Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 26 października 2013 r 70 letnia pokrzywdzona A. K. zamieszkała w R. udała się do restauracji (...) aby tam uczestniczyć w pokazie artykułów gospodarstwa domowego zorganizowanym przez firmę (...) z P.. Pokaz prowadził pracownik firmy oskarżony B. W. . W trakcie trwania pokazu pokrzywdzona jak i inni uczestnicy wypełnili posiadane przez siebie zaproszenia wpisując w nie swoje dane a następnie przekazali je prowadzącemu, który miał wylosować nagrodę . Spośród zaproszeń oskarżony wylosował te wypisane przez A. K. . W rozmowie z pokrzywdzoną oskarżony poinformował ją, że wygrała komplet garnków i otrzyma je za darmo. Wierząc słowom oskarżonego A. K. podpisała podsunięte jej przez niego dokumenty. W związku z tym , że nie posiadała przy sobie dowodu osobistego B. W. odwiózł ją samochodem do mieszkania , gdzie spisał jej dane z dokumentów. Zapewnił pokrzywdzoną , że garnki zostaną jej dostarczone do domu. Po pewnym czasie A. K. otrzymała nadesłane pocztą z firmy (...) sp z o.o. sp.k. z P. dwie umowy kredytowe o nr (...) zawarte z (...) Bank SA z siedzibą we W.. Z treści umów wynikało ,że pokrzywdzonej udzielono dwóch kredytów na sumę 6122,12 zł oraz 4212,49 zł (łącznie 10 334,61 zł) na zakup artykułów AGD i rehabilitacyjnych. Spłata kredytów miała nastąpić w 36 ratach płatnych co miesiąc począwszy od listopada 2013 r .

Oskarżony widząc , że pokrzywdzona znajduje się w podeszłym wieku a ponadto że jest nieporadna i łatwowierna celowo wprowadził ją w błąd informując, że wygrała nagrodę. Pokrzywdzona wierząc oskarżonemu , że podpisuje dokumenty związane z odbiorem nagrody, podpisała podsunięte jej umowy . Gdyby oskarżony powiedział A. K. , że nabywa naczynia na kredyt , podsuniętych jej umów z pewnością nie podpisałaby.

( dowód: zeznanie H. P. k.48v-49,120v ; zeznanie A. S. k.63v,120v-121v; zeznanie Z. W. k.55-56 oraz k.25-26 akt XVI Ko 308/14 SR w Częstochowie; zeznanie A. B. (1) k.58-59, 34-36 akt XVI Ko 308/14 SR w Częstochowie ; zeznanie A. B. (2) k. 61, 19-20 akt III Ko 636/15 SR Poznań Nowe Miasto i W. ; zeznanie A. K. k.3-4,39v,52v-53, 232-233v; oryginały umów kredytowych k.10,11; koperta k.12; ostateczne wezwanie do zapłaty k.16; dokumenty dotyczące windykacji k.17-19,28,35; pismo (...) sp z oo Sp.k. k.37,66,73; kopie umów sprzedaży k.256,257; wyjaśnienia oskarżonego k. 213-214v,270-270v )

Oskarżony B. W. nie przyznał się do popełnienia zarzuconego mu czynu. Wyjaśnił , że pokazy składały się zasadniczo z dwóch części . Podczas pierwszej części prezentowano produkty. Następnie była przerwa na poczęstunek. Po tym następowało podpisywanie umów ze zdecydowanymi klientami, którzy podchodzili indywidualnie do prowadzących pokaz. W końcowej fazie odbywało się losowanie nagród celem zdobycia osób niezdecydowanych. Tymi nagrodami były rabaty na zakup naczyń. Z uwagi na ilość prowadzonych prezentacji i liczbę zawartych umów B. W. nie kojarzy sytuacji z pokrzywdzoną. W jego ocenie klientka spóźniła się z wycofaniem się z umowy i w związku z tym zgłosiła sprawę Policji.

( wyjaśnienia oskarżonego B. W. (1) k. 213-214v,270-270v.)

Sąd zważył, co następuje:

Sąd nie dał wiary wyjaśnieniom oskarżonego w tej części w której zaprzeczył temu , że z chęci zysku celowo wprowadził w błąd pokrzywdzoną. W szczególności wątpliwości sądu wzbudziły tłumaczenia oskarżonego związane z okazywanymi mu oryginałami umów kredytowych (k.10,11) oraz kopiami umów sprzedaży (k.256,257). B. W. nie potrafił logicznie wytłumaczyć dlaczego sporządził dwie umowy kupna sprzedaży towarów oraz dwie umowy o kredyt. Według jego wyjaśnień klientka najprawdopodobniej miała zbyt mało naczyń i dlatego zdecydowała się na dokupienie kolejnych. Na okazywanych mu umowach swoje pismo rozpoznał na umowach kupna sprzedaży , natomiast na umowach kredytowych rozpoznał charakter bliżej nieokreślonej asystentki. Według sądu sporządzanie dwóch oddzielnych umów sprzedaży i kredytu na pierwszy rzut oka nie jest racjonalne. Całą transakcję możnaby przecież spisać na pojedynczych umowach, ponieważ faktycznie doszło do jednej czynności prawnej kupna sprzedaży. Należy zauważyć , że na obu umowach kupna sprzedaży widnieje ta sama godzina ich sporządzenia (k.256,257). W ocenie sądu oskarżony po udaniu się do mieszkania A. K. własnoręcznie wpisał na umowach kupna sprzedaży dane klientki spisane z dowodu osobistego oraz legitymacji rencisty . Następnie na podstawie tych umów asystentka wpisała dane pokrzywdzonej do dwóch umów kredytu , które wcześniej in blanco podpisała oskarżonemu A. K.. Na obu umowach kredytowych asystentka wpisała mylnie , że pokrzywdzona zamieszkuje na ul (...) , choć w rzeczywistości zamieszkuje ona na ul. (...). Nie jest również prawdą to , że pokrzywdzona , której miesięczna emerytura nie przekracza kwoty 1000 zł podała oskarżonemu , co zawarto w umowach kredytowych, że osiąga dochód 1250 zł miesięcznie. Jak stwierdził na rozprawie oskarżony z dochodem poniżej 1000 zł klientka najprawdopodobniej nie dostałaby zgody banku na kredyt. W ocenie sądu B. W. aby uwiarygodnić transakcję przed bankiem celowo wpisał , że A. K. osiąga dochód przekraczający nieco kwotę 1000 zł. Z danych wpisanych w umowie wynika , że klientka jest emerytem – rencistą . Jak powszechnie wiadomo uposażenia emerytalne i rentowe nie stanowią zazwyczaj dużych kwot. Nie chcąc ryzykować kontrolnego telefonu banku do klienta , oskarżony wpisał zupełnie prawdopodobną kwotę dochodu. Również wartość zakupowanych rzekomo przez pokrzywdzoną artykułów musiała być dopasowana do jej możliwości płatniczych. Jednak chęć zysku nie pozwoliła oskarżonemu na ograniczenie się do tylko jednej umowy kredytowej . Aby zwiększyć swoją prowizję sporządził więc kolejne egzemplarze umów kupna sprzedaży oraz kredytowej i z tego punktu widzenia zachowanie oskarżonego należy uznać za racjonalne.

Oskarżony wyjaśnił , że w sposób należyty poinformował klientkę o prawie do odstąpienia od umowy. Jest to kolejna nieprawda. B. W. nie pozostawił A. K. egzemplarzy umów kredytowych , na których umieszczona jest informacja o prawie do odstąpienia od umowy kredytowej w terminie 14 dni od jej zawarcia. Umowy te pokrzywdzona otrzymała z firmy (...) vital” pod koniec listopada 2013 r , co wynika z datownika na kopercie ( koperta k.12). Zatem zarówno oskarżony jak i zatrudniająca go firma zadbali o to aby A. K. , nawet z pomocą innych osób , nie miała szansy na terminowe odstąpienie od krzywdzących jej umów kredytowych. Należy jeszcze zauważyć , że w przypadku odstąpienia klienta od umowy o kredyt wiązany , umowa kupna sprzedaży pozostaje w mocy . To dlatego aby uniknąć ewentualnej utraty towarów (w wypadku odstąpienia klienta od umowy kredytowej) firma (...) vital” i reprezentujący ją oskarżony nie pozostawił pokrzywdzonej zakupionych rzekomo przez nią garnków. Zarówno garnków jak i artykułów rehabilitacyjnych A. K. nigdy nie otrzymała. Gdyby je otrzymała uznałaby , że jest to prezent , który wylosowała na pokazie w restauracji (...) .

Sąd dał wiarę zeznaniom pokrzywdzonej A. K. (k.3-4,39v,52v-53, 232-233v). W przeciwieństwie do oskarżonego , pokrzywdzona w sposób logiczny i niesprzeczny z dowodami z dokumentów opisała okoliczności podpisania przez siebie umów. A. K. nie udała się na pokaz z zamiarem zakupu drogich artykułów. Potraktowała wyjście na pokaz jako formę spędzenia czasu , którego ma pod dostatkiem. Nie ukrywała zresztą , że uczestniczyła w podobnych pokazach organizowanych w R.. Nie wydaje się logicznym aby posiadając rentę w kwocie 820 zł A. K. chciała kupić garnki i artykuły rehabilitacyjne , których cena znacznie przekraczała jej możliwości finansowe. Miesięczne raty wynikające z obu umów kredytowych to suma około 300 zł . Sąd miał osobisty kontakt z pokrzywdzoną . Dokonując przesłuchania A. K. w jej miejscu zamieszkania zorientował się , że pokrzywdzona żyje skromnie tak jak pozwala jej na to niewielki dochód z renty. Już krótki z nią kontakt pozwala zorientować się , że A. K. z uwagi na podeszły wiek ma trudności z samodzielnym poruszaniem się , czytaniem tekstów i rozumieniem bardziej złożonych pojęć . Zdaniem sądu oskarżony również zorientował się , że ma do czynienia z osobą niezaradną z uwagi na podeszły wiek i okoliczność tę bezwzględnie wykorzystał. W zeznaniach pokrzywdzonej pojawiły się pewne rozbieżności dotyczące między innymi chronologii wydarzeń i niepamięć pewnych szczegółów co wydaje się zrozumiałe z uwagi na zaawansowany wiek świadka. Rozbieżności te , zdaniem sądu , nie dotyczą okoliczności kluczowych i nie mają wpływu na całościową ocenę wydarzenia. Niejasnym do końca jest również to, dlaczego firma (...) nie dostarczyła pokrzywdzonej zakupionych rzekomo garnków. Firma nie posiada żadnego dowodu doręczenia artykułów A. K. , co wynika z nadesłanych pism ( k.37,66,73). Wydaje się ,że gdyby pokrzywdzona chciała zakupić garnki i nie otrzymałaby ich od firmy , podjęłaby kroki w celu wyegzekwowania nabytej rzeczy a przynajmniej poinformowałaby o tym swoją opiekunkę.

Sąd dał wiarę zeznaniom pozostałych przesłuchanych świadków H. P. (k.48v-49,120v), A. S. (k.63v,120v-121v) , Z. W. (k.55-56 oraz k.25-26 akt XVI Ko 308/14 SR w Częstochowie) , A. B. (1) (k.58-59, 34-36 akt XVI Ko 308/14 SR w Częstochowie) oraz A. B. (2) (k. 61, 19-20 akt III Ko 636/15 SR Poznań Nowe Miasto i W.). Świadkowie ci jednak nie uczestniczyli bezpośrednio w rozmowie oskarżonego z pokrzywdzoną , więc ich zeznania miały dla ustaleń faktycznych znaczenie drugorzędne.

Nie ujawniły się okoliczności nakazujące wątpić w prawdziwość pozostałych załączonych do akt dokumentów.

Reasumując powyższe sąd nie miał wątpliwości co do sprawstwa oskarżonego w zakresie zarzuconego mu czynu. W ocenie sądu B. W. wprowadził pokrzywdzoną w błąd informując ją ,że wygrała garnki . Następnie pod pozorem dopełnienia formalności związanych z odbiorem nagrody przedłożył jej do podpisu umowy kupna sprzedaży oraz umowy o kredyt. Oskarżony przemilczał wszystkie istotne elementy oferty związanej ze sprzedażą artykułów . Zachowanie oskarżonego nie odpowiadało zasadom przewidzianym w przepisach ustawy z 12.05.2011 r o kredycie konsumenckim (Dz.U. nr 126 poz.715) . Zgodnie z art. 7 ust 1 ustawy pośrednik kredytowy w swym przekazie reklamowym podaje informacje dotyczące kredytu w sposób jednoznaczny , zrozumiały i widoczny. Pokrzywdzona wierząc kłamliwym zapewnieniom oskarżonego przedłożone jej umowy podpisała. W art. 29 ust 2 ustawy sformułowano zasadę , że kredytodawca lub pośrednik kredytowy jest zobowiązany doręczyć konsumentowi umowę niezwłocznie. Tymczasem oskarżony z oczywistych przyczyn nie doręczył pokrzywdzonej podpisanych przez nią umów. Działaniem swym B. W. doprowadził A. K. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem o wartości odpowiadającej wartości udzielonych kredytów konsumenckich. W związku z tym , że A. K. nie spłacała rat kredytu wierzyciel przystąpił do czynności egzekucyjnych , co wynika z załączonych do akt dokumentów (k.16, 17-19,28,35) . Swoim zachowaniem B. W. wyczerpał dyspozycję przepisu art.286 § 1 kk.

Biorąc pod uwagę wysokość zagrożenia ustawowego za popełnienie przestępstwa z art. 286 § 1 kk , okoliczności przedmiotowe i podmiotowe popełnionego czynu oraz znaczny stopień winy sąd orzekł wobec oskarżonego na podstawie wspomnianego przepisu karę 6 miesięcy pozbawienia wolności. W ocenie sądu wymierzona wobec oskarżonego kara to właściwa reakcja na jego czyn. Nie dopatrzono się po stronie oskarżonego przesłanek uzasadniających warunkowe zawieszenie wykonania orzeczonej kary. W myśl art. 69 § 2 kk zawieszając wykonanie kary sąd bierze pod uwagę przede wszystkim postawę sprawcy , jego właściwości i warunki osobiste , dotychczasowy sposób życia oraz zachowanie się po popełnieniu przestępstwa. Wprawdzie oskarżony nie był dotychczas karany sądownie (k. 260) , lecz jest to zdaniem sądu jedyna okoliczność świadcząca na jego korzyść. Pozostałe okoliczności związane z popełnionym przestępstwem przemawiają przeciwko takiemu rozwiązaniu. Warunkowego zawieszenia wykonania kary nie należy stosować, gdy ze względu na charakter sprawy, okoliczności towarzyszące popełnieniu przestępstwa, jego społeczną szkodliwość, wreszcie wzgląd na społeczne oddziaływanie kary przeciwko temu przemawiają (wyrok SA w Gdańsku z 8 maja 2002 r., II AKa 95/02, KZS 2002, nr 10, poz. 67). Oskarżony nie zawahał się przed dokonaniem oszustwa na szkodę osoby wiekowej, która utrzymuje się ze skromnej renty. A. K. porusza się podpierając laską , co nie mogło ujść uwadze B. W.. Wysokość zobowiązania , którym dzięki oszukańczym zabiegom oskarżonego , została obciążona pokrzywdzona stanowi dla niej dużą dolegliwość , całkowicie niewspółmierną do jej niewielkiego dochodu. Wyrządzenie dolegliwej szkody osobie w podeszłym wieku , która ma trudności z codzienną egzystencją jest działaniem wysoce szkodliwym społecznie. Zdaniem sądu tego rodzaju przestępstwa nie uzasadniają zastosowania instytucji warunkowego zawieszenia wykonania kary.

Na podstawie art. 63 § 1 kk na poczet orzeczonej wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności zaliczył okres tymczasowego aresztowania w sprawie w dniach 03.02.2015 r – 09.03.2015 r .

Na podstawie przepisów powołanych w pkt III wyroku sąd obciążył oskarżonego należnymi kosztami sądowymi.

ZARZĄDZENIE

- odnotować;

- odpis uzasadnienia doręczyć obrońcy oskarżonego adw. M. K. ;

- za 14 dni lub z apelacją.

P., dnia 14.09.2015 r