Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 sierpnia 2015r.

Sąd Rejonowy Gdańsk – Południe w Gdańsku IV Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie :

Przewodniczący SSR Wioleta Szreider

Protokolant Anna Durys

po rozpoznaniu w dniu 13.08.2015r. w Gdańsku

na rozprawie sprawy:

z powództwa: B. G. (1)

przeciwko: M. G. (1)

o obniżenie alimentów

i z powództwa M. G. (1)

przeciwko B. G. (1)

o podwyższenie alimentów

I.  Oddala powództwo B. G. (1).

II.  Podwyższa alimenty od powoda/pozwanego wzajemnego B. G. (1) na rzecz M. G. (1) z kwoty po 380zł miesięcznie ustalone wyrokiem Sądu Rejonowego w Gdańsku z dnia 27.01.2003r. w sprawie sygn. akt VRC 913/02 do kwoty po 550zł (pięćset pięćdziesiąt złotych) miesięcznie, płatne z góry do 10-ego dnia każdego miesiąca do rąk M. G. (1), poczynając od 12.05.2014r.

III.  W pozostałym zakresie powództwo M. G. (1) oddala

IV.  Wyrokowi w punkcie II nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

V.  Odstępuje od obciążania stron kosztami sądowymi.

na oryginale właściwy podpis

UZASADNIENIE

W dniu 31 stycznia 2014 roku B. G. (1) wniósł przeciwko M. G. (1) pozew o obniżenie alimentów zasądzonych wyrokiem Sądu Rejonowego z dnia 27 stycznia 2003 roku wydanym w sprawie o sygnaturze akt V RC 913/02 z kwoty 380 zł miesięcznie do kwoty 200 zł miesięcznie.

W uzasadnieniu pozwu wskazano że od czasu zasądzenia alimentów w przywołanym wyroku, sytuacja powoda uległa znacznemu pogorszeniu. B. G. (1) wskazał, że nie posiada żadnej nieruchomości, żadnych ruchomości, nie ma także możliwości zarobkowych spowodowanych niemożnością podjęcia pracy zawodowej. Powód wskazał, że jego stan zdrowia jest zły, jest w trakcie leczenia i jest zarejestrowany w Powiatowym Urzędzie Pracy w G.. Powód podniósł, że pozwana jest już pełnoletnia i może podjąć pracę ucząc się w systemie zaocznym. Nadto, w uzasadnieniu pozwu wskazano, że pozwana mieszka z matką, która pracuje zawodowo i osiąga zarobki wyższe od przeciętnej krajowej, co jest podstawą do przyjęcia, że sytuacja uprawnionej jest zdecydowanie lepsza od sytuacji powoda w momencie zasądzania alimentów. /k.3-5/

Wraz z pozwem, B. G. (1) złożył wniosek o zwolnienie go z kosztów sądowych. /k.6-7/

Postanowieniem z dnia 11 marca 2014 roku Sąd Rejonowy Gdańsk- Południe w Gdańsku zwolnił powoda od kosztów sądowych. /k. 22/

Pozwem z dnia 11 maja 2014 roku wniesionym przeciwko B. G. (1), M. G. (1) zażądała podwyższenia alimentów z kwoty 380 zł do kwoty 900 zł miesięcznie. W uzasadnieniu pozwu wskazano, że kwota alimentów zasądzona została ponad 11 lat temu. Powódka podniosła, że wynagrodzenie matki, z którą zamieszkuje oraz alimenty, jakie uzyskuje od ojca nie wystarczają na zaspokojenie podstawowych potrzeb powódki. Dodatkowym obciążeniem finansowym jest konieczność dofinansowania pobytu dziadka w Domu Opieki Społecznej. M. G. (1) wskazała, że matka, na której utrzymaniu pozostaje jest osobą schorowaną, pozostaje pod opieka poradni onkologicznej, endokrynologicznej i pulmonologicznej, a ona sama z uwagi na epilepsję i inne schorzenia jest pod opieką poradni neurologicznej, kardiologicznej i alergologicznej. Powódka dodała, że ojciec nie kontaktuje się z nią, nie odwiedza i przez wiele lat nie płacił alimentów. /k.42-42v./

Sprawa została zarejestrowana pod sygnaturą akt IV RC 396/14.

Postanowieniem z dnia 24 października 2014 roku Sąd na podstawie art. 219 k.p.c. połączył sprawę o sygnaturze akt IV RC 396/14 ze sprawą IV RC 110/14 i prowadził je łącznie pod sygnaturą IV RC 110/14. /k.73/

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

M. G. (1) jest córką M. G. (2) i B. G. (1), urodziła się (...).

Wyrokiem z dnia 27 stycznia 2003 roku wydanym w sprawie o sygnaturze akt V RC 913/02 Sąd Rejonowy w Gdańsku podwyższył alimenty ustalone wyrokiem Sądu Rejonowego w Gdańsku z dnia 14 marca 2000 roku (sygnatura akt V RC 81/00) od B. G. (1) na rzecz M. G. (1) z kwoty po 280 zł do kwoty po 380 zł miesięcznie, płatne z góry do 10-tego każdego miesiąca do rąk matki M. G. (1) z ustawowymi odsetkami w przypadku zwłoki w płatności którejkolwiek z rat, oddalając powództwo w pozostałym zakresie.

M. G. (1) miała wówczas 9 lat, była uczennicą III klasy szkoły podstawowej i uczęszczała na dodatkowe zajęcia z basenu. Małoletnia chorowała na alergię i padaczkę, w związku z czym przyjmowała leki, których koszt wynosił miesięcznie około 50 zł. Poza tym, dwa razy do roku miała robione EEG, którego koszt wynosił każdorazowo 60 zł. M. G. (1) mieszkała z matką w mieszkaniu spółdzielczym, a koszty jego utrzymania wynosiły około 244 zł miesięcznie. Miesięczny koszt utrzymania małoletniej wynosił około 700 zł, w tym koszt utrzymania mieszkania przypadający na małoletnią.

M. G. (2) pracowała w (...) G.- O. jako inspektor do spraw windykacji z wynagrodzeniem 1200 zł netto miesięcznie, poza tym matka małoletniej nie posiadała innych dochodów, ani majątku.

B. G. (1) nie pracował, był zarejestrowany w Powiatowym Urzędzie Pracy w G. od kwietnia 2001 roku, jako bezrobotny bez prawa do zasiłku. Ojciec małoletniej mieszkał wówczas ze swoją matką w G.. B. G. (1) miał uprawnienia do obsługi suwnic i innych urządzeń dźwigowych, a także prawo jazdy kategorii B. Pozwany miał na utrzymaniu ,poza M. G. (1), także 10-letniego syna, na rzecz którego zasądzono alimenty w wysokości 200 zł miesięcznie. Zadłużenie wobec funduszu alimentacyjnego B. G. (1) na czas wydania wyroku w powyższej sprawie wynosiło około 10.000 zł. Pozwany nie utrzymywał kontaktów z córką.

(Dowód: - akta Sądu Rejonowego w Gdańsku o sygnaturze V RC 913/02)

M. G. (1) ma obecnie 22 lata, w 2012 roku zdała maturę i podjęła naukę w szkole policealnej. W 2013 roku powódka wzajemna poprawiła egzamin maturalny z matematyki i podjęła studia. M. G. (1) jest studentką Akademii (...) w G. na II roku, na kierunku Informatyka w trybie stacjonarnym, studia są nieodpłatne. M. G. (1) nie posiada majątku, ani stałych dochodów. Podczas przerwy wakacyjnej powódka wzajemna podejmuje prace dorywcze, jako kelnerka. Powódka wzajemna nadal mieszka z matką. Opłaty eksploatacyjne wynoszą: czynsz ok. 340 zł, opłata za prąd wynosi średnio około 60-80 zł miesięcznie, a opłata za gaz około 50 zł miesięcznie. M. G. (1) chorowała w przeszłości na padaczkę, aktualnie jest pod opieką przychodni neurologicznej, kardiologicznej i alergologicznej. Jej koszty utrzymania kształtują się na poziomie ok. 1100-1200 zł m-cznie , w tym wyżywienie ok. 400-500 zł, ubrania , obuwie ok. 150 zł, środki czystości i higieny ok. 100 zł, wydatki związane z nauką ok. 80 zł, leki ok. 80 zł, bilet 90 zł, stosunkowa część opłat mieszkaniowych.

(Dowód: - zawiadomienie o wysokości opłat eksploatacyjnych k. 55;

- faktura VAT za energię k. 56, 57, 58;

- faktura VAT za gaz k. 59, 60, 61;

- zaświadczenie z A. w G. k. 34, 71, 103;

-kopia świadectwa k. 88-89

- dowód z przesłuchania M. G. (1) k. 39,72-73, 81-82, 105)

B. G. (1) ma obecnie 50 lat, ma wykształcenie średnie ogólne. Posiada prawo jazdy kat. B. W chwili składania pozwu nie pracował, był zarejestrowany w Powiatowym Urzędzie Pracy w G., jako bezrobotny od dnia 30 czerwca 2010 roku, bez prawa do zasiłku od 8 stycznia 2011 roku. W toku postępowania, w lipcu 2014 roku B. G. (1) podjął pracę w oparciu o umowę o pracy tymczasowej jako pracownik produkcji na pełen etat z wynagrodzeniem 11 zł brutto za godzinę.

W 2014 roku B. G. (1) wykazał dochód w łącznej wysokości 2.119,35 zł.

B. G. (1) choruje na zespół bólowy kręgosłupa i dyskopatię, poza tym cierpi na nadciśnienie tętnicze. W 2012r. miał przyznane na 5 miesięcy świadczenie rehabilitacyjne. W związku ze schorzeniami przyjmuje leki, których koszt wynosi miesięcznie średnio 60 zł. Poza tym B. G. (1) chodzi na rehabilitację i masaże.

B. G. (1) aktualnie płaci alimenty zasądzone na córkę za pośrednictwem komornika, jednakże ma zaległości z tego tytułu. Poza M. G. (1) powód posiada dorosłego syna. Powód spłaca zaległości do funduszu alimentacyjnego z tytułu niepłacenia na niego alimentów. Poza zadłużeniem alimentacyjnym B. G. (1) nie posiada innych zobowiązań.

Powód mieszka z siostrą i matką, z którymi prowadzi wspólne gospodarstwo domowe. Matka powoda otrzymuje emeryturę, siostra pracuje.

Na dzień wyrokowania w niniejszej sprawie (od 3 sierpnia 2015 roku) B. G. (1) jest zatrudniony na pełen etat w C. w G., jako pracownik zaopatrzenia z wynagrodzeniem w wysokości 1750 zł brutto.

Powód nie utrzymuje żadnych kontaktów z córką.

(Dowód: - zaświadczenie z PUP w G. k. 9,35;

- umowa o pracę tymczasową k. 33;

- zaświadczenie o stanie zdrowia k. 3-37, 65-67;

- zaświadczenie o dokonanych wpłatach k. 78-78v., 102;

- faktura VAT za leki k. 68, 69, 70;

- informacja o dochodach oraz o pobranych zaliczkach na podatek dochodowy k. 92-92v., 93-93v.;

- umowa o pracę k. 99-99v.;

- informacje o stanie sprawy Kmp 66/05 k.78, 100;

- dowód z przesłuchania B. G. (1) k. 38,73, 104-105)

Matka powódki wzajemnej, M. G. (2) jest z zawodu technikiem ekonomistą, pracuje w G. Zarządzie (...) w G. na stanowisku inspektora do spraw rozliczeń z wynagrodzeniem około 2080 zł miesięcznie netto. Matka powódki wzajemnej mieszka z córką w kawalerce. Ojciec matki powódki, B. K. przebywa na stałe w Domu Pomocy Społecznej (...) w G. od 19 listopada 2011 roku. Miesięczna opłata za pobyt wynosi 2700 zł. M. G. (2) pomaga w uiszczaniu opłat za pobyt i jego utrzymaniu w Domu Opieki Społecznej, gdyż jego emerytura na to nie pozwala.

(Dowód: - zaświadczenie z (...) k. 80;

- zaświadczenie z (...) k. 79;

- dowód z przesłuchania M. G. (1) k. 81-82)

W 2014 roku Powiatowy Urząd Pracy dysponował ofertami pracy dla osób z wykształceniem średnim ogólnym na stanowisku, na którym wymagane jest prawo jazdy kategorii B z wynagrodzeniem 2200 zł brutto, przedstawiciela handlowego z wynagrodzeniem 2300 zł brutto oraz pracownika ochrony z wynagrodzeniem 1800 zł brutto.

(Dowód: - informacja z PUP w G. k. 95)

Sąd zważył, co następuje:

Zakres obowiązku alimentacyjnego regulują przepisy art. 129,133 i 135 kro. Przepisy te stanowią, iż obowiązek alimentacyjny, to obowiązek dostarczania środków utrzymania a w miarę potrzeby także środków wychowania i obciąża on krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo. Obowiązek ten determinuje z jednej strony zakres usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, a z drugiej strony możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego.

Art. 133 par. 3 Kro stanowi: Rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.

Stosownie do treści art. 138 k.r.o. w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego.

Należy zważyć, iż celem obowiązku alimentacyjnego jest zapewnienie osobom, które własnymi siłami i środkami nie mogą zaspokoić swoich potrzeb bytowych, niezbędną pomoc ze strony bliskich krewnych. Treść tego obowiązku względem dziecka obejmuje dostarczanie mu wszystkiego co jest potrzebne do jego fizycznego i umysłowego rozwoju, a więc także wykształcenie, rozwoju zainteresowań, uzdolnień. ( por. uchwały SN z 06.02.1969 r. III CZI 129/68 OSNCP 1969, poz.170).

Przepisy wprost nie określają, w jaki sposób należy dostarczać uprawnionemu te środki. Typowe sytuacje, gdy uprawionego i zobowiązanego łączą więzi uczuciowe z reguły środki te są dostarczane w naturze. Natomiast, gdy między stronami są nieporozumienia regułą jest zasądzenie świadczeń alimentacyjnych w odpowiednich kwotach pieniężnych. (Por. Kodeks rodzinny i opiekuńczy z komentarzem pod red. J.Pietrzykowskiego, Wyd. Prawnicze W-wa 1990, str. 530).

W ocenie Sądu materiał dowodowy zgromadzony w sprawie wskazuje, iż potrzeby pozwanej -powódki wzajemnej , kształtują się na poziomie ok.1100-1200 zł m-cznie , jak wskazano powyżej. Generalnie Sąd dał wiarę zeznaniom M. G. (1) w zakresie jej sytuacji życiowej i rodzinnej, bezspornym jest , iż kontynuuje naukę, dwukrotnie zdawała maturę , aby poprawić wynik, podjęła studia, mieszka z matką. Nie ma stałych własnych dochodów, poza alimentami i dochodami z prac dorywczych w wakacje. Pozwana-powódka wzajemna nie ma majątku, mieszka z matką w jednopokojowym mieszkaniu. Ojciec nie uczestniczy od wielu lat w jej życiu.

Zasadniczo Sąd dał też wiarę zeznaniom B. G. (1) w zakresie jego sytuacji życiowej i majątkowej. Nie ma majątku, ma zobowiązania alimentacyjne i długi z tego tytułu. Odnośnie sytuacji pozwanego zważyć należy, iż pozwany ma wyuczony zawód, prawo jazdy, odpowiednie kwalifikacje do pracy, w toku sprawy powód-pozwany wzajemny nie miał stwierdzonej niezdolności do pracy. W ocenie Sądu ,jak wynika z informacji PUP, ma też realne możliwości zarobkowe, Urząd dysponował ofertami pracy dla osób z kwalifikacjami pozwanego z wynagrodzeniem do 2200-2300 zł brutto. B. G. (1) poza alimentami w żaden inny sposób nie uczestniczy w utrzymaniu córki.

Obowiązek alimentacyjny obciąża oboje rodziców. Matka pozwanej-powódki wzajemnej pomaga w jej utrzymaniu, mieszkają razem, w ten sposób realizując swój obowiązek alimentacyjny.

Pełnoletnie dziecko ma prawo uczyć się dalej. Na rodzicach ciąży wówczas obowiązek dalszego dostarczania mu alimentów, aby w ten sposób umożliwić dziecku zdobycie wykształcenia stosownego do jego uzdolnień, a również wykształcenia wyższego. W ten sposób o obowiązkach rodziców w stosunku do pełnoletniego dziecka wypowiedział się Sąd Najwyższy w orzeczeniu z 17 grudnia 1976 r. w sprawie sygn. akt III CRN 280/76, jeszcze przed zmianą art. 133 Kro w zakresie par. 3.

Zestawiając ustalony wyżej stan faktyczny i prawny , Sąd doszedł do przekonania, że roszczenie B. G. (1) nie jest zasadne. Nie nastąpiła taka zmiana okoliczności w okresie objętym postępowaniem , która uzasadniałaby obniżenie alimentów, wobec czego Sąd oddalił jego powództwo. Nastąpiła natomiast zmiana uzasadniając podwyższenie alimentów na rzecz M. G. (1) , od ostatniego ustalenia alimentów nastąpił znaczny okres czasu, w tym okresie nastąpił wzrost uzasadnionych potrzeb uprawnionej, na moment orzekania kontynuowała ona naukę w trybie dziennym, a także zwiększyły się możliwości zarobkowe zobowiązanego, wobec czego Sąd orzekł o podwyższeniu alimentów od dnia 12.05.2014r., tj. wniesienia powództw przez w/w , podwyższając alimenty do kwoty po 550 zł m-cznie, uznając iż w powyżej sytuacji wyczerpuje to możliwości majątkowe i zarobkowe powoda-pozwanego wzajemnego w zaspokajaniu usprawiedliwionych potrzeb uprawnionej.

W punkcie III wyroku Sąd na mocy art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c. z urzędu nadał wyrokowi w punkcie I rygor natychmiastowej wykonalności.

W zakresie kosztów postępowania Sąd orzekł stosownie do art.108 i 102 kodeksu postępowania cywilnego odstępując od obciążani stron kosztami sądowymi, gdyż powód –pozwany wzajemny został zwolniony od kosztów sądowych.

na oryginale właściwy podpis