Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 czerwca 2015 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. Wydział II Cywilny Odwoławczy w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 17 czerwca 2015 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na posiedzeniu niejawnym w postępowaniu uproszczonym

sprawy z powództwa H. (...)z siedzibą w K.

przeciwko B. S.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Piotrkowie Tryb.

z dnia 10 lutego 2015 roku, sygn. akt I C 2304/14

oddala apelację.

Sygn. akt II Ca 286/15

UZASADNIENIE

Wyrokiem z 10 lutego 2015 r. Sąd Rejonowy w Piotrkowie Tryb. po rozpoznaniu sprawy z powództwa H. (...) z siedzibą w K. przeciwko B. S. o zapłatę kwoty 4413,61 zł. orzekł o oddaleniu powództwa.

Podstawę wyroku stanowiły następujące ustalenia Sądu Rejonowego.

Pozwaną B. S. wiązała z (...) Bank Spółka Akcyjną z siedzibą we W. umowa pożyczki, numer (...), zawarta w dniu 14 września 2005 r. Na mocy zawartej umowy pozwanej udzielona została pożyczka kwocie 6 714,17 złotych, która miała zostać spłacona w 24 równych miesięcznych ratach, poczynając od następnego miesiąca po dacie udzielenia pożyczki. Ostania rata miała być płatna w dniu 14 września 2007 r.

Na mocy umowy sprzedaży wierzytelności zawartej w dniu 06 czerwca 2014 r. pomiędzy powodem a (...), Spółka Akcyjną z (...) we W. niesporne i wymagalne wierzytelności przysługujące bankowi wobec klientów został zbyte na rzecz (...) (...)z siedzibą w K.. Przedmiotową umową objęta była również należność dochodzona od pozwanej w kwocie 4 885,67 złotych (w umowie określone zostało, iż należność tą stanowią odsetki wyliczone na dzień 06 czerwca 2014 r.).

W następstwie powyższych ustaleń Sąd Rejonowy uznał, że powództwo podlega oddaleniu. W ocenie Sądu bezsporne w sprawie są okoliczności związane z pożyczką udzieloną pozwanej przez poprzednika prawnego powoda oraz legitymacja czynna strony powodowej do wytoczenia niniejszego powództwa. Wynikają one z załączonych do akt sprawy dokumentów, które nie były w toku procesu przez pozwaną kwestionowane. Okoliczności te nie oznaczają jednak, iż powództwo strony powodowej może zostać uznane za uzasadnione.

Stosownie do treści art. 6 k.c. strona powodowe powinna udowodnić wysokość dochodzonego przez siebie roszczenia. Jak wynika z treści uzasadnienia złożonego pozwu (k.3) strona powodowe domagała się zapłaty od pozwanej B. S. kwoty 4 413.61 złotych z tytułu odsetek, związanych z pożyczką udzieloną pozwanej przez poprzednika prawnego powoda tj. (...), Spółkę Akcyjną z (...) we W..

Analiza dokumentów przedłożonych przez stronę powodową nie pozwala jednak Sądowi na ustalenie w jaki sposób wyliczona została przez nią kwota dochodzona pozwem. Samo oznaczenie, iż należność tą stanowią odsetki karne nie jest wystarczające. Sąd nie ma jakiekolwiek możliwości zweryfikowania prawidłowości wyliczenia spornej kwoty. Strona powodowa reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika nie dołączyła do akt żadnych wyliczeń wskazujących za jaki okres zostały one naliczone, od jakiej kwoty, nie mówiąc już o wskazaniu według jakiej stopy procentowej zostały one wyliczone (skoro nie są to odsetki ustawowe) i z czego stopa ta wynika.

W tej sytuacji strona powodowa w ocenie Sądu nie udowodniała wysokości dochodzonego od pozwanej roszczenia (art. 6 k.c.) i dlatego też orzeczono jak w sentencji wyroku.

Co do podniesionego przez pozwaną zarzutu przedawnienia Sąd zauważył, iż stosowna umowa pożyczki, której dotyczy dochodzone roszczenie, zawarta została przez pozwana w dniu 14 września 2005 r. (k.6-8). Jak już wskazano roszczenie związane z tą umową było również przedmiotem umowy sprzedaży wierzytelności zawartej w dniu 06 czerwicą 2014 r. (k. 13). Termin płatności ostatniej raty udzielonej pozwanej pożyczki określony został na dzień 14 września 2007 r. W tej sytuacji zasadnie podniosła strona pozwana iż roszczenie dochodzone pozwem uległo przedawnieniu (nastąpiło to z dniem 14 września 2010 r.. albowiem stosownie do treści art. 188 k.c. roszczenia związane z prowadzeniem działalności gospodarczej a taką niewątpliwie jest udzielanie pożyczek czy też kredytów przez banki ulega przedawnieniu z upływam lat 3.

Jednocześnie Sąd Rejonowy wyjaśnił, że podniesione w piśmie z dnia 30 stycznia 2015 r. przez pełnomocnika strony powodowej okoliczności nie mają znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy albowiem odwołują się do innej umowy pożyczki jaką pozwana miała zawrzeć w dniu 25 sierpnia 2009 r., podczas gdy umowa, która była podstawą wytyczenia przedmiotowego powództwa zawarta została w dniu 14 września 2005 r., a więc cztery lata wcześniej.

Apelację od powyższego orzeczenia wniósł pełnomocnik powoda zaskarżając wyrok w całości i wnosząc o :

1)zmianę zaskarżonego wyroku Sądu pierwszej instancji poprzez uwzględnienie powództwa w całości, względnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd l-instancji;

2)zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów postępowania sądowego za obie instancje, w tym zwrot kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych;

3)przeprowadzenie dowodów wskazanych w treści apelacji - na okoliczności opisane w uzasadnieniu apelacji.

Skarżący zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

1)naruszenie postanowienia umownego, tj. §1 pkt 8 umowy pożyczki o numerze (...) (...) z dnia 14.09.2005 roku - poprzez jego niezastosowanie i błędne przyjęcie, że powód nie wykazał podstawy oraz wysokości dochodzonych niniejszym pozwem odsetek karnych;

2)naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 117 oraz 118 Kodeksu cywilnego - poprzez ich niewłaściwe zastosowanie i błędne przyjęcie, iż roszczenie powoda uległo przedawnieniu;

3)naruszenie przepisu prawa materialnego, tj. art. 123 § 1 pkt 1 Kodeksu cywilnego - poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i błędne przyjęcie, iż bieg przedawnienia nie uległ przerwaniu w sytuacji, kiedy przeciwko pozwanej były podejmowane czynności przed sądem i organem egzekucyjnym;

4)naruszenie przepisu art. 233 Kodeksu postępowania cywilnego - poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów, oraz błąd w ustaleniach faktycznych, w tym w szczególności poprzez uznanie, że powód nie udowodnił podstawy oraz wysokości dochodzonej należności, pomimo że z załączonych do pozwu dokumentów wynikało, z jakiego tytułu i w jakiej wysokości objęta została niniejszym pozwem należność, co do której bieg przedawnienia uległ przerwaniu.

Sąd Okręgowy zważył co następuje.

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie. Odnosząc się w pierwszej kolejności do zawartego w skardze apelacyjnej zarzutu naruszenia przepisu art. 233 k.p.c., gdyż rozstrzygnięcie tego zarzutu determinuje dalsze rozważania wyjaśnić należy, że wbrew twierdzeniom skarżącego, Sąd pierwszej instancji nie uchybił treści powołanego przepisu. Zgromadzony na etapie postępowania przed, Sadem pierwszej instancji materiał dowodowy nie pozwalał na ustalenie sposobu wyliczenia dochodzonej przez powoda kwoty. Jak wynika z treści pozwu dochodzona pozwem kwota wynika z obciążenia powódki odsetkami karnymi. Prawidłowość ich wyliczenia nie została wykazana. Wskazać należy, że w pozwie powód domagał się zapłaty kwoty 4413.61 zł., w przesądowym wezwaniu do zapłaty wskazano kwotę 4523,87 zł., umowa przelewu opiewała na kwotę 4885,67 zł. Jednocześnie złożona przez powoda kopia umowy pożyczki z 14 września 2005 r. nie określa sposobu obliczenia odsetek karnych. Jedynie domniemywać należy, że kwestie te uregulowano w „Regulaminie udzielania pożyczek przez (...) Bank S.A.” ( § 4 umowy ). Wskazanego regulaminu nie przedłożono jednak do akt sprawy.

W tym miejscu wskazać należy, że wbrew twierdzeniom zawartym w apelacji treść §1 pkt 8 umowy pożyczki o numerze (...)z dnia 14.09.2005 roku nie przesądza o prawidłowości wyliczenia dochodzonej pozwem kwoty. Odsetki wskazane w powołanym postanowieniu zostały określone jako „oprocentowanie od zadłużenia przeterminowanego” Twierdzenia powoda, że to określenie jest jednoznaczne z odsetkami karnymi uznać należy za całkowicie dowolne. Powołane w skardze apelacyjnej postanowienie umowne nie przesądza w szczególności czy oprocentowanie w nim określone miało charakter stały i wynosiło 24 % w stosunku rocznym, czy ulegało zmianie. Jak wynika z zawartego w apelacji zestawienia ( tabela 1 ) należało by uznać zmienny poziom omawianego oprocentowania co jednak nie zostało potwierdzone żadnymi dodatkowymi dowodami.

Ocena postępowania dowodowego, przeprowadzonego przez Sąd pierwszej instancji potwierdza wyrażone w skardze apelacyjnej zastrzeżenia związane z pominięciem wniosku dowodowego zawartego w piśmie z dnia 29 stycznia 2015 r. a sprowadzające się do żądania załączenia akt egzekucyjnych Km 816/09 Komornika S. P.. Rzeczywiście, w sposób nieuprawniony, Sąd pierwszej instancji pominął powyższy wniosek. Uzupełniając postępowanie dowodowe w tym zakresie Sąd Okręgowy załączył wskazane wyżej akta i przeprowadził analizę wynikających z nich dokumentów. Znajdujące się we wskazanych aktach dokumenty nie pozwalają na ustalenie wysokości zobowiązania pozwanej wobec (...) Bank S.A. oraz jego charakteru ( w szczególności czy zobowiązanie to jest tożsame z roszczeniem dochodzonym pozwem ). Przypomnieć należy początkowo od pozwanej w postępowaniu egzekucyjnym dochodzono kwoty około 8 500,- zł. ( wniosek egzekucyjny z 5 czerwca 2009 r. ) zaległości ustalone według stanu na dzień 3 lipca 2009 r. ( postanowienie o przekazaniu sprawy ) ustalono już na kwotę 9277,63 zł. ( należność główna : 4639,68 zł, odsetki 4637,95 ) Z karty rozliczeniowej prowadzonej przez komornika i zawierającej zaksięgowanie potrąceń z wynagrodzenia za pracę pozwanej wynika, że według stanu na dzień 16 października 2013 r. zaległości pozwanej wyniosły 7238,59 zł. ( w tym odsetki 5358,60 ). Wierzyciel (...) jeszcze po dacie przelewu wierzytelności w czerwcu 2014 r. otrzymał o komornika cztery wpłaty obejmujące łącznie kwotę około 500,- zł. Wobec powyższego stwierdzić należy, że skoro powód z załączonych dokumentów chciał wywodzić zasadność zgłoszonego roszczenia to winien jeszcze na etapie postępowania przed Sądem Rejonowym przedstawić stosowne wyliczenie dochodzonej pozwem kwoty pozwalające na weryfikację sposobu ustalenia odsetek z uwzględnieniem dokonanych w postępowaniu egzekucyjnym potrąceń a w przypadku jego zakwestionowania przez stronę pozwaną wnosić o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego księgowego na okoliczność wysokości zobowiązania ciążącego na powódce. Sprowadzanie Sądu do roli księgowego, który nie dysponując wszystkimi danymi niezbędnymi do właściwego rozliczania spłaty pożyczki ( w tym należnych odsetek ) z pewnością naruszało zasady postępowania dowodowego i prowadziło do uchybienia obowiązkowi wynikającemu z przepis art. 6 k.c. W tym miejscu przypomnieć należy, że wnosząc sprzeciw od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym pozwana podniosła miedzy innymi zarzut nie udowodnienia istnienia roszczenia obejmującego dochodzoną pozwem kwotę.

W uzasadnieniu skargi apelacyjnej strona powodowa przedstawiła wyliczenie mające wskazywać na istnienie dochodzonej wierzytelności. Czynność powyższą jako zmierzającą do przedłożenia dowodu w postaci dokumentu prywatnego uznać należy jednak za spóźnioną w rozumieniu przepisu art. 381 k.p.c. Nie sposób jednocześnie zaakceptować stanowiska strony powodowej jakoby potrzebę powołania zawartych w skardze apelacyjnej dowodów uzasadnia okoliczność, że pozwana nie podnosiła żadnych zarzutów. Jak wskazano wyżej zarzut nieudowodnienia istnienia dochodzonego roszczenia strona pozwana podniosła już w sprzeciwie od nakazu zapłaty.

Powyższe uwagi prowadzące do wniosku, że strona powodowa nie udowodniła wysokości dochodzonego od pozwanej roszczenia. W związku z powyższym rozważania odnośnie prawidłowości zastosowania przez Sąd pierwszej instancji przepisów art. 117 k.c., art. 118 k.c. art. 123 k.c. uznać należy za zbędne.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy na podstawie przepisu art. 385 k.p.c. orzekł o oddaleniu apelacji.

Sąd uznał tym samy, że uchybienia w postępowaniu dowodowym oraz niewątpliwie nieprawidłowe uwzględnienie zarzutu przedawnienia i zastosowanie przepisów art. 117 k.c., 118 k.c., 123 k.c. jakich dopuścił się Sąd Rejonowy nie mają wpływu na wynik postępowania a wydany wyrok odpowiada prawu ( art. 505(12) § 3 k.p.c.