Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 3 lutego 2015 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy
w następującym składzie :

Przewodniczący - Sędzia SO Krystyna Hadryś

Sędziowie SO Andrzej Dyrda (spr.)

SR (del.) Marcin Rak

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 3 lutego 2015 r.

sprawy ze skargi B. C.

na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki w sprawie prowadzonej przed Sądem Rejonowym
w R. pod sygn. akt I C 756/13

przy udziale Skarbu Państwa – Prezesa Sądu Rejonowego w Rybniku

postanawia :

1.  stwierdzić, że w sprawie o sygn. akt I C 756/13 Sądu Rejonowego
w R., nastąpiła przewlekłość postępowania;

2.  przyznać skarżącemu B. C. od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Rybniku kwotę 3 000 (trzy tysiące) złotych;

3.  oddalić skargę w pozostałym zakresie;

4.  zwrócić skarżącemu kwotę 100 (sto) złotych z tytułu opłaty od skargi.

SR(del.) Marcin Rak SSO Krystyna Hadryś SSO Andrzej Dyrda

Sygn. akt III S 233/14

UZASADNIENIE

Powód B. C. wystąpił ze skargą datowaną na dzień 6 listopada 2014 r. na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy sądowej bez nieuzasadnionej zwłoki. W skardze domagał się stwierdzenia przewlekłości postępowania toczącego się przed Sądem Rejonowym w Rybniku pod sygnaturą akt I C 756/13, przyznania od Skarbu Państwa na jego rzecz kwoty 10.000 zł oraz zasądzenia kosztów postępowania.

Uzasadniając swoje żądanie skarżący podał, że przed Sądem Rejonowym w Rybniku toczy się sprawa z jego powództwa przeciwko P. L. o zapłatę. Pozew został złożony w dniu 5 lipca 2013 r. wraz z wnioskiem o zwolnienie od kosztów sądowych. Zarządzeniem z dnia 5 września 2013 r. Sąd wezwał powoda do uzupełnienia wniosku, co powód uczynił w zakreślonym terminie. Następnie zarządzeniem z dnia 26 maja 2014 roku ponownie wezwano powoda do uzupełnienia wniosku, zaś pomimo wykonania zarządzenia, w dniu 29 lipca 2014 r. wydano postanowienie o zwrocie wniosku, uznając, że powód w odpowiedzi na wezwanie przedłożył kopie dokumentów niepotwierdzone za zgodność z oryginałem przez profesjonalnego pełnomocnika. Skarżący podniósł, że postępowanie trwało zdecydowanie dłużej niż to konieczne w okolicznościach przedmiotowej sprawy, o czym świadczą terminy wezwań, nadanych do pełnomocnika nawet po 9 miesiącach od uzupełnienia braku, a także dwumiesięczny termin doręczenia wydanego zarządzenia.

Prezes Sądu Rejonowego w Rybniku wniósł o nieuwzględnienie skargi.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Skarga zasługuje na częściowe uwzględnienie.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz.U. Nr 179, poz. 1843 ze zm.), strona może wnieść skargę o stwierdzenie, że w postępowaniu, którego skarga dotyczy, nastąpiło naruszenie jej prawa do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, jeżeli postępowanie w jej sprawie trwa dłużej, niż to konieczne dla wyjaśnienia tych okoliczności faktycznych i prawnych, które są istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, albo dłużej niż to konieczne dla załatwienia sprawy egzekucyjnej lub innej dotyczącej wykonania orzeczenia sądowego.

W dniu 5 lipca 2013 r. do Sądu Rejonowego w Rybniku wpłynął pozew B. C. przeciwko P. L. o zapłatę kwoty 12.750 zł z ustawowymi odsetkami. Jednocześnie powód wniósł o zwolnienie go od kosztów sądowych w całości. Zarządzeniem z dnia 19 sierpnia 2013 r., wykonanym w dniu 5 września 2013 r., Przewodniczący wezwał pełnomocnika powoda do uzupełnienia wniosku poprzez podanie jakie powód ponosi koszty utrzymania oraz z czego koszty te pokrywa, a także czy składał w Urzędzie Skarbowym zeznanie podatkowe za poprzedni rok, w terminie 7 dni pod rygorem zwrotu wniosku. Powód z zachowaniem terminu, w dniu 13 września 2013 r. udzielił odpowiedzi na pytania wskazane w wezwaniu. Zarządzeniem z dnia 24 lutego 2014 r. z uwagi na przedłużającą się nieobecność związaną z chorobą dotychczasowego referenta, sprawę przekazano do referatu innego sędziego. Następnie zarządzeniem z dnia 7 kwietnia 2014 r.

Sygn. akt III S 233/14

- 2 -

sprawę ponownie przekazano do rozpoznania pierwotnemu referentowi. Zarządzeniem z dnia 22 maja 2014 r., wykonanym w tym samym dniu, wezwano pełnomocnika powoda do dalszego usunięcia braków formalnych wniosku poprzez przedłożenie odpisu zeznania podatkowego za rok 2013, w terminie 7 dni pod rygorem zwrotu wniosku. Pismem z dnia 2 czerwca 2014 r. pełnomocnik powoda wykonał zarządzenie Zarządzeniem z dnia 29 lipca 2014 r. Przewodniczący zarządził zwrot wniosku o zwolnienie od opłaty sądowej, wskazując, że pełnomocnik powoda przedłożył kserokopię zeznania podatkowego powoda niepotwierdzoną za zgodność z oryginałem, a tym samym nie wykonał prawidłowo wezwania z dnia 22 maja 2014 r.

Mając na uwadze powyższy tok czynności i okresy bezczynności w sprawie, skardze B. C. nie sposób odmówić zasadności, bowiem w sprawie niewątpliwie doszło do przewlekłości postępowania. Od wykonania przez pełnomocnika powoda pierwotnego wezwania do uzupełnienia braków formalnych wniosku do ponownego wezwania o uzupełnienie dalszych braków minął okres ponad 8 miesięcy, zupełnie nieuzasadniony w sytuacji, gdy jedyną czynnością do której zobowiązano pełnomocnika powoda w ponownym wezwaniu było przedłożenie zeznania podatkowego. Podkreślenia zresztą wymaga, że nic nie stało na przeszkodzie, aby Sąd już w pierwotnym wezwaniu zobowiązał pełnomocnika do przedłożenia tego zeznania (jeśli zostało złożone przez powoda w Urzędzie Skarbowym), co pozwoliłoby uniknąć niecelowego mnożenia wydawanych zarządzeń, wpływających na znaczące przedłużenie toczącego się postępowania. Również po uzupełnieniu kolejnego braku, mimo iż ocena, czy żądane dokumenty przedłożone zostały w kserokopii poświadczonej za zgodność z oryginałem nie wymagała pogłębionej analizy i mogła zostać dokonana niezwłocznie, zarządzenie o zwrocie wniosku na tej podstawie wydane zostało dopiero po dwóch miesiącach (abstrahując od odniesienia się do kwestii merytorycznej słuszności zarządzenia o zwrocie, albowiem nie jest to przedmiotem niniejszego postępowania). Ostatecznie zatem od wniesienia pozwu do wydania zarządzenia o zwrocie wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych upłynął okres ponad 12 miesięcy, mimo że powód ze swojej strony nie dopuścił się żadnej opieszałości, czy nierzetelności w stosowaniu się do wezwań Sądu. Przy tym znaczna ilość spraw w referatach sędziów, bądź niedobory kadrowe (tak jak w niniejszym postępowaniu przedłużająca się nieobecność sędziego referenta) nie mogą mieć wpływu na rozstrzygnięcie zapadłe w postępowaniu skargowym, gdyż strona nie może ponosić konsekwencji braku należytej organizacji w jednostkach wymiaru sprawiedliwości.

Z powyższych względów, na podstawie art. 12 ust. 2 w zw. z art. 2 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki, skargę powoda uwzględniono, stwierdzając przewlekłość postępowania w sprawie I C 756/13. Sąd Okręgowy uznał jednak, że żądana przez wnioskodawcę kwota 10.000 zł jest nadmierna, bowiem nie odpowiada okresowi trwania przewlekłości oraz stopniu dolegliwości, jakich doznał powód w wyniku opieszałości Sądu Rejonowego. Zdaniem Sądu Okręgowego wystarczającą rekompensatę finansową na rzecz skarżącego będzie stanowić kwota 3.000 zł.

O zwrocie opłaty orzeczono na mocy art. 17 ust. 3 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki.

SR(del.) Marcin Rak SSO Krystyna Hadryś SSO Andrzej Dyrda