Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Kraków, 5 sierpnia 2015r.

Sąd Okręgowy w Krakowie Wydz. IX Gospodarczy

w osobie sędziego SO Dariusza Pawłyszcze

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Krakowie 5 sierpnia 2015r. sprawy z wniosku Ł. M., P. W. (1) i P. W. (2) przeciwko (...) Sp. z o.o. w R. o udzielenie zabezpieczenia roszczenia o pozbawieniewykonalności aktu notarialnego

przekazuje sprawę Sądowi Okręgowemu w Rzeszowie.

UZASADNIENIE

Strony w dniu 11 lipca 2011r. zawarły umowę najmu, w której zawarły zapis prorogacyjny na sąd właściwy dla siedziby obowiązanego wynajmującego (§ (...)). Ponadto co do części obowiązków mogących wyniknąć z umowy uprawniony najemca poddał się egzekucji w formie aktu notarialnego. W dniu 17 lipca 2014r. najemca złożył oświadczenie o uchyleniu się od skutków umowy najmu ze względu na zawarcie umowy pod wpływem błędu celowo wywołanego przez wynajmującego, który w dniu 26 maja 2015r. uzyskał klauzulę wykonalności co do obowiązku zapłaty czynszu określonego w akcie o poddaniu się egzekucji. W niniejszej sprawie najemca dochodzi zabezpieczenia roszczenia o pozbawienie aktu wykonalności ze względu na nieistnienie obowiązku zapłaty czynszu.

Sąd zważył, co następuje:

Wierzyciel może wnieść wniosek o udzielenie zabezpieczenia przed wszczęciem postępowania w sprawie tylko do sądu określonego w art. 734 zd.1 K.p.c. W postępowaniu zabezpieczającym art. 202 zd. 1 i 2 K.p.c. nie stosuje się, gdyż rozpoznanie wniosku następuje bez zawiadomienia obowiązanego.

Art. 734 K.p.c. nakazuje wniesienie wniosku o udzielenie zabezpieczenia do sądu właściwego do rozpoznania sprawy o zabezpieczone roszczenie. Z kolei art. 843 K.p.c. jako sąd właściwy do rozpoznania żądania pozbawienia wykonalności wskazuje właściwy dla miejsca prowadzenia egzekucji. Natomiast na podstawie art. 46 § 1 K.p.c. wyłącznie właściwy jest sąd wskazany w zapisie prorogacyjnym.

Na podstawie art. 46 § 2 K.p.c. zapis prorogacyjny nie może zmienić właściwości wyłącznej. Art. 843 K.p.c. nie stanowi o właściwości wyłącznej w przeciwieństwie do art. 38-42 K.p.c., z których każdy jednoznacznie stanowi, iż określona w nich właściwość jest właściwością wyłączną. Zatem na podstawie art. 46 § 1 K.p.c. strony mogą umówić się o poddanie sporów wynikających z umowy wybranemu sądowi także w razie poddania się egzekucji przez jedną ze stron umowy co do spornych obowiązków. Poddanie się egzekucji i uzyskanie przez drugą stronę klauzuli zmienia jedynie ciężar wszczęcia procesu. Ciężar wykazania istnienia i wymagalności egzekwowanego obowiązku zawsze obciąża wierzyciela niezależnie od jego roli procesowej.

Strony zgodnie poddały spory z umowy sądowi właściwemu dla siedziby wynajmującego (i jednocześnie miejsca wykonywania umowy najmu) i na podstawie art. 46 § 1 K.p.c. sąd ten jest wyłącznie właściwy także w razie skorzystania przez wynajmującego z możliwości wszczęcia egzekucji w oparciu o akt notarialny, a tym samym przeniesienia sporu o istnienie i wymagalność obowiązku najemcy do procesu ekscydencyjnego.

Zawarcie umowy z zapisem na sąd właściwy dla siedziby obowiązanego jest niesporne. Natomiast skuteczność uchylenia się uprawnionego od skutków umowy jest sporna i dopiero proces wyjaśni tę kwestię. Przede wszystkim nawet w razie skuteczności uchylenia się od skutków umowy zapis na właściwość sądu pozostaje w mocy. Skuteczne uchylenie się od skutków umowy nie zawsze niweczy wszystkie zapisów umowy. Np. co do zasady pozostają w mocy zapis na sąd polubowny lub prorogacyjny. Obydwa rodzaje postanowień (zapis na sąd polubowny i umowa prorogacyjna) mogą zostać zawarte w umowie prawa materialnego jak i w odrębnych umowach, lecz przyjęta przez strony technika nie ma wpływu na losy tych postanowień w razie uchylenia się od skutków umowy, chyba że same strony postanowią, że w razie złożenia przez jedną ze stron oświadczenia o uchyleniu się zapisy te przestają wiązać. Uprawniony podnosi błąd co do stopnia komercjalizacji galerii handlowej prowadzonej przez obowiązanego, co miało spowodować zobowiązanie się uprawnionego najemcy do zapłaty czynszu przewyższającego wartość świadczenia wynajmującego, lecz nie podnosi zarzutów co do zapisu prorogacyjnego.

Dlatego na podstawie art. 200 § 1 w zw. z art. 46 § 1 K.p.c. sprawa należy do właściwości wyłącznej SO w Rzeszowie.