Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 czerwca 2015 r.

Sąd Apelacyjny w Łodzi III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący: SSA Jacek Zajączkowski

Sędziowie: SSA Mirosław Godlewski (spr.)

del. SSO Joanna Baranowska

Protokolant: st. sekr. sąd. Kamila Tomasik

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 czerwca 2015 r. w Ł.

sprawy A. N.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddziałowi w Ł.

o zapłatę składki wraz z odsetkami,

na skutek apelacji A. N.

od wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi

z dnia 5 czerwca 2014 r. sygn. akt VIII U 6091/13,

oddala apelację.

Sygn. akt III AUa 1017/14

UZASADNIENIE

Zakładu Ubezpieczeń Społecznych decyzją z dnia 11 września 2013 r. zmienił decyzję z dnia 23 lipca 2013 roku w zakresie wysokości należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne i Fundusz Pracy podlegających umorzeniu .

Odwołanie od powyższej decyzji złożył A. N., wnosząc o jej zmianę poprzez ponowne obliczenie należnych składek z uwzględnieniem już uiszczonych składek.

W odpowiedzi, na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie argumentując w uzasadnieniu, że wpłaty na poczet składek rozlicza się, zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 18 kwietnia 2008 r. (Dz. U. 2008.78.465) w sprawie szczegółowych zasad i trybu postępowania w sprawach rozliczania składek, do których poboru jest zobowiązany Zakład Ubezpieczeń Społecznych., proporcjonalnie na pokrycie zaległych należności począwszy od zobowiązań najwcześniej wymagalnych.

Wyrokiem z dnia 5 czerwca 2014 r. Sąd Okręgowy w Łodzi oddalił odwołanie ubezpieczonego.

Wydając przedmiotowy wyrok sąd pierwszej instancji przyjął za podstawę rozstrzygnięcia następujące ustalenia faktyczne .

A. N. prowadził działalność gospodarczą pod nazwą PPHU (...) s.c. N. i (...) A. N.. Obowiązek opłacania składek powstał w okresie od 15 maja 2001 r., a wyrejestrowanie nastąpiło od 1 stycznia 2011 r. Wnioskodawca w okresie od 1 stycznia 1999 r. do 31 marca 2005 r. podlegał pod KRUS, zatem podlegał ubezpieczeniom ZUS od 1 kwietnia 2005 r. do 28 lutego 2006 r., od 1 kwietnia 2006 r. do 31 stycznia 2007 r., od 1 kwietnia 2007 r. do 31 lipca 2010 r., od 1 października 2010 r. do 31 grudnia 2010 r. Wnioskodawca prowadził zaewidencjonowaną działalność gospodarczą w okresie od 2 maja 2001 r. do 31 października 2001 r., od 2 stycznia 2003 r. do 20 lipca 2003 r., od 1 października 2004 r. do 28 lutego 2006 r., od 1 kwietnia 2006 r. do 31 stycznia 2007 r., od 1 kwietnia 2007 r. do 31 lipca 2010 r., od 1 października 2010 r. do 31 grudnia 2010 r.

W dniu 2 lutego 2011 r. A. N. dokonał 3 wpłat na konto ZUS w następujących wysokościach: 3079,44 zł; 1399,92 zł oraz 277,50 złotych .

Następnie dnia 11 czerwca 2013 r. wystąpił z wnioskiem o umorzenie należności powstałych z tytułu nieopłaconych składek przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą.

Decyzją z dnia 23 lipca 2013 r. ZUS stwierdził, że umorzeniu będą podlegały należności z tytułu składek na: ubezpieczenia społeczne za okres od sierpnia 2005 r. do lutego

2006 r., od kwietnia 2006 r. do stycznia 2007 r. oraz od kwietnia 2007 r. do lutego 2009 r. w wysokości 18 959,45 zł. należności głównych oraz 13 793,59 zł odsetek; ubezpieczenie zdrowotne za okres od października 2005 r. do lutego 2006 r., od kwietnia 2006 r. do stycznia

2007 r. i od kwietnia 2007 r. do lutego 2009 r. w wysokości 7 023,45 zł należności głównych oraz 4992,69 zł odsetek; Fundusz Pracy za okres od września 2005 r. do lutego 2006 r., od kwietnia 2006 r. do stycznia 2007 r., od kwietnia 2007 r. do lutego 2009 r. w wysokości 1 477,89 zł z tytuł należności głównych oraz 1 054,33 zł odsetek. Organ rentowy wskazał, że umorzenie nastąpi pod warunkiem pokrycia należności, podlegających spłacie w terminie 12 miesięcy od uprawomocnienia się decyzji. ZUS określił ich wysokość z tytułu składek na: Fundusz Ubezpieczeń Społecznych na 8447,60 zł należności głównej oraz 4102,41 zł odsetek za okres od września do października 2005 r. oraz od marca 2009 r. do maja 2010 r.; Fundusz Ubezpieczenia Zdrowotnego na 3 470,99 zł należności głównej oraz 1580,31 zł odsetek za październik 2005 r. i okres od marca 2009 r. do maja 2010 r.; Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych na 731,14 zł należności głównej oraz 341,67 zł odsetek za okres od września 2005 r. do października 2005 r. i okres od marca 2009 r. do maja 2010 r.

Od powyższej decyzji w dniu 20 sierpnia 2013 r. odwołanie złożył ubezpieczony, podnosząc, że organ rentowy nie uwzględnił kwoty 4756,86 zł wpłaconej w dniu 2 lutego 2011 r. wpłaconej za okres od 1 stycznia 2010 r. do 30 czerwca 2010 r. Ponadto ubezpieczony podniósł, że okresy takie jak od września do października 2005 r. nie mieszczą się w zakresie przedmiotowym ustawy abolicyjnej.

W związku ze złożonym odwołaniem Zakład Ubezpieczeń Społecznych zaliczył kwotę 3079,44 zł dokonaną na ubezpieczenie społeczne na poczet zaległości za okresy: od kwietnia 2005 r. do sierpnia 2005 r. oraz za czerwiec 2010 r., z czego na należność główną rozliczył 2051,44 zł a na odsetki za zwłokę 1028 zł. Kwotę 1399,92 zł wpłaconą na ubezpieczenie zdrowotne na poczet zaległości za okresy: od maja 2005 r. do października 2005 r. oraz za czerwiec 2010 r., z czego na należność główną rozliczył 938,92 zł a na odsetki za zwłokę 461 zł. Kwotę 277,50 zł uiszczoną na Fundusz Pracy na poczet zaległości za okresy od maja 2005 r. do września 2005 r. oraz za czerwiec 2010 r., z czego na należność główną rozliczył 187,50 zł a na odsetki za zwłokę 90 zł. Za wrzesień i październik 2005 r. występowały zaległości za innych ubezpieczonych.

W wyniku uwzględnienia dokonanych wpłat ZUS zmienił decyzję z dnia 23 lipca 2013 r. zaskarżoną decyzją z dnia 11 września 2013 r. w zakresie wysokości należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne i Fundusz Pracy podlegających umorzeniu, a także okresów i wysokości należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych podlegających spłacie w terminie 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się decyzji. Organ rentowy określił, że umorzeniu będą podlegały należności z tytułu składek na: ubezpieczenia społeczne za okres od sierpnia 2005 r. do lutego

2006 r., od kwietnia 2006 r. do stycznia 2007 r. oraz od kwietnia 2007 r. do lutego 2009 r. w łącznej kwocie 34 048,36 zł w tym w wysokości 19 629,36 zł należności głównych oraz 14 419,00 zł odsetek, ubezpieczenie zdrowotne za okres od października 2005 r. do lutego 2006 r., od kwietnia 2006 r. do stycznia 2007 r. i od kwietnia 2007 r. do lutego 2009 r. w łącznej kwocie 12 135,44 zł w wysokości 7 085,44 zł należności głównych oraz 5 050,00 zł odsetek, Fundusz Pracy za okres od września 2005 r. do lutego 2006 r., od kwietnia 2006 r. do stycznia 2007 r., od kwietnia 2007 r. do lutego 2009 r. w łącznej kwocie 2 591,38 zł w wysokości 1 508,38 zł należności głównych oraz 1 083,00 zł odsetek. Jednocześnie ZUS podkreślił, że warunkiem umorzenia powyższych należności jest spłata należności niepodlegających umorzeniu za okres od marca 2009 r. do maja 2010 r. w następującej wysokości: 7 777,69 zł należności głównej wraz z 3 477 zł odsetek na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych; 3 409 zł należności głównej wraz z 1523 zł odsetek na Fundusz Ubezpieczenia Zdrowotnego; 700,65 zł należności głównej wraz 313 zł odsetek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Ponadto wskazał, ze w poprzedniej decyzji nieprawidłowo określono wysokość należności podlegających umorzeniu oraz okresy i wysokość należności podlegających spłacie w terminie 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się decyzji. Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentacji organu rentowego oraz przedstawionych przez odwołującego się potwierdzeń dokonania wpłat do ZUS.

Czyniąc rozważania prawne Sąd Okręgowy w Łodzi wskazał na treść art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 listopada 2012 r. o umorzeniu należności powstałych z tytułu nieopłaconych składek przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność zgodnie, z którym na wniosek osoby podlegającej w okresie od dnia 1 stycznia 1999 r. do dnia 28 lutego 2009 r. obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym oraz wypadkowemu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności, która przed dniem 1 września 2012 r. zakończyła prowadzenie pozarolniczej działalności i nie prowadzi jej w dniu wydania niniejszej decyzji, umarza się nieopłacone składki na te ubezpieczenia za okres od dnia 1 stycznia 1999 r. do dnia 28 lutego 2009 r. oraz należne od nich odsetki za zwłokę, opłaty prolongacyjne, koszty upomnienia, opłaty dodatkowe, a także koszty egzekucyjne naliczone przez dyrektora ZUS, naczelnika urzędu skarbowego lub komornika sądowego. Ponadto na podstawie art. 1 ust.6 w/w ustawy, umorzenie należności, o których mowa powyżej skutkuje umorzeniem nieopłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne i Fundusz Pracy za ten sam okres oraz należności od nich za ten sam okres, odsetek za zwłokę, opłat prolongacyjnych, kosztów upomnienia, opłat dodatkowych, a także kosztów egzekucyjnych naliczonych przez dyrektora oddziału ZUS, naczelnika US lub komornika sądowego. Zgodnie zaś z przywołanym art. 1 ust. 8 wskazanej ustawy, ZUS wydaje decyzję określającą warunki umorzenia, w której ustala także kwoty należności, o których mowa powyżej, z wyłączeniem kosztów egzekucyjnych. Dokonując dalszej analizy przedmiotowego zagadnienia Sąd Okręgowy przywołał § 13 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie szczegółowych zasad i trybu postępowania w sprawach rozliczania składek, do których poboru jest zobowiązany Zakład Ubezpieczeń Społecznych, jeżeli wpłata składek na ubezpieczenia społeczne jest wyższa niż kwota należnych składek z tego tytułu wynikająca z rozliczenia dokonanego w deklaracji za dany miesiąc kalendarzowy, nadwyżkę pozostałą po pokryciu należnych składek na ubezpieczenia społeczne za dany miesiąc kalendarzowy zalicza się proporcjonalnie na pokrycie zaległych należności funduszu emerytalnego i otwartych funduszy emerytalnych, począwszy od zobowiązań o najwcześniejszym terminie płatności. W myśl ust. 2 w/w rozporządzenia z kwoty pozostałej po rozliczeniu, o którym mowa w ustępie 1, pokrywa się proporcjonalnie należności funduszu rentowego, funduszu chorobowego i funduszu wypadkowego, począwszy od zobowiązań o najwcześniejszym terminie płatności. Zgodnie zaś z ust. 2a z kwoty pozostałej po rozliczeniu, o którym mowa w ust. 2, pokrywa się należności z tytułu składek na Fundusz Emerytur Pomostowych, począwszy od zobowiązań o najwcześniejszym terminie płatności. W świetle ust. 3 z kwoty pozostałej po rozliczeniu, o którym mowa w ust. 2a, pokrywa się należności z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne, począwszy od zobowiązań o najwcześniejszym terminie płatności. Na podstawie ust. 4 z kwoty pozostałej po rozliczeniu, o którym mowa w ust. 2a, pokrywa się proporcjonalnie należności Funduszu Pracy i Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, począwszy od zobowiązań o najwcześniejszym terminie płatności.

W ocenie Sądu Okręgowego organ rentowy prawidłowo zinterpretował § 13 rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie szczegółowych zasad i trybu postępowania w sprawach rozliczania składek, do których poboru jest zobowiązany Zakład Ubezpieczeń Społecznych, zaliczając dokonaną wpłatę na poczet zobowiązań o najwcześniejszym terminie płatności, o czym przepis stanowi wprost. W ocenie Sądu ubezpieczony, dokonując zapłaty w dniu 2 lutego 2011 r., a więc przed uzyskaniem pierwszej decyzji o umorzeniu zaległych zobowiązań składkowych z dnia 23 lipca 2013 r., dokonując przelewu pokrył należne zaległości z tytułu składek, do których odprowadzenia był zobowiązany, dopełniając w ten sposób swego ustawowego obowiązku. Przywilej umorzenia zaległych należności składkowych mógł powstać najwcześniej od dnia wydania decyzji z dnia 23 lipca 2013 r., gdyby nie była ona skarżona, tym samym w dniu dokonywania wpłaty ubezpieczony nie uzyskał jeszcze przywileju umorzenia zaległości.

Apelację od wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 5 czerwca 2014 r., wniósł ubezpieczony zaskarżając go w całości. Niniejszemu rozstrzygnięciu zarzucając, błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia, poprzez przyjęcie iż 3 wpłaty z dnia 2 lutego 2011 r. dokonane na konto ZUS zostały prawidłowo zaliczone przez organ rentowy na pokrycie zaległych składek za miesiąc czerwiec 2010 r. oraz składek o najwcześniejszym terminie płatności, tj. za 2005 r., w sytuacji gdy ojciec ubezpieczonego — J. N., jako pełnomocnik, uzyskał od pracownicy ZUS informację, że wpłaty będą zaliczone na poczet okresu od stycznia do czerwca 2010 r.

Skarżący zarzucił ponadto, naruszenie przepisów § 13 ust. 1 i § 11 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 18 kwietnia 2008 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu postępowania w sprawach rozliczania składek, do których poboru jest zobowiązany Zakład Ubezpieczeń Społecznych w zw. z art. 47 ust. 4a pkt 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, poprzez błędną ich interpretację i przyjęcie, że jednorazowe wpłaty dokonane na poszczególne rodzaje składek w dniu 2 lutego 2011 r., wykonane za pośrednictwem bankowych dokumentów płatniczych według wzoru ustawowego, który nie przewiduje rozdzielenia wpłaty na poszczególne deklaracje, automatycznie przesądza o zaliczeniu dokonanej wpłaty na zaległości z miesiąca oznaczonego na dowodzie wpłaty według złożonej deklaracji, a nadwyżkę z tego tytułu na najwcześniejszy termin płatności, bez przeprowadzenia stosownego wyjaśnienia u ubezpieczonego na jaki okres dokonywał zapłaty.

Wskazując na powyższe apelant wnosił o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania, ewentualnie o zmianę zaskarżonego wyroku sądu pierwszej instancji, poprzez uwzględnienie odwołania i przyjęcie w ramach decyzji o umorzeniu, iż wpłata z dnia 2 lutego 2011 r. została dokonana na poczet składek za okres od stycznia do czerwca 2010 r. Ponadto, apelujący wniósł o zasądzenie od organu rentowego zwrotu kosztów postepowania według norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Apelacja jest bezzasadna i jako taka podlega oddaleniu. W świetle dokonanych przez Sąd I instancji ustaleń faktycznych znajdujących podstawę w materiale dowodowym, zarzuty apelacji nie są zasadne . Sąd Okręgowy dokonując, bowiem ustaleń, w sposób wszechstronny zbadał wszelkie okoliczności sprawy, w oparciu o które dokonał następnie prawidłowej subsumcji prawa materialnego.

Spór na gruncie przedmiotowej sprawy zogniskował się wokół kolejności zaspokojenia zaległych zobowiązań z tytułu nieopłaconych składek, w tym ściśle wokół wpłat dokonanych przez ubezpieczonego w dniu 2 lutego 2011 r. W złożonej apelacji A. N. zaskarżonemu rozstrzygnięciu zarzucił m.in. błąd w ustaleniach faktycznych, który to zarzut jawi się, jako całkowicie bezzasadny z punktu widzenia zgromadzonego materiału dowodowego. Należy zauważyć, że zgodnie z twierdzeniem ubezpieczonego, będącej przedmiotem sporu wpłaty z dnia 2 lutego 2011 r., dokonał jego ojciec. Jednocześnie, zapewniony on został przez pracownika organu rentowego, iż dokonana wpłata ze wskazaniem deklaracji za miesiąc czerwiec 2010 r. odniesie skutek w postaci zaliczenia na okres od stycznia do czerwca 2010 r. Z tak przyjętym założeniem, w ocenie Sądu Apelacyjnego nie sposób się zgodzić. Ubezpieczony dokonując, bowiem wpłat na poczet ubezpieczenia społecznego w dniu 2 lutego 2011 r. miał świadomość, iż z opłatą składek zalega już od 2005 r. wskazując zaś na potwierdzeniu wpłaty deklarację za miesiąc czerwiec 2010 r. w sposób jednoznaczny wyraził on swoją wolę odnośnie sposobu zaliczenia dokonanej wpłaty. Fakt bezpośredniego oznaczenia deklarowanego miesiąca, jako okoliczność bezsporna i niekwestionowane przez żadną ze stron, nie mogła zostać pominięta przez Sąd na gruncie przedmiotowej sprawy. Należy zauważyć, iż niezależnie od zamiaru czy intencji ubezpieczonego, pomimo niewątpliwej świadomości dokonania wpłaty znacznie przekraczającej wysokość składki miesięcznej, jako okres, na jaki zostać ma ona zaliczona wpisano jedynie czerwiec 2010 r. Trudno, zatem uznać zgodnie z twierdzeniem ubezpieczonego, iż niniejsze oznaczenie dokonane zostało wyłącznie na skutek błędu wywołanego przez pracownika organu rentowego. Skarżący w sposób jasny i bezsporny na potwierdzeniu wpłaty określonych kwot opiewających łącznie na 4756,86 zł wskazał bowiem miesiąc czerwiec 2010 r.

Słusznie wskazał w uzasadnieniu apelacji skarżący, iż ustawodawca w art. 47 ust. 4a ustawy systemowej wymienił sposoby opłacania składek na ubezpieczenie. Wymieniając wśród nich m.in. bankowe dokumenty płatnicze składane za pośrednictwem banku, dokumenty elektroniczne z oprogramowania, dokumenty elektroniczne z programu informatycznego udostępnianego płatnikom składek przez bank oraz dokumenty w postaci uzgodnionej z instytucją obsługującą wpłaty składek na ubezpieczenia społeczne. Wymienione powyżej a prawem dopuszczone sposoby uiszczania składek, nie ograniczają jednak swobody wskazania przez płatnika okresu, na jaki wpłata ma być zaewidencjonowana, nie ogranicza to również możliwości dokonania kilku wpłat na różne deklarowane okresy. Nie sposób tym samym uznać, iż ubezpieczony dokonując wpłat był formalnie ograniczony przez formy płatnicze czy też, że znajdował się nieświadomości, iż dokonuje wpłaty za miesiąc czerwiec 2010 r. W sposób jasny i bezsporny dokonał on, bowiem wpłaty deklarując jednocześnie, na jaki miesiąc faktycznie wpłacona kwora ma zostać zaewidencjonowana.

W tak ustalonym stanie faktycznym w pełni zaaprobowanym przez Sąd Apelacyjny, dokonana przez Sąd Okręgowy subsumcja prawa materialnego jest w pełni prawidłowa. Zgodnie, bowiem z przytoczonym przez Sąd pierwszej instancji § 13 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie szczegółowych zasad i trybu postępowania w sprawach rozliczania składek, do których poboru jest zobowiązany Zakład Ubezpieczeń Społecznych, jeżeli wpłata składek na ubezpieczenia społeczne jest wyższa niż kwota należnych składek z tego tytułu wynikająca z rozliczenia dokonanego w deklaracji za dany miesiąc kalendarzowy, nadwyżkę pozostałą po pokryciu należnych składek na ubezpieczenia społeczne za dany miesiąc kalendarzowy zalicza się proporcjonalnie na pokrycie zaległych należności funduszu emerytalnego i otwartych funduszy emerytalnych, począwszy od zobowiązań o najwcześniejszym terminie płatności. Dalsze szczegółowe sposoby zaliczania dokonanych wpłat w przypadku pozostałej kwoty, regulują odpowiednio ust. 2, 2a, 3 i 4 przytoczonego § 13 rozporządzenia RM. W ocenie Sadu Apelacyjnego nie ulega wątpliwości, iż na gruncie przedmiotowej sprawy organ rentowy, co następnie potwierdzone zostało orzeczeniem Sądu Okręgowego dokonał prawidłowej wykładni przedmiotowego przepisu, poprzez zaliczenie dokonanej przez ubezpieczonego wpłaty na poczet zobowiązań o najwcześniejszym terminie płatności. Nie ulega tu wątpliwości, iż pierwszeństwo przy interpretacji przepisów należy przyznać wykładni językowej. Zasada pierwszeństwa wykładni językowej, choć nie ustala absolutnego porządku preferencji, to jednak dopuszcza odstępstwa od wyniku jej zastosowania tylko wówczas, gdy wynik ten prowadzi albo do absurdu, albo do rażąco niesprawiedliwych lub irracjonalnych konsekwencji. Innymi słowy, odstępstwo od jasnego i oczywistego sensu przepisu wyznaczonego jego jednoznacznym brzmieniem mogą uzasadniać tylko szczególnie istotne i doniosłe racje prawne, społeczne, ekonomiczne lub moralne; jeśli takie racje nie zachodzą, należy oprzeć się na wykładni językowej (uzasadnienie uchwały Pełnego Składu Izby Cywilnej Sądu Najwyższego z dnia 14 października 2004 r., III CZP 37/04, OSNC 2005, nr 3, poz. 42, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 lipca 2004 r., V CK 21/04, OSNC 2005, nr 7-8, poz. 137 oraz uchwała Sądu Najwyższego z dnia 20 lipca 2005 r., I KZP 18/05, OSNKW 2005, nr 9, poz. 74). Przenosząc powyższe na grunt przedmiotowej sprawy należy dojść do jednoznacznych wniosków, że zgodnie z literalnym brzmieniem § 13 rozporządzenia, kwota nadpłaty pozostała po pokryciu należnych składek na ubezpieczenie społeczne za dany miesiąc kalendarzowy ulega zaliczeniu proporcjonalnie na pokrycie zaległych należności począwszy od zobowiązań o najwcześniejszym terminie płatności. Zadeklarowany przez ubezpieczonego okres, na jaki w pierwszej kolejności miała zostać zaliczona wpłata to czerwiec 2010 r. Tym samym zgodnie z treścią § 13 rozporządzenia pozostała kwota zaliczona została proporcjonalnie na należności począwszy od zobowiązań o najwcześniejszym terminie płatności. Na gruncie przedmiotowej sprawy nie ulega jednocześnie wątpliwości, że ubezpieczony zalegał z zapłatą poszczególnych składek na ubezpieczenie od 2005 r., czego miał niewątpliwie świadomość dokonując wpłat w dniu 2 lutego 2011 r. Warto jednocześnie zaznaczyć, że dokonane przez skarżącego wpłaty miały miejsce przed uzyskaniem pierwszej decyzji o umorzeniu zaległych zobowiązań składkowych z dnia 23 lipca 2013 r. Dokonując, zatem wpłat pokrył on, tym samym należne zaległości z tytułu składek, do których odprowadzenia był ustawowo zobowiązany.

Sąd Apelacyjny ma również świadomość przytoczonego przez skarżącego poglądu wyrażonego w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 3 lutego 2014 r. w sprawie I UK 264/13. Należy jednak zauważyć, iż przyjęte stanowisko Sąd Najwyższy jest opatrznie rozumiane przez skarżącego i poprzez zastosowanie niedopuszczalnej analogi w jego ocenie winno w pełni znaleźć zastosowanie na gruncie przedmiotowej sprawy. Na wstępie poczynionych w niniejszym zakresie rozważań warto zwrócić uwagę na tezę przedmiotowego rozstrzygnięcia zgodnie, z którą „składki na ubezpieczenia społeczne wpłacone zgodnie z prawidłowo sporządzoną deklaracją za dany miesiąc powinny być zaewidencjonowane zgodnie z tą deklaracją, a nie na poczet innych należności (art. 49 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych,)”. Przenosząc powyższe założenie na grunt przedmiotowej sprawy zauważyć należy, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych, co zostało wykazane w toku postępowania, w pierwszej kolejności zaliczył dokonaną przez ubezpieczonego wpłatę na wskazany w deklaracji miesiąc czerwiec 2010 r. zgodnie z faktyczną wolą wpłacającego. Nie można tym samym na gruncie przedmiotowej sprawy mówić o naruszeniu przepisów prawa materialnego czy też samowolnym działaniu organu rentowego wbrew woli ubezpieczonego. Wpłacone, bowiem składki zgodnie z prawidłowo sporządzoną deklaracją zostały w pierwszej kolejności zaewidencjonowane zgodnie z tą deklaracją, a nie na poczet innych należności. Zaufanie płatnika składek do organów rentowych nie zostało, zatem w żaden sposób podważone, gdyż zgodnie z deklarowaną wolą i z prawidłowo wypełnioną deklaracją składki zostały zaewidencjonowane poprawnie. Nie można jednocześnie uznać, iż doszło do naruszenia przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych przepisów prawa materialnego tj. § 13 rozporządzenia, jeśli pozostałą nadpłatę zaliczył na pokrycie zaległych należności o najwcześniejszym terminie płatności.

W ocenie Skarżącego popartej następnie treścią przywołanego już orzeczenia Sądu Najwyższego, Zakład Ubezpieczeń Społecznych jest uprawniony do zaliczenia wpłaty w pierwszej kolejności na należności o najwcześniejszym terminie płatności na pokrycie zadłużenia z danego tytułu, jedynie wtedy, gdy wpłata nie została oznaczona, co do okresu. A zatem, a contrario jeśli organ rentowy dokonuje zaliczenia wpłaty na należności o najwcześniejszym terminie płatności jednak nie w pierwszej kolejności, czyli po zaliczeniu już pełnej kwoty na okres wskazany w prawidłowo wypełnionej deklaracji, to zgodnie z treścią § 13 rozporządzenia może to bez przeszkód uczynić. Przenosząc powyższe na grunt przedmiotowej sprawy zauważyć należy, że w pierwszej kolejności wpłata nie została zaliczona na należności o najwcześniejszym terminie płatności, a zgodnie z wolą ubezpieczonego i prawidłowo wypełnioną deklaracją na okres – czerwiec 2010 r. Dopiero zaś pozostała kwota, wykraczająca poza wysokość deklarowanej składki została zaliczona na należności o najwcześniejszym terminie płatności. Tym samym nie można uznać, jakoby działania organu rentowego pozostawały sprzeczne z tak zakreśloną tezą przywołanego judykatu . Dopiero, bowiem dokonana nadpłata i kwoty przekraczające wysokość deklarowanej składki zostały przeznaczone na pokrycie zaległych należności o najwcześniejszym terminie płatności, w pierwszej kolejności organ rentowy dokonaną wpłatę zaliczył natomiast na poczet zadeklarowanego okresu.

Bez znaczenia w tak opisanych okolicznościach pozostają intencje, jakie miał ubezpieczony wypełniając deklarację czy też, jaki skutek chciał osiągnąć dokonując wpłaty. Faktyczna wola płatnika składek została, bowiem wyrażona w sposób jasny i niebudzący wątpliwości interpretacyjnych w treści deklaracji, tym samym nie mogła prowadzić do innych niż przyjęte przez organ rentowy wniosków. W świetle powyższego, przy uwzględnieniu także treści zaprezentowanych w sprawie dowodów, twierdzenie o wprowadzeniu w błąd przez pracownika organu, nie można traktować inaczej jak gołosłownych twierdzeń, przywołanych koniunkturalnie tylko dla potrzeb procesowych w przedmiotowej sprawie . I to niezależnie od tego, że okoliczności te w istocie są prawnie obojętne dla rozpoznania sprawy, przedmiot której nie dotyczy odszkodowania za szkodę wywołaną niewłaściwym działaniem organu, w sprawie rozpoznawanej na bazie zamkniętego sytemu prawa ubezpieczeń społecznych zawierającego przepisy bezwzględnie obowiązujące, systemu nie znającego klauzul generalnych i nie zawierającego delegacji do stosowania takich klauzul występujących w innych systemach prawnych .

Mając na uwadze powyższe, nie można na gruncie przedmiotowej sprawy uznać, zasadności stawianych przez skarżącego zarzutów, co skutkować musiało uznaniem, że Sąd Okręgowy dokonał prawidłowej wykładni a następnie subsumcji prawa materialnego.

Kierując się wskazaną argumentacją, podzielając trafność zaskarżonego wyroku i nie znajdując podstaw do podzielenia zasadności zarzutów apelacji ani podstaw które należałoby uwzględnić z urzędu, Sąd Apelacyjny, orzekł jak w sentencji wyroku.