Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III S 86/15

POSTANOWIENIE

Dnia 25 czerwca 2015 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy
w następującym składzie :

Przewodniczący - Sędzia SO Andrzej Dyrda (spr.)

Sędziowie SO Anna Hajda

SR (del.) Miłosz Dubiel

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 25 czerwca 2015 r.

sprawy ze skargi G. H., J. H. i A. H.

na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki w sprawie prowadzonej przed Sądem Rejonowym
w Tarnowskich Górach pod sygn. akt I C 764/10

z udziałem Skarbu Państwa – Prezesa Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach

postanawia :

oddalić skargę.

SR(del.) Miłosz Dubiel SSO Andrzej Dyrda SSO Anna Hajda

UZASADNIENIE

Skarżący G. H., J. H. oraz A. H. 29 kwietnia 2015r. wnieśli skargę na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w rozsądnym terminie, w której żądali: stwierdzenia przewlekłości postępowania w sprawie o sygn. akt I C 764/10 prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Tarnowskich Górach oraz przyznania od Skarbu Państwa solidarnie na rzecz skarżących kwoty 6.000 zł.

Uzasadniając skargę podniósł, iż pomimo upływu 4 lat od złożenia pozwu, Sąd Rejonowy ustalił jedynie wartość przedmiotu sporu, której to wysokość skarżący kwestionowali.

Prezes Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach zgłaszając swój udział w sprawie wniósł o jej oddalenie.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

Sąd Okręgowy na podstawie akt o sygn. I C 764/10 ustalił następujący przebieg postępowania.

Powództwo o naruszenie posiadania wpłynęło do Sądu Rejonowego 28 grudnia 2010 roku.

12 stycznia 2011 roku wezwano pełnomocnika powodów do usunięcia braków formalnych pozwu poprzez złożenie odpisu pełnomocnictwa. Brak został usunięty 26 stycznia 2011 roku.

Zarządzeniem z dnia 28 stycznia roku zarządzono doręczenie odpisu pozwu pozwanemu.

Wobec omyłkowego skierowania odpisu pozwu na adres pełnomocnika powodów, co wykonano dnia 12 kwietnia 2011 roku, zarządzeniem z dnia 26 kwietnia 2011 roku zarządzono ponowne prawidłowe wykonanie zarządzenia z dnia 28 stycznia 2011 roku. Wykonano je 25 maja 2011 roku.

9 czerwca 2011 roku wpłynęła odpowiedź na pozew, w której pozwany zarzucił brak legitymacji procesowej biernej i jako właściwą stronę pozwaną wskazał (...) Spółkę Akcyjną w G..

10 czerwca 2011 roku zarządzono doręczenie odpisu odpowiedzi. Zarządzenie wykonano 1 lipca 2011 roku.

Pismem datowanym na 26 czerwca 2011 roku, które do Sądu Rejonowego wpłynęło 28 lipca 2011 roku, pełnomocnik powodów wniósł o wezwanie do udziału w sprawie w trybie art. 194 k.p.c. (...) Spółki Akcyjnej w G. jako pozwanego.

3 sierpnia 2011 roku wyznaczono termin rozprawy na dzień 9 listopada 2011 roku oraz zobowiązano pełnomocnika powodów do złożenia w terminie 7 dni odpisów wszystkich pism procesowych, celem doręczenia ich (...) Spółce Akcyjnej w G. wraz z wezwaniem na termin.

Na terminie rozprawy w dniu 9 listopada 2011 roku zobowiązano pełnomocnika powodów do złożenia pisma przewodniego, zawierającego podstawę prawną wezwania do udziału w sprawie. Zobowiązanie nie zostało wykonane przez pełnomocnika w terminie.

Terminy rozpraw dniach 20 lutego 2012 roku i 2 kwietnia 2012 roku odraczano na kolejne terminy.

10 kwietnia 2012 roku zarządzono doręczenie odpisu pozwu pozwanemu (...) Spółce Akcyjnej w G.. Zarządzenie wykonano tego samego dnia. Odpowiedź na pozew wpłynęła dnia 30 maja 2012 roku.

Postanowieniem z dnia 6 czerwca 2012 roku Sąd zwolnił (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w G. od udziału w sprawie.

Postanowieniem wydanym na rozprawie w dniu 28 września 2012 roku Sąd zobowiązał powoda do wskazania wartości przedmiotu w terminie 14 dni. Zobowiązanie to zostało wykonane pismem datowanym na 12 października 2012 roku.

Postanowieniem z dnia 22 stycznia 2013 Sąd postanowił sprawdzić wartość przedmiotu sporu przez dopuszczenie dowodu z opinii biegłego na okoliczność dokonania wyceny przeniesienia linii energetycznej z posesji powodów.

Opinia została sporządzona dnia 25 listopada i wpłynęła do Sądu dnia 28 listopada 2013 roku. Dnia 2 stycznia 2014 roku zarządzono doręczenie jej odpisów pełnomocnikom stron, co wykonano dnia 10 stycznia 2014 roku.

Zarządzeniem z 25 kwietnia 2014 roku wyznaczono termin rozprawy na 26 maja 2014 roku.

Postanowieniem z dnia 18 lutego 2014 roku przyznano biegłej wynagrodzenie.

Rozprawę z dnia 26 maja 2014 roku odroczono na dzień 14 lipca 2014 roku, ze względu na konieczność wyjaśnienia czy dotychczasowy pełnomocnik nadal reprezentuje powodów.

Na rozprawie dnia 14 lipca 2014 roku odczytano opinię pisemną i biegła złożyła opinię ustną.

Postanowieniem z dnia 4 września 2014 roku przyznano biegłej wynagrodzenie. Po jego uprawomocnieniu w dniu 13 listopada 2014 roku, zarządzono w dniu 27 listopada 2014 roku dokonanie wypłaty.

Postanowieniem z dnia 22 stycznia 2015 roku Sąd ustalił wartość przedmiotu sporu na kwotę 15.000 złotych. Tego samego postanowieniem, przyznano wynagrodzenie pełnomocnikowi (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. od powodów oraz wyznaczono termin rozprawy na dzień 29 kwietnia 2015 roku celem przeprowadzenia dowodu z przesłuchania świadka.

Na termin w dniu 29 kwietnia 2015 roku świadek nie stawił się i wyznaczono termin rozprawy na dzień 19 czerwca 2015 roku.

Zgodnie z art. 2 ust.1 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz.U. z 2004r., Nr 179, poz.1843 z późniejszymi zmianami) przewlekłość postępowania zachodzi wtedy, jeżeli postępowanie w tej sprawie trwa dłużej, niż to konieczne dla wyjaśnienia tych okoliczności faktycznych i prawnych, które są istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, albo dłużej niż to konieczne do załatwienia sprawy egzekucyjnej lub innej dotyczącej wykonania orzeczenia sądowego.

Badanie, czy w konkretnej sprawie nastąpiła zwłoka w jej rozpoznaniu, nie może pomijać, że rozsądny termin postępowania musi zostać określony w świetle wszystkich okoliczności danej sprawy oraz w oparciu o następujące kryteria: złożoność sprawy, postępowanie samego skarżącego i właściwych organów, znaczenie przedmiotu postępowania dla skarżącego.(wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 22 stycznia 2013r., 51219/09; wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 25 września 2012r., 1415/11; decyzja Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 29 maja 2012r., 9848/10 Wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 22 stycznia 2013r., 28940/08)

O przewlekłości postępowania nie decyduje także ogólny czas trwania postępowania jak również subiektywne odczucia skarżącego, a jedynie taki przypadek, gdy postępowanie w sprawie trwa dłużej niż to konieczne do jej wyjaśnienia, uwzględniając ocenę terminowości i prawidłowości czynności sądowych, ale także charakter sprawy, zachowanie strony, a w szczególności strony, która zarzuca przewlekłość postępowania. (postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 30 lipca 2013r., II FPP 9/13; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 12 marca 2013 r. KSP 1/13; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 27 marca 2012r., III SPP 8/12).

Nadto, ocena ta nie może być oderwana od obowiązku Sądu rozpoznawania wszystkich spraw wniesionych do Sądu bez nieuzasadnionej zwłoki, przy zachowaniu zasady rozpoznawania spraw według kolejności ich wpływu oraz uwzględnieniu przepisów nakazujących rozpoznawanie niektórych rodzajów spraw w ustawowo określonych terminach (postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 30 lipca 2013r., II FPP 9/13).

Zaznaczyć także należy, że przewlekłość postępowania musi być następstwem okoliczności, które pozostają w związku przyczynowym z działaniem lub bezczynnością sądu. Tym samym, jeżeli zwłoka wynika z zachowania strony, uczestników postępowania lub innych organów, na które sąd nie ma wpływu, a podejmuje skutecznie działania dyscyplinujące i naprawcze, zmierzające do jak najszybszego zakończenia sprawy, to nie sposób mówić o naruszeniu prawa strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki (wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 27 maja 2013r., I ACa 36/13).

Nie można również pominąć tzw. czynnika ludzkiego. Pomimo, iż sąd ma obowiązek rozpoznania bez nieuzasadnionej zwłoki wszystkich wniesionych spraw, nie można całkowicie abstrahować od obciążenia sędziego pracą, jak również pomijać realia funkcjonowania sądów, na które to realia składa się przede wszystkim ilość i rodzajowość rozpoznawanych spraw, ale też charakter podejmowanych przez sądy czynności, za którymi stoją interesy konkretnych podmiotów i które tym samym wymagają analizy, namysłu i rozwagi. (postanowienie Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 10 stycznia 2013r. II S 33/12; postanowienie Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 22 maja 2013r., III S 5/13).

Określając termin do długości określonych czynności, o ile ustawa nie zawiera wskazówek, należy się odwołać do wiedzy wynikającej z praktyki, orzecznictwa sądów lub przeciętnej długości postępowania w podobnych sprawach. (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 29 maja 2013r., KSP 3/13).

Dla stwierdzenia zasadności skargi wystarczająca może być nieterminowość lub niecelowość podjęcia przez sąd choćby jednej czynności, gdy opóźnienie z tego tytułu było tak znaczne, że powoduje przewlekłość całego postępowania (wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 26 lutego 2013r., I ACa 811/12).

Mając na względzie wskazane powyżej kryteria, Sąd Okręgowy uznał, iż nie sposób zgodzić się z zarzutem skarżących, iż postępowanie w niniejszej sprawie jest długotrwałe z przyczyn zawinionych przez Sąd. Czynności wykonywane przez Sąd były wykonywane we właściwych. Nagromadzenie tzw. czynności wstępnych wynikało natomiast ze stanowisk procesowych stron, w tym skarżących, który poprzez nieprawidłowe wskazanie pozwanego, a następnie, wobec niewykonania zobowiązania Sądu, tj. wskazania wartości przedmiotu, zobligował sąd rozpoznający sprawę do zarządzenia w tym zakresie stosownego dochodzenia normowanego przepisami kodeksu postępowania cywilnego, co uniemożliwiło sprawie nadanie dalszego biegu w sprawie.

Powyższe okoliczności prowadzą do wniosku, iż czynności Sądu Rejonowego w sprawie I C 764/10 podejmowane były bez zbędnej zwłoki.

Z przytoczonych wyżej względów na mocy art. 12 ust. 1 powołanej ustawy Sąd Okręgowy oddalił skargę jako nie znajdującą usprawiedliwionych podstaw prawnych.

SSR (del.) Miłosz Dubiel SSO Andrzej Dyrda SSO Anna Hajda