Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 2892/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 marca 2015 roku

Sąd Rejonowy dla Warszawy Śródmieścia w I Wydziale Cywilnym

w składzie: SSR Adam Mitkiewicz

protokolant: Adam Włodarski

po rozpoznaniu w dniu 24 marca 2015 roku w Warszawie

z powództwa J. K.

przeciwko Wspólnocie Mieszkaniowej (...) przy ul. (...) w W.

o zapłatę

I. Zasądza od pozwanego Wspólnoty Mieszkaniowej (...) przy ul. (...) w W. na rzecz powoda J. K. kwotę 30 412,87 (trzydzieści tysięcy czterysta dwanaście 87/100) złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 22.12.2012 r. do dnia zapłaty.

II. Oddala powództwo w pozostałym zakresie.

III. Zasądza od pozwanego Wspólnoty Mieszkaniowej (...) przy ul. (...) w W. na rzecz powoda J. K. kwotę (...),36 (trzy tysiące pięćset czterdzieści siedem 36/100) złotych tytułem kosztów procesu.

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 27 czerwca 2014 r. powód J. K. wniósł przeciwko pozwanej Wspólnocie Mieszkaniowej (...) przy ul. (...) o zasądzenie kwoty 32 962,23 zł wraz z odsetkami od dnia 5 grudnia 2012 r. do dnia zapłaty oraz zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł. W uzasadnieniu swojego stanowiska powód wskazał, iż jego oferta została wybrana przez pozwanego jako najkorzystniejsza do wykonania remontu korytarzy i klatek schodowych w nieruchomości przy ul. (...) w W.. Powód podał, iż w trakcie remontu stwierdził, iż dane dotyczące powierzchni przekazane mu przez pozwanego były błędne i nie obejmowały wszystkich ścian i sufitów, które wymagały odnowienia. Powód podniósł, iż przygotował uzupełniający kosztorys na brakującą powierzchnię na kwotę 32 962,23 zł i wykonał dodatkowe prace, jednak nie otrzymał za nie zapłaty. Powód wskazał także, iż w dniu 4 grudnia 2012 r. wystosował do pozwanego wezwanie do zapłaty kwoty 32 962,23 zł, wyznaczając mu trzydniowy termin na zapłatę oraz, iż powyższe wezwanie zostało przez pozwanego odebrane w dniu 7 grudnia 2012 r. (pozew – k. 1-12)

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 7 sierpnia 2014 r. Referendarz Sądowy Sądu Rejonowego dla Warszawy- Śródmieścia w Warszawie nakazał, aby pozwany zapłacił powodowi kwotę 32 962 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 5 grudnia 2012 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 2 829,25 zł tytułem kosztów procesu. (nakaz zapłaty – k. 87)

W piśmie z dnia 8 października 2014 r. powód sprecyzował swoje roszczenie i wskazał, iż podstawą faktyczną żądania pozwu stanowi bezpodstawne wzbogacenie. (pismo – k. 119-119v)

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany zaskarżył nakaz zapłaty z dnia 7 sierpnia 2014 r. w całości oraz wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego i opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. W uzasadnieniu swojego stanowiska pozwany wskazał, iż nie jest prawdą, że oferta powoda oparta była na danych o powierzchni przekazanych przez wspólnotę, gdyż to powód sam dokonał pomiaru powierzchni do remontu i z własnej winy źle dokonał powyższych pomiarów. Pozwany podał także, iż gdyby powód dokonał prawidłowych wyliczeń na potrzeby swojej oferty to zaproponowane w jego ofercie wynagrodzenie wyniosłoby łącznie 80 792,55 zł i oferta powoda nie zostałaby wybrana, ze względu na zbyt wysoką cenę. (sprzeciw – k. 91-96)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Wspólnota Mieszkaniowa (...) przy ul. (...) ogłosiła konkurs ofert na remont i malowanie klatki schodowej i korytarzy w budynku przy ul. (...) w W.. Jedynym kryterium wyboru oferty była cena. (okoliczność bezsporna)

W przetargu wzięło udział, oprócz J. K., 4 oferentów. W ofertach, które wpłynęły do Wspólnoty Mieszkaniowej, oferenci wskazywali powierzchnie do malowania:

- Usługi (...) – 1318,74 m 2

- S. G. F. – 1057,53 m 2

- Zakład Usług (...) – 1057,60 m 2

- (...) – 1057,85 m 2

W każdym przypadku powierzchnia ta była inna niż całkowita powierzchnia obejmująca powierzchnię za kratami, które wygrodzili sobie mieszkańcy budynku. (oferty – k. 153 – 174)

Oferta przedstawiona przez J. K. została wybrana i została zawarta z nim w dniu 11 maja 2012 r. umowa na wykonanie remontu i malowanie klatki schodowej i korytarzy w budynku przy ul. (...) w W.. Zgodnie z § 1 ust. 1 umowy szczegółowy zakres robót określała oferta wykonawcy (J. K.) stanowiąca załącznik do umowy i stanowiąca jednocześnie kosztorys ofertowy z dnia 4 maja 2014 r. (umowa – k. 15-19, oświadczenia pełnomocników stron – k. 131)

Powierzchnia przeznaczona do remontu została sprawdzona przez J. K. i nie obejmowała powierzchni za kratami, wygrodzonymi przez mieszkańców budynku i zasłonięta. W celu uzyskania wstępu na zagrodzony teren należało zadzwonić dzwonkiem do mieszkańców, do których należała zagrodzona powierzchnia, aby uzyskać na nią wstęp. Powierzchnie te były zagospodarowywane przez mieszkańców poszczególnych lokali. Wspólnota Mieszkaniowa nie wskazywała przed rozpoczęciem robot przez J. K., iż remont klatki schodowej będzie obejmował także powierzchnię za kratami. (zeznania powoda –k. 143-144)

W kosztorysie ofertowym J. K. przedstawił łączną kwotę należną za wykonanie robót stanowiących przedmiot umowy z dnia 11 maja 2012 r. w wysokości 48 010,32 zł. Kwota ta obejmowała malowanie powierzchni 1057,60 m 2. (kosztorys – k. 22-29)

Powyższa powierzchnia nie została w żaden sposób zakwestionowana przez Wspólnotę Mieszkaniową. (okoliczność bezsporna)

W trakcie malowania klatki schodowej mieszkańcy budynku przy ul. (...) zaczęli zgłaszać do J. K. uwagi, iż powinien malować także powierzchnię za kratami. (zeznania powoda – k. 144)

W dniu 18 czerwca 2012 r. J. K. wystosował do Wspólnoty Mieszkaniowej pismo, w którym wskazał, iż w wyniku wykonania pomiarów powtórnych w trakcie trwania prac remontowych, pomiary te ujawniły błąd w wymiarach kosztorysowych, które były niezgodne ze stanem faktycznym. Pomiary te nie obejmowały bowiem powierzchni za kratami, wygrodzonej przez mieszkańców budynku. Wobec powyższego J. K. przedstawił kosztorys uzupełniający, w którym wskazał, iż remont i malowanie tej dodatkowej powierzchni wyniesie 32 962,23 zł. Kosztorys uzupełniający obejmował następujące koszty: robocizny w wysokości 10 876,15 zł, materiałów w wysokości 9999,68 zł oraz sprzętu w wysokości 131,84, co daje kwotę 21 007,66 zł, jak również koszty pośrednie robocizny – 7067 zł oraz sprzętu – 85,42 zł, co daje razem kwotę 7 152,41 zł. J. K. wliczył również do kosztorysu kwotę zysku w wysokości 2 360,50 zł oraz podatku VAT 8 % w wysokości 2 441, 64 zł. (pismo – k. 20, kosztorys uzupełniający – k. 30-36, zeznania świadka M. K. – k. 132)

Dokonany na rzecz Wspólnoty Mieszkaniowej pomiar powierzchni rzeczywistej klatki schodowej wykazał, iż powierzchnia ta jest większa niż wynikało z ofert przedstawionych przez wszystkich oferentów, w tym przez J. K.. (zeznania świadka M. K. – k. 132)

Faktyczna powierzchnia klatki schodowej, obejmująca także powierzchnię za kratami, wynosiła 1823,69 m 2. Ustalenia powierzchni dokonane przez inspektora nadzoru Wspólnoty Mieszkaniowej i J. K. były zgodne. (zeznania członka zarządu wspólnoty E. B. – k. 148-149)

Wspólnota Mieszkaniowa rozważała zapłatę na rzecz J. K. wynagrodzenia związanego z dokonanymi przez niego dodatkowymi pracami oraz wskazywała mu, iż zostanie z nim zawarty aneks do umowy z dnia 11 maja 2012 r. (zeznania świadka M. K. – k. 132, zeznania powoda – k. 144)

W dniu 12 lipca 2012 r. przeprowadzony został odbiór robót remontu klatki schodowej w budynku przy ul. (...), a komisja go przeprowadzająca stwierdziła, iż roboty zostały wykonane zgodnie z umową i termin ich wykonania został dotrzymany. Okres gwarancji na roboty wykonane przez J. K. został ustalony na 60 miesięcy licząc od daty podpisania przez strony protokołu odbioru końcowego, tj. do dnia 12 lipca 2017 r., zgodnie z § 7 ust. 11 umowy. (umowa – k. 17, protokół końcowy – k. 42)

Wobec zakończenia robót remontu klatki schodowej J. K. wystawił fakturę nr (...) na kwotę 48 010,32 zł za wykonanie pierwotnej umowy, oraz fakturę nr (...) na kwotę 32 962,23 zł za wykonanie dodatkowych robót. (faktura nr (...) – k. 44, faktura nr (...) – k. 46)

Wspólnota Mieszkaniowa zapłaciła J. K. całą kwotę faktury nr (...), tj. 48 010,32 zł. (okoliczność bezsporna)

W dniu 4 grudnia 2012 r. J. K. wystosował do Wspólnoty Mieszkaniowej ostateczne przesądowe wezwanie do zapłaty, wyznaczając Wspólnocie trzydniowy termin na zapłatę kwoty 32 962,23 zł. Powyższe wezwanie zostało odebrane przez Wspólnotę w dniu 7 grudnia 2012 r. (wezwanie do zapłaty – k. 75, potwierdzenie odbioru – k. 76)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dołączonych do akt sprawy i wskazanych wyżej dokumentów oraz zeznań świadka M. K., powoda i przedstawiciela pozwanej E. B..

Sąd uznał za wiarygodne zeznania powoda, gdyż były one logiczne, spójne i w zasadniczym zakresie pokrywały się z zeznaniami świadka M. K. oraz przedstawiciela zarządu wspólnoty.

Z zeznań stron jasno wynika, że powierzchnia faktycznie wykonanych prac była większa niż wynikająca z umowy, że ustalenia powierzchni dokonane przez powoda i pozwaną (inspektora nadzoru) były zbieżne. Z tego też względu oddaleniu podlegał wniosek powoda o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego.

Sąd zważył co następuje:

W niniejszej sprawie bezsporne było, iż pozwana ogłosiła przetarg na remont i malowanie klatki schodowej budynku przy ul. (...) w W. oraz, iż oferta powoda została wybrana przez pozwaną i została z nim zawarta w dniu 11 maja 2012 r. umowa na wykonanie powyższych robót. Spornym było natomiast czy dodatkowe roboty wykonane przez powoda były objęte umową zawartą w dniu 11 maja 2012 r. oraz czy pozwana powinna zapłacić powodowi za nie dodatkowe wynagrodzenie.

Zgodnie z art. 405 k.c. kto bez podstawy prawnej uzyskał korzyść majątkową kosztem innej osoby, obowiązany jest do wydania korzyści w naturze, a gdyby to nie było możliwe, do zwrotu jej wartości.

W ocenie Sądu w zakres pierwotnej umowy zawartej między stronami w dniu 11 maja 2012 r. obejmował jedynie remont i malowanie klatki schodowej o powierzchni zawartej w kosztorysie stanowiącym załącznik do powyższej umowy, tj. powierzchni 1057, 60 m 2. Na powyższe wskazuje przede wszystkim fakt, iż do powyższej umowy został dołączony kosztorys sporządzony przez powoda, który miał stanowić do niej załącznik wskazujący dokładnie, co stanowi przedmiot powyższej umowy. W kosztorysie została podana powierzchnia wynosząca 1057,60 m 2 i należy uznać, iż taką powierzchnię zaakceptowały obie strony umowy. Zdaniem Sądu niezasadny jest argument pozwanej, iż nie wiedziała jaką powierzchnię miała klatka schodowa. Zauważyć bowiem należy, iż pozwana należycie dbając o własne interesy powinna była sama dokonać pomiaru (bądź zlecić jego wykonanie), aby na tej podstawie dokonać wyboru najkorzystniejszej oferty. Bez dokonania takiego pomiaru pozwana nie mogła mieć pewności czy dokonany zostanie remont całej klatki schodowej, w tym również powierzchni za kratami, gdyż zważyć trzeba, że pozostałe oferty obejmowały powierzchnię dość zbliżoną do tej wskazanej przez powoda w kosztorysie. Wobec powyższego argumentacja pozwanej, iż gdyby była świadoma, że powód nie będzie remontował i malował powierzchni za kratami, wybrałaby inną ofertę, nie zasługuje na uwzględnienie, pozostaje bowiem bez znaczenia dla rozstrzygnięcia. Oferta powoda była bowiem najtańsza w stosunku do powierzchni, którą wskazał w pierwszym kosztorysie. Nie umknęło też uwadze Sądu, iż umowa nie wskazuje, iż obowiązek dokonania pomiaru całej klatki schodowej spoczywa na powodzie oraz nie wskazuje dokładnie czy obejmuje ona także remont powierzchni za kratami. Wobec powyższego należy przyjąć, iż umowa z dnia 11 maja 2012 r. obejmowała jedynie powierzchnię 1057,60 m 2 wskazaną przez powoda w kosztorysie.

Warto także zauważyć, iż pozwany nie kwestionował, iż powód będzie wykonywał remont powierzchni klatki schodowej znajdującej się za kratami, wygrodzonymi przez mieszkańców budynku, jako roboty dodatkowe, sugerował mu możliwość zawarcia aneksu, wypłaty dodatkowego wynagrodzenia, rozważał potrzebę wypłaty dodatkowego wynagrodzenia. Sąd uznał, iż powód wykonujące te roboty dodatkowe był przekonany, iż zostanie mu za nie zapłacone dodatkowe wynagrodzenie oraz, iż zostanie z nim zawarty aneks do umowy z dnia 11 maja 2012 r., liczył więc, że mimo braku umowy otrzyma wynagrodzenia za prace dotyczące dodatkowej, nie objętej zakresem umowy z dnia 11 maja 2012 r. powierzchni. Jego przekonanie było usprawiedliwione okolicznościami faktycznymi. W ocenie Sądu poprzez wykonanie przez powoda prac dodatkowych, w skutek czego poniósł on koszty robocizny, sprzętu i materiałów doznał on zubożenia w swoim majątku, pozwany zaś uzyskał przez to bez podstawy prawnej kosztem powoda korzyść majątkową, polegającą na zmniejszeniu kosztów remontu części wspólnych nieruchomości. Pozwany zatem zobowiązany jest do zwrotu wartości uzyskanej korzyści majątkowej. Dlatego też na mocy art. 405 k.c. powództwo podlegało uwzględnieniu.

Sąd zasądził na rzecz powoda kwotę 30 412,87 zł na podstawie kosztorysu uzupełniającego sporządzonego przez powoda (k. 30-36). Sąd uznał, iż zasadnym jest zasądzenie na rzecz powoda kosztów robocizny, materiałów i sprzętu oraz kosztów pośrednich lecz bez zysku. Zważyć bowiem należy, iż świadczenie należne powodowi nie wynikało z umowy, lecz z bezpodstawnego wzbogacenia i należało uwzględnić w nim jedynie koszty poniesione przez powoda, czyli kwotę o jaką został zubożony, zysk który przysługiwałby mu w przypadku zawarcia dodatkowej umowy do tej kwoty nie należy.

Należy także zauważyć, iż argument pozwanej, iż powód nie otrzymał zapłaty za dodatkowe prace ze względu na usterki w wykonaniu robót, których nie usunął, jest niezasadny. Zważyć bowiem należy, iż w dniu 12 lipca 2012 r. przeprowadzony został odbiór robót dokonanych przez powoda i komisja odbierająca stwierdziła, iż roboty zostały wykonane zgodnie z umową. Okres gwarancji na roboty wykonane przez powoda został ustalony na 60 miesięcy. W ocenie Sądu pozwana może zgłaszać ewentualne usterki właśnie w ramach gwarancji i brak jest podstaw do uznania, iż pozwana mogła w związku z ewentualnymi usterkami nie zapłacić powodowi wynagrodzenia za dodatkowo wykonane roboty, nadto z ogólnych twierdzeń pozwanego nie wynika w ogóle, jakie to usterki, czy dotyczą części robót objętej umową czy też nią nieobjętej.

Rozstrzygniecie o odsetkach ustawowych Sąd oparł na treści przepisu art. 481 k.c., który stanowi, że jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. W dniu 4 grudnia 2012 r. powód wystosował do pozwanej ostateczne przesądowe wezwanie do zapłaty kwoty za fakturę nr (...), które zostało odebrane przez pozwaną w dniu 7 grudnia 2012 r. Powód wyznaczył pozwanej trzydniowy termin na zapłatę zaległej kwoty. Sąd uznał jednak, iż trzydniowy termin jest zdecydowanie zbyt krótki na zapłatę świadczenia pieniężnego, w szczególności na tak wysoką kwotę, tj. 32 962,23 zł. Wobec powyższego Sąd uznał, iż pozwany powinien mieć czternaście dni na spełnienie świadczenia, który to termin jest zwyczajowo wyznaczany na zapłatę. Termin czternastodniowy liczony od dnia doręczenia wezwania upłynął w dniu 21 grudnia 2012 r., wobec czego Sąd zasądził odsetki od dnia 22 grudnia 2012 r.

Wobec powyższego Sąd orzekł jak w pkt. I i II wyroku.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c., stosunkowo je rozdzielając. W przypadku częściowego uwzględnienia powództwa, sąd przy zastosowaniu art. 100 zdanie pierwsze k.p.c. może dokonać stosunkowego rozliczenia kosztów lub wzajemnego ich zniesienia. Sąd uwzględnił roszczenie powoda w 92 %. Koszty procesu uiszczone przez powoda obejmowały opłatę od pozwu w wysokości 1 649 zł, koszty zastępstwa procesowego w wysokości 2 400 zł (obliczone na podstawie § 6 pkt. 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (t.j.: Dz. U. z 2013 r., poz. 490) oraz koszty opłaty od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł. Natomiast koszty poniesione przez pozwaną obejmowały koszty zastępstwa procesowego w wysokości 2 400 zł (obliczone na podstawie § 6 pkt. 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu) oraz koszty opłaty od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł. Wobec powyższego Sąd stosunkowo rozdzielając koszty procesu zasądził na rzecz powoda od pozwanej zwrot kosztów procesu w wysokości 3 547,36 zł (4 066 zł + 2 417 zł = 6 483 zł, 6 483 zł x 92 % = 5 964,36 zł, 5 964,36 zł – 2 417 zł = 3 547,36 zł).

Wobec powyższego Sąd orzekł jak w pkt. III wyroku.

(...)