Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XII Ga 749/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 maja 2015r

Sąd Okręgowy w Krakowie Wydział XII Gospodarczy – Odwoławczy w następującym składzie:

Przewodniczący - Sędzia: SO Bożena Cincio - Podbiera

Sędzia: SO Beata Kozłowska-Sławęcka

Sędzia: SO Agata Pierożyńska

Protokolant: Z-ca Kierownika Sekret. Rafał Bielski

po rozpoznaniu w dniu 6 maja 2015r w Krakowie

na rozprawie

sprawy z powództwa W. L.

przeciwko C. S.

o zapłatę

na skutek apelacji wniesionej przez pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Nowym Sączu

z dnia 24 października 2013r sygn. akt V GC 551/13

I.  zmienia punkt I i II zaskarżonego wyroku w ten sposób, że zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1.192,42 zł (jeden tysiąc sto dziewięćdziesiąt dwa złote czterdzieści dwa grosze) z odsetkami ustawowymi od dnia 3 lutego 2015 roku do dnia zapłaty), a w pozostałym zakresie postępowanie umarza;

II.  oddala apelację.

Sygn. akt XII Ga 749/14

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 6 maja 2015 r.

Powód W. L. domagał się zasądzenia od pozwanego C. S. kwoty 53.163,54 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu (tj. 19 lutego 2013 r.) do dnia zapłaty oraz kosztami procesu.

W uzasadnieniu pozwu podał, że pozwany w ramach prowadzonej działalności gospodarczej korzystał z usług koparki należącej do J. S. (1), za wynagrodzeniem wskazanym w fakturach VAT nr (...) wystawionych w okresie między 1 marca 2012 r. a 30 sierpnia 2012 r. Powód podał, że na mocy umowy przelewu wierzytelności zawartej w dniu 8 lutego 2013 r. z J. S. (1) nabył przysługujące mu względem pozwanego wierzytelności. Pozwany został powiadomiony o przelewie i wezwany do zapłaty, ale należności nie uiścił. Powód wyjaśnił, że na dochodzoną kwotę składają się 48.818,70 zł tytułem należności głównej wynikającej z w/w faktur oraz skapitalizowane odsetki liczone od daty wymagalności każdej faktury do dnia wniesienia pozwu w łącznej wysokości 4.344,84 zł.

Nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu upominawczym dnia 18 marca 2013 r. Sąd Rejonowy w Nowym Sączu, Sąd Gospodarczy orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

Pozwany zaskarżył nakaz zapłaty w całości sprzeciwem i wniósł o oddalenie powództwa oraz zasądzenie na jego rzecz od powoda kosztów procesu.

Pozwany zaprzeczył, aby korzystał z usług (...) polegających na wykonywaniu prac koparką i by zobowiązał się do zapłaty wynagrodzenia w kwotach wskazanych w dołączonych do pozwu fakturach. Podniósł, że nie potwierdził swoim podpisem otrzymania którejkolwiek z w/w faktur i żadnej z nich nie odebrał. Zakwestionował pozwany prawdziwość wszystkich dołączonych do pozwu dokumentów, zarzucając, że niektóre z nich, w tym umowa cesji, noszą ślady przeróbek. Stwierdził nadto, że nie został poinformowany o przelewie wierzytelności.

Wyrokiem wydanym dnia 24 października 2013 r. Sąd Rejonowy w Nowym Sączu, Sąd Gospodarczy zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 53.163,54 zł z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 19 lutego 2013 r. do dnia zapłaty (pkt I) oraz kwotę 2.659 zł tytułem zwrotu kosztów procesu (pkt II).

W oparciu o dowody z dokumentów oraz z zeznań świadków J. S. (1), B. S. i J. M. Sąd Rejonowy ustalił, że pozwany, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, wynajmował koparkę należącą do J. S. (1), bez operatora. Strony ustaliły, że stawka netto za godzinę pracy koparki będzie wynosić 30 zł. Koparka miała pracować 10 godzin dziennie, czasem pracowała więcej oraz w soboty, ale tych godzin J. S. (1) nie liczył. Początkowo koparka pracowała w B., następnie, za zgodą J. S. (1), przy pracach związanych z renowacją rynku w G.. Faktury za wynajem koparki były wystawiane co miesiąc. Przed wystawieniem faktury J. S. (1) dzwonił do kierownika budowy pozwanego i pytał ile dniówek w danym miesiącu koparka pracowała. Czasami raporty z pracy koparki sporządzano w formie pisemnej. Po wystawieniu faktury J. S. lub jego żona zawozili fakturę do siedziby firmy pozwanego. Ich odbiór potwierdzał upoważniony do tego pracownik. Faktury objęte pozwem, za wyjątkiem jednej, której nikt nie podpisał, podpisała J. M. pracująca u pozwanego na stanowisku asystenta. Sąd Rejonowy ustalił, że należności z wcześniejszych faktur pozwany uiszczał w miarę terminowo. Pozwany nie zapłacił za wynajem koparki w styczniu 2012 r. zapłacił za luty, ponieważ należność za ten miesiąc była stosunkowo niska. Pozwany nie zapłacił za kolejne miesiące, w których używał koparki, tj. za marzec, kwiecień, maj, czerwiec i lipiec 2012r. Pozwany ubiegał się o przesunięcie terminu płatności, ostatecznie wobec niespełnienia zobowiązań, J. S. (1) odebrał koparkę z placu budowy w G.. Sąd ustalił, że J. S. (1) za wynajem koparki w styczniu oraz w okresie od marca do lipca 2012 r. wystawił na rzecz pozwanego następujące faktury:

- nr (...)na kwotę 7.749 zł płatną do dnia 1.03.2012 r.;

- nr (...)na kwotę 8.118 zł płatną do dnia 30.04.2012 r.;

- nr (...) na kwotę 7.380 zł płatną do dnia 30.05.2012 r.;

- nr (...) na kwotę 8.523,90 zł płatną do dnia 30.06.2012 r.;

- nr (...) na kwotę 8.118 zł płatną do dnia 30.07.2012 r.;

- nr (...)na kwotę 8.929,80 zł płatną do dnia 30.08.2012 r.

W dniu 29 maja 2012 r. pozwany zwrócił się do J. S. (1) notą nr (...)podpisaną przez J. M. o skorygowanie treści faktury nr (...). Dnia 8 lutego 2012 r. na podstawie umowy przelewu wierzytelności powód nabył od J. S. (1) przysługujące mu z tytułu powyższych faktur wierzytelności. Pozwany otrzymał zawiadomienie o przelewie oraz wezwanie do zapłaty.

Mając za podstawę tak ustalony stan faktyczny Sąd Rejonowy stwierdził, że pozwany zawarł z J. S. (1) umowę najmu koparki. J. S. (1) udostępnił pozwanemu sprzęt, który pozwany używał zgodnie z potrzebami, za co miał zapłacić wynagrodzenie/czynsz w stawce 30 zł netto za godzinę pracy. Powód zawarł w dniu 8 lutego 2013 r. z J. S. (1) umowę powierniczego przelewu wierzytelności wynikających z w/w faktur VAT wraz z wszelkimi związanymi prawami ubocznymi. Skuteczność i ważność tej umowy nie była przez pozwanego kwestionowana. Sąd wyjaśnił, że pozwany stosownie do art. 513 § 1 k.c. mógł podnosić przeciwko nabywcy wierzytelności wszystkie zarzuty, które przysługiwały mu przeciwko zbywcy, m. in. nieistnienia cedowanej wierzytelności. Pozwany jednakże nie wykazał, że nie zawierał umowy najmu koparki. Okoliczność, że pozwany osobiści nie podpisywał faktur ani ich nie odbierał nie oznacza, że jego zobowiązanie nie istnieje. Faktura nie jest bowiem tożsama z umową i jej wykonaniem. To zawarcie umowy, a nie przyjęcie faktury, będącej jedynie dokumentem księgowym, powoduje powstanie określonych praw i obowiązków stron. Skoro wykazane zostało, że pozwany zawarł z J. S. (1) umowę najmu koparki, sprzęt został pozwanemu udostępniony i pozwany z niego korzystał, to powód może skutecznie domagać się zapłaty. Jako podstawę prawną rozstrzygnięcia podał Sąd Rejonowy art. 659 k.c. w zw. z art. 509 k.c. i art. 513 § 1 k.c. O kosztach procesu orzekł Sąd na zasadzie art. 98 § 1 k.p.c.

Apelację od tego wyroku wniósł pozwany, zaskarżając wyrok w całości i domagając się jego zmiany i oddalenia powództwa oraz zasądzenia od powoda kosztów postępowania za obie instancje, ewentualnie uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Zaskarżonemu wyrokowi pozwany zarzucił rażące naruszenie prawa procesowego mające istotny wpływ na treść wydanego orzeczenia, w szczególności:

- art. 328 § 2 k.p.c. w zw. z art. 233 k.p.c. przez dowolne ustalenie, że pozwany wynajmował od J. S. (1) koparkę i dowolne ustalenie pozostałych warunków tej umowy (ilość świadczeń, wysokość wynagrodzenia) oraz miejsca jej wykonywania mimo braku wiarygodnych dowodów potwierdzających te okoliczności (w szczególności raportów, wiarygodnych zeznań)

- art. 214 k.p.c. w zw. z art. 232 k.p.c. w zw. z art. 299 k.p.c. przez nieuwzględnienie usprawiedliwiania dokumentem urzędowym nieobecności pozwanego na rozprawie w dniu 24 października 2013 r. i pominięcie dowodu z jego przesłuchania

W uzasadnieniu apelujący podniósł, że powód nie udowodnił swoich twierdzeń zawartych w pozwie, a zakwestionowanych przez pozwanego w sprzeciwie od nakazu zapłaty. Stwierdził, że ustaleń Sądu nie potwierdziły zeznania świadków. Zdaniem pozwanego niewiarygodne jest, że osoba trudniąca się zawodowo wypożyczaniem sprzętu nie sporządza raportów z jego pracy, a ta okoliczność przeczy ustaleniom Sądu.

W odpowiedzi powód wniósł o oddalenie apelacji w całości jako bezzasadnej oraz zasądzenie od pozwanego kosztów postępowania.

Zdaniem powoda pozwany w apelacji nie wykazał naruszenia art. 233 k.p.c., a jedynie polemizuje z ustaleniami Sądu I instancji. Wskazał powód, że pozwany kontaktował się z nim telefonicznie i oświadczył, że uiści należność dochodzoną w niniejszym procesie, a nadto świadek – pracownica pozwanego – podała, że akceptowała faktury i na prośbę pozwanego zwracała się o ich korektę w zakresie miejsca gdzie pracowała koparka. Zwrócił również uwagę powód, że pozwany nie stawił się na obu rozprawach, a nadto sprawa była dostatecznie wyjaśniona m.in. zeznaniami świadka J. M..

W pismach procesowych z dnia 23 grudnia 2014 r. i 2 lutego 2015 r., stanowiących uzupełnienie apelacji, pozwany podał, że po wniesieniu apelacji zapłacił pozwanemu całą należność dochodzoną w niniejszym postępowaniu. Dołączył pozwany potwierdzenia dokonanych w dniu 18 grudnia 2014 r. i 2 lutego 2015 r. zapłaty należności z poszczególnych faktur (k. 220 – 237 oraz k. 245 - 246) i wniósł o zmianę wyroku, oddalenie powództwa i zasądzenie na jego rzecz kosztów postępowania za obie instancje.

W piśmie procesowym z dnia 21 kwietnia 2015 r. powód potwierdził fakt dokonania przez pozwanego następujących wpłat:

- 6 przelewów z dnia 19 grudnia 2014 r., w łącznej kwocie 48.818,70 zł tytułem należności głównej

- przelewu z dnia 2 lutego 2015 r. w kwocie 2.659 zł tytułem kosztów sądowych zasądzonych w sprawie V GC 551/13

- przelewu z dnia 2 lutego 2015 r. w kwocie 15.994,56 zł

Powód wskazał, że wpłatę z dnia 19 grudnia 2014 r. zarachował w pierwszej kolejności na odsetki (w tym skapitalizowane od dnia wymagalności należności z faktur do dnia wniesienia pozwu w kwocie 4.344,84 zł) w kwocie 17.012,20 zł, pozostałą zaś część w kwocie 31.806,50 zł na należność główną. Podał powód, że po tej wpłacie należność główna wynosiła 17.012,20 zł plus odsetki ustawowe od dnia 20 grudnia 2014 r. do dnia zapłaty, koszty sądowe 2.659 zł oraz koszty postępowania zabezpieczającego w kwocie 1.296,71 zł. Dalej wskazał, że wpłaty pozwanego dokonane w dniu 2 lutego 2015 r. w kwotach 2.659 zł oraz 15.994,56 zł zostały zarachowane na poczet: kosztów sądowych (2.659 zł) oraz odsetek od należności głównej w kwocie 17. 012,20 zł od dnia 20 grudnia 2014 r. do dnia 2 lutego 2015 r. (tj. 174,78 zł) i należności głównej – 15.819,78 zł. Aktualne zadłużenie pozwanego wynosi zatem: 1.192,42 zł należności głównej, odsetki od tej kwoty od dnia 3 lutego 2015 r. do dnia zapłaty, 1.264,82 zł tytułem kosztów postępowania zabezpieczającego (obejmujące opłatę sądową w kwocie 100 zł oraz opłatę w kwocie 1.164,82 zł uiszczoną komornikowi sądowemu do sprawy KM 314/14). Wyjaśnił powód, że niezwłocznie po dokonanych wpłatach informował pozwanego o sposobie ich zarachowania, a w piśmie z dnia 3 marca 2015 r. przedstawił pozwanemu szczegółowe ich rozliczenie.

Powód w piśmie z dnia 21 kwietnia 2015 r. ograniczył powództwo i wniósł o oddalenie apelacji pozwanego w całości, zasądzenie od pozwanego kwoty 1.192,42 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 3 marca 2015 r. do dnia zapłaty, a także zasądzenie kwoty 1.264,82 zł tytułem kosztów postępowania zabezpieczającego i umorzenie postępowania w pozostałym zakresie wobec uiszczenia części należności przez pozwanego. Do pisma tego dołączył powód postanowienie komornika sądowego z dnia 16 kwietnia 2015 r. o ustaleniu kosztów postępowania zabezpieczającego na kwotę 1.164,82 zł oraz szczegółowe rozliczenia dokonanych przez pozwanego wpłat.

Pozwany w piśmie 6 maja 2015 r. przedstawił potwierdzenia wpłat, zarzucając, że powód bezpodstawnie zaliczył wpłatę z dnia 18 grudnia 2014 r. na poczet kosztów sądowych, podczas gdy otrzymał zapłatę całej należności.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Po wydaniu wyroku przez Sąd I instancji pozwany w 3 ratach (6 przelewami z dnia 19 grudnia 2014 r. na łączną kwotę 48.818,70 zł i 2 przelewami 2 lutego 2015 r. na kwoty 2.659 zł i 15.994,56 zł) wpłacił w sumie 67.471,70 zł. Pozwany fakt ten potwierdził. Należność główna wynosiła 53.164 zł. Odsetki ustawowe od kwoty należności głównej, niekwestionowane przez pozwanego co do wysokości, wynosiły 17.012,20 zł. Łącznie zatem zaległość pozwanego wobec powoda wynosiła 70.176,20 zł. Różnica między sumami wpłaconymi przez pozwanego (67.471,70 zł) a należnością powoda wynosiła 2.704,50 zł i tyle pozwany zalegał powodowi. Powód w miarę dokonywania kolejnych wpłat przez pozwanego dokonywał zarachowań i rozliczeń, których stan przedstawił w piśmie z dnia 21 kwietnia 2015 r. Jednakże w piśmie tym powód popełnił omyłkę obliczeniową, ponieważ po odliczeniu z wpłaty dokonanej dnia 19 grudnia 2014 r. (48.818,70 zł) odsetek wynoszących 17.012,20 zł pozostała należność główna w kwocie 31.806,50 zł, przy czym rozliczając wpłatę powód podaje, że do zapłaty tytułem należności głównej pozostało 17.012,20 zł, podczas gdy powinno być 21.357 zł (53.164 – 31.806,50 = 21.357,50). Niezależnie jednak od sposobu wyliczenia po stronie pozwanego pozostaje niedopłata i to większa niż kwota, której domaga się ostatecznie powód w piśmie z dnia 21 kwietnia 2015 r. Powód bowiem w przedmiotowym piśmie wnosi o zasądzenie na jego rzecz kwoty 1.192,42 zł z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 3 marca 2015 r., a nadto zwrotu kosztów postępowania zabezpieczającego w kwocie 1.264,82 zł. Zestawienie kwoty zadłużenia pozwanego (70.176,20 zł, co obejmuje należność główną i odsetki ustawowe) z sumą dokonanych przez niego wpłat (67.471,70 zł) daje kwotę 2.704,50 zł. Powód natomiast domaga się zasądzenia kwoty 1.192,42 zł, wobec czego tę kwotę należało zasądzić na jego rzecz, z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 3 lutego 2015 r.

Sąd Okręgowy podziela stanowisko pozwanego, iż powód nie był uprawniony do zaliczenia z kwot wpłaconych w dniu 2 lutego 2015 r. kwoty 2.659 zł tytułem kosztów procesu zasądzonych wyrokiem z dnia 24 października 2013 r. Koszty te nie były wszak prawomocnie zasądzone na rzecz powoda (postępowanie apelacyjne było w toku). Nawet jednak gdyby powód zaliczył kwotę 2.659 zł na poczet należności głównej, to i tak nie zostałby zaspokojony w całości. Jak bowiem wskazano powyżej, po zarachowaniu z kwoty 48.818,70 zł skapitalizowanych odsetek (17.012,20 zł), ostatecznie po wpłacie z 18 grudnia 2014 r. należność główna wynosiła 21.357,50 zł, a po odliczeniu kwoty 2.659 zł (niezasadnie zaliczonej na koszty procesu) – 18.698,50 zł. Odejmując od tej sumy 15.994,56 zł również wpłacone 2 lutego 2015 r. pozostaje pozwanemu do zapłaty 2.703,94 zł. Powód podtrzymał swoje roszczenie co do kwoty 1.192,42 zł z odsetkami ustawowymi i w tym zakresie, o czym była mowa powyżej, powództwo podlegało uwzględnieniu.

Nie jest również uzasadniony wniosek powoda o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego kosztów postępowania zabezpieczającego. Powód nie wykazał bowiem kiedy zostało mu doręczone postanowienie Komornika sądowego z dnia 16 kwietnia 2015 r. o ustaleniu tych kosztów i czy jest ono prawomocne. Sąd Okręgowy nie może zatem ustalić czy na dzień orzekania koszty te powodowi przysługują. Rozstrzygniecie w tej kwestii należy do Sądu Rejonowego.

W pozostałym zakresie postępowanie podlegało umorzeniu, a to wobec oświadczenia powoda złożonego w piśmie z dnia 21 kwietnia 2015 r.

O powyższym orzeczono w pkt I sentencji na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. oraz art. 203 § 1 k.p.c.

Apelacja pozwanego (ostatecznie co do kwoty 1.192,42 zł z odsetkami ustawowymi oraz kosztami procesu) nie zasługiwała na uwzględnienie. Pozwany płacąc po wydaniu wyroku przez Sąd Rejonowy uznał wszak roszczenie powoda. Zarzuty zatem niewykazania istnienia zobowiązania jak i jego wysokości nie są zasadne. Skoro powód stopniowo regulował swoje zadłużenie, to tym samym przyznawał fakt jego istnienia jak i wysokości. Zwrócić tu trzeba uwagę, że pozwany dokonując kolejnych przelewów uregulował prawie całą należność objętą umową przelewu wierzytelności, w szczególności uregulował pozwany należności wraz z odsetkami skapitalizowanymi wynikające z faktur dołączonych do pozwu. W tej sytuacji twierdzenia o nieistnieniu między powodem a pozwanym zobowiązania oraz treści tego zobowiązania są chybione.

Odnosząc się do wniosku pozwanego o zasądzenie na jego rzecz kosztów postępowania za obie instancje wyjaśnić trzeba, że pozwany nie regulując należności w terminie kiedy stały się wymagalne ani po wezwaniu do zapłaty dał podstawę do skierowania sprawy na drogę sądową i w konsekwencji obowiązany jest zwrócić powodowi poniesione przez niego koszty procesu przed Sądem I instancji, niezbędne do celowego dochodzenia praw przez powoda. Nawet mimo dokonania zapłaty po wydaniu wyroku przez Sąd Rejonowy, pozwany jest stroną przegrywającą sprawę, bowiem nie uregulował w terminie przysługującej powodowi i wymagalnej wierzytelności.

Podsumowując, apelacja pozwanego nie znajdowała podstaw i podlegała oddaleniu, o czym orzeczono w pkt II sentencji na podstawie art. 385 k.p.c.

s.ref. SSR D. Skoczeń