Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XIII Ca 207/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 sierpnia 2015 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu – Wydział XIII Cywilny Rodzinny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Alicja Spustek-Kląskała

Sędziowie: SSO Agata Kotuła

SSR del. Marta Rogozik

Protokolant: Magdalena Maślanka

po rozpoznaniu w dniu 21 sierpnia 2015 r. we Wrocławiu

sprawy z powództwa małoletniego I. F. reprezentowanego przez przedstawicielkę ustawową R. B.

przeciwko T. F.

o alimenty

na skutek apelacji wniesionej przez powoda od wyroku Sądu Rejonowego w Oławie VIII Zamiejscowy Wydział Rodzinny i Nieletnich z siedzibą w S. z dnia 05 lutego 2015 r. sygn. akt VIII RC 88/14

uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi Rejonowemu w Strzelinie do ponownego rozpoznania.

M. A. S. A. K.

Sygn. akt XIII Ca 207/15

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 5 lutego 2015 r. w sprawie o sygn. akt III RC 88/14 Sąd Rejonowy w Oławie VIII Zamiejscowy Wydział Rodzinny i Nieletnich z siedzibą w S. zasądził od pozwanego T. F. na rzecz małoletniego powoda I. S. F. ur. (...) alimenty w kwocie po 900 zł miesięcznie, płatne począwszy od dnia 1 lipca 2014r. z góry do dnia 10-go każdego miesiąca, z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek raty, do rąk R. B. jako przedstawicielki ustawowej małoletniego powoda. W punkcie II Sąd Rejonowy zasądził od T. F. kwotę 2.350 zł tytułem pokrycia połowy wydatków związanych z ciążą i porodem płatną do rąk powódki R. B. w terminie 6 miesięcy od dnia prawomocności orzeczenia. W punkcie III oddalił powództwo w pozostałym zakresie. W punkcie IV Sąd zasądził od pozwanego T. F. na rzecz Skarbu Państwa kwotę w wysokości 571zł tytułem kosztów postępowania w niniejszej sprawie, w tym za klauzulę wykonalności. Wyrokowi w pkt I nadano rygor natychmiastowej wykonalności.

Rozstrzygnięcie powyższe Sąd oparł na następujących ustaleniach faktycznych:

Małoletni I. F. urodził się dnia (...) we W.. Pochodzi on ze związku (...). Nie uczęszcza do przedszkola, ani żłobka. Chłopiec wymaga leczenia w poradni alergologicznej i farmakoterapii w zaostrzeniach stanach zapalnych i stosowania emolientów. Na miesięczny koszt utrzymania małoletniego składa się zakup emolientów – 50 zł, zakup pieluch i chusteczek nawilżanych – 120 zł, zakup odzieży i obuwia – 140 zł, zakup zabawek – 100 zł. Małoletni nie wymaga szczególnej diety, matka dziecka stosuje wobec niego zdrowy sposób odżywiania bez konserwantów i sztucznych barwników. Małoletni jeździ do S. lub do W. gdzie uczęszcza na basen, chodzi do kina czy do bobolandi, wówczas koszty jego utrzymania wzrastają o kwotę wejściówek dla małoletniego i matki oraz koszt dojazdów – ok. 20 zł do S. i 50 zł do W..

Przedstawicielka ustawowa małoletniego powoda – R. B. jest zatrudniona w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych, na stanowisku inspektora na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony i otrzymuje wynagrodzenie w wysokości 1.850,21 zł netto. W miesiącu lipcu 2014 roku i w miesiącu styczniu 2015 otrzymała nagrodę kwartalną w wysokości 800 zł brutto oraz tzw. 13-stą pensję w styczniu 2015 r. w wysokości ok. 1.700 zł netto. Do dnia 20 grudnia 2014 r. matka miała skrócony czas pracy z uwagi na karmienie dziecka piersią i pracowała w godzinach 7:30-14:30. R. B. w roku podatkowym 2013r. osiągnęła dochód w wysokości 29.445,16 zł. Przedstawicielka ustawowa małoletniego zamieszkuje wraz z nim, w domu wolnostojącym w miejscowości J. wraz ze swoją matką, siostra i jej mężem, posiadającym osobne wejście i liczniki opłat. Matka R. B. jest zatrudniona na ½ etatu jako księgowa oraz pobiera rentę po zmarłym mężu w wysokości 940 zł miesięcznie. Babcia macierzysta małoletniego powoda otrzymuje świadczenie rehabilitacyjne, a wcześniej zasiłek chorobowy w wysokości 500 zł. Przedstawicielka ustawowa małoletniego powoda w 1/3 części jest właścicielką domu i gospodarstwa rolnego o powierzchni 1,70ha. Podatek od nieruchomości wynosi ok. 200zł rocznie. Na miesięczne koszty utrzymania mieszkania składają się: opłata za energię – 150zł, opłata za wodę – 70zł, zakup butli gazowej – 50zł, opłata za telefon i Internet – 100 zł, opłata za śmieci – 60 zł. Wywóz nieczystości to opłata ok. 150zł dwa razy do roku. R. B. spłaca kredyt na samochód, którego miesięczna rata wynosi ok. 422 zł miesięcznie.

W czasie ciąży R. B. prywatnie chodziła na wizyty lekarskie i płaciła za badania laboratoryjne. Poniosła następujące koszty związane z ciążą i porodem: koszt zakupu witamin – 50zł miesięcznie, koszt zakupu odzieży ciążowej (kurtka zimowa, buty, dres) – 1.000 zł, zakup używanego łóżeczka, nosidełka, zakup używanego wózka – 1.000 zł, koszt zakupu farb do pomalowania pokoju dziecka – ok. 200 zł.

Od sierpnia 2014 r. pozwany tylko raz przysłał dziecku paczkę z ubraniami i zabawkami. Oprócz alimentów nie przyczynia się w inny sposób do kosztów utrzymania dziecka. Kontakt T. F. z dzieckiem polegał na 1-no godzinnej wizycie raz w miesiącu.

Pozwany T. F. od dnia 2 września 2014 r. zatrudniony jest w spółce (...) S.A. w B. na stanowisku specjalisty ds. sprzedaży za średnim miesięcznym wynagrodzeniem w wysokości ok. 4.091 zł netto. W miesiącu listopadzie 2014 r. pozwany otrzymał premię w wysokości 477,10 zł netto. Umowa o pracę zawarta jest na czas określony, na okres roku. Obecnie pozwany zamieszkuje w B., w pokoju najmowanym od pracodawcy. Koszt najmu wynosi 650 zł plus opłaty za telewizję i (...) w wysokości 90 zł miesięcznie. Umowa najmu pokoju została zawarta na czas określony do dnia 31 maja 2015r. pozwany nie podejmuje innych prac dodatkowych. Taras F. jest posiadaczem samochodu osobowego marki B., rok produkcji 2000, o wartości rynkowej 8.000 zł.

Pozwany do września 2014 r. korzystał z pomocy finansowej swoich rodziców, którzy na jego konto bankowe w banku (...) przelewali różne kwoty, niekiedy była to nawet kwota 3.000 zł. Ostatnia wpłata miała miejsce we wrześniu 2014r. Z tej kwoty pozwany opłacał alimenty oraz ponosił koszty swojego utrzymania w Polsce, w tym koszt najmu pokoju. Wówczas koszt najmu wynosił 650 zł. Rodzice pozwanego zamieszkują na Ukrainie, maja jeszcze na utrzymaniu szesnastoletnią córkę. Ojciec pozwanego pobiera emeryturę, matka jest lekarzem kardiologiem. Obecnie pozwany pomaga w utrzymaniu rodziców i siostry.

Taras F. był studentem kierunku ochrony środowiska w okresie od 1 października 2010r. do 15 października 2014r. w jednostce Międzywydziałowej Studium Ochrony (...). W dniu 15 października 2014r. został skreślony z listy studentów z powodu nieuzyskania zaliczenia semestru IV, studiów (...) stopnia.

Oprócz małoletniego I., nie ma innych dzieci na utrzymaniu. Od września 2013r. przekazywał na utrzymanie syna kwotę 600 zł tytułem alimentów. Pozwany ostatnio widział dziecko w miesiącu sierpniu 2014r.

W miejscowości, w której mieszka powódka z synem nie ma placówek opiekuńczych typu żłobek, czy przedszkole. W przedszkolu Bajka w S. istnieje możliwość przyjęcia dziecka spoza Gminy S.. Wówczas czesne wraz z wyżywieniem wynosi 777,28 zł miesięcznie. W Niepublicznym Ż. i Przedszkolu Językowym M. w S. istnieje również możliwość przyjęcia dziecka spoza Gminy S., wówczas wysokość czesnego jest indywidualnie negocjowana. Do Niepublicznego Przedszkola (...) w O. również mogą zostać zapisane dzieci spoza gminy, odpłatność wynosi 550 zł.

Powiatowe Urzędy Pracy w S. oraz we W. w okresie ostatnich 6 miesięcy dysponowały ofertami pracy dla osób bez kwalifikacji zawodowych za proponowanym wynagrodzeniem od 1.680 zł do 2.800 zł brutto.

Na podstawie tak ustalonego stanu faktycznego Sąd Rejonowy w oparciu o przepis art. 133 § 1 k.r.o. w związku z art. 135 k.r.o doszedł do przekonania, że powództwo częściowo zasługuje na uwzględnienie.

W ocenie Sądu Rejonowego bezspornym było, że małoletni powód z uwagi na swój wiek nie jest w stanie jeszcze się samodzielnie utrzymać oraz że nie posiada on majątku, z którego dochody pozwalałyby na pokrycie jego kosztów utrzymania i wychowania. Sąd I instancji uznał, że całkowity koszt utrzymania małoletniego I. F. kształtuje się na poziomie około 1.300-1.400 zł miesięcznie. Na koszt ten składają się comiesięczne wydatki, takie jak: wyżywienie – ok. 400 zł, odzież i obuwie – ok. 200 zł, środki piorące i pielęgnacyjne – 50 zł, lekarstwa – 60-80 zł, pampersy i chusteczki – 120 zł, zabawki – 100 zł, wyjścia z matką na basen, do bobolandii itp. (2 razy w miesiącu) – 150 zł. Dodatkowo Sąd doliczył koszt utrzymania mieszkania przypadający na małoletniego powoda w kwocie ok. 250 zł.

Ustalając wysokość kosztów utrzymania małoletniego Sąd oparł się przede wszystkim na częściowym przesłuchaniu przedstawicielki ustawowej małoletniej powoda oraz na podstawie dołączonych przez matkę dokumentów w postaci faktur VAT, rachunków oraz zaświadczeń lekarskich dotyczących zdrowia dziecka. Przy ustalaniu wysokości usprawiedliwionych potrzeb małoletniego powoda Sąd Rejonowy wziął pod uwagę również standard życia rodziców małoletniego. Dokonując powyższych wyliczeń, nie dał jednakowoż wiary zeznaniom przedstawicielki ustawowej małoletniego powoda w zakresie ponoszonych przez nią kosztów związanych z wynagrodzeniem opiekunki dla małoletniego powoda w wysokości 1.260 zł miesięcznie. Zdaniem Sądu twierdzenia matki małoletniego powoda w tym zakresie nie korespondowały z materiałem dowodnym zebranym w sprawie, z którego wynika, że małoletnim powodem „cały czas” opiekuje się jego matka, babcia macierzysta i siostra matki. matka dziecka podczas przesłuchania nie potrafiła wskazać, jakie miesięcznie kwoty zapłaciła opiekunce za opiekę nad dzieckiem. W ocenie Sądu przedłożone zaświadczenie nie opatrzone żadną datą pewną i bez po świadczenia podpisów np. w Urzędzie Gminy P. oraz przedłożona umowa o dzieło nie zgłoszona do Urzędu Skarbowego w S. a przedłożona dopiero na ostatniej rozprawie nie uprawdopodobniają kosztów opieki nad dzieckiem w wysokości 1260 zł miesięcznie. Po drugie, wątpliwości Sądu Rejonowego budzą w tym zakresie również twierdzenia matki małoletniego dziecka wskazujące, że miesięczny koszt utrzymania dziecka wynosi 2.980 zł, a miesięczny koszt utrzymania mieszkania – 1.150 zł miesięcznie, zaś jej średnie miesięczne wynagrodzenie wynosi około 1.850 zł. Albo zatem powódka posiada dodatkowe źródło dochodu, o którym nie wspomina albo też jej wydatki w istocie są niższe.

Sąd uznał, że udział pozwanego w kosztach utrzymania małoletniego powoda, począwszy od 1 lipca 2014r. kształtował się na poziomie po 900zł miesięcznie, co stanowi 64% usprawiedliwionych potrzeb małoletniego. Powyższa kwota alimentów, w ocenie Sądu Rejonowego pozwoli na zaspokojenie usprawiedliwionych potrzeb dziecka a z drugiej strony nie doprowadzi pozwanego do niedostatku. Ustalając wysokość alimentów Sąd Rejonowy, wziął również pod uwagę okoliczność, iż pozwany ostatni raz kontaktował się z dzieckiem w sierpniu 2014 roku i nie czyni tego systematycznie oraz oprócz alimentów nie przyczynia się w inny sposób do kosztów utrzymania syna. Dlatego też, zobowiązano pozwanego do przyczyniania się do kosztów utrzymania dziecka w kwocie stanowiącej ponad 50 % usprawiedliwionych potrzeb dziecka.

Obecnie R. B. pracuje w ZUS jako inspektor za średnim miesięcznym wynagrodzeniem w wysokości około 2216 zł netto (wraz z tzw. 13 pensją i nagrodami kwartalnymi). Matka chłopca zamieszkuje wraz z małoletnim powodem. Koszt utrzymania domu kształtuje się na poziomie około 665 zł (tj. ok. 221 zł na jedna osobę ) łącznie z nieprzewidzianymi wydatkami koniecznymi do zrobienia w domu w wysokości około 100 zł i zakupem opału 100 zł miesięcznie. Matka małoletniego powoda spłaca kredyt zaciągnięty na zakup samochodu, którego miesięczna rata wynosi 422 zł. Dlatego też, uznając, iż powództwo o zasądzenie alimentów zasługuje na uwzględnienie częściowo, Sąd Rejonowy na podstawie art. 133 k.r.o. w związku z art. 135 k.r.o., orzekł jak w pkt. I sentencji wyroku. W punkcie III sentencji wyroku oddalono powództwo w pozostałym zakresie, jako nadmiernie wygórowane i nie znajdujące odzwierciedlenia w zebranym materialne dowodowym.

Roszczenie R. B. zakresie zasądzenia kwoty 5.550 zł tytułem zwrotu kosztów utrzymania małoletniego powoda w okresie od 1 kwietnia 2014 roku do 30 czerwca 2014r. oraz kwoty w wysokości 3.000 zł za okres od dnia 29 stycznia 2013 roku do 30 czerwca 2013r. tytułem zwrotu kosztów utrzymania dziecka w zakresie przekraczającym obowiązek jednego rodzica Sąd uznał że powództwo w tym zakresie nie zasługiwało na uwzględnienie, o czym orzeczono w punkcie III sentencji wyroku. Podstawą rozstrzygnięcia żądania w tym zakresie był art. 137 § 2 k.r.o. W ocenie Sądu Rejonowego przedstawicielka ustawowa małoletniego nie wykazała, że w tym czasie potrzeby dziecka nie były zaspokojone, nie przedstawiła żadnych dowodów na to, że cierpiała z dzieckiem niedostatek, brakowało jej środków na zaspokojenie podstawowych potrzeb, a pozwany odmawiał pomocy. Jak wynika natomiast z zebranego w sprawie materiału dowodnego, w szczególności przesłuchania przedstawicielki ustawowej małoletniego powoda, dziecko nie ma i nie miało niezaspokojonych potrzeb a pozwany i jego rodzina w tym czasie starli się wspierać finansowo matkę dziecka poprzez przekazywanie środków pieniężnych na jej konto bankowe.

Zdaniem Sądu Rejonowego, oceniającego zasadność zasądzenia zaległych alimentów matka powoda nie wykazała również posiadanych z tego tytułu zobowiązań finansowych, popartych umowami pożyczki czy też zaciągniętych kredytów.

Podstawą prawną żądania pokrycia kosztów związanych z ciążą i porodem był art. 141 § 1 k.r.o. O sposobie płatności roszczeń z art. 141 § 1 k.r.o. decydują okoliczności konkretnej sprawy, w tym przede wszystkim możliwość wywiązania się przez ojca z obowiązku wynikającego z art. 141 § 1 k.r.o. W przedmiotowej sprawie, biorąc pod uwagę zgromadzony materiał dowodowy, w szczególności przesłuchanie matki dziecka i przedłożone rachunki oraz faktury Vat, koszt tzw. „wyprawki" dla małoletniego powoda i koszt utrzymania matki w okresie porodu łącznie kształtował się na poziomie około 4.700 złotych, na co składa się: koszt zakupu wózka dla dziecka w kwocie 1.000 zł, zakup używanego łóżeczka - 200 zł, leżaczka i nosidełka ok 100 zł oraz zakup odzieży, środków czystości i pielęgnacyjnych, pieluch, ręczników, pościeli i prześcieradła oraz koszt zakupu witamin dla matki, zakup odzieży i bielizny ciążowej, środków pielęgnacyjnych kształtowały się w łącznej wysokości około 1.900 zł oraz koszt jej trzymiesięcznego utrzymania w łącznej wysokości około 1.500 zł (tj. po 500 zł miesięcznie). W przedmiotowej sprawie, w ocenie Sądu Rejonowego brak było podstaw i szczególnych okoliczności do przedłużenia obowiązku utrzymania matki przez okres dłuższy niż trzy miesiące. Dlatego też, na podstawie art. 141 § 1 k.r.o., orzeczono jak w punkcie II sentencji orzeczenia, zobowiązując pozwanego do uiszczenia kwoty 2.350 zł tytułem zwrotu kosztów związanych z ciąża i porodem oraz wyprawką mał. dziecka. Mając na uwadze okoliczności niniejszej sprawy oraz sytuację majątkową i zarobkową pozwanego, Sąd Rejonowy określił płatność powyższych zobowiązań w terminie 6 miesięcy, licząc od dnia prawomocności orzeczenia. Sąd Rejonowy na marginesie wskazał, że powódka nie sprecyzowała terminu płatności powyższego roszczenia.

Małoletni powód jako uprawniony do alimentacji był zwolniony z obowiązku uiszczenia opłaty od pozwu w zakresie roszczenia alimentacyjnego. Z uwagi na powyższe, Sąd Rejonowy na podstawie art. 98 k.p.c. w związku z art. 13 i 18 oraz art. 77 ust. 1 pkt. 3 ustawy z dnia 28 lipca 2012 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych obciążył pozwanego opłatą sądową i wydatkami w sprawie, o czym orzekł w punkcie IV sentencji wyroku. Sąd Rejonowy nadał wyroki w punkcie I rygor natychmiastowej wykonalności.

Apelację od powyższego rozstrzygnięcia wywiodła powódka R. B., zarzucając:

1.  błąd w ustaleniach faktycznych poprzez błędne przyjęcie, że całkowity koszt utrzymania małoletniego I. kształtuje się na poziomie 1.300-1.400 zł miesięcznie podczas, gdy ze zgromadzonego materiału dowodnego wynika, że kształtuje się on na poziomie ok. 2.980 zł miesięcznie

2.  odmowę dania wiary ponoszonym przez powódkę kosztom związanych z zapewnieniem opieki dla małoletniego powoda, gdy jest ona w pracy w kwocie ok. 1.260 zł i oparcie tego na zupełnie pozbawionych logiki, wyrwanych z kontekstu fragmentach zeznań powódki i świadków, podczas gdy z pozostałego zebranego materiału dowodowego, w szczególności zeznań świadków i dokumentów, całościowego spojrzenia na sprawę wynika, że koszt ten jest ponoszony i konieczny ze względu na brak innego rozwiązania. Powódka zaznaczyła, że Sąd zaniechał przesłuchania świadka – niani W. M., ponieważ wezwanie zostało wysłane na błędny adres

3.  błąd w ustaleniach faktycznych poprzez przyjęcie, że pozwany T. F. osiąga średni miesięczny dochód w wysokości ok. 4.000 zł netto, podczas gdy z zebranego w sprawie materiału dowodowego, w szczególności z zaświadczenia z zakładu pracy oraz wyciągów z konta banku (...) wynika, że dochód ten kształtuje się na poziomie co najmniej 6.000-7.000 zł

4.  błąd w ustaleniach faktycznych poprzez przyjęcie na podstawie zeznań pozwanego, że pozwany od września 2014 r. nie otrzymuje żadnych dodatkowych pieniędzy od rodziców, podczas gdy z zebranego materiału dowodowego w szczególności z wyciągu z banku (...) wynika, że środki te otrzymuje (dnia 5 września 2014 r. wpłata 2.720 zł, 2 października 2014 r. wpłata 2.000 zł)

5.  błąd w ustaleniach faktycznych poprzez przyjęcie na podstawie zeznań pozwanego, że pozwany pomaga swoim rodzicom i siostrze mieszkającym na Ukrainie, podczas gdy z zebranego materiału dowodowego w szczególności z wyciągu z banku (...) wynika, że potrafi wydać 200 zł restauracji, wydaje na markowe ubrania i gadżety ( salon (...) 559 zł, przelew dla M. I. – 650 zł, P. S.-Termy 110 zł) i nie jest to pomoc dla rodziców, tym bardziej że to rodzice jemu wpłacają po 300 zł miesięcznie. Rodzice nie potrzebują pomocy, ponieważ było ich stać na „wysłanie” syna na studia do Polski.

6.  niesprawiedliwy podział w ponoszeniu kosztów utrzymania małoletniego powoda poprzez uznanie, że pozwany ma ponosić tylko 64% tych kosztów, czyli niewiele ponad połowę, podczas gdy pozwany w ogóle nie utrzymuje kontaktu z dzieckiem

7.  naruszenie prawa tj. art. 137 § 2 k.r.o. poprzez jego błędne zastosowanie odnośnie roszczeń pozwu wskazanych w punktach 2 i 3 podczas, gdy w istocie roszczenia wskazane w punktach 2 i 3 są roszczeniami regresowymi i podstawą prawną tych roszczeń jest art. 140 § 1 k.r.o.

8.  błąd w ustaleniach faktycznych, co do wydatków związanych z ciążą i porodem poprzez zaniżenie tej kwoty do 4.700 zł podczas gdy z zebranego materiału dowodowego wynika, że koszt tych wydatków wynosił 7.200 zł. Sąd nie uwzględnił w ogóle kosztów wizyt i badań lekarskich, pomimo złożonego wyjaśnienia, że na pierwszą wizytę powódka skierowała się do dotychczasowego lekarza, a potem lekarz w przychodni nakazał kontynuować leczenie tam, gdzie była pierwsza wizyta. Na dowód powyższego powódka złożyła zaświadczenie, ponieważ powszechnie wiadomo, że lekarze nie wręczają paragonów ani faktur.

9.  zbyt długi termin płatności zobowiązań związanych z ciążą i porodem – Sąd określił powyższy na 6 miesięcy od dnia prawomocności wyroku, co jest całkowicie nieadekwatne do wysokości dochodów pozwanego.

W oparciu o powyższe zarzuty powódka wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku przez zasądzenie przez Sąd zgodnie z pozwem z dnia 15 lipca 2014 r. i pismem procesowym dot. zmiany pozwu z dnia 25 stycznia 2015 r.

Pełnomocnik pozwanego, na rozprawie apelacyjnej w dniu 21 sierpnia 2015 r. wniósł o oddalenie apelacji oraz o zasądzenie kosztów postępowania od powódki R. B. na rzecz pozwanego. Ponadto, wniósł o oddalenie wniosków dowodowych powódki.

Sąd Okręgowy uzupełniając postępowanie dowodowe w postępowaniu odwoławczym ustalił, że pozwany T. F. w dniu 24 lipca 2015r. w Ukrainie zawarł związek małżeński z V. M.

Małżonka pozwanego zamieszkuje w B., na pobyt czasowy do dnia 4 września 2015 r.

Pozwany T. F. zawarł w dniu 29 maja 2015 r. umowę mieszkania w miejscowości B.. Wysokość czynszu z tytułu najmu wynosi 650 zł brutto

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja powódki jest uzasadniona.

Sąd Rejonowy w zakresie żądania zasadzenia alimentów przyjął prawidłową podstawę prawna i właściwie ją zinterpretował. Nie zgromadził jednak materiału dowodowego, który pozwoliłby na trafne rozstrzygnięcie w tej kwestii. Sąd w wywodach dokonał oceny kosztów utrzymania małoletniego bez możliwości (w ich znacznej części) odniesienia się do zgromadzonego materiału dowodowego. Jest to więc, luźna ocena sądu co do tego jaki koszt przy doświadczeniu życiowym powinien być przyjęty dla zaspokojenia potrzeb takiego chłopca, bez wsparcia w materiale dowodowym. Sąd nie dał wiary przedstawicielce ustawowej małoletniego powoda co do ponoszonych kosztów na zapewnienie synowi opieki w czasie gdy ona pracuje. Z materiału dowodowego zgromadzonego w tej kwestii wynika, że nie ma w miejscu zamieszkania małoletniego osób z rodziny, które mogłyby świadczyć taką opiekę w czasie nieobecności matki. Babcia macierzysta z racji wieku i choroby nie może czynić tego ponad godzinę czy dwie w ciągu dnia, a i tak przy poruszaniu się o kulach i cukrzycy stanowi to zagrożenie dla 2-letniego dziecka. Siostra mieszkająca z powódką w jednym domu jest czynna zawodowo i też w godzinach porannych nie może zaopiekować się siostrzeńcem. Brak placówki opiekuńczej w miejscu zamieszkania chłopca powodu, że matka musi skorzystać z jakiejś formy pomocy, czy to z wynajęcia opiekunki, czy z placówki zamiejscowej, która byłaby gotowa przyjąć chłopca. W takiej czy innej sytuacji matka powoda musi ponieść dodatkowy koszt z tym związany. Sąd nie dając wiary powódce w zakresie wydatków na opiekunkę jednocześnie nie przeprowadził całego postępowania dowodowego w tym zakresie, pomijając dowód z przesłuchania świadka, który miał pełnić funkcję opiekunki dla małoletniego. Brak jest ustaleń, co do kosztów utrzymania domu. Z akt wynika, że powódka z synem zamieszkuj wraz z matką w oddzielonym w budynku mieszkaniu, w drugiej części domu mieszka siostra z mężem, i w przybudówce babcia powódki. Sąd nie ustalił jak dokładnie podzielone są koszty związane z opłatami, w szczególności takimi jak wywóz śmieci, wywóz nieczystości płynnych, zakup opału, podatek od nieruchomości itd. Brak tych ustaleń powoduje niemożność określenia w jakiej kwocie udział w kosztach mieszkaniowych przypada na małoletniego powoda. W postępowaniu dowodowym nie zostało ustalone z czego utrzymywała się matka małoletniego powoda po porodzie, jakiego rzędu kwotami dysponowała. Niewątpliwie wiedza w tym zakresie pomoże ustalić w jakim stopniu powódka mogła partycypować w kosztach utrzymania syna po jego narodzinach do momentu powrotu do pracy.

W odniesieniu do roszczenia o zasądzenie zwrotu kosztów utrzymania małoletniego powoda za okres od 29.01.13r. do 30.06.13r. w kwocie łącznej 3000zł. i zwrot kosztów utrzymania powoda za okres od 01.04.14r. do 30.06.14r. w kwocie łącznej 5500zł. należy zauważyć, że sama powódka już w pozwie określała żądanie w tym zakresie, jako regresowe. Podkreślała, że są to wydatki, które ona poniosła ponad swój obowiązek, czyniąc to za pozwanego. Już na tym etapie powinna była być wezwana do uiszczenia opłaty od regresu. Sąd mylnie przyjął podstawę prawną do tego żądania, określając ją, jako roszczenie z art. 137 kro a nie z art. 140 kro.

W odniesieniu do żądania zwrotu wydatków za okres ciąży i porodu, to stwierdzić należy, że Sąd prawidłowo powołał podstawę prawną dla tego roszczenia. Brak jest jednak dokładnej analizy zebranego w tym zakresie materiału dowodowego w kontekście przyjętej kwoty, jako poniesionych przez powódkę wydatków w ramach tego żądania, co doprowadziło do błędnych wniosków. Sąd zasądzając kwotę 2350zł uznał, że jest to połowa poniesionych przez powódkę kosztów, jednak z faktur znajdujących się w aktach wynika, że udokumentowana kwota wydatków w tym zakresie to 741zł. Powódka zeznała, że kupiła łóżeczko 100zł, wózek za 1000zł, wydała na zakup witamin 50zł miesięcznie x 9 miesięcy= 450zł; odnowiła pokój dla dziecka za 200zł, poniosła koszt wizyt wizyty u lekarza co miesiąc a w ostatnim okresie 2x w miesiącu po 150zł+ badania ok. 14000zł. Gdyby wszystko uznać za udowodnione (a nie jest) to łącznie wydałaby 3891zł, co i tak stanowiłoby kwotę 50%-1945zł. W związku z powyższym brak jest możliwości oceny czy przyjęta kwota wydatków poniesionych w okresie ciąży i porodu jest prawidłowa.

Pozwany na rozprawie dnia 29.10.14 uznał powództwo, co do kwoty po 700zł miesięcznie alimentów na rzecz syna. Nie kwestionował kosztów podanych rzez powódkę, ale zarzucił, że on i jego rodzina też przyczynili się do dokonania różnych zakupów na rzecz syna. Sąd nie ustalił, które konkretnie wydatki są uznane przez zobowiązanego i jakich dokonał zakupów oprócz wózka, na rzecz dziecka. Z materiału dowodowego nie wynika, kto tak naprawdę kupił wózka, ponieważ powódka powołuje się także na dokonanie takiego zakupu.

Sąd zasądzając kwotę 2350zł tytułem zwrotu połowy wydatków związanych z ciążą i porodem, określił jej wymagalność w terminie 6 miesięcy od uprawomocnieniu się wyroku. Powódka nie złożyła takiego żądania i w tym zakresie Sąd orzekł ponad roszczenie, natomiast nie odniósł się do wniosku o nadanie wyrokowi w tym zakresie rygoru natychmiastowej wykonalności.

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy, Sąd przeprowadzi postępowanie dowodowe w zakresie kosztów utrzymania małoletniego, przesłucha świadka W. M. i na tej podstawie określi wysokość obowiązku alimentacyjnego pozwanego względem syna. W kontekście powyższych ustaleń określi, w jakiej wysokości zostały poniesione przez powódkę wydatki na małoletniego powoda w okresach żądania regresowego przy uwzględnieniu dokonanych w tym czasie zakupów przez pozwanego i przekazanych kwot na utrzymanie syna.

Sąd przeprowadzi analizę zebranego materiału dowodowego w części dotyczącej żądania zwrotu kosztów za poniesione wydatki w okresie ciąży i porodu i w tym zakresie uzupełni materiał dowodowy dla rzeczywistego określenia poniesionych przez powódkę kosztów w tym zakresie.

Sąd ustali, których wydatków poniesionych przez powódkę pozwany nie kwestionuje, kto w rzeczywistości dokonał zakupu wózka dla dziecka i w jakim okresie, czy pozwany oprócz udokumentowanych przelewów pieniężnych miał swój udział w utrzymaniu syna przez dokonywanie zakupów rzeczowych i jakie środki na to przekazał.

W związku z powyższym Sąd Okręgowy uwzględniając apelację i przyjmując, że brak jest rozpoznania istoty sprawy, uchylił wyrok i przekazał sprawę Sądowi Rejonowemu dla Wrocławia Fabrycznej we Wrocławiu do ponownego rozpoznania na podstawie art. 386§4 kpc.