Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 lipca 2015 r.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSA Jolanta Cierpiał

Sędziowie: SSA Dorota Goss-Kokot (spr.)

SSA Marta Sawińska

Protokolant: insp.ds.biurowości Krystyna Kałużna

po rozpoznaniu w dniu 23 lipca 2015 r. w Poznaniu

sprawy B. D.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. W..

o emeryturę

na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. W..

od wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu

z dnia 7 lipca 2014 r. sygn. akt VIII U 1328/14

oddala apelację.

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. W.. decyzją z 4 grudnia 2013 roku, znak (...), odmówił B. D. prawa do emerytury w obniżonym wieku z uwagi na niewykazanie przez wnioskodawcę 15 letniego okresu pracy w warunkach szczególnych. Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznał za udowodniony staż pracy w warunkach szczególnych w wymiarze 5 lat, 9 miesięcy i 27 dni.

Powyższa decyzja została uchylona przez ZUS Oddział wO. W.. decyzją z 13 stycznia 2014 roku, znak (...), na mocy której odmówiono B. D. prawa do emerytury w obniżonym wieku z uwagi na niewykazanie przez wnioskodawcę 15 letniego okresu pracy w warunkach szczególnych. Staż pracy w warunkach szczególnych został ustalony przez organ rentowy w wymiarze 7 lat, 3 miesięcy i 14 dni.

B. D. złożył odwołania od obu decyzji, domagając się przyznania mu prawa do emerytury. Odwołujący podniósł, że do jego stażu pracy w warunkach szczególnych powinien zostać zaliczony okres zatrudnienia w P. w W. na stanowisku tokarza oraz okres pracy na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony w (...) L..

Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Poznaniu wyrokiem z 7 lipca 2014 roku w sprawie VIII U. 1328/14, umorzył postępowanie z odwołania od decyzji z 4 grudnia 2013 roku (pkt 1) oraz zmienił zaskarżoną decyzję z 13 stycznia 2014 roku, przyznając B. D. prawo do emerytury od 22 stycznia 2014 roku (pkt 2).

Sąd I instancji ustalił, co następuje:

Odwołujący B. D. 23 kwietnia 2012 roku ukończył (...) lat; na dzień 1 stycznia 1999 roku udowodnił łącznie 27 lat, 6 miesięcy i 13 dni okresów składkowych.

Odwołujący nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego.

Odwołujący od 9 listopada 1979 roku. do 3 kwietnia 1982 roku był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy w Przedsiębiorstwie (...) w L.. W tym okresie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował w szczególnych warunkach na stanowisku kierowcy samochodów ciężarowych powyżej 3,5 tony. W ramach swoich obowiązków odwołujący woził beton, żwir.

Odwołujący w okresie od 6 kwietnia 1982 roku do 31 października 1991 roku był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy w (...) Wytwórni (...) w W..

Praca odwołującego od 19 października 1987 roku do 31 października 1991 roku w (...) w W. została uwzględniona przez organ rentowy do pracy w szczególnych warunkach.

W okresie od 6 kwietnia 1982 roku do 18 października 1987 roku odwołujący w (...) w W. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował w szczególnych warunkach na stanowisku tokarza-frezera.

W ramach swoich obowiązków odwołujący wykonywał matryce do piłek, były to matryce stalowe, następnie pracował przy wykrojnikach. Odwołujący otrzymywał ze wzorcowni szablony, naklejał je na blachę i następnie wycinał w metalu. Takie elementy przekazywane były do zatwierdzenia numeracją i następnie odwołujący wykonywał wykrójniki. Odwołujący wszystko to spawał i przygotowywał do odbioru, tak aby było zgodne z szablonem.

Zatrudnienie odwołującego w powyższych zakładach pracy w opisanym charakterze miało charakter stały i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Odwołujący nie korzystał z urlopów bezpłatnych ani dłuższych zwolnień lekarskich.

Organ rentowy złożył apelację od wyroku w punkcie drugim, zarzucając:

- naruszenie przepisów prawa materialnego art. 184 ust. 1 pkt 2 ustawy z 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z FUS

- naruszenie prawa procesowego, tj. art. 233 § 1 k.p.c. poprzez naruszenie zasady swobodnej oceny dowodów.

Apelujący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w pkt 2 i oddalenie odwołania lub jego uchylenie i przekazanie Sądowi I Instancji do ponownego rozpoznania.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie.

Odwołujący swoje prawo do emerytury wywiódł z przepisu art. 184 ust. 1 ustawy z 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, który stanowi, iż ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1 ) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa
(ust. 2).

Zgodnie z treścią art. 32 ust. 1 ustawy z 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 roku będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2 i 3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 ust. 2 i 3.

Dla celów ustalenia uprawnień, o których mowa w ust. 1, za pracowników zatrudnionych
w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia (ust. 2).

Wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ust. 2 i 3 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych (ust. 4).

Zarówno w art. 184 ust. 1 pkt 1 jak i w art. 32 ust. 4 ustawodawca odsyła do „przepisów dotychczasowych”.

Przepisy dotychczasowe to rozporządzenie Rady Ministrów z 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze.

W ocenie apelującego, przeprowadzone przez Sąd postępowanie nie wyjaśniło dostatecznie, czy odwołujący od 9 listopada 1979 roku do 3 kwietnia 1982 roku w Przedsiębiorstwie (...) w L., wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku, prace kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony. Na powyższą okoliczność Sąd przeprowadził jedynie dowód z dokumentów znajdujących się w aktach rentowych oraz zeznań odwołującego. B. D. nie przedłożył świadectwa pracy w szczególnych warunkach za powyższy okres.

Odnosząc się do powyższego, Sąd Apelacyjny na wstępie za konieczne uznał, za Sądem I instancji, powtórzyć, że w postępowaniu sądowym w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych nie obowiązują ograniczenia dowodowe, charakterystyczne dla postępowania administracyjnego przed organem rentowym. W postępowaniu sądowym dopuszczalne jest przeprowadzenie wszelkich dowodów dla wykazania okoliczności mających wpływ na prawo skarżącego do świadczenia i to zarówno wtedy, gdy pracodawca wystawił świadectwo pracy, a Zakład Ubezpieczeń Społecznych kwestionuje jego treść jak i wówczas, gdy dokument taki z żadnych przyczyn nie może być sporządzony.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, odwołujący sporne okoliczności zdołał udowodnić i jak słusznie podniósł w odpowiedzi na apelację, przedstawione przez niego dowody nie zostały skutecznie przez ZUS podważone.

Dokonując oceny świadectwa pracy z 31 kwietnia 1982 roku (w aktach rentowych) wystawionego przez Przedsiębiorstwo (...) w L., Sąd II instancji zwrócił uwagę, że z jego treści wynika, iż odwołujący będąc w przedsiębiorstwie tym zatrudniony, od 9 listopada 1979 roku do 3 kwietnia 1982 roku zajmował stanowiska kierowcy,
a ostatnio stanowisko pomocnika kierowcy.

W ocenie Sądu II instancji, taki zapis kłóci się z zasadami doświadczenia życiowego. Logicznym byłoby zatrudnienie najpierw na stanowisku pomocnika kierowcy i następnie, w późniejszym okresie, na stanowisku kierowcy. Tym bardziej, że jak wynika ze świadectwa pracy odwołującego za okres poprzedniego zatrudnienia, w (...) Przedsiębiorstwie (...) w W., u tego pracodawcy B. D. uzyskał dodatkowe kwalifikacje uprawniające do prowadzenia autobusu.

Jednocześnie istotnym jest, że z kart zarobków odwołującego wynika, iż otrzymywał w spornym okresie dodatek za „warunki uciążliwe”.

Powyższe świadczy w ocenie Sądu II instancji o tym, że pracodawca Przedsiębiorstwo (...) w L. prowadził dokumentację w postaci świadectw pracy w sposób nierzetelny. W oparciu o w/w opisane świadectwo pracy z 31 kwietnia 1982 roku przyjąć należało, że odwołujący w okresie od 9 listopada 1979 roku do 3 kwietnia 1982 roku w pełnym wymiarze czasu pracy był kierowcą. Dokumentacja zaś w postaci kart wynagrodzeń
i wiarygodne zeznania odwołującego dają podstawy aby ustalenie to uzupełnić i przyjąć, że B. D. był stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, kierowcą samochodu ciężarowego o masie powyżej 3,5 tony. Wykonywał zatem pracę w warunkach szczególnych wymienioną
w rozporządzeniu Rady Ministrów z 7 lutego 1983 roku, w wykazie A, dziale VIII, pkt 2.

W dalszej kolejności apelujący podniósł, że nie ma również podstaw do przyjęcia, że odwołujący od 6 kwietnia 1982 roku do 18 października 1987 roku będąc zatrudnionym w (...) Wytwórni (...) stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę tokarza - frezera, którą Sąd zakwalifikował jako prace wymienione w wykazie A dział III, pkt.78 w/w rozporządzenia (prace polegające na szlifowaniu lub ostrzeniu wyrobów i narzędzi metalowych oraz polerowaniu mechanicznym). Zdaniem organu rentowego, ustalenia Sądu I instancji co do charakteru czynności wykonywanych przez odwołującego, nie odpowiadają opisowi prac wymielonych pod poz. 78.

Ponadto skarżący podkreślił, że w okresie zatrudnienia w (...) odwołujący wykonywał prace w szczególnych warunkach, co zostało potwierdzone świadectwem za okres od
19 października 1987 roku do 31 października1991 roku (na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony). Zdaniem organu rentowego, gdyby praca odwołującego w P. w spornym okresie była kwalifikowana jako praca
w szczególnych warunkach, zakład pracy potwierdziłby ten fakt odpowiednim świadectwem pracy.

Również w powyższym zakresie Sąd Apelacyjny nie znalazł podstaw aby uznać argumentację apelującego za zasadną.

Kwestionując moc dowodową zeznań świadka J. K. i odwołującego, organ rentowy pomija, że okoliczności, na które zeznawali dotyczą okresu sprzed ponad 30 lat. Pomimo to opis czynności jakie wykonywał odwołujący i świadek pozwala przyjąć, że obejmowały one szlifowanie oraz ostrzenie wyrobów i narzędzi metalowych oraz polerowanie mechaniczne.

Ponadto podkreślić trzeba, że Sąd stosownie do art. 233 § 1 k.p.c. dokonuje wszechstronnej oceny materiału dowodowego. W niniejszej sprawie, zdaniem Sądu Apelacyjnego, nie należy pomijać faktu, że C. I.. sp. z o.o. Oddział w W., powołując się na informacje zawarte w aktach osobowych świadka J. K., potwierdziła w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze z 3 października 1995 roku, że świadek ten od 1 lipca 1976 roku do 28 lutego 1994 roku stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace spawacza. Świadek wskazał, że ZUS zaliczył mu w/w okres do stażu pracy w warunkach szczególnych.

Powyższy dowód uwiarygodnia relacje świadka i odwołującego, tworząc z nimi spójną całość.

Reasumując dowody w postaci zeznań świadka J. K. i odwołującego oraz
w postaci świadectwa pracy świadka z 3 października 1995 roku, okazały się wystarczające dla przyjęcia, że odwołujący od 6 kwietnia 1982 roku do 18 października 1987 roku, będąc zatrudnionym w (...) Wytwórni (...) stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę tokarza – frezera.

B. D. spełnia zatem wszystkie przesłanki warunkujące prawo do emerytury
w obniżonym wieku z tytułu pracy w szczególnych warunkach.

Wyrok Sądu I instancji podsiada prawu i z tego względu apelacja organu rentowego
na podstawie art. 385 k.p.c. podlegała oddaleniu jako bezzasadna.