Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 kwietnia 2015r.

Sąd Okręgowy w Lublinie w XI Wydziale Karnym Odwoławczym

w składzie: Przewodniczący: SO Elżbieta Daniluk

Sędziowie: SO Elżbieta Kowalska

SO Magdalena Kurczewska–Śmiech –spr.

Protokolant: sekr. sąd Daniel Dobosz

przy udziale Prokuratora Ireneusza Kuny

po rozpoznaniu w dniu 30 kwietnia 2015r.

sprawy Ł. T. (1)

w przedmiocie wyroku łącznego

na skutek apelacji wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego w Chełmie IX Zamiejscowy Wydział Karny z siedzibą we W.

z dnia 7 listopada 2014r. sygn. akt IX K 204/14

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę Ł. T. (1) przekazuje Sądowi Rejonowemu w Chełmie IX Zamiejscowy Wydział Karny z siedzibą we W. do ponownego rozpoznania.

Sygn. akt XI Ka 27/15

UZASADNIENIE

Ł. T. (1) został skazany prawomocnymi wyrokami:

1.  Sądu Rejonowego we Włodawie z 16 sierpnia 2004 r., sygn. akt II K 178/04, za czyn popełniony w styczniu 2004 r., wyczerpujący znamiona z art. 278 § 3 kk, na karę 50 stawek dziennych grzywny po 10 zł każda stawka,

2.  Sądu Rejonowego we Włodawie z 25 października 2004 r., sygn. akt II K 331/04, za:

a)  czyn popełniony w dniu 31 stycznia 2004 r., wyczerpujący znamiona z art. 157 § 2 kk, na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności,

b)  czyn popełniony w dniu 31 stycznia 2004 r., wyczerpujący znamiona z art. 190 § 1 kk, na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności,

c)  czyn popełniony w nocy z 10/11 lipca 2004 r., wyczerpujący znamiona z art. 279 § 1 kk, na karę roku pozbawienia wolności oraz orzeczoną na podstawie art. 33 § 2 kk karę grzywny w ilości 50 stawek dziennych po 10 zł każda stawka,

z orzeczeniem kary łącznej pozbawienia wolności w wymiarze roku i 6 miesięcy z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby wynoszący 4 lata, a następnie prawomocnym postanowieniem z 14 października 2005 r., sygn. akt II Ko 702/05, Sąd Rejonowy we Włodawie zarządził wykonanie orzeczonej przedmiotowym wyrokiem kary łącznej pozbawienia wolności,

3.  Sądu Rejonowego we Włodawie z 25 października 2004 r., sygn. akt II K 542/04, za:

a)  pozostających w ciągu przestępstw 9 czynów wyczerpujących znamiona z art. 279 § 1 kk i 2 czyny wyczerpujące znamiona z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 279 § 1 kk, popełnionych w okresie od kwietnia 2004 r. do 21 lipca 2004 r. na karę roku i 3 miesięcy pozbawienia wolności oraz orzeczoną na podstawie art. 33 § 2 kk karę grzywny w ilości 80 stawek dziennych po 10 zł każda stawka,

b)  czyn popełniony w nocy z 8/9 lipca 2004 r., wyczerpujący znamiona z art. 288 § 1 kk, na karę roku pozbawienia wolności,

c)  czyn popełniony w kwietniu 2004 r., wyczerpujący znamiona z art. 278 § 1 kk, na karę 10 miesięcy pozbawienia wolności oraz orzeczoną na podstawie art. 33 § 2 kk karę grzywny w ilości 50 stawek dziennych po 10 zł każda stawka,

z orzeczeniem kar łącznych: roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz grzywny w ilości 100 stawek dziennych po 10 zł każda stawka;

4.  Sądu Rejonowego we Włodawie z 30 listopada 2004 r., sygn. akt II K 667/04, za:

a)  2 pozostające w ciągu przestępstw czyny wyczerpujące znamiona z art. 278 § 1 kk, popełnione w nocy z 10/11 lipca 2004 r. na karę 7 miesięcy pozbawienia wolności,

b)  czyn popełniony w nocy z 10/11 lipca 2004 r., wyczerpujący znamiona z art. 278 § 1 kk w zb. z art. 278 § 5 kk w zb. z art. 275 § 1 kk w zb. z art. 276 kk w zw. z art. 11 § 2 kk, na karę 5 miesięcy pozbawienia wolności,

c)  czyn popełniony w nocy z 10/11 lipca 2004 r., wyczerpujący znamiona z art. 278 § 1 kk w zb. z art. 276 kk w zw. z art. 11 § 2 kk, na karę 5 miesięcy pozbawienia wolności,

z orzeczeniem kary łącznej 8 miesięcy pozbawienia wolności;

5.  Sądu Rejonowego we Włodawie z 27 czerwca 2005r., sygn. akt II K 47/05, za:

a)  czyn popełniony w okresie od 21 do 22 października 2004 r., wyczerpujący znamiona z art. 278 § 1 kk, na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz orzeczoną na podstawie art. 33 § 2 kk karę grzywny w ilości 70 stawek dziennych po 10 zł każda stawka,

b)  pozostających w ciągu przestępstw 13 czynów wyczerpujących znamiona z art. 279 § 1 kk, popełnionych w okresie od 23 lutego 2004 r. do 03 listopada 2004 r. na karę 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz orzeczoną na podstawie art. 33 § 2 kk karę grzywny w ilości 100 stawek dziennych po 10 zł każda stawka,,

z orzeczeniem kar łącznych: 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz grzywny w ilości 120 stawek dziennych po 10 zł każda stawka,

6.  Sądu Rejonowego we Włodawie z 06 lutego 2006 r., sygn. akt II K 879/05, za pozostające w ciągu przestępstw 2 czyny wyczerpujące znamiona z art. 279 § 1 kk, popełnione w okresie od 26 grudnia 2003 r. do 21 stycznia 2004 r., na karę roku i 3 miesięcy pozbawienia wolności oraz orzeczoną na zasadzie art. 33 § 2 kk karę grzywny w ilości 80 stawek dziennych grzywny po 10 zł każda stawka;

7.  Sądu Rejonowego we Włodawie z 10 stycznia 2011 r., sygn. akt II K 23/11, za:

a)  pozostające w ciągu przestępstw 2 czyny wyczerpujące znamiona z art. 279 § 1 kk w zb. z art. 288 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 64 § 1 kk i czyn wyczerpujący znamiona z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 279 § 1 kk w zb. z art. 288 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 64 § 1 kk, popełnione w okresie od października 2009 r. do 17 marca 2010 r., na karę 2 lat i 8 miesięcy pozbawienia wolności oraz orzeczoną na zasadzie art. 33 § 2 kk karę grzywny w ilości 150 stawek dziennych grzywny po 10 zł każda stawka;

b)  pozostające w ciągu przestępstw 2 czyny wyczerpujące znamiona z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 279 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk oraz z art. 279 § 1 kk w zw. z art. 12 kk w zw. z art. 64 § 1 kk 3 lat i 4 miesięcy pozbawienia wolności oraz orzeczoną na zasadzie art. 33 § 2 kk karę grzywny w ilości 250 stawek dziennych grzywny po 10 zł każda stawka.

Sąd Rejonowy w Chełmie IX Zamiejscowy Wydział Karny z siedzibą we W.:

1)  na podstawie art. 569 § 1 kpk w zw. z art. 91 § 2 kk w zw. z art. 86 § 1 kk orzeczone wobec Ł. T. (1) wyrokami opisanymi w pkt 2, 3, 4 i 6 jednostkowe kary pozbawienia wolności połączył orzekając jako karę łączną karę 3 (trzech) lat i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

2)  na podstawie art. 577 kpk na poczet orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności zaliczył skazanemu okres zatrzymania i tymczasowego aresztowania w sprawie sygn. akt II K 542/04 od 29 czerwca 2004 r. do 30 czerwca 2004 r. oraz od 26 lipca 2004 r. do 18 października 2004 r. oraz okres odbywania w tej sprawie kary pozbawienia wolności o 20 maja 2005 do 18 lipca 2005, a także okresy odbywania kary łącznej pozbawienia wolności w sprawie sygn. akt II K 481/05 od 07 lipca 2007 r. do 14 lutego 2008 r. oraz od 14 kwietnia 2008 r. do 03 grudnia 2008 r.;

3)  na podstawie art. 569 § 1 kpk w zw. z art. 91 § 2 kk w zw. z art. 86 § 1 i 2 kk orzeczone wobec Ł. T. (1) wyrokami opisanymi w pkt 2, 3 i 6 jednostkowe kary grzywny połączył orzekając jako karę łączną karę grzywny w wysokości 120 (sto dwadzieścia) stawek dziennych grzywny przyjmując wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 10 (dziesięć) zł;

4)  na poczet orzeczonej kary łącznej grzywny zaliczył skazanemu uiszczoną przez niego kwotę 500 (pięćset) zł;

5)  zwolnił skazanego od kosztów sądowych w całości i określił, że wchodzące w ich skład wydatki ponosi Skarb Państwa.

Apelację od powyższego wyroku wniósł prokurator. Zaskarżając orzeczenie w części dotyczącej wymiaru kary pozbawienia wolności i grzywny orzeczonych wyrokiem łącznym, zarzucił mu:

1)  obrazę prawa materialnego, a mianowicie art. 85 kk w zw. z art. 91 § 2 kk poprzez nie objęcie wyrokiem łącznym kar pozbawienia wolności i grzywny wymierzonych Ł. T. (1) wyrokiem z dnia 27 czerwca 2005 r. sygn. akt II K 47/05 ppkt a oraz, kary grzywny wymierzonej wyrokiem z dnia 25 października 2004 r., sygn. akt II K 542/04 ppkt c;

2)  rażącą niewspółmierność kary łącznej pozbawienia wolności i grzywny wymierzonych Ł. T. (1) w rozmiarze 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz 120 stawek dziennych grzywny przy przyjęciu jednej stawki dziennej na 10 zł, w stosunku do stopnia społecznej szkodliwości czynów, jak również biorąc pod uwagę cele zapobiegawcze, jakie kara ma osiągnąć w stosunku do oskarżonego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa, zważywszy przede wszystkim na znaczną liczbę popełnionych przez skazanego przestępstw;

3)  obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść wyroku, a mianowicie art. 572 kpk polegającą na nie wydaniu rozstrzygnięcia w zakresie umorzenia postępowania w przedmiocie objęcia wyrokiem łącznym kar pozbawienia wolności i grzywny orzeczonych wyrokami Sądu Rejonowego we Włodawie: z dnia 16 sierpnia 2004 r. w sprawie II K 178/04, z dnia 27 czerwca 2005 r. sygn. akt II K 47/05 w ppkt b i z dnia 10 stycznia 2011 r. w sprawie II K 23/11.

Podnosząc powyższe wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest zasadna i w związku z tym zasługuje na uwzględnienie.

Należy przyznać rację skarżącemu w zakresie, w jakim podnosi, że Sąd I instancji dopuścił się obrazy prawa materialnego, a mianowicie art. 85 kk w zw. z art. 91 § 2 kk poprzez nie objęcie wyrokiem łącznym kar pozbawienia wolności i grzywny wymierzonych Ł. T. (1) wyrokiem z dnia 27 czerwca 2005 r. sygn. akt II K 47/05 ppkt a.

Nie ulega bowiem wątpliwości, że czyn za który Ł. T. (1) został skazany wyrokiem wydanym w sprawie o sygn. akt II K 47/05 ppkt a popełniony został w okresie od 21 do 22 października 2004 r a zatem zanim zapadł wyrok z dnia 25 października 2004 r. wydany w sprawie o sygn. akt II K 331/04. Zważywszy na to, że wyrokiem z dnia 27 czerwca 2005 r. wydanym w sprawie II K 47/04 za przedmiotowy czyn orzeczona została kara jednostkowa 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz kara grzywny, spełnione zostały przesłanki orzeczenia kary łącznej z art. 85 k.k. Nadto wyrokami wydanymi w sprawach o sygn. akt II K 331/04, II K 542/04, II K 667/04 oraz II K 879/05 za czyny pozostające w realnym zbiegu z czynem, za który orzeczono karę jednostkową w sprawie II K 47/04 w ppkt a, orzeczone zostały wobec Ł. T. (1) kary pozbawienia wolności oraz grzywny, a więc kary tego samego rodzaju. W tej sytuacji Sąd Rejonowy obowiązany był rozważyć zasadność połączenia wymienionych kar jednostkowych i w rezultacie orzeczenia kary łącznej pozbawienia wolności i grzywny z uwzględnieniem skazania Ł. T. wyrokiem wydanym w sprawie II K 47/05.

Prokurator podniósł również słusznie, iż Sąd Rejonowy dopuścił się także obrazy przepisu postępowania mającej wpływ na treść zaskarżonego wyroku łącznego, a to art. 572 kpk poprzez niewydanie rozstrzygnięcia w zakresie umorzenia postępowania w przedmiocie wyroków, co do których nie było warunków do objęcia ich wyrokiem łącznym. Postępowanie w przedmiocie wydania wyroku łącznego zakończone ustaleniem, iż jedynie niektóre z analizowanych wyroków spełniają warunki do połączenia, winno kończyć się orzeczeniem w formie wyroku, obejmującym również inne badane wyroki, co do których nie stwierdzono istnienia podstaw do połączenia. Sąd jest bowiem zobligowany do jasnego i precyzyjnego wskazania tych wszystkich wyroków, w stosunku do których oceniał, czy spełnione zostały warunki do orzeczenia kary łącznej. Mając zatem powyższe na względzie koniecznym było uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy skazanego Ł. T. (1) do ponownego rozpoznania.

Jednocześnie na podstawie art. 436 kpk Sąd ograniczył zakres rozpoznania apelacji wniesionej przez prokuratora wyłącznie do wskazanych wyżej zarzutów, ponieważ zajęcie stanowiska wobec zarzutu rażącej niewspółmierności wymierzonej kary łącznej byłoby przedwczesne.

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd Rejonowy wyeliminuje stwierdzone wyżej uchybienia, dokona prawidłowych ustaleń faktycznych oraz właściwej oceny prawnej i wyda prawidłowy wyrok. W razie potrzeby Sąd Rejonowy swoje stanowisko uzasadni, zgodnie z wymogami art. 424 § 1 kpk.

Na marginesie wskazać należy, że ujawnieniu na rozprawie winny podlegać wszystkie akta spraw, na których sąd się opiera; w szczególności karty, które zawierają orzeczenia rozpatrywane przez sąd przy wydaniu wyroku łącznego. W sprawie niniejszej sąd nie ujawnił akt spraw i orzeczeń w nich zawartych. Skutkiem powyższego było poczynienie ustalenia, które znalazło swoje odzwierciedlenie w uzasadnieniu orzeczenia, co do skazania objętego wyrokiem w sprawie II K 178 /04 na nieujawnionym materiale dowodowym. Ma to istotne znaczenie z uwagi na redakcję części historycznej, co do skazania wyrokiem II k 178/04, z której nie wynika wskazana przez sąd kontrawencjonalizacja.

SSO Elżbieta Kowalska SSO Magdalena Kurczewska-Śmiech SSO Elżbieta Daniluk