Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III S 21/15

POSTANOWIENIE

Dnia 24 lutego 2015 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w następującym składzie:

Przewodniczący – Sędzia SO Tomasz Tatarczyk

Sędziowie SO Krystyna Hadryś

SR (del.) Roman Troll (spr.)

po rozpoznaniu w dniu 24 lutego 2015 r. w Gliwicach na posiedzeniu niejawnym sprawy

ze skargi K. L. (L.)

przy udziale Skarbu Państwa – Prezesa Sądu Rejonowego w Rybniku

na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki w sprawie wszczętej z wniosku K. L. o nadanie klauzuli wykonalności prowadzonej przed Sądem Rejonowym w Rybniku pod sygn. akt II Co 452/13

postanawia:

1.  stwierdzić, że w sprawie prowadzonej przed Sądem Rejonowym w Rybniku pod

sygn. akt II Co 452/13 nastąpiła przewlekłość postępowania;

2.  przyznać od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Rybniku na rzecz skarżącego K. L. kwotę 3 000 zł (trzy tysiące złotych);

3.  oddalić skargę w pozostałym zakresie,

4.  zwrócić skarżącemu K. L. uiszczoną opłatę sądową od skargi w kwocie 100 zł (sto złotych).

SSR (del.) Roman Troll SSO Tomasz Tatarczyk SSO Krystyna Hadryś

Sygn. akt III S 21/15

UZASADNIENIE

Dnia 15 stycznia 2015 roku skarżący K. L. złożył skargę na naruszenie praw strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki wnosząc:

a.  o stwierdzenie, że w postępowaniu toczącym się przed Sądem Rejonowym w Rybniku w sprawie o sygn. akt II Co 452/13 nastąpiła przewlekłość,

b.  przyznanie na jego rzecz kwoty 10 000 zł,

c.  wydanie Sądowi Rejonowemu w Rybniku polecenia niezwłocznego rozpatrzenia sprawy.

W uzasadnieniu wskazał, że 18 lutego 2013 roku złożył wniosek o nadanie klauzuli wykonalności, a do dnia złożenia skargi nie podjęto żadnych czynności.

W odpowiedzi na skargę Prezes Sądu Rejonowego w Rybniku, zgłaszając swój udział w sprawie, wniósł o jej nieuwzględnienie.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Dnia 18 lutego 2013 roku skarżący złożył wniosek o nadanie klauzuli wykonalności przeciwko małżonce dłużnika, który zadekretowano 26 lutego 2013 roku. Dnia 18 marca 2013 roku skarżący odebrał wezwanie w zakresie braków fiskalnych, które uzupełnił w terminie dnia 21 marca 2013 roku – przesłane w tym zakresie pismo zostało doręczone sędziemu 26 marca 2013 roku z aktami.

Dnia 6 sierpnia 2013 roku skarżący wniósł o rozpoznanie jego wniosku złożonego 18 lutego 2013 roku. Dnia 8 sierpnia 2013 roku przedłużono ten wniosek sędziemu, który 3 stycznia 2014 roku w zwrócił się do Wydziału I Cywilnego Sądu Rejonowego w Rybniku o wypożyczenie akt o sygn. I C 245/02 oraz wezwał wierzyciela do złożenia odpisu skróconego aktu małżeństwa dłużnika w terminie miesiąca pod rygorem uznania, że wierzyciel nie wykazał tych okoliczności. Zarządzenie to wykonano 9 stycznia 2014 roku, a wierzyciel dnia 20 stycznia 2014 roku dołączył akt małżeństwa. Jednocześnie 30 stycznia 2014 roku dołączono akta z Wydziału I Cywilnego Sądu Rejonowego w Rybniku.

Dnia 5 listopada 2014 roku Sąd Rejonowy w Rybniku oddalił wniosek wierzyciela, zarządzenie odnośnie doręczenia z tego samego dnia wykonano 5 stycznia 2015 roku. Wierzyciel otrzymał odpis tego postanowienia 8 stycznia 2015 roku, a następnie złożył zażalenie na to postanowienie.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. Nr 179, poz. 1843 ze zm.) dla stwierdzenia, czy w sprawie doszło do przewlekłości postępowania, należy w szczególności ocenić terminowość i prawidłowość czynności podjętych przez sąd, w celu wydania w sprawie rozstrzygnięcia co do istoty (...), uwzględniając charakter sprawy, stopień faktycznej i prawnej jej zawiłości, znaczenie dla strony, która wniosła skargę rozstrzygniętych w niej zagadnień oraz zachowanie się stron, a w szczególności strony, która zarzuciła przewlekłość postępowania. Przewlekłość postępowania to brak czynności zmierzających do rozstrzygnięcia, zachodzący dłużej niż jest to konieczne do rozważenia sprawy bądź zgromadzenia dowodów, chodzi zatem o to, by czynności zmierzające do wydania orzeczenia kończącego zabierały odpowiednią ilość czasu, czyli odbywały się bez zbędnej zwłoki (por. art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki). Zbędną zwłoką nie jest przy tym każdy upływ czasu, ale dopiero nadmierne odstępstwo od czasu zwykle koniecznego dla wykonania określonych czynności, dlatego przewlekłość postępowania zachodzi wówczas, gdy zwłoka w czynnościach jest nadmierna (rażąca) i nie znajduje uzasadnienia w obiektywnych okolicznościach sprawy. [Por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 29 maja 2013 r. KSP 3/13, LEX nr 1318217, postanowienie Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 10 stycznia 2013 r. sygn. akt II S 33/12, Lex 1246709; por. postanowienie Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 23 listopada 2010 r. sygn. akt II S 28/10 - KZS 2010/11/50, LEX nr 783363].

W rozpoznawanej sprawie wniosek dłużnika nie został jeszcze rozpoznany w sposób prawomocny, a co za tym idzie skarga jest dopuszczalna. Należy także zauważyć, że wniosek został złożony 18 lutego 2013 roku i był obarczony brakami fiskalnymi, które zostały uzupełnione 21 marca 2013 roku, a od końca marca 2013 roku do stycznia 2014 roku w sprawie nie wykonywano żadnych czynności, dopiero 3 stycznia 2014 roku zwrócono się o akta do innego wydziału tego samego sądu oraz wezwano wierzyciela do dołączenia aktu małżeństwa małżonki dłużnika. Zarówno akta, których zażądano, jak i akt małżeństwa zostały dołączone do końca stycznia 2014 roku. Nie spowodowało to jednak w żaden sposób rozpoznania wniosku, albowiem dopiero 5 listopada 2014 roku Sąd Rejonowy wydał w sprawie postanowienie, czyli od daty otrzymania wszystkich niezbędnych dokumentów do chwili wydania postanowienia upłynęło 9 miesięcy w sprawie o wydanie klauzuli wykonalności przeciwko małżonkowi dłużnika, a w tym okresie czasu nie wykonywano żadnych czynności, nie tylko merytorycznych. Jednocześnie akta przedstawione sędziemu w końcu marca 2013 roku oczekiwały na dokonanie pierwszej czynności aż do początku stycznia 2014 roku, przewlekłość w tym zakresie trwała więc przez dodatkowe 9 miesięcy i również w tym czasie nie wykonywano żadnych czynności, nie tylko merytorycznych. Przewlekłość postępowania w sprawie trwającej już 2 lata o nadanie klauzuli wykonalności wynosi więc 18 miesięcy, dlatego powyższe ustalenia musiały spowodować rozstrzygnięcia uwzględniające skargę wierzyciela na przewlekłość postępowania.

Biorąc pod uwagę czas trwania tego postępowania rodzaj sprawy i zakres złożonego żądania Sąd Okręgowy uznał, że właściwą kwotą, którą należy przyznać skarżącemu jest kwota 3 000 zł, albowiem żądana przez niego kwota dwukrotnie wyższa jest zawyżona.

Mając powyższe na uwadze w oparciu:

a.  o art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki należało orzec jak w pkt. 1 sentencji, gdyż w sprawie doszło do przewlekłości postępowania, której łączny okres wynosi 18 miesięcy, a sprawa trwa 2 lata,

b.  o art. 12 ust. 4 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki należało orzec jak w pkt. 2 i 3 sentencji zasądzając na rzecz skarżącego kwotę 3 000 zł jako odpowiednią z uwagi na stan jego niepewności co do wyniku postępowania i okres oczekiwania na rozstrzygnięcie, a jednocześnie na podstawie art. 12 ust. 3 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki nie było podstaw do wskazania czynności, które obecnie mają być dokonane przez Sąd Rejonowy, albowiem wierzyciel składając skargę otrzymał już odpis postanowienia z dnia 5 listopada 2015 r. oddalający jego wniosek, a co za tym idzie sprawie nadano bieg,

c.  o art. 17 ust. 3 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki należało orzec jak w pkt. 4 sentencji, albowiem skargę w części uwzględniono.

SSR (del.) Roman Troll SSO Tomasz Tatarczyk SSO Krystyna Hadryś