Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt II AKa 213/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 września 2015 roku

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSA Bogusław Tocicki

Sędziowie: SA Stanisław Rączkowski

SA Andrzej Kot (spr.)

Protokolant: Aldona Zięta

przy udziale prokuratora Prokuratury Apelacyjnej Beaty Lorenc - Kociubińskiej

po rozpoznaniu w dniu 16 września 2015 roku

sprawy Ł. J.

oskarżonego o czyn z art. 280 § 2 k.k.

na skutek apelacji wniesionej przez Prokuratora

od wyroku Sądu Okręgowego w Legnicy

z dnia 8 maja 2015 roku, sygn. akt III K 140/13

I.  zmienia zaskarżony wyrok wobec Ł. J. w ten sposób, że:

a)  za przypisane mu przestępstwo z art. 280 § 2 k.k., na podstawie tego przepisu, przy zastosowaniu art. 60 § 2 i § 6 punkt 2 k.k. wymierza mu karę roku pozbawienia wolności, której wykonanie, na podstawie art. 69 § 1 k.k. i art. 70 § 1 k.k., warunkowo zawiesza na okres próby 3 (trzech) lat;

b)  na podstawie art. 33 § 2 i § 3 k.k. wymierza oskarżonemu Ł. J. 218 (dwieście osiemnaście) stawek dziennych grzywny określając wysokość jednej stawki na kwotę 10 (dziesięć) złotych, zaliczając na jej poczet, na podstawie art. 63 § 1 k.k., okres rzeczywistego pobawienia wolności w sprawie od dnia 13 września 2013 roku do dnia 30 grudnia 2013 roku (łącznie 109 dni) przyjmując, że jeden dzień pozbawienia wolności równa się dwóm dziennym stawkom grzywny oraz stwierdzając, że kara grzywny została w całości wykonana;

II.  w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

III.  zwalania oskarżonego Ł. J. od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

UZASADNIENIE

Ł. J. został oskarżony o to, że:

w dniu 13 września 2013 r. w G. woj. (...) dokonał rozboju w ten sposób, że po wejściu do placówki banku poinformował, że to jest napad, a następnie posługując się nożem kuchennym i grożąc nim – trzymając go na wysokości twarzy E. B. – kasjerki (...) Bank S.A. Oddział w G. z siedzibą w L. Aleja (...) i zażądał od niej wydania pieniędzy, na skutek czego kasjerka wydała mu pieniądze z kasy banku w kwocie 1 300 zł, czym działał na szkodę E. B. oraz (...) Bank S.A. we W. Oddział w G.,

  tj. o przestępstwo z art. 280 § 2 kk.

Sąd Okręgowy w Legnicy wyrokiem z dnia 8 maja 2015 roku, sygn. akt III K 140/13:

I.  oskarżonego Ł. J. uznał za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu i za to na podstawie art. 280 § 2 kk przy zastosowaniu art. 60 § 1 kk oraz § 6 pkt 2 kk wymierzył mu karę 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności,

II.  na podstawie art. 69 § 1 i § 2 kk, art. 70 § 1 pkt. 1 kk oraz art. 73 § 2 kk wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił oskarżonemu na okres próby 5 (pięciu) lat oddając go w tym czasie pod dozór kuratora sądowego,

III.  na podstawie art. 624 § 1 kpk zwolnił oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych w sprawie, zaliczając je na rachunek Skarbu Państwa.

Powyższy wyrok zaskarżył w części orzeczenia o karze na niekorzyść oskarżonego prokurator, zarzucając obrazę przepisów prawa materialnego - art. 115 § 10 kk, poprzez wyrażenie błędnego poglądu prawnego, że oskarżony jest osobą młodocianą, czego konsekwencją była obraza art. 60 § 1 kk polegająca na nadzwyczajnym złagodzeniu kary pozbawienia wolności wymierzonej oskarżonemu Ł. J. z uwagi na względy określone w art. 54 § 1 kk , a następnie obraza art. 73 § 2 kk wynikająca z niezasadnego zastosowania w/w przepisu jako podstawy prawnej orzeczonego wobec niego dozoru kuratora.

Stawiając powyższy zarzut prokurator wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu w Legnicy do ponownego rozpoznania.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Podniesione w środku odwoławczym zarzuty okazały się zasadne.

Niewątpliwie Sąd Okręgowy naruszył przepis art. 115 § 10 k.k. poprzez przyjęcie, że oskarżony Ł. J. jest osobą młodocianą w rozumieniu tego przepisu. Nie budzi wątpliwości, że oskarżony urodził się (...) , a zatem przypisanego mu czynu dopuścił się po ukończeniu 21 lat. W konsekwencji tego uchybienia Sąd I instancji odwołując się do wskazanej w art. 60 § 1 k.k. przesłanki młodocianego sprawcy, błędnie przyjął ów przepis za podstawę nadzwyczajnego złagodzenia kary. Kolejnym następstwem pierwotnie sygnalizowanego uchybienia była też obraza art. 73 § 2 k.k.

Znamiennym jest jednak, że skarżący formułując zarzuty nie podnosi zastrzeżeń odnośnie wysokości kary orzeczonej wobec Ł. J.. Przepis art. 434 § 1 k.p.k. stanowi zaś, że Sąd odwoławczy rozpoznając środek odwoławczy wniesiony na niekorzyść przez oskarżyciela publicznego, może orzec na niekorzyść oskarżonego tylko w granicach zaskarżenia i tylko w razie stwierdzenia uchybień podniesionych w środku odwoławczym lub podlegających uwzględnieniu z urzędu. Powyżej przywołany zakaz reformationis in peius ogranicza w sposób istotny możliwość ingerowania Sądu odwoławczego w orzeczenie o karze (możliwe byłoby to tylko na podstawie art. 440 k.p.k.). Jeszcze raz podkreślić bowiem należy, że skarżący nie stawia zarzutu rażącej łagodności kary, wprost wręcz dopuszcza możliwość jej orzeczenia przy zastosowaniu nadzwyczajnego złagodzenia na podstawie art. 60 § 2 k.k. Co więcej, nie poddaje krytyce orzeczenia o warunkowym zawieszeniu jej wykonania. Mając powyższe na względzie Sąd Apelacyjny nie mógł orzec kary surowszej, niż kara orzeczona przez Sąd pierwszej instancji. Nie oznaczało to jednak, że nie należało kary tej poddać korekcie. Po pierwsze bowiem, obowiązujący w dacie orzekania przepis art. 69 § 1 k.k. nie pozwala na warunkowe zawieszenie kary pozbawienia wolności przekraczającej rok. Po drugie, dyrektywy wymiaru kary przemawiają za położeniem akcentu na represyjne i realne oddziaływanie kary, uwzględniającej w sposób należyty cel działania sprawcy. Kara 2 lat pozbawienia wolności, orzeczona z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, teoretycznie możliwa do orzeczenia przy zastosowaniu art. 4 k.k., takiego oddziaływania kary, by nie respektowała. Stąd Sąd Apelacyjny, łagodząc znacząco karę pozbawienia wolności, zdecydował się na orzeczenie kary grzywny. Co prawda, na jej poczet Sąd zaliczył okres tymczasowego aresztowania w sprawie, to pamiętać jednak należy, że kara ta będzie podlegała wykonaniu w sytuacji zarządzenia wykonania kary pozbawienia wolności.

Z tych wszystkich względów Sąd Apelacyjny orzekł jak w wyroku. Orzeczenie o kosztach znajduje oparcie w art. 624 § 1 k.p.k.

SSA Andrzej Kot SSA Bogusław Tocicki SSA Stanisław Rączkowski