Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 sierpnia 2015 roku

Sąd Okręgowy w Gorzowie Wielkopolskim - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Marek Zwiernik

Protokolant st. sekr. sądowy Magdalena Krasna

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 sierpnia 2015 roku

sprawy z odwołania J. R.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w G.

z dnia 7 kwietnia 2015 roku znak (...)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w G.

o zwrot nienależnie opłaconych składek

Zmienia zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w G. z dnia 7 kwietnia 2015 roku znak (...) w ten sposób, że nakazuje zwrot nienależnie opłaconych składek za styczeń 2015 roku na rzecz ubezpieczonej J. R..

Sygnatura akt VI U 462/15

UZASADNIENIE

Ubezpieczona J. R. wniosła odwołania od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w G. z dnia 07 kwietnia 2015 roku odmawiającej zwrotu składek za styczeń 2015 r. wobec niestwierdzenia nadpłaty. Domagała się proporcjonalnego obniżenia podstawy wymiaru składek związanego z przebywaniem na zasiłku macierzyńskim od dnia 02 stycznia 2015 r. do dnia 31 stycznia 2015 r. Powołała się na wyroki Sądu Apelacyjnego w Katowicach w sprawie III AUa 2177/10, Sądu Apelacyjnego w Poznaniu w sprawie III AUa 1510/12 i Sadu Apelacyjnego w Łodzi w sprawie III AUa 705/13.

Pozwany Zakład Ubezpieczeń Społecznych w G. w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, iż zgodnie z przepisem art. 18 ust 8, 9, 10 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. nr 121 z 2015 r. tekst jednolity ) zwanej dalej ustawą, proporcjonalnego obniżenia składek można dokonać tylko w przypadku zadeklarowania kwoty najniższej podstawy wymiaru składek.

Sąd Okręgowy– Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczona J. R. podlegała ubezpieczeniu społecznemu z tytułu prowadzonej działalności pozarolniczej i zadeklarowała za styczeń 2015 r. podstawę wymiaru składek w kwocie 08.500,00 złotych. Następnie w marcu 2015 r. złożyła deklarację korygującą wskazując podstawę wymiary składek za jeden dzień stycznia 2015 r. ponieważ w pozostałe dni stycznia 2015 r. korzystała z zasiłku chorobowego.

Dowód:

- dokumenty w aktach ZUS

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonej zasługiwało na uwzględnienie.

Podstawą prawną wydanej decyzji były przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych odnoszące sie do zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne. Zgodnie z przepisem art. 18 ust. 9 i 10 ustawy : za miesiąc, w którym nastąpiło odpowiednio objęcie ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi lub ich ustanie i jeżeli trwały one tylko przez część miesiąca, kwotę najniższej podstawy wymiaru składek zmniejsza się proporcjonalnie, dzieląc ją przez liczbę dni kalendarzowych tego miesiąca i mnożąc przez liczbę dni podlegania ubezpieczeniu. Zasady zmniejszania najniższej podstawy wymiaru składek, o których mowa w ust. 9, stosuje się odpowiednio w przypadku niezdolności do pracy trwającej przez część miesiąca, jeżeli z tego tytułu ubezpieczony spełnia warunki do przyznania zasiłku.

W świetle tych przepisów uzasadnieniem dla proporcjonalnego obniżenia składki ubezpieczeniowej osoby prowadzącej działalność pozarolniczą jest pobieranie zasiłku z tytułu niezdolności do pracy, w tym macierzyńskiego. Ustawodawca uznał, że skoro przez część miesiąca płatnik nie prowadzi działalności, to podstawa wymiaru składki ubezpieczeniowej podlega proporcjonalnemu obniżeniu.

Organ rentowy dokonał zbyt formalnej wykładni w/w przepisów. Poprzestał na stwierdzeniu, że mowa jest w nich o " zmniejszaniu najniższej podstawy wymiaru składek '' . Bezspornie ubezpieczona zadeklarowała wyższą niż minimalna podstawę wymiaru składek. W wyroku z dnia 17.05.2011 roku Sąd Apelacyjny w Katowicach w sprawie III AUa 2177/10 stwierdził: proporcjonalne zmniejszenie podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób prowadzących działalność gospodarczą przewidziane w art. 18 ust.9 i ust.10 ustawy z dnia 13.10.1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych dotyczy wszystkich zadeklarowanych kwot (art.18 ust.8), a nie tylko kwoty najniższej podstawy wymiaru składek. ( publikowany w Biul.SAKa 2012/1/32-33 ). Pogląd ten koresponduje z orzeczeniami wskazanymi w odwołaniu. Sąd Okręgowy te poglądy podziela.

Organ rentowy powołał się na wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 11 czerwca 2014 r. w sprawie III AUa 361/14 o treści: artykuł 18 ust. 9 u.s.u.s. przewidując możliwość proporcjonalnego zmniejszenia podstawy wymiaru za miesiąc, w którym nastąpiło odpowiednio objęcie ubezpieczeniami emerytalnymi i rentowymi lub ich ustanie i jeżeli trwały one tylko przez część miesiąca, stanowi, że "kwotę najniższej podstawy wymiaru składek zmniejsza się proporcjonalnie…". Oznacza to, że możliwość korekty występuje tylko w przypadku, gdy podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne osoby prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą była ustalona (zadeklarowana) w wysokości 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego, o którym mowa w ust. 8 art. 18 wymienionej ustawy. Przepis ten pozostawiając bowiem osobom prowadzącym pozarolniczą działalność możliwość określenia wysokości podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ustalił jednocześnie jej dolną granicę. Faktycznie zatem najniższa podstawa wymiaru może być zadeklarowana (ustalona) w wysokości 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego, przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek ogłoszonego w trybie art. 19 ust. 10 na dany rok kalendarzowy.

Sąd Okręgowy nie podziela tego poglądu, ponieważ nie widzi żadnych racjonalnych argumentów za możliwością proporcjonalnego obniżania składki tylko wobec płatników deklarujących najniższą ich podstawę. Byłoby to krzywdzące dla innych płatników będących w tej samej sytuacji faktycznej - niewykonywania działalności gospodarczej wskutek choroby przez część miesiąca ( pobierania zasiłku przez część miesiąca ). Nieistotne było w tej sytuacji to, iż osoba prowadząca działalność gospodarczą sama decyduje o zadeklarowanej kwocie stanowiącej podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne. Przecież składając taką deklarację nie wie kiedy zachoruje i za jaki miesiąc nie uzyska zakładanych dochodów z powodu choroby. Ponadto zróżnicowanie sytuacji osób prowadzących działalność gospodarczą w zakresie wysokości składki na ubezpieczenie społeczne równości ubezpieczonych zapisaną w przepisie art. 2 a ustawy.

Mając powyższe na uwadze w oparciu o treść art.477 ¹⁴§ 2 k.p.c. Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.