Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 12 listopada 2015 r.

Sąd Okręgowy w Płocku IV Wydział Cywilny – Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodnicząca – SSO Renata Wanecka (spr.)

Sędziowie SSO Joanna Świerczakowska

SSO Katarzyna Mirek - Kwaśnicka

Protokolant sekr. sądowy Anna Bałdyga

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 listopada 2015 r. w P.

sprawy z wniosku (...) spółki z o.o. w G.

z udziałem (...) spółki z o.o. w G., (...) spółki z o.o. w G.

o zwrot świadczenia z depozytu sądowego

na skutek apelacji wnioskodawcy

od postanowienia Sądu Rejonowego w Żyrardowie z dnia 11 czerwca 2015 r.

sygn. akt I Ns 211/15

postanawia:

1.  oddalić apelację;

2.  oddalić wniosek uczestników (...) spółki z o.o. w (...) spółki z o.o. w G. o zasądzenie od wnioskodawcy (...) spółki z o.o. w G. kosztów postępowania za II instancję.

Sygn. akt IV Ca 649/15

UZASADNIENIE

We wniosku złożonym 6 marca 2015r. (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w G. domagała się wydania jej depozytu sądowego w postaci gotówki w kwocie 19.797,02 zł, złożonej przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Żyrardowie M. B. w imieniu (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. oraz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. do depozytu sądowego w Sądzie Rejonowym w Żyrardowie.

Postanowieniem z 11 czerwca 2015r., wydanym w sprawie I Ns 211/15, Sąd Rejonowy w Żyrardowie oddalił wniosek o zwrot depozytu.

W uzasadnieniu Sąd I instancji podniósł, że Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Żyrardowie M. B. prowadził postępowanie w przedmiocie wykonania zabezpieczenia w sprawie Km 4801/13, dokonując wpłaty na rachunek depozytowy Ministra Finansów łącznie kwoty 19.797,02 zł. Zabezpieczenie upadło na skutek uchylenia przez Sąd Okręgowy w Toruniu zabezpieczenia wynikającego z nakazu zapłaty z 29 października 2013r.

Oddalając wniosek, Sąd Rejonowy wskazał, że zgodnie z treścią art. 693 ¹¹ § 1 kpc na żądanie dłużnika sąd zwróci mu depozyt, jeżeli wierzyciel nie zażądał wydania depozytu. Przepis ten stanowi konsekwencję złożenia przedmiotu do depozytu sądowego na podstawie zezwolenia sądu udzielonego na podstawie art. 693 ² kpc. Oznacza to, że zwrot depozytu sądowego w oparciu o przepis art. 693 ¹¹ § 1 kpc może nastąpić w sytuacji, gdy zostało wydane postanowienie zezwalające na złożenie przedmiotu świadczenia do depozytu.

W niniejszej sprawie obowiązany zwrócił się o zwrot zdeponowanej kwoty 19.797,02 zł, która stanowi sumę środków zabezpieczonych przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Żyrardowie M. B. w ramach postępowania zabezpieczającego toczącego się pod sygn. akt Km 4801/13 - na podstawie nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu nakazowym w dniu 29 października 2013r. sygn. akt VI GNc 437/13. Zdaniem Sądu Rejonowego oznacza to, że dysponentem zdeponowanych środków nie jest Sąd, a komornik sądowy. To organ prowadzący postępowanie zabezpieczające władny jest ocenić, czy istnieje podstawa do zwrotu na rzecz obowiązanego zdeponowanych sum pieniężnych.

Na marginesie Sąd podkreślił, że w ramach postępowania zabezpieczającego Komornik w dniu 30 grudnia 2013r. zwrócił się do tut. Sądu o zwrot z sumy zdeponowanej w dniu 14 listopada 2013r. kwoty 1.722,19 zł. Ta okoliczność zdaniem Sądu przesądza o tym, że to Komornik jest władny dysponować kwotą znajdującą się aktualnie w depozycie, mając zaś wiedzę o upadku zabezpieczenia, zwróci się do Sądu o zwrot środków pozostających w depozycie celem przekazania ich obowiązanemu.

Apelację na postanowienie złożył wnioskodawca, zaskarżając je w całości i zarzucił obrazę art. 963 ¹¹ § 1 kpc poprzez jego niezastosowanie, a w konsekwencji niewydanie dłużnikowi depozytu sądowego na jego żądanie, w sytuacji gdy Sąd Rejonowy w Żyrardowie, jako faktyczny dysponent zdeponowanych środków, ma obowiązek wydania tychże środków na żądanie złożone przez dłużnika.

Mając powyższe na uwadze, wnioskodawca wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez zezwolenie na wydanie (...) spółce z o.o. w G. środków zdeponowanych przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Żyrardowie na rachunku depozytowym Ministra Finansów oraz o zasadzenie od uczestników na rzecz wnioskodawcy zwrotu kosztów postępowania za obie instancje, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest niezasadna.

Sąd Rejonowy prawidłowo uznał, że art. 693 ¹¹ kpc nie znajduje w niniejszej sprawie zastosowania. Zgodnie z treścią § 1 tegoż artykułu, na żądanie dłużnika sąd zwróci mu depozyt, jeżeli wierzyciel nie zażądał wydania depozytu. Przepis ten odnosi się do sytuacji, gdy wierzyciel nie zażądał zwrotu świadczenia złożonego do depozytu sądowego, pomimo ziszczenia się warunków uprawniających go do złożenia takiego wniosku. Słusznie Sąd I instancji stwierdził, że wnioskodawca mógłby domagać się zwrotu depozytu w tym trybie tylko wówczas, gdyby wcześniej w postepowaniu o złożenie do depozytu sądowego uzyskał zezwolenie Sądu na podstawie art. 692 – 693 ² kpc.

W postępowaniu zabezpieczającym lub egzekucyjnym również mówi się o złożeniu do depozytu sądowego pieniędzy (kwoty, sumy, należności, dochodu), dokumentów, rzeczy. Regulacja zawarta w Kodeksie postępowania cywilnego w dziale V Sprawy depozytowe, odnosi się do instytucji prawa materialnego, rodzącej skutki materialnoprawne, podczas gdy oparte na art. 752 kpc złożenie pieniędzy i papierów wartościowych do depozytu, zajętych wskutek zabezpieczenia roszczenia pieniężnego, jest instytucją procesową mającą na celu tylko zabezpieczenie tego roszczenia. Zgodnie z art. 492 § 1 kpc nakaz zapłaty z chwilą wydania stanowi tytuł zabezpieczenia, wykonalny bez nadawania mu klauzuli wykonalności. Na tej podstawie spółki (...) złożyły wniosek o wszczęcie postępowania zabezpieczającego i w toku tego postępowania nastąpiło złożenie gotówki do depozytu sądowego.

Zatem w depozycie sądowym mogą znajdować się dwie grupy depozytów: składanych, jako przedmiot świadczenia w celu zwolnienia się z wykonania zobowiązania oraz składanych i pozostawianych wskutek potrzeb i dla celów postępowania zabezpieczającego lub egzekucyjnego. Artykuły 692-693 ¹⁰ kpc normują postępowanie w pierwszej fazie realizacji wspomnianej instytucji prawa materialnego, a przepisy z zakresu postępowania zabezpieczającego lub egzekucyjnego, w wyniku którego następuje zaspokojenie wierzyciela zgodnie z tytułem wykonawczym.

Wbrew przekonaniu wnioskodawcy, fakt że kwota 19.797,02 zł znajduje się w depozycie Sądu Rejonowego w Żyrardowie nie oznacza, że obowiązany w postepowaniu zabezpieczającym może skutecznie domagać się jego wydania w oparciu o art. 693 ¹¹ kpc.

Jeśli wnioskodawca stoi na stanowisku, że wskutek upadku zabezpieczenia, Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Żyrardowie M. B. powinien zwrócić obowiązanemu zabezpieczoną w postepowaniu Km 4801/13 gotówkę, to należy wystąpić z wnioskiem do Komornika. Jeśli organ egzekucyjny nie podejmie w tej sprawie czynności, obowiązanemu służy prawo do złożenia skargi na czynność (zaniechanie) komornika na podstawie art. 767 § 1 kpc. Jedynie w postepowaniu wywołanym skargą możliwe jest dokonanie oceny postępowania komornika i ewentualne nakazanie mu podjęcia określonych czynności w sprawie.

Z tych wszystkich względów, Sąd Okręgowy oddalił apelację na podstawie art. 385 kpc.

O kosztach postępowania w II instancji Sąd orzekł w myśl art. 520 § 1 kpc i dlatego oddalił wniosek uczestników o zasądzenie na ich rzecz zwrotu kosztów zastępstwa prawnego w postępowaniu odwoławczym.