Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 20 października 2015r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach- Ośrodek Zamiejscowy w Rybniku IX Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

Przewodniczący SSO Mariola Łącka /spr/

Sędziowie: SSO Iwona Nowak

SSO Janina Kościelniak

Protokolant: Dagmara Mazurkiewicz

po rozpoznaniu w dniu 20.10.2015r. na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa S. B., B. C., B. F., M. J., P. K., H. K., G. M., U. P., F. P., E. W.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w K.

o prawo do bezpłatnego węgla za rok 2014

na skutek zażalenia pozwanej na postanowienie zawarte w pkt.1 lit. b ,c ; 2 lit. b,c ; 3 lit. b,c ; pkt. 4,5,6, 7 lit. b,c ; 8 lit.b,c ; 9 i 10 wyroku Sądu Rejonowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Wydziału V z dnia 08 maja 2015 r. sygn. akt. V P 4244/14

postanawia:

1.  zmienić zaskarżone postanowienie zawarte w wyroku z dnia 08.05.2015r. sygn. akt V P 4244/14 zawarte w pkt 1 lit. b,c ; w pkt.2 lit. b,c ; w pkt. 3 lit. b,c ; w pkt 7 lit. b,c ; w pkt.8 lit.b,c w ten sposób, że oddalić wniosek powodów S. B., B. C., B. F., G. M., U. P. o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego i zasądzić od każdego z nich na rzecz pozwanej po 135,00 zł ( sto trzydzieści pięć złotych) tytułem kosztów postępowania,

2.  uchylić zaskarżone postanowienie zawarte w pkt.4,5,6,9,10 wyroku z dnia 08.05.2015r. sygn. akt V P 4244/14 i sprawy M. J., P. K., H. K., F. P. i E. W. przekazać do rozpoznania Sądowi Rejonowemu Sądowi Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Rybniku pozostawiając mu rozstrzygnięcie o kosztach postępowania,

3.  zasądzić od powodów S. B., B. C., B. F., G. M., U. P. na rzecz pozwanej po 90,00 zł ( dziewięćdziesiąt złotych) tytułem kosztów postępowania zażaleniowego.

Sędzia Przewodniczący Sędzia

SSO Iwona Nowak SSO Mariola Łącka SSO Janina Kościelniak

UZASADNIENIE

W pozwach wniesionych w dniu 17.11.2014r. powodowie reprezentowani przez zawodowego pełnomocnika domagali się zasądzenia od pozwanej (...) SA w K. na ich rzecz po 597,54 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu tytułem niezrealizowanego deputatu węglowego w ilości 1 tony węgla kamiennego za rok 2014, zasądzenia kosztów zastępstwa procesowego wg. norm przepisanych.

W uzasadnieniu podniesiono, że pozwana nie wywiązała się w stosunku do powodów z realizacji prawa do bezpłatnego węgla dla emerytów i rencistów wynikającego z Porozumienia z dnia 20.12.2004r. stąd domagają się oni żądanych kwot tytułem odszkodowania jego równowartości

W piśmie procesowym z dnia 23.04.2015r. pełnomocnik powodów z ostrożności procesowej podnosząc zarzut niedopuszczalności drogi sądowej wniosła o przekazanie spraw F. P., H. K. ,P. K., M. J., E. W. do rozpoznania Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych

W odniesieniu do powodów S. B., B. C., G. M. podtrzymując dotychczasowe stanowisko z ostrożności procesowej zgłoszono żądanie alternatywne nakazania pozwanej wydania węgla w naturze zaś w stosunku do U. P. i B. F. cofnięto powództwo ze zrzeczeniem się roszczenia i wniesiono o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego.

Pozwana w odpowiedzi na pozwy wniosła o oddalenie powództwa każdego z powodów i zasądzenie na jej rzecz kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, a wobec cofnięcia pozwu przez U. P. umorzenia postępowania i zasądzenia od niej kosztów procesu.

Pozwana podniosła, że wszyscy powodowie byli w przeszłości pracownikami KWK (...) która zlikwidowana została uchwałą Zarządu (...) Spółki (...) z dnia 6.03.2000r.

Zatem źródłem prawa powodów do bezpłatnego węgla nie było porozumienie płacowe pozwanej z dnia 20.12.2004r. lecz przepisy ustawy z dnia 7.09.2007r. o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego w latach 2008-2015 ( Dz. U. z 2007r. Nr 192, poz. 1379 ).

Pozwana zaś zgodnie z art. 13 tej ustawy jest zobligowana jedynie do wydania bezpłatnego węgla w naturze.

Powodowie B. C. z dniu 15.04.2015r., B. F. w dniu 8.04.2015r., G. M. w dniu 14.04.2015r., U. P. w dniu 7.01.2015r.pobrali w naturze 1 tonę węgla za 2014 rok.

Pozostali powodowie zrezygnowali z węgla w naturze i pobierali ekwiwalent pieniężny z ZUS –u. (k. 54 i 37 akt sądowych ).

Wyrokiem z dnia 8.05.2015r. sygn. akt V P 4244/14 w pkt 1 w sprawie z powództwa S. B. :

a/ zobowiązał pozwaną do wydania powódce 1 tony węgla w naturze,

b/ zasądził od pozwanej na rzecz powódki kwotę 135,00 zł tytułem zwrotu kosztów

zastępstwa procesowego,

c/ nakazał pobrać od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa kwotę 30,00 zł tytułem opłaty

od pozwu.

W sprawach z powództwa B. C., B. F., G. M. i U. P. postępowanie umorzył i odpowiednio w pkt. 2 lit. b,c ; 3 lit.b,c ; 7 lit. b,c, 8 lit.

b,c zasądził od pozwanej na rzecz każdego z powodów 135,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego oraz nakazał pobrać od pozwanej po 30,00 zł opłaty od pozwów.

Sprawa M. J. , P. K., H. K., F. P., E. W. przekazał do rozpoznania Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. jako organowi właściwemu.

W uzasadnieniu orzeczenia Sąd Rejonowy podniósł, że choć pierwotnie wszyscy powodowie domagali się zapłaty kwoty 597,54 tytułem niezrealizowanego deputatu węglowego w ilości 1 tony, to w toku procesu powodowie S. B., B. C., B. F., G. M. oraz U. P. zmodyfikowali swoje stanowiska w zakresie formy realizacji prawa do bezpłatnego węgla , bądź to w sposób domniemany wyrażając zgodę na wydanie przez pozwaną 1 tony węgla w naturze.

Co do pozostałych powodów pozwana wykazała, że złożyli oni oświadczenia o rezygnacji z pobierania węgla w naturze, a w konsekwencji byli uprawnieni do dochodzenia swych roszczeń nie od pozwanej lecz od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Pozwana w zażaleniu zaskarżyła postanowienie zawarte w pkt 4,5,6,9 i 10 tj. o przekazaniu sprawy powodów M. J., P. K., H. K., F. P., E. W. do rozpoznania ZUS w całości , zarzucając naruszenie art. 1 kpc i art. 2§ 1 i 3 kpc poprzez błędną wykładnię i niezastosowanie oraz art. 464 § 1 kpc w zw. z art. 199 §1 kpc przez błędne zastosowanie, skutkiem którego błędnie przyjęto, że sprawy tych powodów przeciwko pozwanej nie są sprawą cywilną.

Podnosząc powyższe zarzuty wniosła o zmianę zaskarżonych orzeczeń przez oddalenie powództwa ww powodów i zasądzenie od każdego z nich kosztów zastępstwa procesowego za obie instancje.

Nadto pozwana w zakresie pkt 1,2,3,7 i 8 tj. co do powództw wniesionych przez powodów S. B., B. C., B. F., G. M., U. P. zaskarżyła postanowienie w części dotyczącej zasądzenia od pozwanej na rzecz każdego z wymienionych powodów kosztów zastępstwa procesowego oraz nakazania pobrania od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa kwot po 30,00 zł tytułem opłaty od pozwu.

Zarzuciła tym rozstrzygnięciom naruszenie przepisów art. 1 ust. 3,12 i 13 ustawy z dnia 7.09.2007r.o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego (Dz. U. 2015, poz.410 tj. ) w związku z art. 203 §3 kpc i w związku z art. 98 kpc polegające na przyjęciu, że koszty procesu należne są powodom, a przyczyną cofnięcia pozwu było zaspokojenie przez pozwaną dochodzonego przez powodów roszczenia, a w stosunku do powódki S. B. art. 101 kpc.

Podnosząc powyższe zarzuty skarżąca wniosła o zmianę wydanych postanowień w sprawach powodów S. B., B. C., B. F., G. M., U. P. w ten sposób, że zostaną oddalone ich wnioski o zasądzenie od pozwanej kosztów procesu oraz o zasądzenie od każdego z ww powodów na rzecz pozwanej kosztów procesu za obie instancje.

Skarżąca podniosła, że w przypadku osób uprawnionych ze zlikwidowanych kopalń nie przysługuje im w stosunku do pozwanej prawo wyboru formy realizacji deputatu węglowego.

Fakt pobrania przez nich od pozwanej węgla w naturze nie może być oceniany jako efekt wyrażenia zgody przez powodów na taką formę realizacji prawa i nie może być oceniany jako zaspokojenie przez pozwaną w toku procesu dochodzonego roszczenia.

W oparciu o powyższe Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Wszyscy powodowie w niniejszej sprawie byli pracownikami lub są uprawnieni do pobierania rent po byłych pracownikach zlikwidowanej KWK ”D.”. Ich uprawnienia do bezpłatnego węgla wynikają więc z ustawy z dnia 07.09.2007r. o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego ( Dz. U z 2015r., poz.410 j.t).

Pozwana więc na mocy art.13 ww ustawy była jedynie zobowiązana do wydania bezpłatnego węgla w naturze a wszyscy powodowie domagali się zasądzenia od niej kwot pieniężnych stanowiących ekwiwalent 1 tony węgla.

Powódka S. B. w piśmie z dnia 23.04.2015r. zgłosiła żądanie alternatywne wydania węgla w naturze , ale miało to miejsce w czasie , gdy bez wytaczania powództwa mogła pobrać 1 –tonę węgla w naturze, bo Zarząd pozwanej w grudniu 2014 roku podjął decyzję o przywróceniu osobom uprawnionym 1 tony węgla za 2014 rok.

Powodowie B. C., B. F., G. M. i U. P. cofnęli pozwy, gdyż pobrali od pozwanej 1-tonę węgla w naturze przed zgłoszeniem roszczenia alternatywnego.

W tej sytuacji nie ma podstaw by uznać , że należało w stosunku do nich odstąpić od zasady określonej w art.203 par.2 kpc.

Cofnięcie pozwów w ich wypadku nie było konsekwencją zaspokojenia ich roszczeń wymagalnych w chwili wniesienia powództwa a strony pozwanej nie można uznać za stronę przegrywającą.

Dlatego też Sąd uznał, że powodom, którym sprawy umorzono z powodu cofnięcia pozwu nie należą się koszty postępowania a zgodnie z art.203 par.2 kpc zdanie drugie wobec żądania pozwanej należą się jej koszty postępowania i nie ma podstaw prawnych by ponosiła ona opłatę od pozwu od której powodowie zostali zwolnieni.

Jeżeli chodzi zaś o powódkę S. B. to zdaniem Sądu Okręgowego w świetle art.101 kpc nie jej lecz pozwanej należy się zwrot kosztów postępowania, bo nie dała ona powodu do wytoczenia w dniu 23.04.2015r. powództwa o wydanie węgla w naturze , skoro od grudnia przywrócono wydawanie w naturze 1 tony węgla.

Dlatego też Sąd Okręgowy na mocy art.386 par.1 kpc w związku z art.397 par.2 kpc zmienił zaskarżone postanowienie jak w pkt.1.

Zasadne okazało się także zażalenie pozwanej w zakresie przekazania spraw M. J., P. K., H. K., F. P. oraz E. W. do rozpoznania ZUS.

Powodowie byli w sprawie reprezentowani przez zawodowego pełnomocnika, który wskazał stronę pozwaną.

Błędnie Sąd Rejonowy zastosował tu art.464 par.1 kpc uznając , że droga sądowa jest niedopuszczalna i zachodzą podstawy do odrzucenia pozwów.

Powodowie wystąpili z roszczeniem pieniężnym przeciwko pozwanej a nie przeciwko ZUS-owi . Zatem z uwagi na treść art.12 ust.1 ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węglowego po stronie pozwanej brak jest legitymacji biernej. To jednak winno skutkować oddaleniem powództwa a nie uznaniem, że droga sądowa jest niedopuszczalna.

Dlatego też Sąd z mocy art.386 par.4 kpc w związku z art.397 par.2 kpc uchylił zaskarżone postanowienie o przekazaniu spraw ZUS Oddział w R. i przekazał te sprawy Sądowi I instancji do rozpoznania, pozostawiając mu rozstrzygnięcie o kosztach postępowania.

Kierując się zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy wynikający z art.98 kpc Sąd orzekł o kosztach postępowania zażaleniowego uwzględniając , że zażalenie pozwanej okazało się zasadne.

Sędzia Przewodniczący Sędzia

SSO Iwona Nowak SSO Mariola Łącka SSO Janina Kościelniak