Pełny tekst orzeczenia

IX Ka 83/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 kwietnia 2015 r.

Sąd Okręgowy w Toruniu w Wydziale IX Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący – S. S.O. Mirosław Wiśniewski

Sędziowie: S.O. Aleksandra Nowicka (spr.)

S.O. Marta Gutkowska

Protokolant stażysta Marzena Chojnacka

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Toruniu Marzenny Mikołajczak

po rozpoznaniu w dniu 16 kwietnia 2015r.

sprawy W. D. oskarżonego z art. 244 kk w zw. z art. 64§1 kk

na skutek apelacji wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego w Brodnicy VII Zamiejscowy Wydział Karny z/s w Golubiu - Dobrzyniu z dnia 18 grudnia 2014 r., sygn. akt VII K 390/14

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

1.  ustala odnośnie do pkt I, że oskarżony dopuścił się popełnienia przypisanego jemu czynu w ciągu 5 lat od odbycia w całości w okresie od 8 października 2008r. do 6 listopada 2008r. i od 7 listopada 2009r. do 9 października 2010r. kary 1 roku pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego w G. z dnia 24 listopada 2006r. w sprawie (...)za czyn z art. 178a§1 kk i art. 244 kk w zw. z art. 11§2 kk

2.  uzupełnia podstawę prawną skazania oskarżonego w pkt I wyroku o przepis art. 64§1 kk,

3.  uzupełnia podstawę prawną wymiaru kary w pkt I wyroku w zakresie zastosowania art. 58 kk o § 3 tego przepisu,

4.  uchyla pkt II wyroku,

II.  w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

III.  zwalnia oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych w postępowaniu odwoławczym i obciąża nimi Skarb Państwa.

sygn. akt: IX Ka 83/15

UZASADNIENIE

W. D. został oskarżony o to, że:

w dniu 9 października 2014 roku w miejscowości G., pow. (...), woj. (...)- (...) kierował pojazdem mechanicznym-motorowerem m-ki (...) o nr rej. (...) po drodze publicznej wbrew orzeczonemu, prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w G. sygn. akt (...) z dnia
9 października 2007 roku, zakazowi prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych
w ruchu lądowym na okres 10 lat, obowiązującego od 23 października 2007 roku do
3 grudnia 2019 roku oraz wbrew orzeczonemu prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego
w G. z dnia 24 listopada 2006 roku sygn. akt (...) zakazowi prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres 6 lat obowiązującego od 1 marca 2007 roku do 28 kwietnia 2015 roku, przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat po odbyciu co najmniej 6 miesięcy kary pozbawienia wolności będąc skazanym:

a) wyrokiem Sądu Rejonowego w G.z dnia 24 listopada 2006 roku sygn. (...) za przestępstwo z art. 178a § 1 kk i art. 244 kk w zw. z art. 11 § 2 kk na karę 1 roku pozbawienia wolności, którą odbył w okresie od 7 listopada 2009 roku do
9 października 2010 roku z zaliczeniem okresu od 8 października 2008 roku do 6 listopada 2008 roku,

b) wyrokiem Sądu Rejonowego w G. z dnia 9 października 2007 roku sygn. (...) za przestępstwo z art. 178 a § 1 kk i art. 244 kk w zw. z art. 11 § 2 kk na karę 1 roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności, którą odbył w okresie od 9 października 2011 roku do 9 grudnia 2012 roku,

c) wyrokiem Sądu Rejonowego w W.z dnia 4 września 2007 roku sygn. (...)za przestępstwo z art. 178 a § 1 kk i art. 244 w zw. z art. 11 § 2 kk na karę 1 roku pozbawienia wolności, którą odbył w okresie od 9 października 2010 roku do warunkowego przedterminowego zwolnienia w dniu 02 grudnia 2010 roku,

tj. o przestępstwo z art. 244 kk w zw. z art.64 § 1 kk.

Sąd Rejonowy w Brodnicy VII Zamiejscowy Wydział Karny z siedzibą
w Golubiu-Dobrzyniu wyrokiem z dnia 18 grudnia 2014r. w sprawie VII K 390/14:

I.  uznał oskarżonego W. D. za winnego popełnienia zarzuconego mu
w akcie oskarżenia czynu, tj. przestępstwa z art. 244 kk i za to po zastosowaniu art. 58 § kk na mocy art. 244 kk w zw. z art. 33 § 1 i 3 kk wymierzył mu karę 420 stawek dziennych grzywny, przyjmując wysokość jednej stawki za równoważną kwocie 10 złotych;

II.  zwolnił oskarżonego od obowiązku uiszczenia opłaty sądowej, zaś wydatkami poniesionymi w sprawie obciążył Skarb Państwa;

III.  zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa (Sądu Rejonowego w B.) kwotę 420 złotych tytułem opłaty sądowej i obciążył go wydatkami poniesionymi w sprawie w kwocie 70,- zł złotych.

Od powyższego wyroku apelację wniósł prokurator zaskarżając wyrok w części dotyczącej kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu oraz orzeczenia o karze
i kosztach na niekorzyść oskarżonego.

Prokurator, na podstawie art. 427 § 2 kpk oraz art. 438 pkt 1 i 2 kpk zarzucił wyrokowi:

1.  obrazę przepisów prawa materialnego, tj. art. 64 § 1 kk oraz mającą wpływ na treść orzeczenia obrazę przepisów postępowania, tj. art. 413 §2 pkt 1 kpk, polegające na niezastosowaniu art. 64 § 1 kk w kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu, pomimo przyjęcia przez Sąd I instancji, iż czyn przypisany oskarżonemu został popełniony w warunkach recydywy, określonych w art. 64 § 1 kk, przez co przyjęta w zaskarżonym wyroku kwalifikacja prawna nie odzwierciedla też przyjętego w opisie czynu działania oskarżonego
w warunkach powrotu do przestępstwa;

2.  mającą wpływ na treść orzeczenia obrazę przepisów postępowania, tj. art. 413 § 1 pkt 6 kpk, polegającą na niewskazaniu w podstawie wymiaru kary rodzajowo innej, aniżeli kara przewidziana za przestępstwo przypisane oskarżonemu, zastosowanego przepisu ustawy karnej;

3.  mającą wpływ na treść orzeczenia obrazę przepisów postępowania, tj. art. 626 § 1 kpk w zw. z art. 413 § 1 pkt 5 kpk, polegającą na wydaniu sprzecznych ze sobą merytorycznie rozstrzygnięć co do kosztów procesu.

W związku z podniesionymi zarzutami prokurator wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez:

1.  uzupełnienie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu W. D. o przepis art. 64 § 1 kk;

2.  uzupełnienie podstawy prawnej wymiaru kary poprzez dodanie do art. 58 kk paragrafu 3;

3.  uchylenie orzeczenia o kosztach procesu zawartego w punkcie II wyroku;

a w pozostałej części – utrzymanie wyroku w mocy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja prokuratora okazała się zasadna i doprowadziła do zmiany wyroku.

Sąd Rejonowy w sposób prawidłowy przeprowadził postępowanie w przedmiotowej sprawie, co skutkowało przyjęciem, zaaprobowanego przez Sąd odwoławczy, ustalenia, że W. D. dopuścił się czynu zarzuconego mu aktem oskarżenia.

Sąd I instancji, ustaliwszy sprawstwo oskarżonego, słusznie uznał, że oskarżony zarzucony mu występek popełnił w warunkach powrotu do przestępstwa, albowiem zachodziły, w odniesieniu do oskarżonego, przesłanki określone w art. 64 § 1 kk. Jednakże opis działania w warunkach powrotu do przestępstwa zaproponowany przez oskarżyciela i zaakceptowany przez Sąd meriti nie odpowiada informacjom, co do faktycznego odbywania kar pozbawienia wolności w przywołanych w zarzucie i opisie czynu przypisanego. Z informacji znajdujących się w aktach sprawy wynika, że karę z wyroku (...) opisanego w ppkt a) aktu oskarżenia odbył w całości w okresie od 8 października 2008r. do 6 listopada 2008r. i od 7 listopada 2009r do 9 października 2010r.; karę z wyroku (...) opisanego w ppkt b) aktu oskarżenia odbywał w okresie od 9 października 2010r. do dnia 2 grudnia 2010r., będąc warunkowo przedterminowo zwolnionym, zaś kary pozbawienia wolności z wyroku (...)opisanego w ppkt c) aktu oskarżenia nie odbywał.

W związku ze stwierdzoną nieprawidłowością, Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok wskazując orzeczenie statuujące działanie w warunkach powrotu do przestępstwa określonych w art. 64§1 kk i właściwy okres odbywania przez oskarżonego orzeczonej uprzednio wobec niego, kary pozbawienia wolności.

Sąd Okręgowy, aprobując ustalenia Sądu Rejonowego, co do przyjęcia, że oskarżony dopuścił się zarzuconego mu występku, uzupełnił także punkt I wyroku, poprzez umieszczenie, w ramach podstawy prawnej skazania oskarżonego, przepis art. 64 § 1 kk. Przepis ten, jako zwiększający dopuszczalny zakres odpowiedzialności karnej oskarżonego za popełniony występek, winien był zostać zamieszczony przez Sąd I instancji w sentencji wyroku.

Jak słusznie wskazał skarżący, Sąd Rejonowy nieprecyzyjnie określił także przepisy stanowiące podstawę prawną wymierzonej oskarżonemu kary. Sąd meriti uznał sprawstwo oskarżonego co do czynu opisanego w art. 244 kk. W świetle brzmienia podanego przepisu, czyn w nim penalizowany zagrożony jest wyłącznie karą pozbawienia wolności. Zakres zagrożenia podaną karą umożliwia skorzystanie przez sąd orzekający z instytucji opisanej
w art. 58 § 3 kk, tj. wymierzenie wobec sprawcy czynu zagrożonego karą pozbawienia wolności nieprzekraczającej lat 5, zamiast przewidzianej kary izolacyjnej, kar wolnościowych – grzywny albo ograniczenia wolności. W rozpoznawanej sprawie zachodziły okoliczności uprawniające Sąd I instancji do skorzystania z powyższej regulacji, przy czym konieczne było precyzyjne sformułowanie podstawy prawnej wymiaru kary, która uwzględniałaby wskazanie przepisu art. 58 kk wraz z podaniem numeru stosownego paragrafu. Stwierdzenie powyższego uchybienia skutkowało dokonaniem przez Sąd Okręgowy zmiany wyroku i uzupełnieniem punktu I orzeczenia w zakresie podstawy prawnej wymiaru kary.

Sąd Okręgowy, popierając stanowisko Sądu Rejonowego co do zasadności orzeczenia wobec oskarżonego kary grzywny, jako kary o charakterze wolnościowym, zaaprobował również wymiar orzeczonej kary, uznając, że jest on adekwatny zarówno do wagi popełnionego przez oskarżonego czynu, jak również stopnia jego społecznej szkodliwości, czyniąc ów środek reakcji karnej stosownym, z uwagi na okoliczności charakteryzujące właściwości i warunki osobiste W. D..

Sąd Rejonowy, rozstrzygając w przedmiocie obowiązku poniesienia przez oskarżonego kosztów postępowania, zawarł w tym zakresie, w punktach II i III wyroku, dwa sprzeczne postanowienia. Jak słusznie zauważył skarżący, uchybienie to, wobec niedopuszczalności przyjęcia, że stanowiło oczywistą omyłkę pisarską, winno być wyeliminowane rozstrzygnięciem Sądu odwoławczego, w ramach podjętej kontroli instancyjnej. Analiza treści uzasadnienia wyroku Sądu Rejonowego uprawnia stwierdzenie, że intencją Sądu meriti pozostawało obciążenie oskarżonego kosztami postępowania pierwszoinstancyjnego. Sąd odwoławczy, wobec uznania, że właściwym było zasądzenie od oskarżonego należnej opłaty sądowej oraz obciążenie W. D. wydatkami tego postępowania, uchylił punkt II zaskarżonego wyroku.

Sąd Okręgowy nie stwierdził w zaskarżonym orzeczeniu żadnych uchybień, które winny skutkować uchyleniem lub zmianą wyroku z urzędu, w związku z czym orzekł
o utrzymaniu wyroku Sądu Rejonowego w mocy w pozostałym zakresie.

Sąd odwoławczy, działając na podstawie art. 624 § 1 kpk w zw. z art. 634 kpk i 627 kpk, zwolnił oskarżonego od obowiązku ponoszenia kosztów postępowania przed Sądem II instancji, obciążając nimi Skarb Państwa, mając na uwadze, że postępowanie odwoławcze, skutkujące zmianą wyroku, wszczęte zostało wskutek zaistnienia okoliczności, za które oskarżony nie odpowiada, w związku z czym niesłusznym byłoby obciążanie kosztami tego postępowania oskarżonego W. D..