Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 marca 2015r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący – Sędzia SSO Jacek Witkowski (spr.)

Sędziowie: SSO Katarzyna Antoniak

SSO Elżbieta Wojtczuk

Protokolant sekr. sądowy Anna Wąsak

po rozpoznaniu w dniu 17 marca 2015 r. w Siedlcach

na rozprawie

sprawy z wniosku J. P.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy prowadzeniu działalności gospodarczej

na skutek apelacji pozwanego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

od wyroku Sądu Rejonowego w Siedlcach IV Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 15 października 2014r. sygn. akt IV U 218/14

oddala apelację.

Sygn. akt IV Ua 41/14

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. decyzją z dnia 07.03.2014 r. odmówił ubezpieczonemu J. P. prawa do jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy prowadzeniu działalności gospodarczej z powodu braku przyczyny zewnętrznej w zaistnieniu zdarzenia z dnia 16.07.2013 r.

Od decyzji tej odwołanie złożył pełnomocnik ubezpieczonego, który wnosił o jej zmianę i przyznanie prawa do wnioskowanego świadczenia.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany organ rentowy wnosił o jego oddalenie.

Wyrokiem z dnia 15.10.2014 r. Sąd Rejonowy (...)IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał J. P. prawo do jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy prowadzeniu działalności gospodarczej w kwocie 3.520 zł odpowiadającej 5 % uszczerbku na zdrowiu. Ponadto Sąd zasądził od pozwanego ZUS na rzecz ubezpieczonego kwotę 60 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd Rejonowy rozstrzygnięcie swoje oparł na następujących ustaleniach faktycznych:

Ubezpieczony J. P. prowadzi działalność gospodarczą jako podmiot wpisany do ewidencji prowadzonej przez Urząd Miasta w M.. W dniu 16.07.2013 r. ubezpieczony wykonywał w ramach prowadzonej działalności gospodarczej prace związane z budową podestu drewnianego. Podest ten o wysokości 30 cm budowany był jako scena na występ w jednym z salonów samochodowych w W.. W trakcie wykonywania tych czynności J. P., niosąc blat o wysokości 2 m i szerokości 1 m, wszedł na fragment podestu i schodząc lewą nogą na podłogę usłyszał gruchot w lewym kolanie. Okazało się, że doznał urazu w postaci uszkodzenia łękotki przyśrodkowej kolana lewego. Uraz ten spowodował uszczerbek na zdrowiu w wysokości 5 %. Sąd Rejonowy przeprowadził dowód z opinii biegłego ortopedy-traumatologa, który wypowiedział się w opinii, że stwierdzony uraz mógł powstać w opisanym stanie faktycznym. Ubezpieczony, schodząc z podestu o wysokości 30 cm i jednocześnie niosąc blat o ciężarze 15 kg, mógł źle postawić lewą nogę na podłoże, tj. mógł ją wykoślawić, co spowodowało szarpnięcie łękotki uwięzionej pomiędzy dwiema powierzchniami stawowymi.

Sąd I instancji przyjął, iż dowód z zeznań ubezpieczonego i świadka M. Z. jest wiarygodny. W dalszej części Sąd przytoczył treść art. 3 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 30.10.2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. Nr 199 poz. 1673), a także przytoczył tezę uchwały SN z dnia 11.02.1963 r. III PO 15/62, w której to uchwale Sąd stwierdził, że przyczyną zewnętrzną wypadku przy pracy może być także podźwignięcie się pracownika, niezręczny ruch jego ręki powodujący uderzenie i uszkodzenie ręki, jak wreszcie potknięcie się na gładkiej powierzchni i złamanie ręki. Podzielając ten pogląd SN, Sąd Rejonowy przyjął, iż niezręczne postawienie nogi przy schodzeniu z podestu z obciążeniem w postaci blatu, należy uznać za przyczynę zewnętrzną wypadku przy prowadzonej działalności gospodarczej.

W związku z tym Sąd Rejonowy przyznał wnioskodawcy prawo do jednorazowego odszkodowania, odpowiadającego 5 % uszczerbku na zdrowiu i zasądził kwotę 3.520 zł na podstawie art. 14 ust. 9 ustawy wypadkowej i rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 08.03.2013 r.

Na podstawie art. 98 § 1 i 3 kpc Sąd zasądził od pozwanego kwotę 60 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Od wyroku tego apelację złożył pozwany Oddział ZUS, który zaskarżył wyrok w całości i wnosił o jego zmianę i oddalenie odwołania, ewentualnie o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu.

Apelujący zarzucił Sądowi Rejonowemu naruszenie prawa materialnego tj. art. 3 ust. 3 pkt 8 ustawy wypadkowej poprzez błędną wykładnię tego przepisu polegającą na przyjęciu, że zdarzenie z dnia 16.07.2013 r. z udziałem wnioskodawcy było wypadkiem przy prowadzeniu działalności gospodarczej oraz zarzucił naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 233 § 1 kpc poprzez przekroczenie zasady swobodnej oceny dowodów.

W uzasadnieniu apelacji skarżący podnosił m. in., iż zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie dawał podstaw do przyjęcia, że zdarzenie z dnia 16.07.2013 r. wywołane było przyczyną zewnętrzną. W dalszej części wywodów apelujący wskazał, że w toku postępowania wyjaśniającego ubezpieczony podał nieco inne okoliczności, które doprowadziły do wypadku przy prowadzeniu działalności gospodarczej. Mianowicie dwukrotnie podał, że „idąc na wprost z ciężarem ok. 15 kg skręciłem nogę”, w drugim przypadku dodając „po suchej powierzchni”. Dopiero w postępowaniu sądowym ubezpieczony wyjaśnił, że do uszkodzenia kolana doszło w trakcie schodzenia z podestu o wysokości 30 cm. Sąd Rejonowy nie wyjaśnił tych sprzeczności. Zarzucił również, że biegły w opinii nie wypowiedział się, czy uraz kolana, jakiego doznał ubezpieczony mógł powstać w okolicznościach wskazanych przez J. P. w wyjaśnieniach złożonych w postępowaniu przed organem rentowym. Powyższe wskazuje w ocenie organu rentowego, że Sąd I instancji dopuścił się naruszenia art. 233 § 1 kpc, a także naruszenia prawa materialnego.

W ocenie Sądu Okręgowego zaskarżony wyrok jest prawidłowy.

W pierwszej kolejności należy wskazać, iż Sąd Rejonowy nie dopuścił się naruszenia prawa materialnego, tj. art. 3 ust. 3 pkt 8 cyt. wyżej ustawy wypadkowej. Trafnie Sąd ten podkreślił, iż pojęcie przyczyna zewnętrzna powinno być rozumiane szeroko. Przywołana uchwała Sądu Najwyższego z 1963 r. zachowuje w dalszym ciągu walor aktualności. W uchwale tej SN do przyczyny zewnętrznej wypadku przy pracy zaliczył również takie sytuacje, jak niezręczny ruch ręki powodujący jej złamanie, a także potknięcie się na gładkiej powierzchni przez pracownika i złamanie ręki.

W świetle tej wykładni, którą podziela również Sąd Okręgowy, do przyczyny zewnętrznej należy zaliczyć również sytuację, w której ubezpieczony, niosąc blat o wadze ok. 15 kg, wskutek niefortunnego postawienia lewej nogi na powierzchnie podłogi doznał urazu kolana. Organ rentowy zasadnie zarzucił Sądowi I instancji niewyjaśnienie sprzeczności co do okoliczności zaistnienia urazu, jednak to uchybienie po stronie Sądu nie ma decydującego wpływu na ocenę zdarzenia z dnia 16.07.2013 r. W opinii biegłego lekarza ortopedy jest jeszcze informacja, na którą nie zwrócił uwagi Sąd Rejonowy, że ubezpieczony w 2009 r. przebył rekonstrukcję więzadła krzyżowego lewego, a w 2011 r. identyczną rekonstrukcję więzadła prawego. Świadczy to, zdaniem Sądu Okręgowego, że ubezpieczony miał osłabione obydwa kolana i przy przenoszeniu ciężaru był bardziej narażony na uraz, niż całkowicie zdrowa osoba. Ten stan rzeczy uprawnia do wnioskowania, że uraz łękotki mógł powstać nawet podczas poruszania się na gładkiej powierzchni, a nie tylko podczas schodzenia z niewielkiego podestu. Długi blat, o długości 2 m, niewygodny do niesienia przez jedną osobę, mógł spowodować nierównomierne obciążenie lewej kończyny i przy koślawym jej postawieniu wywołać uraz kolana. To dodatkowe ustalenie na podstawie materiału dowodowego, a także wnioskowania wynikającego z doświadczenia życiowego, pozwoliło Sądowi II instancji na przyjęcie, iż uraz mógł również nastąpić w warunkach, które wskazał ubezpieczony w postępowaniu przed organem rentowym. W tej sytuacji powyższe ustalenie i jego ocena mieszczą się w dyspozycji art. 233 § 1 kpc.

Z tych względów Sąd Okręgowy uznał wyrok Sądu I Instancji na prawidłowy i z mocy art. 385 kpc apelację oddalił.