Pełny tekst orzeczenia

WYROK ZAOCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia: 12 czerwca 2015 r.

Sąd Rejonowy dla Wrocławia - Śródmieścia we Wrocławiu Wydział VIII Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSR Anna Przytulska-Sikoń

Protokolant: Paulina Okrutnik

po rozpoznaniu w dniu 12 czerwca 2015 r. we Wrocławiu na rozprawie

sprawy z powództwa: Gminy W.

przeciwko: A. M.

o zapłatę

oddala powództwo.

Sygnatura akt VIII C 29/15

UZASADNIENIE

W pozwie wniesionym do Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Śródmieścia we Wrocławiu strona powodowa Gmina W. wniosła o zasądzenie solidarne od pozwanych K. M., A. M., M. S. i D. S. kwoty 67459,76 zł z ustawowymi odsetkami od kwoty 49283,31 zł od dnia 1 września 2014 r. do dnia zapłaty i od kwoty 18.176,45 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Nadto żądała zasądzenia zwrotu kosztów procesu według norm.

W uzasadnieniu podniosła, iż pozwani zamieszkują w lokalu mieszkalnym położonym we W. przy ul. (...)-22 bez tytułu prawnego. Zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2005 r. Nr 31, poz. 266 ze zm.) pozwani obowiązani są uiszczać co miesiąc odszkodowanie w wysokości czynszu, jaki właściciel mógłby otrzymywać z tytułu najmu lokalu. Pozwani nie wypełnili swojego obowiązku, zaś należność z tego tytułu na dzień 31.08.2014 r. wynosi 49283,31 zł. Ponadto strona powodowa naliczyła odsetki ustawowe za opóźnienie w zapłacie, które na dzień 31.08.2014 r. wynoszą 18176,45 zł. Pozwani byli także wzywani do zapłaty należności, jednakże bezskutecznie.

Wobec stwierdzenia braku podstaw do wydania nakazu zapłaty wobec pozwanej A. M., zarządzeniem z 19.12.2014 r. sprawa została skierowana do rozpoznania w postępowaniu zwykłym.

Pozwana zawiadomiona o rozprawie nie ustosunkowała się do żądania pozwu i nie wniosła o rozpoznanie sprawy podczas jej nieobecności.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W okresie od 01.07.2007 r. do 31.08.2014 r. stan zadłużenia z tytułu bezumownego korzystania z lokalu przy ul. (...)-22 we W. wynosił 267459,76 zł, w tym: 49283,31zł należności głównej i 18.176,45 zł skapitalizowanych na dzień 01.09.2014 r. odsetek ustawowych.

Dowód: kartoteka, k. 7-9,

Pozwana A. M. nr P. (...) urodziła się (...)

Dane znane Sądowi z urzędu z bazy P.-SAD.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie dlatego Sąd oddalił je w całości.

Zgodnie z art. 339 § 1 i 2 k.p.c. jeżeli pozwany nie stawił się na posiedzenie wyznaczone na rozprawę albo mimo stawienia się nie bierze udziału w rozprawie, sąd wyda wyrok zaoczny. W tym wypadku przyjmuje się za prawdziwe twierdzenie powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie lub w pismach procesowych doręczonych pozwanemu przed rozprawą, chyba że budzą one uzasadnione wątpliwości albo zostały przytoczone w celu obejścia prawa.

Przewidziane w art. 339 § 2 k.p.c. domniemanie prawdziwości twierdzeń powoda dotyczy wyłącznie strony faktycznej wyroku i nie obowiązuje w zakresie prawa materialnego. Domniemanie to zastępuje jedynie postępowanie dowodowe i to tylko wówczas, gdy twierdzenia powoda nie budzą uzasadnionych wątpliwości. Wobec więc tego, że działanie art. 339 § 2 k.p.c. nie rozciąga się na dziedzinę prawa materialnego, obowiązkiem sądu rozpoznającego sprawę w warunkach zaoczności jest rozważenie, czy w świetle przepisów prawa materialnego twierdzenia strony powodowej uzasadniają uwzględnienie żądania (por. uzasadnienie SN z dnia 18 lutego 1972 r., III CRN 539/71, wyrok SN z dnia 31 marca 1999 r. I CKU 176/97).

Sąd ma obowiązek krytycznego ustosunkowania się do twierdzeń powoda zawartych w pozwie. W razie wątpliwości należy przeprowadzić postępowanie dowodowe w celu ich wyjaśnienia (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 października 1998 r., I CKU 85/98; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 września 1997 r., I CKU 115/97).

Zawarte w pozwie twierdzenia budziły w części wątpliwości Sądu wobec czego uznał on za konieczne przeprowadzenie postępowania dowodowego. Wątpliwości Sądu w niniejszej sprawie dotyczyły tego, iż w okresie, za który strona powodowa dochodzi należności z tytułu bezumownego korzystania pozwana była osobą niepełnoletnią.

Jak wynika z przedłożonej kartoteki dot. lokalu położonego we W. przy ul. (...)-22, strona powodowa dochodziła zapłaty należności za okres od 1.07.2007 r. do 31.08.2014 r. Pozwana A. M. pełnoletniość uzyskała zaś w dniu 21.09.2014 r., co wynika z danych zawartych w systemie P. – SAD.

Sąd uznał, iż dochodzenie należności z tytułu bezumownego korzystania z lokalu za okres, w którym pozwana nie osiągnęła pełnoletniości było pozbawione podstaw prawnych.

Powoływany jako podstawa żądania art. 18 ust.1 i 2 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie kodeksu cywilnego stanowi, co następuje:

ust. 1. Osoby zajmujące lokal bez tytułu prawnego są obowiązane do dnia opróżnienia lokalu co miesiąc uiszczać odszkodowanie.

ust. 2. Z zastrzeżeniem ust. 3, odszkodowanie, o którym mowa w ust. 1, odpowiada wysokości czynszu, jaki właściciel mógłby otrzymać z tytułu najmu lokalu. Jeżeli odszkodowanie nie pokrywa poniesionych strat, właściciel może żądać od osoby, o której mowa w ust. 1, odszkodowania uzupełniającego.

Art. 18 ust.1 i 2 powołanej wyżej ustawy reguluje szczególną odpowiedzialność odszkodowawczą byłego lokatora zajmującego lokal bez tytułu prawnego. Odpowiedzialność tę kwalifikuje się jako odpowiedzialność ex contractu, opartą na zasadach art. 471 k.c. za naruszenie obowiązku zwrotu lokalu po wygaśnięciu

Należy przy tym zważyć, iż wprawdzie ustawodawca nie wprowadził w tychże unormowaniach literalnych ograniczeń zastosowania przepisów art. 18 ust. 1 i 2 do osób pełnoletnich, co zostało wprost uregulowane w art. 668 ¹ § 1 k.c. w odniesieniu do obowiązku zapłaty czynszu najmu, jednakowoż jako nieodpowiadające sprawiedliwości byłoby obciążanie osób małoletnich odpowiedzialnością za bezumowne korzystanie z lokalu. W istocie bowiem, roszczenia wynikające z art. 18 ust. 1 i 2 ustawy mają charakter odszkodowawczy i wiążą się z naruszeniem cudzego prawa własności przez osoby zamieszkujące lokal bez tytułu prawnego. Do przypisania tej odpowiedzialności konieczne jest zatem odwołanie się do podstawowej przesłanki odszkodowawczej, jaką jest możliwość postawienia zarzutu działania niezgodnego z prawem. W przypadku zaś osób małoletnich korzystanie przez nie z lokalu nie jest przejawem ich autonomicznej woli lecz jedynie pochodną korzystania przez ich przedstawicieli ustawowych. W istocie osoby małoletnie nie mogą podejmować samodzielnych decyzji w zakresie swojego miejsca zamieszkania. Z tych samych przesłanek osoby niepełnoletnie zostały zwolnione z obowiązku uiszczania należności czynszowych w przypadku współzamieszkiwania z najemcą (a contrario z art. 668 ¹ § 1 k.c.), przy czym ratio legis tego ostatniego unormowania wynika z faktu, iż zamieszkiwanie małoletnich w lokalu stanowiącym przedmiot najmu jest pochodną współzamieszkiwania z ich przedstawicielami ustawowymi i nie jest przejawem ich woli – tak samo jak zamieszkiwanie małoletnich w lokalu, co do którego przedstawiciele ustawowi nie mają tytułu prawnego. Z tych względów, do roszczenia o zapłatę należności za bezumowne korzystanie za celowe uznać należy zastosowanie w drodze analogii przepisu art. 668 ¹ § 1 k.c., który stanowi, iż za zapłatę czynszu i innych należnych opłat odpowiadają solidarnie z najemcą stale zamieszkujące z nim osoby pełnoletnie.

Stąd dochodzenie zapłaty dochodzonych w pozwie należności od A. M., która pełnoletniość uzyskała dopiero z dniem 21.09.2014 r. nie znajdowało podstaw prawnych.