Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 października 2015 roku

Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie, Wydział XI Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Sądu Rejonowego Mariusz Zawicki

Protokolant: Natalia Wojnarowicz

po rozpoznaniu w dniu 1 października 2015 roku w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) spółki akcyjnej w W.

przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanej (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S. na rzecz powoda (...) spółki akcyjnej w W. kwotę 9.376 (dziewięć tysięcy trzysta siedemdziesiąt sześć) złotych i 78 (siedemdziesiąt osiem) groszy z odsetkami ustawowymi od dnia 13 sierpnia 2014 roku do dnia zapłaty;

2.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

3.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1.335 (jeden tysiąc trzysta trzydzieści pięć) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygnatura akt: XI GC 146/15

Sprawa rozpoznawana w postępowaniu uproszczonym

UZASADNIENIE

Powód – (...) spółka akcyjna w W. złożyła pozew przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S. o zapłatę kwoty 9.377 złotych, oraz zapłatę na jej rzecz od pozwanej kosztów procesu.

Nakazem zapłaty z dnia 7 sierpnia 2014 roku uwzględniono powództwo (karta 5v). Z uwagi na złożenie sprzeciwu od nakazu zapłaty (karta 6, 10v), postanowieniem z dnia 10 października 2014 roku Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie w postepowaniu elektronicznym upominawczym przekazał przedmiotową sprawę tutejszemu sądowi do rozpoznania (karta 15v).

W pozwie (karta 25 i następne) powodowa spółka podtrzymała dotychczasowe żądanie, wnosząc o zasądzenie kwoty 9.376,78 złotych z odsetkami ustawowymi od dnia złożenia pozwu do dnia zapłaty. Według twierdzeń pisma, powodowa spółka świadczyła usługi księgowe na rzecz pozwanej spółki, zaś kwota dochodzona pozwem stanowi wynagrodzenie powoda od pozwanego z tego tytułu.

W odpowiedzi na pozew (karta 110) pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości zgłaszając zarzut obniżenia wynagrodzenia o 100% z ewentualnym zarzutem potrącenia wierzytelności w kwocie nie mniejszej niż 10.000 złotych z tytułu szkody, jaką pozwana poniosła na skutek nienależytego wykonania usług. (...) wniosła o zasądzenie na jej rzecz od powoda kosztów procesu. W uzasadnieniu pisma wskazano, że pozwana kwestionuje rzetelność i legalność usług świadczonych przez powódkę. Wyniku świadczenia tych usług wystąpiły błędy w rozliczeniach podatkowych na rzecz pozwanej w szczególności podatku od towarów i usług, powódka w rozliczeniach podatkowych pozwanej zastosowała złą stawkę VAT co skutkowało błędnym księgowaniem i rozliczaniem podatkowym, naliczała podwójnie za usługi księgowe. Obecnie księgowość prowadzi inna firma.

W piśmie z dnia 11 września 2015 roku (karta 125) strona powodowa podtrzymała dotychczasowe stanowisko, gdzie wyjaśniono sposób naliczania wynagrodzenia. W czasie trwania umowy pozwana nie zwracała powódce na błędy. Zakwestionowano skuteczność zarzutu potrącenia.

Na rozprawie w dniu 1 października 2015 roku strony nie zmieniły swoich stanowisk.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 17 maja 2012 roku (...) spółka akcyjna w W. zawarła z (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w S. umowę o prowadzenie i przechowywanie ksiąg rachunkowych. Strony umówiły się, że zleceniobiorca ( (...) C.) będzie wykonywał na rzecz zleceniodawcy takie usługi jak dziennik zapisów księgowych, konta księgi głównej i kont pomocniczych, zestawienie obrotów i sald, inwentarz, bilans, rachunek zysków i strat, ewidencja dla celu podatku VAT, ewidencje dla celów podatku dochodowego, ewidencje środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych, ewidencję wyposażenia. Na zlecenie zleceniodawcy, zleceniobiorca miał wykonywać czynności dodatkowe. Strony umówiły się na miesięczne wynagrodzenie w wysokości 490 złotych plus podatek VAT. Wynagrodzenie w określonej wysokości płatne były w przypadku 10 dokumentów, w przypadku zaś przekroczenia tej liczby dokumentów wynagrodzenie było odpowiednio zwiększane. Strony ustaliły, że pierwszym miesiącem rozliczeniowym będzie sierpień 2012 roku. Zleceniodawca zapoznał się z warunkami ogólnymi świadczenia usług, tabelą opłat.

Treść umowy w całości w tym treści załączników do umowy były spółce znane.

Dowód:

- umowa, karta 59-60;

- zeznania świadka J. S.

(...) spółka akcyjna w W. wystawiła dla nabywcy (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. następujące faktury: Nr (...) z dnia 28 lutego 2013 roku na kwotę 4.526, 40 złotych brutto tytułem usług księgowych (...), opłaty za dodatkowy wpis księgowy ponad limit wynikający z umowy, opłatę za rozliczenie poprzednich okresów rozliczeniowych, opłatę za dostarczenie dokumentów między 20 a 25 dniem miesiąca następującego po miesiącu rozliczenia., fakturę VAT nr (...) z dnia 31 marca 2013 roku na kwotę 2.681,40 złotych brutto tytułem usług księgowych (...), dodatkowych usług księgowych, opłaty za dodatkowy wpis księgowy ponad limit wynikający z umowy, roczne sprawozdanie finansowe, fakturę nr (...) z dnia 30 kwietnia 2013 roku na kwotę 959,40 złotych brutto tytułem usług księgowych (...) i opłaty za dodatkowy wpis księgowy ponad limit wynikający z umowy, fakturę numer (...) z dnia 31 maja 2013 roku na kwotę 971 złotych brutto tytułem usługi monitoringu, usług księgowych (...) i opłaty za dodatkowy wpis księgowy ponad limit wynikający z umowy, faktura numer (...) z dnia 30 czerwca 2013 roku na kwotę 310,58 złotych tytułem usługi monitoringu oraz opłaty za dodatkowy wpis księgowy ponad limit wynikający z umowy.

Dowód:

- faktury, karta 61 – 65;

Spółka (...) wzywała spółkę (...) do zapłaty.

Dowód:

- wezwanie do zapłaty z dowodem nadania, karta 56 – 58;

Obecnie usługi księgowe na rzecz spółki (...) prowadzi P. & Radź firma audytorsko – księgowa. Księgowa zatrudniona w tejże firmie osobiście przyjmowała księgi od powoda – po zmianie podmiotu obsługującego spółkę (...) księgowo. W momencie przejęcia ksiąg znacznych błędów księgowych nie odnotowano, a były stwierdzone wyłącznie drobne błędy, które były na przykład „czeskimi błędami”. Nie stwierdzono błędów takich które powodowałyby konieczność na nowo zajęcia się starymi dokumentami księgowymi spółki (...). Nowa kancelaria księgowa nie weryfikowała wcześniejszych rozliczeń księgowych pozwanej spółki. Były składane korekty ale nie koniecznie mogły one dotyczyć poprzednich okresów księgowych. To były korekty deklaracji Vat. Spółka rozmawiała z doradcą firmy (...) o kwestiach dotyczących najmu pomieszczeń i za radą doradców sporządzono aneks do umowy, co wywołało konieczność korekt deklaracji Vat, bo rozliczenia miały być od tej pory dla spółki korzystniejsze. Usługi księgowe świadczone przez poprzednika nie były nie rzetelne.

Dowód:

- zeznania świadka B. R., karta

- zeznania świadka J. S., karta

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazał się w zasadniczej części zasadne.

Niniejsza umowa stanowiła umowę świadczenia usług, do której zastosowanie znajdują unormowania dotyczące umowy zlecenie. Stosownie do brzmienia normy art. 734 § 1 kodeksu cywilnego - przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie. Stosownie zaś do treści art. 750 k.c. do umów o świadczenie usług, które nie są uregulowane innymi przepisami, stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu.

Fakt zawarcia umowy oraz jej treść nie były między stronami sporne. Ponadto treść umowy wynika z samego dokumentu załączonego do akt sprawy. Fakt wykonywania postanowień umowy w sposób faktyczny przez stronę powodową nie był sporny. Strona pozwana wskazywała, że żąda obniżenia wynagrodzenia należnego powódce z ewentualnym zarzutem potrącenia. Obniżenie wynagrodzenia miało dotyczyć obniżenia tego wynagrodzenia do zera. Na niniejszą okoliczność przedstawiono w zasadzie dwa wnioski dowodowe, które zostaną omówione poniżej.

Oddalono wniosek dowodowy o zwrócenie się do firmy (...) o dokumenty księgowe pozwanej spółki. Na rozprawie pełnomocnik pozwanej spółki nie potrafił wyjaśnić z jakich względów pozwana spółka sama nie może przedłożyć swoich i jej dotyczących przecież dokumentów. Sąd nie wyręczana stron w postępowaniu dowodowym a jednocześnie nie są mu znane obiektywne przyczyny z uwagi na istnienie których spółka nie mogła przedstawić własnych dokumentów będących w jej posiadaniu. Wątpliwości sądu nie rozwiał również pełnomocnik pozwanej, stąd wniosek dowodowy należało oddalić. Pominięto dowód z opinii biegłego albowiem mimo wezwania strona pozwana nie uiściła zaliczki na poczet dowodu z opinii biegłego. Stosownie do treści art. 130 ⁴ § 1 strona, która wnosi o podjęcie czynności połączonej z wydatkami, obowiązana jest uiścić zaliczkę na ich pokrycie w wysokości i terminie oznaczonym przez sąd. Stosownie do treści § 5 tej normy - w razie nieuiszczenia zaliczki sąd pominie czynność połączoną z wydatkami.

Ponadto dowód z opinii biegłego jawił się jako zmierzający do przewlekłości niniejszego postępowania. Zeznania obecnej księgowej obsługującej pozwaną spółkę absolutnie nie potwierdzają, aby pozwana spółka poniosła jakikolwiek uszczerbek finansowy na skutek działania strony powodowej. Na okoliczność jakości usług księgowych wykonanych przez pozwaną spółkę zeznawał świadek (dowód zawnioskowany przez stronę pozwaną) B. R.. Sąd dał wiarę tym zeznaniom albowiem miały one charakter obiektywnych, świadek pouczony był o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań, świadek nie jest zatrudniony w pozwanej spółce a wyłącznie w firmie zewnętrznej a zeznania jawiły się jako spójne.
Świadek zeznał, że w dokumentach księgowych prowadzonych przez powodową spółkę nie znalazł większych błędów. Występowały niewielkie – dopuszczalne błędy.

Świadek w sposób jasny wyjaśnił, że korekty nie występowały zaś zarzut dość szczegółowo opisany w odpowiedzi na pozew w zakresie zastosowania wadliwej stawki VAT nie znalazł potwierdzenia w zeznaniach świadka. Świadek ten zeznał bowiem, że na skutek rozmów z doradcą w spółce (...) sporządzono aneks do umowy najmu, co skutkowało zmianą stawki VAT i w tej sytuacji w istocie powstały (wyliczony) na skutek tej zmiany podatek był dla spółki korzystniejszy. Nie może jednak zejść z pola widzenia, że zakres umowy między powodem a pozwanym dotyczył wyłącznie usług księgowych. Nie było spornym, że powodowa spółka rozliczała od strony księgowej dokumenty pozwanej spółki. Brak jest zatem podstaw do przyjęcia nienależytej staranności tejże, skoro przecież dopiero aneks do umowy najmu skutkował zmianą wysokości podatku VAT. Nie wykazano, że powodowa spółka miała świadczyć usługi doradcze w zakresie konstruowania umów i tym podobne.

Dalej świadek J. S. zeznał, że nowi księgowi mieli za zadanie zbadanie dokumentów księgowych wytworzonych przez powoda. Zeznania te nie znajdują potwierdzenia w zeznaniach obecnej księgowej spółki. Zeznania tego świadka w tym zakresie, że za owe czynności pozwana spółka musiała nowej firmie księgowej zapłacić nie znajdują żadnego poparcie w materiale dowodowym w zakresie dokumentów – żadnych dokumentów na tę okoliczność nie przedstawiono. Jeśli w istocie pozwana spółka zleciła księgowym ponowne badanie ich dokumentów księgowych za dodatkową odpłatnością, okoliczność ta powinna znaleźć odzwierciedlenie w dokumentacji księgowej – fakturach. Brak takowych uzasadnia przyjęcie, że takich kosztów spółka (...) nie poniosła. Jednocześnie wyraźnego podkreślenia wymaga fakt, iż obecna księgowa ewentualne błędy poprzednika nazywa „drobnymi omyłkami, które zdarzają się w tym zawodzie”. Do dnia rozprawy pozwana spółka nie przedstawiła swoich dokumentów księgowych, które należało zbadać pod względem poprawności (według wniosków dowodowych pozwanej spółki) i nie wyjaśniła na rozprawie z jakich względów dokumentów tych nie mogła sama złożyć.

Zarzut potrącenia nie mógł znaleźć zastosowania w niniejszej sprawie. Stosownie do brzmienia normy art. 498 § 1 kodeksu cywilnego gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym.

Pozwana spółka nie dysponowała na chwilę orzekania żadną wymagalną wierzytelnością w stosunku do pozwanej. Na chwilę orzekania nie przedstawiono żadnych wiarygodnych dowodów na okoliczność wysokości szkody. Na tę okoliczność zeznawał świadek S., któremu sąd wiary nie dał. Jest to osoba związana ze spółką (jej pełnomocnik materialny) a zatem jego zeznania ukierunkowane były na uzyskanie przez pozwaną spółkę korzystnego rozstrzygnięcia procesowego. Ponadto zeznania te były rozbieżne z zeznaniami świadka R. (obecnej księgowej spółki), która, co oczywiste, musiała być w sprawach księgowych spółki bardziej zorientowana aniżeli świadek S.. Ponadto pozwana nie przedłożyła żadnych dokumentów na okoliczność tego, że powodowa spółka popełniła błędy, jak również na tę okoliczność, iż owe błędy wywołały szkodę po stronie spółki (...) wymierną finansowo. Brak było podstaw do obniżenia wynagrodzenia należnego powodowej spółce.

W zakresie zarzutu „podwójnego naliczania” za usługi księgowe zarzut ten został sformułowany ogólnie, ponadto nie znalazł potwierdzenia w materialne dowodowym. Poza ogólnym zarzutem, pozwana spółka nie zakwestionowała żadnego konkretnego rozliczenia (faktury). Faktury zaś opisane są w sposób precyzyjny. Określają tak bowiem stawki podstawowe jak opłaty i ich wysokość za usługi dodatkowe. Fakt świadczenia usług dodatkowych nie został przez pozwaną spółkę zakwestionowany. Jak słusznie wskazał powód, był on uprawniony do jednostronnego wystawienia faktur. Do czas złożenia pozwu pozwana spółka nie kwestionowała tak zasadności jak wysokości faktur przedstawionych jej wcześniej a sądowi w toku postępowania. Strona pozwana podpisała umowę, której częścią składową są odpowiednie załączniki określające wysokość wynagrodzenia powoda. Strona pozwana podpisała oświadczenie, że treść umowy i załączników do umowy jest jej znana. Świadek S. wskazywał, że spółka pobierała jego zdaniem zbyt wysokie wynagrodzenie, jednak miał on świadomość w jaki sposób te wynagrodzenie jest naliczane. Świadek wskazał, a okoliczność ta znajduje potwierdzenie w treści faktur, że spółka (...) uprawniona była do pobrania wynagrodzenia na skutek przedstawienia przez pozwaną dokumentów księgowych po terminie. Skoro zatem świadek wiedział na jakiej podstawie powód naliczał przedmiotowe opłaty nie jest prawdziwe jego zeznanie o tym, że spółka nie znała regulaminu. Zarzut podwójnego naliczania wynagrodzenia nie znajduje potwierdzenia w zeznaniach świadka S., co więcej wskazuje on na świadomość jego i spółki w jaki sposób wynagrodzenie wyliczono, zaś zeznanie, iż spółka nie miała dostępu do regulaminu nie jest oparte na prawdzie. Świadek bowiem wskazuje na świadomość, że owa wysokość wynagrodzenia powoda wynikała z zapisów tegoż regulaminu.

W zakresie odsetek sąd nie znalazł podstawy do zasądzenia ich od dnia złożenia pozwu.

Orzeczenie o odsetkach oparte zostało o przepis art. 481 k.c. stanowiącego, że jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia. O ile strony nie ustaliły inaczej wierzycielowi należą się odsetki ustawowe. Sąd ustalił te odsetki na dzień następny po dniu doręczenia pozwu (karta 82). Powód w sposób racjonalny nie wskazał z jakich względów żąda naliczenia odsetek od dnia złożenia pozwu a skoro nie powołał się na daty płatności wynikające z faktur, należało przyjąć, że roszczenie stało się wymagalne z dniem doręczenia pozwane spółce kompletu dokumentów w postaci pozwu wraz z załącznikami. W zakresie odsetek wcześniejszych powództwo podlegało oddaleniu.
Pismo pozwanej z dnia 25 września 2015 roku zostało zwrócone.

Rozstrzygnięcie wyżej przytoczone znajduje oparcie w treści art. 207 k.p.c. Stosownie do § 3 przytoczonej normy - przewodniczący może także przed pierwszym posiedzeniem wyznaczonym na rozprawę zobowiązać strony do złożenia dalszych pism przygotowawczych, oznaczając porządek składania pism, termin, w którym należy je złożyć, i okoliczności, które mają być wyjaśnione. W toku sprawy złożenie pism przygotowawczych następuje tylko wtedy, gdy sąd tak postanowi, chyba że pismo obejmuje wyłącznie wniosek o przeprowadzenie dowodu. Sąd może wydać postanowienie na posiedzeniu niejawnym. W myśl treści § 7 tej normy - odpowiedź na pozew złożona z naruszeniem § 2 podlega zwrotowi; zwrotowi podlega także pismo przygotowawcze złożone z naruszeniem § 3. Przewodniczący nie zobowiązywał pozwanej do złożenia takiego pisma, jak również strona pozwana reprezentowana przez zawodowego pełnomocnika takiego wniosku nie zawarła. W myśl treści § 6 - sąd pomija spóźnione twierdzenia i dowody, chyba że strona uprawdopodobni, że nie zgłosiła ich w pozwie, odpowiedzi na pozew lub dalszym piśmie przygotowawczym bez swojej winy lub że uwzględnienie spóźnionych twierdzeń i dowodów nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy albo że występują inne wyjątkowe okoliczności.

Na rozprawie oddalono wniosek o zobowiązanie pozwanej do złożenia pisma, zaś po umożliwieniu pełnomocnikowi zajęcia stanowiska w sprawie, tenże stanowiska nie zajął.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w punkcie 1 wyroku

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu znajduje postawę prawną w 108 § 1 zd. 1 k.p.c. w związku z art. 98 § 1 k.p.c., który stanowi, że strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Na poniesione przez powoda koszty złożyły się: opłata od pozwu w kwocie 118 złotych, opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 złotych oraz wynagrodzenie pełnomocnika – 1.200 zł, zgodnie z § 6 pkt 4 w zw. z § 2 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2002 r., Nr 163, poz. 1349 ze zm.).

W tym stanie rzeczy orzeczono, jak w sentencji.

ZARZĄDZENIE

1.  Odnotować w kontrolce uzasadnień;

2.  Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi pozwanej;

3.  Akta przedłożyć z pismami, lub za 30 dni.