Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 18 listopada 2014r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący – Sędzia SO Tomasz Tatarczyk

Sędziowie SO Barbara Braziewicz (spr.)

SO Andrzej Dyrda

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 18 listopada 2014r.

sprawy ze skargi B. W.

z udziałem Skarbu Państwa – Prezesa Sądu Rejonowego w Zabrzu

na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym
bez nieuzasadnionej zwłoki, w sprawie toczącej się przed Sądem Rejonowym w Zabrzu
pod sygn. akt VIII C 495/14

postanawia:

oddalić skargę.

SSO Andrzej Dyrda SSO Tomasz Tatarczyk SSO Barbara Braziewicz

UZASADNIENIE

W dniu 30 września 2014r. do Sądu Okręgowego w Gliwicach wpłynęła skarga B. W. na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy sądowej bez nieuzasadnionej zwłoki. W skardze domagała się ona stwierdzenia przewlekłości postępowania toczącego się przed Sądem Rejonowym w Zabrzu pod sygnaturą akt VIII C 495/14, zasądzenia na jej rzecz kwoty 2.000 zł tytułem zadośćuczynienia oraz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Uzasadniając swoje żądania skarżąca wskazała, że w dniu 25 marca 2014r. do Sądu Rejonowego w Zabrzu wpłynął jej pozew przeciwko M. W. o nakazanie opuszczenia i opróżnienia lokalu mieszkalnego. Zarządzeniem doręczonym skarżącej 15 kwietnia 2014r. została ona zobowiązana do usunięcia braków formalnych pozwu, co uczyniła niezwłocznie po otrzymaniu wezwania – pismo usuwające braki wpłynęło do Sądu 17 kwietnia 2014r. Wobec trwającej bezczynności Sądu skarżąca pismem z dnia 26 czerwca 2014r. wniosła o przyspieszenie rozpoznania sprawy. Jednak dopiero po upływie kolejnych dwóch miesięcy Sąd wyznaczył termin rozprawy na 25 lutego 2015r. W ocenie skarżącej w przedstawionych okolicznościach doszło do naruszenia jej prawa do rozpoznania sprawy sądowej bez nieuzasadnionej zwłoki.

Przystępując do niniejszej sprawy, Prezes Sądu Rejonowego w Zabrzu wniósł o oddalenie skargi jako bezzasadnej, wskazując na poparcie swojego stanowiska tok podejmowanych przez Sąd czynności.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Skarga nie zasługuje na uwzględnienie.

Postępowanie w sprawie, której dotyczy skarga wszczęte zostało 24 marca 2014r. Tego dnia wpłynął do Sądu Rejonowego w Zabrzu pozew B. W. przeciwko M. W. o nakazanie pozwanemu, aby opuścił i opróżnił ze swoich rzeczy lokal mieszkalny położony w Z. przy ul. (...) i niezwłocznie wydał go powódce. Zarządzeniem z 25 marca 2014r. sprawa została zarejestrowana pod sygnaturą akt VIII C 495/14 i wpisana do referatu Sędziego. W związku z brakami formalnymi pozwu zarządzeniem z dnia 25 marca 2014r. wykonanym 9 kwietnia 2014r. powódka za pośrednictwem profesjonalnego pełnomocnika została wezwana do ich usunięcia poprzez złożenie odpisu pozwu oraz kompletu załączników do odpisu pozwu, w terminie tygodniowym od doręczenia wezwania pod rygorem zwrotu pozwu. Wezwanie do usunięcia braków zostało doręczone pełnomocnikowi powódki w dniu 15 kwietnia 2014r., a pismo usuwające te braki wpłynęło do Sądu Rejonowego w Zabrzu 17 kwietnia 2014r. W dniu 30 czerwca 2014r. wpłynął do tego Sądu wniosek strony powodowej o przyspieszenie rozpoznania sprawy. Zarządzeniem z 14 sierpnia 2014r. wyznaczono termin rozprawy na 25 lutego 2015r. wezwano na termin powódkę i pozwanego, doręczając mu odpis pozwu z załącznikami oraz pouczeniem o treści art. 206 § 2 k.p.c. oraz zobowiązano go do złożenia odpowiedzi na pozew (w 2 egzemplarzach) w terminie tygodniowym pod rygorem wydania wyroku zaocznego, zobowiązując do przedłożenia najpóźniej na termin rozprawy dokumentacji dotyczącej aktualnej sytuacji materialnej, stanu zdrowia lub faktu sprawowania opieki nad małoletnimi dziećmi wykazującej ewentualne istnienie po stronie pozwanego przesłanek do otrzymania lokalu socjalnego (np. orzeczenie lekarskie, zaświadczenie z Powiatowego Urzędu Pracy, MOPR, odpisu skróconego aktu urodzenia niepełnoletniego dziecka) pod rygorem pominięcia w tym zakresie postępowania. O terminie zawiadomiono pełnomocnika powódki oraz Gminę Miejską Z. celem umożliwienia wstąpienia do sprawy, doręczając jej odpis pozwu z załącznikami. Nadto wezwano świadków wskazanych w treści pozwu, co do których wezwanie to było możliwe oraz zwrócono się do Komisariatu Policji I w Z. o przesłanie notatki urzędowej z przyjęcia zgłoszenia i interwencji policji w lokalu mieszkalnym.

Przedstawiony przebieg dotychczasowego postępowania w sprawie objętej skargą uzasadnia stwierdzenie, że w sprawie tej nie doszło do przewlekłości postępowania w rozumieniu art. 2 ustawy z 17 czerwca 2004r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. nr 179, poz.1843).

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. z 2004 r. nr 179 poz. 1843 zw. dalej ustawą) strona może wnieść skargę o stwierdzenie, że w postępowaniu, którego skarga dotyczy, nastąpiło naruszenie jej prawa do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, jeżeli postępowanie w tej sprawie trwa dłużej, niż to konieczne dla wyjaśnienia tych okoliczności faktycznych i prawnych, które są istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, albo dłużej niż to konieczne do załatwienia sprawy egzekucyjnej lub innej dotyczącej wykonania orzeczenia sądowego. Zgodnie natomiast z ust. 2 dla stwierdzenia, czy w sprawie doszło do przewlekłości postępowania, należy w szczególności ocenić terminowość i prawidłowość czynności podjętych przez sąd w celu wydania w sprawie rozstrzygnięcia co do istoty lub czynności podjętych przez sąd lub komornika sądowego w celu przeprowadzenia i zakończenia sprawy egzekucyjnej albo innej sprawy dotyczącej wykonania orzeczenia sądowego, uwzględniając charakter sprawy, stopień faktycznej i prawnej jej zawiłości, znaczenie dla strony, która wniosła skargę, rozstrzygniętych w niej zagadnień oraz zachowanie się stron, a w szczególności strony, która zarzuciła przewlekłość postępowania.

W świetle treści art. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o przewlekłości postępowania w sprawie stanowiącej przedmiot żądania można mówić wtedy, gdy postępowanie w sprawie trwa dłużej aniżeli jest to konieczne dla wyjaśnienia okoliczności faktycznych i prawnych, które są istotne do rozstrzygnięcia sprawy. Ponieważ ustawa mówi o nieuzasadnionej zwłoce w rozpoznaniu sprawy, ta wymaga zawinionego i nieusprawiedliwionego obiektywnymi przesłankami opóźnienia w podejmowaniu czynności przez sąd (vide: postanowienie Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 10 marca 2005 r., sygn. akt I S 17/05).

Mając na uwadze charakter sprawy, jej tok i zakres podejmowanych w niej czynności przez Sąd nie można zgodzić się ze skarżącą, że doszło w jej toku do naruszenia prawa strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki.

Jak wynika z akt przedmiotowej sprawy skarżąca występująca w charakterze powódki jest żywo zainteresowana jak najszybszym zakończeniem przedmiotowego postępowania. Zgodzić należy się ze skarżącą, iż po wniesieniu pozwu Sąd nie wyznaczył niezwłocznie terminu rozprawy. Równocześnie jednak należy zauważyć, iż do tej sytuacji pośrednio doprowadziły działania strony powodowej, która złożyła pozew obarczony brakami formalnymi. Równocześnie Sąd Okręgowy nie dopatrzył się zawinionego i nieusprawiedliwionego obiektywnymi przesłankami szczególnego opóźnienia w podejmowaniu czynności przez Sąd Rejonowy Zabrzu w sprawie VIII C 495/14. Nadto z odpowiedzi na skargę wynika, że sędzia referent w dniach 9-11, 25 kwietnia 2014r., 7 lipca, 4 sierpnia, 1 września 2014r. przebywał na delegacji, w okresie od 19 maja do 18 czerwca 2014r. korzystał ze zwolnienia lekarskiego oraz od 8 lipca do 1 sierpnia 2014r. przebywał na urlopie wypoczynkowym.

W niniejszym postępowaniu Sąd Odwoławczy dokonał analizy przebiegu poszczególnych czynności procesowych podejmowanych zarówno przez powódkę jak i przez Sąd Rejonowy w tej sprawie. Analiza ta wykazała, iż w sprawie doszło do sytuacji w której Sąd Rejonowy z opóźnieniem podejmował w niej czynności. W sumie okres ten nie trwał jednak dłużej niż około trzy miesiące (od daty usunięcia braków formalnych pozwu do dnia wyznaczenia terminu rozprawy), przy przyjęciu, iż Sędzia referent nie jest w stanie podjąć natychmiast, w każdej ze spraw w jego referacie ( przekraczającym 900 spraw ) wymaganych czynności. W doktrynie jak i orzecznictwie Sądu Najwyższego dominuje powszechnie akceptowany pogląd, zgodnie z którym okoliczność wystąpienia w sprawie przewlekłości postępowania należy oceniać w każdej ze spraw z osobna. W świetle przepisów tej ustawy nie każde opóźnienie w podjęciu czynności mających na celu wydanie w sprawie rozstrzygnięcia co do istoty albo czynności podjętych celem załatwienia sprawy egzekucyjnej lub innej sprawy dotyczącej wykonania orzeczenia sądowego może być utożsamiane z przewlekłością postępowania, a jedynie nadmierne odstępstwa od czasu zwyczajnie koniecznego do wykonania określonych działań, rozwlekłe i ponad miarę rozciągnięte w czasie realizowanie określonych zadań.

Na gruncie niniejszego postępowania opóźnienie Sądu Rejonowego w rozpoznaniu sprawy wyniosło w sumie około trzech miesięcy. Bezsprzecznie do opóźnienia w rozpoznaniu niniejszej sprawy doszło, niemniej nie w rozumieniu powyżej cytowanej ustawy.

Konkludując, zaistniałe w niniejszej sprawie trzymiesięczne opóźnienie Sądu Rejonowego w jej rozpoznaniu nie może zostać uznane za przewlekłość postępowania na gruncie przepisów cytowanej ustawy. Tok podejmowanych czynności przez Sąd Rejonowy z uwagi na jej charakter i specyfikę jest prawidłowy i nie trwa dłużej, niż to jest konieczne dla wyjaśnienia tych okoliczności faktycznych i prawnych, które są istotne dla rozstrzygnięcia sprawy. W konsekwencji skarga powódki nie zasługiwała na uwzględnienie.

W przedstawionych powyżej okolicznościach sprawy nie ma podstaw by podzielić argumentację skarżącej, iż w postępowaniu prowadzonym przez Sąd Rejonowy w Zabrzu wystą piła przewlekłość postępowania, co z kolei skutkować musiało oddaleniem skargi na mocy art.12 ust.1 ustawy z dnia 17 czerwca 2004r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. nr179, poz.1843 z późn. zm.).

SSO Andrzej Dyrda SSO Tomasz Tatarczyk SSO Barbara Braziewicz