Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt. III RC 210/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 listopada 2015 r.

Sąd Rejonowy w Olkuszu III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Barbara Halamus-Dyląg

Protokolant Małgorzata Lasoń

po rozpoznaniu w dniu 17 listopada 2015 r. w Olkuszu

na rozprawie

sprawy z powództwa J. S. (1)

przeciwko M. S.

o uchylenie obowiązku alimentacyjnego

I.  Uchyla z dniem 17 listopada 2015r. obowiązek alimentacyjny powoda J. S. (1) PESEL (...) wobec pozwanego M. S. PESEL (...) ustalony w wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 12 listopada 2013r. sygn. akt XI C 3984/12;

II.  W pozostałej części powództwo oddala ;

III.  Kosztami sądowymi obciąża powoda i uznaje za pobrane w całości.

Sygn.akt III RC 210/15

UZASADNIENIE

Powód J. S. (1) w pozwie wniesionym do tut. Sądu w dniu 17 sierpnia 2015r. wniósł o uchylenie z dniem 01 września 2015r. jego obowiązku alimentacyjnego wobec pozwanego M. S. ustalonego w kwocie po 400 złotych miesięcznie wyrokiem Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 12 listopada 2013r. w sprawie o sygn.akt XI C 3984/12 oraz z zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postepowania.

W uzasadnieniu pozwu powód podniósł , że pozwany jest pełnoletni , ukończył zasadniczą szkołę zawodową i jest zdolny do samodzielnego utrzymania się. Powód dodał , że w ostatnim okresie przebywał w Szpitalu (...) w J. , obecnie przebywa wprawdzie w domu ale nadal pozostaje w leczeniu.

Pozwany M. S. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew pozwany podniósł , że mimo uzyskania pełnoletniości w 2014r. i ukończenia zasadniczej szkoły zawodowej nie jest w stanie samodzielnie się utrzymać . Pozwany nie pracuje , jest zarejestrowany w Powiatowym Urzędzie Pracy w O. , kontynuuje naukę w szkole dla dorosłych. Dodał , że w przeszłości uległ wypadkowi , doznał uszczerbku lewej ręki , przeszedł rehabilitacje , a uszczerbek którego doznał utrudnia mu wykonywanie pracy fizycznej , którą obecnie z uwagi na brak innego wykształcenia mógłby podjąć.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny :

Wyrokiem z dnia 12 listopada 2013r. w sprawie o sygn.akt XI C 3984/12 Sąd Okręgowy w Krakowie zasądził od powoda J. S. (1) na rzecz małoletniego pozwanego M. S. alimenty w kwocie po 400 złotych miesięcznie płatne do rąk jego matki A. S. do dnia 10-go każdego miesiąca z góry z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w ich płatności. W tym samym wyroku Sąd orzekł separację pomiędzy powodem J. S. (1) , a matką pozwanego A. S. – z winy powoda J. S. (1) , a w pkt II pozbawił powoda władzy rodzicielskiej nad pozwanym M. S. i jego młodszą siostrą J. S. (2).

W dacie orzekania o powyższych alimentach małoletni M. S. miał 17 lat i był uczniem zasadniczej szkoły zawodowej , pozostawał od kilku lat w leczeniu Poradni O.-Traumatologicznej Narządu (...) Szpitala (...) w K. w związku z urazem i stwierdzoną torbielą ramienia lewej ręki. Rodzice pozwanego od trzech lat nie mieszkali już razem , pozostawali w faktycznej separacji. Pozwany z rodzeństwem i matką od trzech lat zamieszkiwał w domu dziadków macierzystych do którego przenieśli się z powodu nadużywania alkoholu przez powoda i znęcania nad rodziną. Matka pozwanego w dacie orzekania o alimentach przez Sąd Okręgowy w Krakowie nie pracowała. W dacie orzekania powyższych alimentów powód J. S. (1) nie miał stałej pracy , utrzymywał się z dochodów z prac dorywczych oraz prowadził gospodarstwo rolne o powierzchni 1,41 ha na którym uprawiał zboże. Nie utrzymywał kontaktów z pozwanym i jego rodzeństwem.

dowód : akta sprawy Sądu Okręgowego w Krakowie sygn.akt XI C 3984/12.

Aktualnie powód J. S. (1) ma 45 lat , z zawodu jest tokarzem-frezerem. Zamieszkuje sam w domu jednorodzinnym i ponosi koszty jego utrzymania tj. płaci opłaty za prąd w kwocie około 80 złotych miesięcznie , opłaty za wodę w kwocie około 20 złotych miesięcznie oraz kupuje 4 tony węgla na zimę.

Pozwany od około 5 lat nie ma stałej pracy , podejmuje się różnych prac dorywczych z których osiąga dochody w kwocie około 1.000 złotych miesięcznie. Pozwany posiada gospodarstwo rolne w P. o powierzchni 1,4 ha ( przeliczeniowe ) , na którym uprawia zboże. Za sprzedaż tegorocznych plonów powód uzyskał kwotę 2.000 złotych. Kilka lat temu pozwany sprzedał około 3 ha gruntów rolnych za kwotę 50.000 złotych. Za uzyskaną kwotę powód spłacił zaległości alimentacyjne oraz wyremontował dom. Obecnie powodowi pozostała kwota 1.000 złotych oszczędności. Powód posiada samochód osobowy marki F. (...) rok prod. 1993 oraz stare maszyny rolnicze. Obciążony jest obowiązkiem alimentacyjnym względem córki J. S. (2) w kwocie po 400 złotych miesięcznie.

dowód : zeznania powoda J. S. (1) k. 51-52 , zaświadczenie Burmistrza Miasta i Gminy W. z dnia 30.10.2015r. k. 29

Powód J. S. (1) w okresie od 07.07.2015r. do 16.07.2015r. przebywał na Oddziale Chorób Wewnętrznych (...) w O. w związku z leczeniem zapalenia płuc , z którego wypisany został z podejrzeniem gruźlicy. Następnie powód przebywał w okresie od 20.07.2015r. do 23.07.2015r. w Wojewódzkim Szpitalu (...) i Chorób Płuc w J. gdzie był diagnozowany w kierunku gruźlicy. Badania powoda wykluczyły gruźlicę i powód został wypisany ze szpitala.

W związku z chorobą i leczeniem powód był uznany za czasowo niezdolnego do pracy w okresie od 07 lipca 2015r. do 21 października 2015r. i w tym okresie przyznawane mu były zasiłki chorobowe w łącznej kwocie 1070 złotych za cały ten okres. Zasiłki te nie zostały jednak wypłacone powodowi gdyż kwota tych zasiłków w całości została potrącona na zalegle składki powoda w KRUS.

Powód od kilku lat nie nadużywa alkoholu , nie kontynuuje leczenia odwykowego , nie leczy się także na inne przewlekłe choroby. Powód nie utrzymuje kontaktów z pozwanym.

dowód : karta informacyjna leczenia szpitalnego z dnia 16.07.2015r. k. 30 , karta informacyjna Wojewódzkiego Szpitala (...) – Oddział Gruźlicy i Chorób Płuc w J. k. 32 , decyzje Prezesa KRUS k. 33-39 , zeznania stron k. 51-52 , zeznania świadka A. S. k. 50-51.

Pozwany M. S. ma aktualnie 19 lat , w czerwcu 2015r. ukończył zasadniczą szkołę2514 zawodową o profilu mechanik pojazdów samochodowych. Przez trzy lata nauki w tej szkole pozwany odbywał praktykę w zakładzie-stacji diagnostycznej pojazdów mechanicznych. Na początku listopada 2015r. zdał z wynikiem pozytywnym egzamin czeladniczy , a w dniu 16 listopada 2015r. odebrał dyplom czeladnika.

Pozwany od września 2015r. jest słuchaczem w drugiej klasy zaocznego Liceum Ogólnokształcącego dla Dorosłych w Centrum (...) w K.. Nauka w szkole trwa 3 lata , planowany termin jej ukończenia przez pozwanego wypada na kwiecień 2017r. Pozwany odbywa zjazdy w co drugi weekend w sobotę i niedzielę. Jeździ na zajęcia z kolegą jego samochodem i ponosi koszty dojazdu w wysokości 15-20 złotych. Pozwany nie pracuje , poszukuje pracy stałej i dorywczej w różnych branżach. Aktualnie jest zgłoszony przez matkę do ubezpieczenia zdrowotnego.

dowód : zeznania pozwanego M. S. k. 52 , zeznania świadka A. S. k. 50-51. , zaświadczenie Centrum (...) w K. z dnia 26.09.2015r. k. 18 , umowa o świadczenie usług edukacyjnych k. 43-44 , zgłoszenie danych o członkach rodziny do ubezpieczenia zdrowotnego k. 24 .

Pozwany M. S. przez osiem lat do uzyskania pełnoletniości był leczony w Poradni O. -Traumatologicznej Narządu (...) Szpitala (...) w K. w związku z urazem ręki i stwierdzoną torbielą kości ramienia lewego. Po uzyskaniu pełnoletniości przez pozwanego leczenie zostało zakończone. Pozwany odczuwa ból ręki w przypadku zmian pogody , zgodnie z zaleceniami lekarza , który leczył pozwanego stara się nie obciążać tej ręki. Poza tym pozwany jest zdrowy i sprawny fizycznie.

dowód : dokumentacja medyczna dot. leczenia pozwanego k. 45-49 , zaświadczenie lekarskie z dnia 6.10.2015r. k. 23 , zeznania świadka A. S. k.50-51 , zeznania pozwanego M. S. k. 52.

Pozwany wraz z matką A. S. , małoletnią siostrą J. , która ma 12 lat i dziadkami macierzystymi zamieszkuje w domu jednorodzinnym dziadków. Matka pozwanego od stycznia 2015r. do końca 2015r. jest zatrudniona jako salowa w Szpitalu (...) w J. z wynagrodzeniem 1.400 złotych netto. Liczy na przedłużenie umowy o pracę od 2016r. Matka pozwanego nie ma innych dochodów.

dowód : zeznania świadka A. S. k. 50-51.

Sąd zważył , co następuje :

Materialnoprawną podstawę rozstrzygnięcia w przedmiocie roszczenia zgłoszonego w niniejszym postępowaniu są przepisy art. 138 krio w zw. z art. 133 § 1 i 3 krio i 135 § 1 krio.

Art. 138 krio stanowi, że w razie zmiany stosunków można domagać się zmiany orzeczenia dotyczącego obowiązku alimentacyjnego. Zmiana ta polega na okolicznościach o charakterze następczym, które w sposób istotny modyfikują zakres usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego (poprzez ich zwiększenie lub zmniejszenie) lub wpływają istotnie na rozmiar możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji (poprzez ich obniżenie lub podwyższenie). Podstawą ewentualnej modyfikacji może być jednak wyłącznie zmiana istotna i trwała, co oznacza pogorszenie lub poprawę kondycji materialno-majątkowej którejkolwiek ze stron stosunku alimentacyjnego, a przez to uaktualnia pytanie o zasadność utrzymywania obowiązku alimentacyjnego na dotychczasowym poziomie. Zgodnie z art. 133 § 1 krio, rodzice są obowiązani do świadczeń alimentacyjnych na rzecz dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, a nie ma dochodów z własnego majątku wystarczających na pokrycie kosztów utrzymania i wychowania. Przesłanką obowiązku jest więc sama niezdolność dziecka do samodzielnego utrzymania, która wytycza równomierną powinność rodziców do łożenia alimentów i zapewnienia dziecku należnych warunków egzystencji. Natomiast art. 135 § 1 krio określa zakres świadczeń alimentacyjnych w ten sposób, że rozmiar alimentów uzależnia od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.

Jednak w tym kontekście inaczej kształtuje się sytuacja uprawnionej osoby pełnoletniej. Osiągnięcie pełnoletniości przez osobę uprawnioną nie wyklucza samoistnie i automatycznie jej uprawnienia (nie uchyla wobec niej obowiązku alimentacyjnego). Sytuacja uprawnionego podlega wówczas jednak zaostrzonym kryteriom oceny. Jeśli pełnoletni uprawniony kontynuuje naukę, trzeba wtedy zważyć, czy posiada ku temu predyspozycje - istotne jest więc, czy czas przeznaczony na naukę wykorzystuje produktywnie, czy terminowo realizuje obowiązki i czy rzeczywiście podnosi kwalifikacje zawodowe, gdyż ciągłość nauki musi być poparta dotychczas osiąganymi pozytywnymi wynikami. Nawet jednak po ustaleniu , że pełnoletni uprawniony z powodzeniem i nieprzerwanie kontynuuje naukę koniecznym jest rozważenie , czy nie nabył on dzięki dotychczasowej edukacji możliwości samodzielnego utrzymania się , czy posiada wyuczony zawód , czy kontynuując obecną naukę posiada jeszcze czas , który mógłby spożytkować na pracę choćby dorywczą oraz wreszcie czy stan zdrowia i warunki fizyczne pozwalają mu na wykonywanie pracy w zdobytym dotychczas zawodzie.

Ponadto zgodnie z art. 133 § 3 k.r.o rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego , jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.

W niniejszej sprawie Sąd uznał biorąc pod uwagę poczynione ustalenia faktyczne i powołane przepisy prawa , że powództwo J. S. (1) zasługuje na uwzględnienie. Pozwany posiada wyuczony zawód , zdał z wynikiem pozytywnym egzamin czeladniczy , uzyskał dyplom czeladnika , posiada także doświadczenia zawodowe , które uzyskał praktykując przez trzy lata w zakładzie – stacji diagnostycznej pojazdów mechanicznych. Pozwany jest osobą młodą , zdrową , sprawną fizycznie , zdolną do pracy. Dolegliwości bólowe lewej ręki , które pozwany odczuwa w związku ze zmianą pogody niewątpliwie powodują u pozwanego dyskomfort , ale nie wykluczają podjęcia przez niego pracy.

Pozwany kontynuuje naukę w liceum dla dorosłych , w którym nauka odbywa się w co drugi weekend przez sobotę i niedzielę. Zatem pozwany ma czas i możliwość podjęcia pracy w pozostałym czasie wolnym od nauki. Zwłaszcza po uzyskaniu dyplomu czeladnika szanse pozwanego na znalezienie pracy w zawodzie zwiększyły się.

Z powyższych względów Sąd uchylił z dniem 17 listopada 2015r. obowiązek powoda J. S. (1) względem pozwanego M. S. ustalony w wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 12 listopada 2013r. sygn.akt XI C 3984/12 , a w pozostałej części powództwo oddalił , tj. w zakresie żądania uchylenia obowiązku alimentacyjnego z datą 01.09.2015r.

Sąd uchylił obowiązek alimentacyjny z datą wyrokowania , albowiem dzień wcześniej tj. w dniu 16 listopada 2015r. pozwany odebrał dyplom czeladniczy w związku ze zdanym pozytywnie dwa tygodnie wcześniej egzaminem zawodowym. Zdanie tego egzaminu i możliwość legitymowania się dyplomem zwiększyła szansę pozwanego na znalezienie pracy i samodzielne utrzymanie się.

Na podstawie art. 98 k.p.c kosztami sądowymi Sąd obciążył powoda i uznał je za pobrane w całości , jako że powód uiścił opłatę od pozwu , a inne koszty sądowe w sprawie nie powstały.

.