Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I ACz 438/13

POSTANOWIENIE

Dnia 5 lipca 2013 roku

Sąd Apelacyjny w Rzeszowie I Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący:

SSA Andrzej Palacz

Sędziowie:

SA Anna Gawełko (spr.)

SA Anna Pelc

po rozpoznaniu w dniu 5 lipca 2013 roku

na posiedzeniu niejawnym sprawy

z powództwa D. K.

przeciwko Skarbowi Państwa – Dyrektorowi Powiatowego Urzędu Pracy w N.

o ochronę dóbr osobistych

na skutek zażalenia powoda

na postanowienie Sądu Okręgowego w Tarnobrzegu

z dnia 28 listopada 2012 r., sygn. akt I C 127/12

p o s t a n a w i a:

zmienić zaskarżone postanowienie w ten sposób, że nie obciążyć powoda D. K. kosztami procesu poniesionymi przez stronę pozwaną.

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 360 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd Okręgowy podał, iż wniosek strony pozwanej o przyznanie jej kosztów zastępstwa procesowego jest zasadny, albowiem wykonała czynności procesowe w sprawie, tj. złożyła pisemną odpowiedź na pozew.

Na powyższe postanowienie powód wniósł zażalenie, w którym powołał się na swoją trudną sytuację materialną. Wskazał, iż po opuszczeniu zakładu karnego nie może podjąć zatrudnienia, jest osobą bezrobotną, bez prawa do zasiłku. Jako przyczynę trudności w znalezieniu pracy powód wskazuje chorobę, na którą cierpi (epilepsja).

Mając powyższe na uwadze powód wniósł o nieobciążanie go kosztami zastępstwa procesowego.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje :

Zażalenie jest uzasadnione.

W pierwszej kolejności należy zaznaczyć, iż przepis zawarty w art. 102 kpc jest odstępstwem od zasady odpowiedzialności za wynik procesu. Stanowi on rozwiązanie szczególne, niepodlegające wykładni rozszerzającej i wykluczające stosowanie wszelkich uogólnień, a zatem do swego zastosowania wymaga wystąpienia wyjątkowych okoliczności, do których można zaliczyć np. stan majątkowy strony, jej sytuację życiową, zdrowotną czy okoliczności związane z samym przebiegiem procesu. Kwalifikacja „wypadków szczególnie uzasadnionych” należy do sądu, który powinien uwzględnić całokształt okoliczności sprawy i kierować się własnym poczuciem sprawiedliwości.

To właśnie poczucie sprawiedliwości legło u podstaw rozstrzygnięcia Sądu Apelacyjnego o zwolnieniu powoda od obowiązku zwrotu przeciwnikowi kosztów poniesionych w związku z procesem.

Szczególnie uzasadniony wypadek, o którym mowa w art. 102 kpc wyraża się w tym, że powód jest bezrobotny, bez prawa do zasiłku, nie posiadającą majątku, oszczędności, a wskazywana przez niego choroba (epilepsja) może faktycznie uniemożliwiać podjęcie przez niego choćby pracy fizycznej.

W tej sytuacji należy uznać, że nawet w dłuższym czasie nie będzie on w stanie opłacić zasądzonej od niego tytułem kosztów procesu kwoty.

Niezależnie od powyższego, zastosowanie art. 102 kpc jest uzasadnione także charakterem niniejszej sprawy, a w szczególności faktem, iż powód we wstępnej fazie postępowania (jeszcze przed wyznaczeniem pierwszej rozprawy) cofnął powództwo, zaś czynności pozwanego ograniczyły się jedynie do złożenia odpowiedzi na pozew.

Z tych też względów Sąd Apelacyjny zmienił zaskarżone postanowienie w oparciu o art. 386 § 1 kpc w zw. z art. 397 § 2 kpc.