Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 248/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 marca 2014 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Janina Kościelniak

Protokolant:

Kamila Niemczyk

po rozpoznaniu w dniu 5 marca 2014 r. w Gliwicach

sprawy W. W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o wysokość świadczenia

na skutek odwołania W. W.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 28 listopada 2012 r. nr (...)

1.  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że do ustalenia wysokości emerytury ubezpieczonego zalicza okres jego pracy górniczej od 1 października 1999 r. do 14 stycznia 2007 r. z przelicznikiem 1,8 począwszy od 1 sierpnia 2012 r.,

2.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. na rzecz ubezpieczonego kwotę 120 zł (sto dwadzieścia złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

(-) SSO Janina Kościelniak

Sygn. akt VIII U 248/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 28.11.2012 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. przyznał W. W. prawo do emerytury górniczej od dnia 1.08.2012 r., tj. od miesiąca, w którym zgłosił wniosek, zawieszając jednocześnie jej wypłatę z powodu kontynuacji zatrudnienia. W w/w decyzji organ rentowy wskazał, że nie zaliczył ubezpieczonemu do stażu pracy górniczej w wymiarze półtorakrotnym okresu od 1.10.1999 r. do 17.11.2006 r. oraz okresu od 18.11.2006 r. do 14.01.2007 r.

W odwołaniu od w/w decyzji, ubezpieczony wniósł o jej zmianę i uwzględnienie okresu pracy górniczej świadczonej na rzecz (...) S.A. od 1.10.1999 r. do 1.11.2007 r. z zastosowaniem przelicznika półtorakrotnego. Ubezpieczony wniósł nadto o zasądzenie od organu rentowego na rzecz wnioskodawcy kosztów postępowania, z uwzględnieniem kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych. Odwołujący wniósł w końcu o przesłuchanie w charakterze świadków w osobach: K. S., A. A., oraz W. D., na okoliczność, że w spornym okresie zatrudnienia w (...) S.A. z siedzibą w R. wnioskodawca wykonywał pracę podlegającą zaliczeniu do pracy górniczej w wymiarze półtorakrotnym. W związku z faktem, iż Sąd prowadzący sprawę znajduje się w znacznej odległości od miejsca zamieszkania świadków zgłoszonych przez wnioskodawcę, ubezpieczony wniósł o przesłuchanie świadków w ramach pomocy prawnej w Sądzie Rejonowym w Bełchatowie, IV Wydział Pracy celem złożenia stosownych wyjaśnień.

Odwołujący swoje żądania uzasadnił wskazując, iż dostatecznie udowodnił on fakt wykonywania pracy w spornym okresie zatrudnienia w (...) S.A. przy urabianiu nakładu i wydobyciu węgla oraz przy remontach maszyn urabiających węgiel oraz nakład (maszyn podstawowych), o której mowa w art. 50d ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Skarżący podniósł, iż pomimo angażu na stanowisku operatora sprzętu technologicznego, faktycznie pracował jako operator żurawia kołowego ciężkiego, obsługując żurawie, które używano do montażu i demontażu części maszyn urabiających i transportujących urobek w przodku.

W dniu 20.12.2012 r. ubezpieczony przedłożył organowi rentowemu świadectwo pracy z dnia 20.12.2012 r., wraz z wykazem dniówek oraz wnioskiem o doliczenie stażu pracy, odwieszenie i wypłatę przyznanej emerytury.

W dniu 9.01.2013 r. ZUS wydał decyzję w związu z w/w wnioskiem, w której dokonał zmiany stażu pracy i wznowił od 1.12.2012 r. wypłatę świadczenia.

W dniu 1.02.2013 r. organ rentowy wniósł odpowiedź na odwołanie. ZUS domagał się oddalenia odwołania z przyczyn podanych w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. W uzasadnieniu odpowiedzi na odwołanie organ rentowy podniósł m.in., że nie zaliczył ubezpieczonemu okresów pracy od 1.10.1999 r. do 17.11.2006 r. oraz okresu od 18.11.2006 r. do 14.01.2007 r., w wymiarze półtorakrotnym, ponieważ angaże przypisane odwołującemu w w/w okresach spornych, nie figurują w załączniku Nr 3 rozporządzenia (...) z dnia 23.12.1994 r. Dalej ZUS wskazał, iż zaliczył odwołującemu okres pracy na stanowisku operatora spycharek i maszyn wielonaczyniowych na odkrywce od 15.01.2007 r. do 20.12.2012 r., tj. (...) dniówek.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny :

Odwołujący W. W. urodził się (...)

Sąd, na podstawie świadectwa wykonywania pracy górniczej z dnia 13.07.2012r. ustalił, że w okresie od 2 września 1980r. do 21 grudnia 2012r. ubezpieczony był zatrudniony w (...) S.A. w R..

W świadectwie wykonywania pracy górniczej z 13.07.2012r. pracodawca wskazał, że ubezpieczony w okresie zatrudnienia w (...):

-

od 4.05.1984 r. do 28.02.1989 r. wykonywał pracę górniczą na stanowisku kierowcy – operatora samochodowego sprzętu technicznego na odkrywce, stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, wymienioną w rozporządzeniu (...) z dnia 23.12.1994 r., Z.. Nr 2, poz. 6,

-

od 1.05.1992 r. do 30.09.1999 r. wykonywał pracę górniczą na stanowisku kierowcy – operatora samochodowego sprzętu technicznego na odkrywce, stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, wymienioną w rozporządzeniu (...) z dnia 23.12.1994 r., Z.. Nr 2, poz. 6,

-

od 1.10.1999 r. do nadal wykonywał pracę górniczą na stanowisku operatora spycharek i maszyn wieloczynnościowych na odkrywce stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, wymienioną w rozporządzeniu (...) z dnia 23.12.1994 r., Z.. Nr 3, Dz. III, poz. 4.

W protokole Komisji Weryfikacyjnej dla pracowników zatrudnionych na stanowiskach robotniczych, na których okresy pracy zalicza się w wymiarze półtorakrotnym z dnia 10.02.2009 r., obejmującym okres od 1.10.1999 r. do 14.01.2007 r. ustalono, że w okresie od 1.10.1999 r. do 14.01.2007 r., ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, przez (...) dniówek, wykonywał pracę jako operator spycharek i maszyn wieloczynnościowych na odkrywce.

W okresie od 1.10.1999 r. do 14.01.2007 r. ubezpieczony pracował w oddziale Rs-1, czyli oddziale sprzętu ciężkiego. W tym oddziale prace wykonywane były prace dźwigowe i ziemne prace przy udostępnianiu złoża, z użyciem dźwigów, spycharek i żurawi bocznych dla oddziałów górniczych i mechanicznych. Ubezpieczony w w/w okresie pracował jako operator żurawia kołowego. Podczas pracy górniczej, maszyny te używane są do prac remontowych przy maszynach podstawowych, z uwagi na duże udźwigi pracują wyłącznie w przodkach. Obsługując żuraw kołowy skarżący zajmował się m.in. przenoszeniem ładunków pionowo i poziomo, podnoszeniem silników, przekładni, oraz konstrukcji podczas prac remontowych i naprawczych maszyn podstawowych, tj. koparek i zwałowarek. Odwołujący wykonywał czynności na poziomach roboczych maszyn podstawowych bezpośrednio przy tych maszynach. Odwołujący wykonywał również prace polegające na montażu i demontażu zespołów napędowych: silników, przekładni, bębnów, i elementów konstrukcji na maszynach podstawowych w przodku. Ubezpieczony wykonywał opisane prace w miejscu, gdzie wykonywane były prace polegające na urabianiu nakładu i węgla. Wyżej opisane czynności ubezpieczony wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, praca ta wykonywana była w przodkach. W innych miejscach odkrywki skarżący nie pracował.

Praca wykonywana przez ubezpieczonego od 15.01.2007 r. do końca zatrudnienia nie różniła się swoim charakterem od pracy wykonywanej w okresie od 1.10.1999 r. do 14.01.2007 r., przy czym zakres jego obowiązków został poszerzony o obsługiwanie spycharki, co czynił sporadycznie, tj. 1-2 razy w miesiącu. Obsługując spycharki ubezpieczony wykonywał prace ziemne bezpośrednio pod maszynami podstawowymi. Prace te polegały na równania terenu pod podjazdy maszyn podstawowych, podpychaniem urobku, a także odsuwaniem kamieni. Obsługując spycharkę, odwołujący wykonywał pracę bezpośrednio w przodku przez całą dniówkę.

Sąd ustalił stan faktyczny w oparciu o akta organu rentowego, zeznania świadków w osobach A. A., W. D., K. S., oraz ubezpieczonego, wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 8.12.2011 r. o sygnaturze III AUa 685/11.

Co do charakteru i zakresu wykonywanych przez ubezpieczonego prac, Sąd dał wiarę zeznaniom świadków i ubezpieczonego. Świadkowie A. A., W. D., K. S. pracowali w spornych okresach razem z ubezpieczonym i mieli wiedzę na temat charakteru świadczonej przez niego pracy. Zeznania świadków były szczegółowe, spójne, wzajemnie się pokrywały i korespondowały z wyjaśnieniami ubezpieczonego, a nadto znalazły odzwierciedlenie w pozostałym materiale dowodowym.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego W. W. zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 51 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.), stanowi, że przy ustalaniu wysokości górniczych emerytur, o których mowa w art. 50a lub 50e, stosuje się, z zastrzeżeniem ust. 2, następujące przeliczniki:

1) 1,5 za każdy rok pracy górniczej wykonywanej pod ziemią stale
i w pełnym wymiarze czasu pracy;

2) 1,8 za każdy rok pracy, o której mowa w art. 50d;

3) 1,4 za każdy rok pracy w pełnym wymiarze czasu pracy, o której mowa w art. 50c ust. 1 pkt 1-3 i 5-9, wykonywanej częściowo na powierzchni
i częściowo pod ziemią;

4)  1,2 za każdy rok pracy, o której mowa w art. 50c ust. 1 pkt 4 i 5, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na odkrywce
w kopalniach siarki i węgla brunatnego, w kopalniach otworowych siarki oraz w przedsiębiorstwach i innych podmiotach wykonujących roboty górnicze dla kopalń siarki i węgla brunatnego.

Natomiast zgodnie z art. 50 d ust. 1 powołanej ustawy, przy ustalaniu prawa do górniczej emerytury pracownikom zatrudnionym pod ziemią oraz w kopalniach siarki lub węgla brunatnego zalicza się w wymiarze półtorakrotnym następujące okresy pracy na obszarze Państwa Polskiego:

1) w przodkach bezpośrednio przy urabianiu i ładowaniu urobku oraz przy innych pracach przodkowych, przy montażu, likwidacji i transporcie obudów, maszyn urabiających, ładujących i transportujących w przodkach oraz przy głębieniu szybów i robotach szybowych;

2)  w drużynach ratowniczych.

Zgodnie z ust 3 tego przepisu minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw gospodarki
i ministrem właściwym do spraw Skarbu Państwa, w drodze rozporządzenia, określa szczegółowo stanowiska pracy, na których zatrudnienie zalicza się w myśl ust. 1 i 2
w wymiarze półtorakrotnym.

Na podstawie powyższej delegacji ustawowej zostało wydane rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 23 grudnia 1994r. w sprawie określenia niektórych stanowisk pracy górniczej oraz stanowisk pracy zaliczanej w wymiarze półtorakrotnym przy ustalaniu prawa do górniczej emerytury lub renty (Dz.U. z 1995r. Nr 2 poz.8).

Z kolei stanowiska pracy, na których zatrudnienie zalicza się w wymiarze półtorakrotnym określone zostały szczegółowo w Załączniku Nr 3 do wskazanego wyżej rozporządzenia z dnia 23 grudnia 1994r.

Spośród wymienionych w Dz. III Załącznika nr 3 stanowisk w kopalniach węgla brunatnego zaliczanych w wymiarze półtorakrotnym w pkt 4 wymieniono operatora spycharek i maszyn wieloczynnościowych na odkrywce.

Spór w niniejszej sprawie dotyczy ustalenia, czy praca ubezpieczonego w spornym okresie zatrudnienia była pracą przodkową i odnosiła się do stanowiska, o którym mowa w załączniku nr 3 do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 23 grudnia 1994r. w sprawie określenia niektórych stanowisk pracy górniczej oraz stanowisk pracy zaliczanej w wymiarze półtorakrotnym przy ustalaniu prawa do górniczej emerytury lub renty.

W niniejszej sprawie przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, że ubezpieczony w okresie od 1.10.1999 r. do 1.11.2007 r. wykonywał pracę w przodku. Zeznania świadków potwierdziły, że skarżący w trakcie swojego zatrudnienia w (...) B. pracował na stanowisku operatora spycharek i maszyn wielonaczyniowych na odkrywce. W ocenie Sądu nie ulega wątpliwości, że pomimo formalnego zaszeregowania odwołującego na stanowisku operatora sprzętu technologicznego, skarżący faktycznie obsługiwał żuraw kołowy samojezdny. Potwierdzeniem powyższego są zeznania świadków, którzy zgodnie przyznali, iż odwołujący obsługiwał żuraw kołowy, tj. zajmował się m.in. przenoszeniem ładunków pionowo i poziomo, podnoszeniem silników, przekładni, oraz konstrukcji podczas prac remontowych i naprawczych maszyn podstawowych, tj. koparek i zwałowarek. Świadkowie przyznali również, iż ubezpieczony wykonywał czynności na poziomach roboczych maszyn podstawowych bezpośrednio przy tych maszynach. W końcu świadkowie zeznali, iż odwołujący wykonywał prace polegające na montażu i demontażu zespołów napędowych: silników, przekładni, bębnów, i elementów konstrukcji na maszynach podstawowych w przodku. Mając na uwadze, że skarżący wykonywał w/w czynności stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, nie wykonując czynności w innych miejscach odkrywki, Sąd uznał, zakres obowiązków ubezpieczonego w okresie spornym obejmował czynności wymienione w art. 50d.

Za powyższym przemawia również fakt, iż w podobnej sprawie o sygnaturze akt III AUa 685/11 Sąd Apelacyjny rozstrzygając sprawę świadka K. S., uznała za pracę górniczą w wymiarze półtorakrotnym pracę na dźwigu terenowym ciężkim, tj. takim samym na jakim pracował ubezpieczony w okresie spornym. W związku z analogią zachodzącą pomiędzy stanem faktycznym w niniejszej sprawie, a sprawą w/w, Sąd nie widzi podstaw do zakwalifikowania pracy wykonywanej przez ubezpieczonego w okresie spornym, w sposób odmienny, aniżeli uczynił to Sąd Apelacyjny.

Na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w przedmiotowej sprawie należy przyjąć, iż w sporny, okresie ubezpieczony wykonywał faktycznie pracę na stanowisku operatora spycharek i maszyn wielonaczyniowych na odkrywce, wymienionego pod poz. 4, Działu III Załącznika nr 3 do rozporządzenia (...) z dnia 23 grudnia 1994r. jako zaliczaną w wymiarze półtorakrotnym, co w konsekwencji daje prawo do zastosowania przelicznika 1,8 do tych okresów.

W ocenie Sądu orzekającego praca ta jest niewątpliwie pracą przodkową zaliczaną w wymiarze półtorakrotnym, wymienioną pod poz. 4 Dz. III Załącznika nr 3 do omawianego rozporządzenia.

Sąd Apelacyjny w Katowicach w uzasadnieniu do wyroku z dnia 19 listopada 2009r. (III AUa 1832/09) wskazał, iż Załącznik nr 2 zawiera znacznie szerszy katalog stanowisk niż Załącznik nr 3, który niejako zawęża i doprecyzowuje szereg stanowisk wymienionych w Załączniku nr 2, na których praca zaliczana jest w wymiarze półtorakrotnym. Załącznik nr 3 do rozporządzenia nie jest odrębnym od Załącznika nr 2 i wskazanie pod poz. 23 tego ostatniego, stanowiska operatora koparki jednonaczyniowej nie wyklucza zaliczenia takiej pracy w wymiarze półtorakrotnym skoro takie stanowisko zostało wymienione również pod poz. 4Dz. III Załącznika Nr 3. Decydujące o zakwalifikowaniu pracy operatora koparki jednonaczyniowej na odkrywce do stanowiska z Załącznika 2 lub 3 jest miejsce realizacji obowiązków. Skoro przeprowadzone postępowanie wykazało, że ubezpieczony pracował bezpośrednio w rejonie maszyn podstawowych układu i umożliwiał im prowadzenie eksploatacji węgla, to są podstawy do przyjęcia, że wykonywał on pracę przodkową zdefiniowaną w cytowanym na wstępie przepisie, a jego stanowisko zalicza się pod pozycję 4 Załącznika nr 3.

Podkreślenia wymaga także fakt, iż organ rentowy nie kwestionował, że praca ubezpieczonego w charakterze operatora spycharek i maszyn wieloczynnościowych na odkrywce jest pracą górniczą zaliczaną w wymiarze półtorakrotnym, bowiem zaliczył mu w tym wymiarze pracę od 15.01.2007r. do 2012.2012 r. stycznia 2007r. Postępowanie dowodowe wykazało jednak w sposób nie budzący wątpliwości Sądu, że ubezpieczony w okresie spornym, tj. od 1.10.1999 r. do 1.11.2007 r. wykonywał taką samą pracę, zaś pracodawca dokonał weryfikacji nazewnictwa stanowisk i ustalił ilość przepracowanych przez ubezpieczonego dniówek półtorakrotnych w tym okresie.

Biorąc wszystkie powyższe względy pod uwagę Sąd Okręgowy na mocy art. 477 14 § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł jak w pkt. 1 wyroku.

SSO Janina Kościelniak

(...)

(...)

(...)

(...)

G.,(...)

(...)