Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XIII Ca 125/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 czerwca 2015 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu – Wydział XIII Cywilny Rodzinny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Beata Zientek

Sędziowie: SSO Ewa Litowińska-Kutera

SSO Alicja Spustek-Kląskała

Protokolant: Magdalena Maślanka

po rozpoznaniu w dniu 26 czerwca 2015 r. we Wrocławiu

sprawy z powództwa małoletniego N. K. reprezentowanego przez przedstawicielkę ustawową N. W.

przeciwko M. K. (1)

o podwyższenie alimentów

na skutek apelacji wniesionej przez powoda od wyroku Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Krzyków we Wrocławiu z dnia 29 grudnia 2014 r. sygn. akt III RC 675/14

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 60 zł tytułem kosztów procesu poniesionych w postępowaniu odwoławczym

XIIICa 125/15

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 29 grudnia 2014 r. Sąd Rejonowy dla Wrocławia- Krzyków we Wrocławiu w sprawie z powództwa małoletniego N. K. reprezentowanego przez przedstawicielkę ustawową N. W. przeciwko M. K. (2) o podwyższenie alimentów oddalił powództwo, zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 1200zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Powyższy wyrok Sąd Rejonowy wydał po dokonaniu następujących ustaleń faktycznych

Wyrokiem z dnia 22 stycznia 2014r. w sprawie XIIIRC 2764/13 Sąd rozwiązał małżeństwo stron i zobowiązał pozwanego do łożenia na rzecz syna alimentów w kwocie po 800 zł miesięcznie. Od tego czasu do dnia wniesienia powództwa w niniejszej sprawie minęło dziesięć miesięcy. Sąd Rejonowy ustalił, że

w czasie uprzednio zasądzanych alimentów koszt utrzymania małoletniego powoda wynosił 1600zł. miesięcznie. Chłopiec uczęszczał do gimnazjum, cierpiał na alergię wziewną, mieszkał u ojca do zakończenia gimnazjum. Od rozpoczęcia nauki w szkole średniej deklarował zamieszkanie z matką.

Odnośnie matki powoda Sąd I instancji ustalił, że była ona zatrudniona u siostry i ojca w salonie fryzjerskim, jako księgowa i zarabiała 1300zł netto miesięcznie. Kształciła się na studiach podyplomowych na Uniwersytecie Ekonomicznym we W.. Była właścicielką samochodu m-ki WV Passat i mieszkania o powierzchni 64m 2 w miejscowości G.. Posiadała 15 udziałów w (...) Sp.z o.o. w S. o wartości 7 500zł. Tytułem zaliczki dywidendy za 2013r. wypłacono matce powoda 17 grudnia 2013r kwotę 24 000zł. netto. Średni dochód miesięczny netto osiągnęła na poziomie 3300zł.

Sąd Rejonowy ustalił, że pozwany zatrudniony był w (...) Sp. z o.o. w S. i zarabiał miesięcznie ok. 5800zł. netto, w tym wynagrodzenie za pracę 4210zł premia kwartalna (motywacyjna) śr. miesięcznie 1180zł. nagroda z okazji dnia górnika śr. miesięcznie 450zł.

Posiadał także udziały w (...) Sp.z o.o. w S. i otrzymywał dywidendy ok. 55 000zł. netto rocznie. Był właścicielem domu o powierzchni 140m 2 i samochodu m-ki M. (...).

Według ustaleń Sądu I instancji pozwany z synem miał dobre relacje, dbał o niego, łączyły ich wspólne pasje. Pokrywał koszty zainteresowań syna związane z jazdą na nartach, surfingiem i żeglarstwem.

Przedstawicielka ustawowa powoda wynajmowała mieszkanie we W. od 01 stycznia 2014r. Było to mieszkanie jednopokojowe, za które płaciła 1100zł miesięcznie.

Rodzice małoletniego powoda byli zdrowi, mieli zniesioną wspólność majątkową

Odnośnie aktualnej sytuacji małoletniego Sąd Rejonowy ustalił, że jest on uczniem I klasy Technikum w Zespole Szkół (...) we W.. W związku z podjęciem nauki musiał przejść badania profilaktyczne, za które opłata wyniosła 80zł. Koszt zakupu podręczników na (...) wyniósł ok. 620zł. Opłata za ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków została uiszczona w kwocie 78zł.

Małoletni powód od czasu zamieszania we W. częściej chodzi do kina. Uczęszcza na koło (...), opłata za te zajęcia wynosi 50zł miesięcznie. Według ustaleń Sadu Rejonowego ojciec zapewniał powodowi wypoczynek wyjazdowy letni i zimowy w 2014r. Gdy małoletni w czasie wakacji i ferii zimowych pozostawał pod pieczą matki nie wyjeżdżał poza miasto. Matka powoda opłaciła wyjazd weekendowy swój i syna od 06-08.06.14 kwotą 248zł łącznie ze śniadaniami

N. K. nadal ma problemy alergiczne (alergie wziewną)

Matka w lutym 2014r. kupiła powodowi laptop L. za kwotę 4 199zł, oprócz tego małoletni ma komputer stacjonarny

Sąd Rejonowy ustalił ponadto, że przedstawicielka ustawowa małoletniego powoda nadal pracuje w salonie fryzjerskim, ale na 1/3 etatu i zarabia tam ok. 650zł miesięcznie. Podjęła także pracę w spółce (...), na stanowisku księgowej i otrzymuje wynagrodzenie w kwocie 3000zł miesięcznie netto. Pracuje w M. i S.. Łącznie jej dochody z pracy miesięczne wynoszą ok. 3650zł.netto. Otrzymała tytułem dywidendy kwotę i 31.400zł, jako pierwszą transzę i 25.440zł, jako drugą. Jej łączne miesięczne dochody wynoszą ok. 8000zł netto

Od 01 grudnia wynajęła mieszkanie (...) pokojowe i za wynajem płaci 1300zł miesięcznie, łącznie z opłatami eksploatacyjnymi.

Jest właścicielką mieszkania o powierzchni 64m 2 w miejscowości G.

Powód widuje się z ojcem 1-2 razy w miesiącu i spędza z nim jeden weekend. Sam reguluje częstotliwość tych kontaktów

Odnośnie pozwanego Sad Rejonowy ustalił, że pozwany nadal jest zatrudniony w (...) sp.z o.o. w S., gdzie zarabia miesięcznie ok. 6150zł, w tym wynagrodzenie za pracę 4300zł premia motywacyjna śr. miesięcznie 1380zł. nagroda z okazji dnia górnika śr. miesięcznie 475zł. otrzymuje także dywidendy w wysokości ok. 60 000zł rocznie

Oprócz alimentów, pozwany dokonuje okazjonalnych zakupów na rzecz syna. Kupił mu garnitur za 700zł, buty do garnituru za 200zł, dwie pary spodni. Przekazuje kieszonkowe 50zł. miesięcznie, prezenty, opłaca wyjazdy wypoczynkowe. Spłaca zakupiony dla powoda smartfon po 120zł. miesięcznie. Od 2002r. pozwany opłaca synowi polisę – ubezpieczenie stypendialne kwartalna składka polisy wynosi 252zł.

Pozwany jest po zawale mięśnia sercowego, który przeszedł w 2012r. w związku tym musi przyjmować leki.

Przy tak ustalonym stanie faktycznym Sąd uznał, że powództwo nie jest uzasadnione. Sąd powołał przepis art. 133§1 kro , 135§1 kro i 138 kr.

Sąd Rejonowy podkreślił , że od czasu ostatnio ustalonych alimentów upłynął krótki okres dziesięciu miesięcy.

Zdaniem Sądu I instancji u małoletniego powoda nastąpiły zmiany związane z rozpoczęciem nauki w szkole średniej, zamieszkał z matką w wynajmowanym mieszkaniu (...)-pokojowym we W.. Przedstawicielka ustawowa małoletniego powoda nie wykazała jednak, że te zmiany mają charakter istotny, wpływający znacznie na wzrost kosztów utrzymania uprawnionego. Podawane kwoty wydatków składających się na koszt utrzymania małoletniego są znacznie zawyżane i w większości nieudokumentowane. Matka powoda dołączyła liczne faktury potwierdzające dokonywanie zakupów na syna, ale w odniesieniu np. do wydatków na zakup odzieży wynika, że kupiła synowi w maju 2014r dwukrotnie koszule, na początku sierpnia ponownie. Od maja do października zakupiła synowi obuwie pięciokrotnie. Matka powoda twierdzi, że syn chodzi do kina 3-4 razy w miesiącu. W ocenie Sądu Rejonowego trudno uznać, że powyższe wydatki, w takim rozmiarze mieszczą się w granicach zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego. Sąd I instancji podkreślił, że wydatki związane z nauką dziecka w ostatniej klasie gimnazjum i w pierwszej klasie szkoły średniej są porównywalne.

Sąd Rejonowy dodatkowo stwierdził, że matka powoda wynajmowała mieszkanie w czasie sprawy rozwodowej we W. i płaciła za nie 1100zł miesięcznie. Obecnie wynajmuje mieszkanie trzypokojowe w którym mieszka tylko z synem i uiszcza za nie czynsz łącznie z opłatami w kocie 1300zł miesięcznie. Zmieniło się istotnie jej wynagrodzenie za pracę poprzednio pracowała tylko u siostry i ojca i zarabiała 1300zł miesięcznie. Obecnie podjęła dodatkowe zatrudnienie, zmniejszając czas pracy w poprzednim miejscu pracy i łączne jej dochody w tym zakresie wynoszą ok. 3650zł. miesięcznie plus dochody z dywidendy. W związku z powyższym może ona w znacznie wyższej niż poprzednio kwocie przyczyniać się do kosztów utrzymania syna. Zdaniem Sądu Rejonowego przedstawicielka ustawowa małoletniego powoda działając przez pełnomocnika nie wykazała, że w ciągi 10 miesięcy nastąpiła taka istotna zmiana, która wymagałaby weryfikowania poprzedniego orzeczenia w przedmiocie wysokości zasądzonych alimentów. Sąd Rejonowy podkreślił, że w niniejszej sprawie nie bada czy materiał dowodowy w poprzedniej sprawie i wyliczenia, co do kosztów utrzymania były pełne i adekwatne w odniesieniu do faktycznej sytuacji uprawnionego, jedynie bada jakie i czy nastąpiły zmiany od czasu uprzednio zasądzonych alimentów do czasu wniesienia niniejszej sprawy. Sąd Rejonowy dodał, że u pozwanego także wzrosło wynagrodzenie o ok. 300zł. miesięcznie, ale w porównaniu ze zmianą zarobków u matki powoda jest to zmiana nieznaczna.

Zdaniem Sądu Rejonowego kontakty i wyjazdy wakacyjne pozwanego z synem nie uległy zmianie w porównaniu z czasem sprzed rozwodu.

Siła nabywcza pieniądza od wyroku rozwodowego do wniesienia niniejszej sprawy nie uległa zmianie, a nawet w nieznacznym stopniu uległa deflacji.

Orzeczenie o kosztach oparto na mocy art. 98kpc w związku z Rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

Apelację od powyższego wyroku wniósł powód zaskarżając wyrok w całości.

Na podstawie art. 368 § 1 pkt. 2 k.p.c. zaskarżonemu wyrokowi zarzucił

1.  naruszenie przepisów prawa procesowego, a w szczególności art. 227 k.p.c. w zw. z art.233 k.p.c. poprzez niewyjaśnienie wszystkich istotnych okoliczności sprawy, a to:

przez uniemożliwienie powodowi wypowiedzenia się do twierdzeń i zarzutów pozwanego zawartych w odpowiedzi na pozew z uwagi na jej doręczenie Sądowi bezpośrednio przed wywołaniem rozprawy i pierwotne odroczenie rozprawy na dzień 16.02.2015r., a następnie uchylenie przez Sąd własnego postanowienia o odroczeniu rozprawy i jej kontynuowanie oraz wydanie w tym terminie wyroku oddalającego powództwo;

poprzez brak rozpoznania i zajęcia przez Sąd [ instancji stanowiska, co do zawnioskowanego przez powoda dowodu w postaci zaświadczenia o wysokości uzyskanego przez pozwanego dochodu w 2014 roku z tytułu dywidendy w związku z posiadanymi udziałami, którego przeprowadzenie miało istotny wpływ na ustalenie sytuacji majątkowej zobowiązanego, gdyż dywidenda ta mogła przypuszczalnie wynosić 80.000 zł netto;

2.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia zaskarżonego wyroku, mający wpływ na jego treść a polegający na błędnym przyjęciu, że przedstawicielka ustawowa małoletniego powoda jest właścicielem mieszkania w G. podczas, gdy mieszkanie to zostało sprzedane w dniu 30.12.2013r., a więc jeszcze przed datą orzeczenia rozwodu stron;

3.  naruszenie przepisów prawa materialnego, a w szczególności art. 133 krio w zw. z art. 135 § 1 krio oraz w zw. z art. 328 § 2 kpc poprzez ich błędną wykładnię polegającą na określeniu poziomu usprawiedliwionych potrzeb dziecka i nie wzięcia pod uwagę zmiany szkoły, zmiany miejsca zamieszkania oraz oderwaniu od jego środowiska, a także w oderwaniu od zasady równej stopy życiowej rodziców z dziećmi;

4.  naruszenie przepisów prawa materialnego, a w szczególności, art 138 krio poprzez jego błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że w przedmiotowym stanie faktycznym nie nastąpiła istotna zmiana stosunków w zakresie istniejącego obowiązku alimentacyjnego uzasadniająca podwyższenie alimentów.

Wskazując na powyższe na podstawie art.368§1 pkt. 5 kpc wniósł o:

1.  zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uwzględnienie powództwa w całości;

2.  zasądzenie od strony pozwanej na rzecz powodowej kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego za I i II instancję wg norm przepisanych;

ewentualnie o :

- uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sadowi I instancji do ponownego rozpoznania.

W odpowiedzi na apelację pozwany wniósł o oddalenie apelacji w całości, zasadzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów zastępstwa procesowego za II instancję.

Pozwany ustosunkował się szczegółowo do wszystkich zarzutów podniesionych w apelacji powoda. Stwierdził, że Sąd Rejonowy zasadnie przyjął , że strona powodowa nie wykazała jaka zmiana stosunków nastąpiła w okresie 10 miesięcy do wydania poprzedniego orzeczenia.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja powoda nie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd I instancji przeprowadził prawidłowe postępowanie dowodowe, poczynił właściwe ustalenia faktyczne, które Sąd Okręgowy przyjął za własne, Sąd Rejonowy powołał właściwą podstawę prawną rozstrzygnięcia. Ze zgromadzonego materiału dowodowego Sąd I instancji wyciągnął trafne wnioski uznając, że brak jest podstaw do podwyższenia alimentów zasądzonych na rzecz powoda. Skarżący podnosi w apelacji zarzut naruszenia art.227 kpc w zw z art. 233 kpc. Zarzut ten jest chybiony. W myśl art. 233§1 kpc Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania na podstawie wszechstronnego rozważania zebranego w sprawie materiału dowodowego. Sąd Rejonowy zdaniem Sądu Okręgowego dokonując tej oceny nie naruszył reguł oznaczonych w powołanym tu unormowaniu dającym wyraz obowiązywania zasady swobodnej oceny dowodów. Zgodnie z literaturą cechą swobodnej oceny dowodów jest ich bezstronna ocena. Wszechstronne uwzględnienie materiału oznacza uwzględnienie wszystkich dowodów przeprowadzonych w postępowaniu oraz wszystkich okoliczności towarzyszących przeprowadzeniu poszczególnych środków dowodowych a mających znaczenie dla ich mocy i wiarygodności (poz. (...) Realizacja zasady swobodnej oceny dowodów w polskim procesie cywilnym NP. 1966r. nr 4 s 20).

W ocenie Sądu Okręgowego Sąd Rejonowy wszechstronnie rozważył zebrany w sprawie materiał dowodowy.

Chybiony jest ponadto zarzut naruszenia art.135,133 i 138 kro.

Sąd Rejonowy prawidłowo badał w jaki sposób od ostatniego ustalenia wysokości alimentów uległy zmianie czynniki kształtujące ich wysokość a więc z jednej strony jak zmieniły się możliwości majątkowe i zarobkowe pozwanego a z drugiej jakiej zmianie uległ zakres usprawiedliwionych potrzeb małoletniego powoda.

Za chybiony uznać należy zarzut braku rozpoznania i zajęcia stanowiska przez Sąd I instancji co do zawnioskowanego dowodu przez powoda w postaci zaświadczenia o wysokości uzyskanego przez pozwanego dochodu w 2014r. z tytułu dywidendy w związku z posiadanymi dywidendami.

Pełnomocnik powoda będąc obecnym na rozprawie w dniu 29.XII.2014r. nie zgłosił do protokołu zastrzeżeń o uchybieniu przepisem postępowania. Zgodnie z art. 162 kpc stronie, która zastrzeżenia nie zgłosiła nie przysługuje prawo powoływania się na takie uchybienia w dalszym toku postępowania chyba, że uprawdopodobni, że nie zgłosiła tych zastrzeżeń bez swojej winy. Sytuacja taka nie ma miejsca w niniejszej sprawie.

Sąd Okręgowy podziela stanowisko Sądu I instancji, że zebrany w sprawie materiał dowodowy nie dostarczył okoliczności świadczących o wzroście potrzeb małoletniego powoda w istotny sposób.

Przedstawicielka ustawowa małoletniego powoda na której ciąży obowiązek dowodowy nie wykazała zmiany okoliczności o jakiej mowa w art. 138kr.

Sąd Okręgowy podziela stanowisko Sądu Rejonowego oraz godzi się z poglądem pozwanego , że przedstawione przez przedstawicielkę ustawową powoda kwoty jego usprawiedliwionych potrzeb są zawyżone.

Sąd Rejonowy trafnie podkreśla, że od czasu ostatniego ustalenia wysokości alimentów minęło zaledwie 10 miesięcy ( do złożenia pozwu) i trudno jest przyjąć by wzrost uzasadnionych potrzeb małoletniego powoda dawał podstawę do tak znacznego podwyższenia alimentów.

Mieć należy na uwadze , że pozwany utrzymuje kontakty z synem, wyjeżdża z nim na wypoczynek musi więc zdaniem Sądu Okręgowego poza alimentami dysponować dodatkową kwotą na zaspokojenie jego potrzeb w tym czasie .

Z uwagi na wiek powoda trudno przyjąć by któreś z rodziców w większym stopniu realizowało swój obowiązek poprzez osobiste starania w utrzymanie i wychowanie małoletniego. Przyjąć należy, że małoletni jest samodzielny i nie wymaga szczególnych starań ze strony rodziców. Sąd Rejonowy oddalając powództwo uznał, że koszty utrzymania małoletniego powoda kształtują się w granicach 1600zł i nie uległy one zmianie.

Zdaniem Sądu Okręgowego Sąd Rejonowy trafnie ocenił możliwości majątkowe i zarobkowe zarówno pozwanego jak też przedstawicielki ustawowej małoletniego powoda uznając, że zmiana wynagrodzenia powoda nie jest znaczna i nie daje podstaw do uwzględnienia powództwa.

Mając powyższe na uwadze orzeczono jak na wstępie na mocy art. 385 kpc.

Orzeczenie o kosztach oparto na przepisie §7 punkt 11 Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002r. o opłatach za czynności adwokackie.