Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 lipca 2013 r.

Sąd Okręgowy w Elblągu VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej Barbary Marszyckiej

po rozpoznaniu w dniu 4 lipca 2013r.,

sprawy T. W. (1)

o wyrok łączny

na skutek apelacji wniesionej przez Prokuratora Rejonowego w Elblągu

od wyroku Sądu Rejonowego w Elblągu

z dnia 24 kwietnia 2013 r., sygn. akt VIII K 141/13

uchyla zaskarżony wyrok łączny i sprawę przekazuje Sądowi Rejonowemu w Elblągu do ponownego rozpoznania.

Sygn. akt VI Ka 232/13

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Elblągu wyrokiem łącznym z dnia 24 kwietnia 2013r. w sprawie o sygn. akt VIII K 141/13 rozstrzygnął w przedmiocie jednostkowych skazań T. W. (1), który został skazany prawomocnymi wyrokami:

- łącznym Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 19 listopada 2004 r., wydanym w sprawie IV K 255/04,

- Sądu Rejonowego w Elblągu z dnia 27 kwietnia 2011 r., wydanym w sprawie II K 388/11, za przestępstwo popełnione w dniu 13 października 2010 r.,

- Sądu Rejonowego w Elblągu z dnia 29 czerwca 2011 r., wydanym w sprawie II K 215/11, za ciąg przestępstw popełnionych w okresie od 11 do 12 sierpnia 2010 r.,

- Sądu Rejonowego w Elblągu z dnia 01 lipca 2011 r., wydanym w sprawie II K 269/11 , za przestępstwo popełnione w dniu 31 sierpnia 2010 r.,

i na podstawie art. 85 k.k. w zw. z art. 86 § 1 k.k. połączył jednostkowe kary pozbawienia wolności orzeczone wobec T. W. (1) prawomocnymi wyrokami: Sądu Rejonowego w Elblągu z dnia 27 kwietnia 2011 r., wydanym w sprawie II K 388/11, Sądu Rejonowego w Elblągu z dnia 29 czerwca 2011 r., wydanym w sprawie II K 215/11, Sądu Rejonowego w Elblągu z dnia 01 lipca 2011 r., wydanym w sprawie II K 269/11 i wymierzył skazanemu karę łączną 2 lat pozbawienia wolności.

Ponadto w wyroku tym stwierdzono, iż pozostałe rozstrzygnięcia zawarte w wyrokach jednostkowych podlegają odrębnemu wykonaniu, a nadto zwolniono skazanego z obowiązku uiszczenia kosztów sądowych.

Od powyższego wyroku łącznego apelację wniósł Prokurator Rejonowy w Elblągu, który zaskarżając wyrok na niekorzyść skazanego, zarzucił temu wyrokowi na podstawie art. 438 pkt 2 kpk obrazę prawa karnego procesowego, mającą wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie art. 413 kpk polegającą na niezawarciu w treści przedmiotowego wyroku wszystkich niezbędnych elementów jakie wyrok powinien zawierać a mianowicie czynów za jakie T. W. został skazany oraz wymiarów kar jednostkowych, podlegających łączeniu.

Po zmodyfikowaniu wniosku na rozprawie odwoławczej, skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Elblągu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja wniesiona przez Prokuratora Rejonowego jako zasadna zasługiwała na uwzględnienie i skutkować musiała uchyleniem zaskarżonego wyroku w całości z jednoczesnym przekazaniem sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Naruszenie przepisów postępowania karnego, jakiego dopuścił się Sąd Rejonowy, nakazuje stwierdzić, że sąd ten w sposób nieprawidłowy zredagował wyrok łączny, w części dot. komparycji tego wyroku tj. części wstępnej zawierającej opis dotychczasowych wyroków skazujących T. W..

W pełni należy zaaprobować zarzut obrazy przepisów prawa procesowego, tj. art. 413 kpk, z przyczyn wskazanych w omawianej apelcji. Analiza zakwestionowanego orzeczenia potwierdziła naruszenie przez sąd I instancji powyższego przepisu. Jak zasadnie podnosi skarżący zaskarżony wyrok obarczony jest ewidentnymi wadami, co w efekcie uniemożliwia Sądowi Okręgowemu kontrolę jego zasadności i prawidłowości. Bowiem przepis art. 413 kpk obliguje sąd do zredagowania wyroku w taki sposób, aby jego treść była zrozumiała w płaszczyźnie przedmiotowej i podmiotowej i bez żadnych wątpliwości wskazywała jaki czyn został przypisany sprawcy. Oznacza to konieczność wskazania w opisie czynu wszystkich jego elementów mających znaczenie dla kwalifikacji prawnej, czy też przemawiających za przyjęciem określonej instytucji prawa materialnego (np. przemawiających za wystąpieniem przesłanek do orzeczenia kary łącznej – art. 85 kk). Każdy wyrok powinien spełniać postulat jasności, jednoznaczności i czytelności nie tylko dla osób profesjonalnie zajmujących się stosowaniem prawa sądowego ale również dla wszystkich takiej znajomości przedmiotu nieposiadających. Zasada zawarta w art. 413 kpk nakazuje zredagować wyrok w sposób taki, aby z niego było widać nie tylko za jaki czyn sąd ten sądził oskarżonego, lecz także jaki mu ostatecznie przypisał. Czyn musi być sformułowany w sposób precyzyjny, bo odzwierciedlający istotne okoliczności zachowania się oskarżonego i nienasuwający jakichkolwiek wątpliwości, co do ram czasowych, miejsca i okoliczności zdarzenia, znamiennych dla danego typu zabronionego czynu (por. wyrok SN z dnia 15.05.2001r. Prok. i Pr. 2001/10/7). Wyrok łączny natomiast ze swej istoty winien odzwierciedlać wszystkie okoliczności wskazujące na prawidłowość ustalenia, że zaistniały warunki do jego wydania, w tym musi zawierać dokładne ustalenie treści prawomocnych wyroków, na podstawie których skazano oskarżonego na kary jednostkowe składające się na konstrukcję kary łącznej. Nie jest jednocześnie wystarczające przy redakcji wyroku łącznego ograniczenie się do zawarcia w nim ustalenia, że zachodzą przesłanki z art. 85 kk, to jest ustalenia, że przypisane skazanemu prawomocnymi wyrokami przestępstwa, pozostające w zbiegu realnym, popełnione zostały przed wydaniem pierwszego, choćby nieprawomocnego wyroku. W wyroku łącznym konieczne jest bowiem nadto dokładne ustalenie treści prawomocnych wyroków (w tym wskazanie dat popełnienia przypisanych czynów, ich kwalifikacji prawnej, rodzaju i wymiaru orzeczonej kary i środków karnych, zastosowanych środków probacyjnych), z uwzględnieniem rozstrzygnięć sądów odwoławczych, a także modyfikacji w toku postępowania wykonawczego, poprzez decyzje o warunkowym przedterminowym zwolnieniu, warunkowym zawieszeniu wykonania kary orzeczonej w wymiarze bezwzględnym, zarządzeniu wykonania kary warunkowo zawieszonej itp.

Przenosząc powyższe rozważania do realiów niniejszej sprawy, należy stwierdzić, że redakcja zaskarżonego wyroku łącznego, bez jednoczesnego zawarcia w nim ustalenia treści prawomocnych wyroków jednostkowych (w tym bez wskazania dat popełnienia przypisanych skazanemu czynów, ich kwalifikacji prawnej, rodzaju i wymiaru orzeczonych kar jednostkowych i środków karnych, zastosowanych środków probacyjnych), czyni zaskarżone orzeczenie nieprecyzyjnym, niepełnym i jednocześnie sprzecznym z jego pisemnym uzasadnieniem.

Naruszenie to w niniejszej sprawie sprowadza się zatem do tego, że poza wyrokiem znalazły się niezbędne i istotne elementy, o których mowa w art. 413 kpk, a które to uchybienie w rezultacie uniemożliwia prawidłowe zweryfikowanie i odczytanie orzeczenia.

Tak więc zakwestionowane przez prokuratora orzeczenie obarczone jest tak istotną wadą, której stwierdzenie powoduje konieczność wydania przez sąd odwoławczy wyroku kasatoryjnego.

Reasumując, uchybienie którego dopuścił się sąd orzekający spowodowało co najmniej niezrozumiałość i nieczytelność orzeczenia. Tego rodzaju uchybienie uznać należy za rażącą obrazę przepisów prawa procesowego w postaci art. 413 § 1 pkt 4 kpk i § 2 pkt 1 kpk w zw. z art. 574 kpk, która – jak to podkreślał w tego rodzaju sytuacjach Sąd Najwyższy – mogła mieć wpływ na treść wyroku. Rażący charakter wskazanego naruszenia jest oczywisty, nie sposób przecież zaakceptować orzeczenia, które wbrew gwarancyjnej funkcji przytoczonego przepisu prawa nie daje się jednoznacznie odczytać.

Dopuszczenie się przez sąd orzekający tego rodzaju uchybień, obligowało sąd II instancji, na podstawie art. 437 § 2 k.p.k do uchylenia zaskarżonego wyroku w całości i przekazania sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania. Tylko bowiem w ten sposób możliwie będzie zapewnienie skazanemu należytej instancyjnej kontroli prawidłowości określenia zarówno zbiegu realnego, jak i wysokości kary łącznej .

Przy ponownym przeprowadzeniu postępowania Sąd I Instancji zobowiązany będzie wydać wyrok łączny respektując przesłanki do jego wydania. Ponadto należy usunąć z części wstępnej nowego wyroku łącznego zapis, iż rozważa się- w zakresie możliwości wydania wyroku łącznego- treść wyroku łącznego Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 19 listopada 2004 r. w sprawie IV K 255/04, skoro w tym zakresie zapadło już prawomocne postanowienie w dniu 16.01.2013r. w sprawie XIV K 262/12 (k.71-74).