręgowego w przedmiotowej sprawie zachodziły okoliczności, o których mowa w cyt. wyżej przepisie.

Do wniosku o ponowne ustalenie uprawnień do emerytury z dnia 13.03.2015r. odwołująca załączyła pismo z (...) S.A. w W. z dnia 06.02.2015r., z którego wynika, że w okresie od 02.09.1978r. do 30.06.1981r. była zatrudniona w (...) klasy w O. jako uczeń praktycznej nauki zawodu na podstawie umowy o naukę zawodu w pełnym wymiarze czasu pracy. W piśmie tym wskazano dodatkowo, że okres pracy na (...) jest okresem zatrudnienia w szczególnych warunkach w rozumieniu przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników kolejowych i ich rodzin i § 4 ust. 3 Rozporządzenia Rady Ministrów z 07.02.1983r. Powyższy dokument jest nowym dowodem, dotychczas nie przedkładanym przez odwołującą.

Powyższe, zdaniem Sądu Okręgowego, obligowało ZUS do wznowienia postępowania i ponownego rozpatrzenia uprawnień J. T. do emerytury, gdyż spełnione zostały przesłanki wskazane w art. 114 ust. 1 cyt. wyżej ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Na tym etapie Sąd nie przesądza oczywiście czy ZUS winien ponownie odmówić odwołującej prawa do emerytury, czy przyznać jej prawo do wnioskowanego świadczenia, gdyż kwestie te wykraczają poza ramy zaskarżonej decyzji, która dotyczy jedynie kwestii zasadności wznowienia postępowania w sprawie przyznania J. T. prawa do emerytury.

Biorąc pod uwagę powyższe Sąd w pkt. 2 wyroku zmienił zaskarżoną decyzję z dnia 31.03.2015r. i wznowił postępowanie w sprawie przyznania prawa do emerytury na skutek wniosku odwołującej z dnia 13.03.2015r.