Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV Ca 505/15

Sygn. akt IV Cz 480/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 listopada 2015 r.

Sąd Okręgowy w S. IV Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Andrzej Jastrzębski (spr.)

Sędziowie SO: Dorota Curzydło, Mariola Watemborska

Protokolant: st. sekr. sąd. Ewelina Minginowicz

po rozpoznaniu w dniu 6 listopada 2015 r. wS.

na rozprawie

sprawy z powództwa D. W.

przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w S.

o zapłatę

na skutek apelacji powódki i zażalenia pozwanej

od wyroku Sądu Rejonowego wS.z dnia 20 maja 2015r., sygn. akt I C 248/13

1.  oddala apelację;

2.  oddala zażalenie;

3.  zasądza od powódki D. W. na rzecz pozwanej Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w S. kwotę 600
(sześćset) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

Sygn. akt IV Ca 505/15

Sygn. akt IV Cz 480/15

UZASADNIENIE

Powódka D. W., reprezentowana przez pełnomocnika w osobie radcy prawnego, wniosła o zasądzenie od pozwanej Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w S. kwoty 9886,50 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 20 listopada 2012 r. do dnia zapłaty z tytułu szkody wynikłej w lokalu powódki oraz o zasądzenie od pozwanej na rzecz powódki zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Pozwana Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w S., reprezentowana przez pełnomocnika w osobie radcy prawnego, wniosła o oddalenie powództwa w całości, kwestionując powództwo co do zasady. Pozwana wskazała, że powódka nie udowodniła, że sprawcą szkody w mieszkaniu powódki jest pozwana S..

Wyrokiem Sądu Rejonowego w S. powództwo zostało oddalone. Strona pozwana dokonała skutecznej ekskulpacji, uwalniając się tym samym od odpowiedzialności za skutki zdarzenia z dnia 17 maja 2012 r. (art. 429 k.c.) W ocenie sądu I instancji powiodło się wykazanie iż czynności polegające na utrzymaniu w pełnej sprawności eksploatacji instalacji wodnokanalizacyjnej oraz suchych pionów znajdujących się w budynku nr (...) przy ulicy (...) w dniu zdarzenia powierzono podmiotowi zawodowo trudniącym się tego rodzaju pracami lecz także brak jest dowodu wskazującego by swoim zaniedbaniem strona pozwana spowodowała szkodę której naprawienia w niniejszym postępowaniu domaga się powódka (art. 416 k.c.)

Na podstawie art. 102 k.p.c. w pkt II wyroku, Sąd nie obciążył powódki kosztami procesu należnymi stronie pozwanej majac uwadze, że powódka dowiedziała się dopiero w toku procesu o fakcie zawarcia umowy przez pozwaną z J. A. prowadzącym Zakład Usług (...), na etapie składania pozwu powódka nie znała tej okoliczności. W tej sytuacji obciążenie powódki kosztami procesu należnymi pozwanej byłoby sprzeczne z zasadami słuszności.

Apelacje od tego rozstrzygnięcia wywiodła powódka.

Zarzuciła sądowi I instancji naruszenie prawa procesowego art. 132 § 1 k.p.c., które miało istotny wpływ na rozstrzygnięcie sprawy poprzez wyrokowanie na dowodzie z umowy zawartej przez pozwaną z J. A., podczas gdy umowa ta nie została doręczona powódce, co zdaniem apelującej uniemożliwiło powódce dopozwania J. A. w trybie art. 194 k.p.c. i co winno skutkować uchyleniem zaskarżonego wyroku.

W zakresie rozstrzygnięcia o kosztach postepowania zażalenie wywiodła pozwana S., podnosząc, że w realiach rozpoznawanej sprawy brak jest przesłanek do stosowania art. 102 k.p.c., bowiem powódka reprezentowana przez zawodowego pełnomocnika była w stanie wszechstronnie ocenić czy przysługiwało jej dochodzone roszczenie.

Na podstawie art. 387 § 2 1 kpc Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest bezzasadna.

W pierwszej kolejności odnieść się należy do rozważenia czy w niniejszej sprawie wobec zarzutu apelacji doszło do nieważności postępowania poprzez pozbawienie powódki obrony swoich praw (art. 379 pkt 5 k.p.c.) Kwestę tę w sposób jasny wyłożył Sad Najwyższy w przywołanym w apelacji orzeczeniu w sprawie II PK 273/11 zgodnie z którym Niedoręczenie stronie odpisu pisma procesowego przeciwnika z reguły nie pozbawia strony możliwości obrony jej praw i nie powoduje nieważności postępowania z przyczyn określonych w art. 379 pkt 5 k.p.c. Pozbawienie takie następuje wówczas, gdy z winy sądu albo strony przeciwnej, strona w ogóle nie mogła działać i nie miała możliwości podjęcia przed sądem obrony swoich praw. W realiach rozpoznawanej sprawy sytuacja taka nie miała miejsca. Sąd dopuścił dowód z umowy z dnia 22 kwietnia 2005 r. łączącej pozwaną S. z J. A. na rozprawie w dniu 8 maja 2015 r. (patrz pkt (...) postanowienia dowodowego k 207 akt sprawy). Obecny na tej rozprawie pełnomocnik powódki w trybie art. 162 k.p.c. złożył zastrzeżenie co do pkt(...) postanowienia w zakresie w jakim sąd I instancji pominął dowód z opinii biegłego z zakresu (...) Jeśli zatem strona powodowa nie złożyła zastrzeżenia, co do niedoręczenia jej odpisu umowy łączącej pozwaną S. z J. A., to w świetle zdania 2 art. 162 k.p.c. utraciła prawo powoływania się na uchybienie w zakresie naruszenia prawa procesowego - art. 132 § 1 k.p.c.

W tej sytuacji brak jest podstaw do podzielenia zasadności apelacji strony powodowej co legło u podstaw oddalenia apelacji na mocy art. 385 k.p.c.

Odnosząc się do zażalenia pozwanej zdaniem Sądu Okręgowego, Sąd I instancji zasadnie przyjął, że charakter żądania powódki i związane z nim, jej subiektywne przekonanie o zasadności dochodzonej kwoty, uzasadniały zastosowanie w rozpoznawanej sprawie normy wyrażonej w treści art. 102 k.p.c. Przepisy kodeksu postępowania cywilnego statuują zasadę, że wynik procesu z reguły decyduje o obowiązku zwrotu kosztów przeciwnikowi. Jednocześnie jednak ustawodawca przyznaje sądom pewną swobodę w zasądzaniu zwrotu kosztów procesu, gdy stosowaniu zasady odpowiedzialności za wynik sporu (art. 98 k.p.c.) sprzeciwiają się względy słuszności, zawarte w treści art. 102 k.p.c. Ta ostatnia zasada, będąca wyjątkiem stanowiącym wyłom w zasadzie odpowiedzialności za wynik procesu, nie podlega wykładni rozszerzającej. Podzielić należy w tym miejscu wyrażony w orzecznictwie pogląd, zgodnie z którym ustawodawca pozostawił swobodnej ocenie sądu stwierdzenie, czy w okolicznościach konkretnej sprawy zachodzą „wypadki szczególnie uzasadnione”, a sposób korzystania z art. 102 k.p.c. jest suwerennym uprawnieniem jurysdykcyjnym sądu orzekającego i to do jego oceny należy przesądzenie, czy wystąpił szczególnie uzasadniony wypadek, który uzasadnia odstąpienie od generalnej zasady obciążenia kosztami procesu strony przegrywającej spór. Do takiej sytuacji, w ocenie sądu II instancji, doszło w realach rozpoznawanej sprawy, jeśli zważyć, że w toku działań przed wniesieniem pozwu pozwana w żaden sposób nie odwoływała się do okoliczności istnienia umowy z J. A. (patrz pismo z dnia 19 listopada 2012 r. k-24 akt sprawy).

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na mocy art. 98 i 108 k.p.c. i § 12 pkt 1 w związku z § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych… w pkt (...) sentencji wyroku .