Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 maja 2015r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący – Sędzia SSO Elżbieta Wojtczuk

Sędziowie: SO Katarzyna Antoniak

SO Jacek Witkowski (spr.)

Protokolant st.sekr.sądowy Dorota Malewicka

po rozpoznaniu w dniu 12 maja 2015 r. w Siedlcach

na rozprawie

sprawy z powództwa Z. K.

przeciwko Samodzielnemu Publicznemu Zakładowi Opieki Zdrowotnej
w S.

o uznanie wypowiedzenia za bezskuteczne

na skutek apelacji powódki

od wyroku Sądu Rejonowego w Siedlcach IV Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 10 lipca 2014r. sygn. akt IV P 734/13

I.  zmienia zaskarżony wyrok i zasądza od pozwanego Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w S. na rzecz powódki Z. K. kwotę 10512 zł (dziesięć tysięcy pięćset dwanaście) tytułem odszkodowania za naruszenie przepisów o wypowiadaniu umów o pracę;

II.  zasądza od pozwanego Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w S. na rzecz powódki Z. K. kwotę 150 zł (sto pięćdziesiąt) tytułem zwrotu kosztów procesu za obie instancje.

Sygn. akt IV Pa 65/14

UZASADNIENIE

Powódka Z. K. wystąpiła z pozwem przeciwko Samodzielnemu Publicznemu Zakładowi Opieki Zdrowotnej w S. o przywrócenie jej do pracy na poprzednio zajmowane stanowisko. Zarzuciła, iż podana w piśmie przyczyna wypowiedzenia tj. redukcja zatrudnienia grupie pielęgniarek jest fikcyjna, a nadto twierdziła, iż miały być zwalniane osoby o najkrótszym stażu pracy.

W odpowiedzi na pozew strona pozwana nie uznała powództwa wnosząc o jego oddalenie. W uzasadnieniu stwierdzono, że wypowiedzenie było dokonane w oparciu o treść art. 10 ust. 1 i art. 8 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 13.03.2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunku pracy z przyczyn nie dotyczących pracowników.

Wyrokiem z dnia 10.07.2014 r. Sąd Rejonowy (...)IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił powództwo i zasądził od powódki, Z. K., na rzecz pozwanego SP ZOZ w S. kwotę 60 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa adwokackiego.

Sąd Rejonowy rozstrzygnięcie swoje oparł na następujących ustaleniach faktycznych:

Powódka Z. K. zatrudniona była jako pielęgniarka w pełnym wymiarze czasu pracy. Początkowo świadczyła swoją pracę w Zakładzie (...) w W., a następnie, ostatni rok pracy na terenie SP ZOZ w S.. Już w listopadzie 2012 r. ze względu na trudną sytuację ekonomiczną, dyrektor pozwanego rozmawiała z powódką na temat jej dobrowolnego odejścia z pracy, gdyż nabyła uprawnienia emerytalne. Powódka odmówiła tej prośbie, gdyż chciała dopracować do października 2014 r. tj. do okresu, kiedy nabędzie prawo do nagrody jubileuszowej za 40-lecie pracy. Podobna rozmowa odbyła się z powódką w sierpniu 2013 r., którą przeprowadziła naczelna pielęgniarka SP ZOZ. Tym razem również powódka nie wyraziła zgody. Pozwany SP ZOZ zdecydował się wypowiedzieć powódce umowę o pracę w dniu 4.10.2013 r. ze skutkiem rozwiązującym na dzień 31.01.2014 r. Jako przyczynę wypowiedzenia strona pozwana wskazała redukcję zatrudnienia w grupie zawodowej pielęgniarek związaną z koniecznością obniżenia kosztów funkcjonowania Zakładu. Jako podstawę prawną podano przepisy art. 10 ust. 1 i art. 8 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 12.03.2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn nie dotyczących pracowników (Dz. U. nr 90 poz. 844), a także przyznano powódce prawo do odprawy pieniężnej. Sąd Rejonowy w rozważaniach wskazał, że przeprowadzone dowody potwierdzają trudną sytuację ekonomiczną pozwanego. Dalej, Sąd ustalił, iż na spotkaniu dyrektor SP ZOZ z kadrą kierowniczą ustalono kryteria doboru pracowników do zwolnień. Na spotkaniu tym podjęto decyzję, że w pierwszej kolejności zwalniane będą te osoby, które mają dodatkowe źródło dochodu, a w szczególności mają prawo do emerytury bądź do świadczenia przedemerytalnego. Sąd I instancji przyjął, że zeznania dyrektor pozwanego, a także świadków pełniących funkcje kierownicze w SP ZOZ w S. są spójne i przekonywujące. Sąd przyjął też, że redukcja zatrudnienia w grupie pielęgniarek dotyczyła całego Zakładu, a nie tylko oddziału ZOL, gdzie pracowała powódka. Zdaniem Sądu przyczyna wypowiedzenia była prawdziwa, powódka nie została przez pozwanego skrzywdzona, ponieważ ma prawo do emerytury i nie ma nikogo na utrzymaniu.

Od wyroku tego apelację złożył pełnomocnik powódki, który zarzucił wyrokowi niedostateczne przeanalizowanie materiału dowodowego, co w konsekwencji wpłynęło na treść orzeczenia, a także obrazę przepisów prawa materialnego, a w szczególności art. 10 ust. 1 i art. 8 ust. 1 pkt 3 powołanej ustawy z dnia 13.03.2003 r. poprzez ich błędną interpretację i niewłaściwe zastosowanie. W konkluzji autor apelacji domagał się zmiany zaskarżonego wyroku i przywrócenie powódki na poprzednio zajmowane stanowisko, względnie o uchylenie orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu. W uzasadnieniu apelacji pełnomocnik powódki argumentował m. in., iż strona pozwana nadużyła prawa i postąpiła z naruszeniem elementarnych zasad współżycia społecznego. Wskazał, iż po rozwiązaniu umowy o pracę z powódką, do oddziału, gdzie ona wcześniej pracowała, przeniesiono pielęgniarki z innych oddziałów i dla większości z tych osób była to dodatkowa praca.

Na rozprawie pełnomocnik powódki popierał apelację, zaś pełnomocnik strony pozwanej wnosił o jej oddalenie.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W ocenie Sądu Okręgowego apelacja strony pozwanej jest zasadna, o ile zmierza do zmiany zaskarżonego wyroku. Zgodzić należy się ze stanowiskiem apelującego, iż Sąd Rejonowy nie dość wnikliwe ocenił zebrany w sprawie materiał dowodowy i przez to naruszył art. 233 § 1 kpc. Nie budzi wątpliwości ustalenie Sądu pierwszej instancji, iż sytuacja ekonomiczna SP ZOZ była trudna od kilku lat, jednakże zwolnienie pracowników z przyczyn dotyczących zakładu pracy wymaga określenia szczegółowych kryteriów doboru pracowników do zwolnienia i jednocześnie podania pracownikowi wytypowanemu do zwolnienia, jakie kryterium wobec niego zastosowano. Sąd Rejonowy ustalił, że pracodawca na spotkaniu dyrekcji z kierownikami poszczególnych jednostek organizacyjnych przyjęto sześć punktów, które miały być brane pod uwagę jako kryterium doboru pracownika do zwolnienia. Z tego zestawienia nie wynika, czy każdy z tych punktów ma charakter równorzędny wobec siebie, czy też była to gradacja pod względem ważności przyczyn do dobru zwolnienia. Pozwany pracodawca nie wskazał powódce, jakie kryterium wobec niej zastosował. Brak jest na ten temat informacji w wypowiedzeniu umowy o pracę. Ponadto brak było elementów porównawczych w stosunku do innych pracowników w grupie zawodowej pielęgniarek. Powódka jako pracownik o długim stażu pracy powinna była być poinformowana, czy inne kryteria ustalone na spotkaniu dyrekcji SP ZOZ z kierownikami organizacyjnymi były brane pod uwagę przy ocenie poszczególnych pielęgniarek do zwolnienia. Strona pozwana nie przedstawiła takiego ustalenia, które byłoby podstawą do wytypowania powódki. Uczyniono to w toku procesu, podając zestawienie pielęgniarek wraz z ich wykształceniem, stażem pracy, kwalifikacjami i ilością dni zwolnień lekarskich. Jak już wyżej zostało nadmienione, obowiązkiem pracodawcy jest opracowanie takich kryteriów, które byłyby jasne dla pracowników tak, aby w dacie dokonywania wypowiedzenia pracownik miał pewność, jaka konkretnie jest przesłanka, że tego właśnie pracownika wytypowano do zwolnienia. Zasadne jest w tym miejscu powołanie się na orzeczenia Sądu Najwyższego tj. wyroku z dnia 25.01.2013 r. I PK 172/12, a także wyroku z dnia 20.01.2015 r. I PK 140/14. W obydwu tych orzeczeniach SN potwierdza linię orzeczniczą, że w razie likwidacji jednego lub jednego z kilku stanowisk, sam ten fakt nie jest wystarczającą konkretyzacją przyczyn wypowiedzenia. Pracodawca musi poinformować pracownika o okolicznościach, które legły u podstaw decyzji o jego zwolnieniu. Przyczyna ma być konkretna, a okoliczności muszą precyzyjne odnosić się do osoby pracownika. Ujawnienie takich podstaw w Sądzie jest spóźnione i niedopuszczalne. Niedopełnienie tego obowiązku skutkuje tym, iż naruszony zostaje przepis art. 30 § 4 kp. Sąd Okręgowy podziela tę linię orzecznictwa. Odnosząc ten pogląd SN do realiów niniejszej sprawy stwierdzić należy, iż pozwany pracodawca podając powódce przyczynę wypowiedzenia „redukcja etatów w grupie zawodowej pielęgniarek” uczynił to w sposób zbyt ogólny, bez skonkretyzowania okoliczności, dlaczego powódka została wybrana do zwolnienia. Zaniechanie to spowodowało, iż powódka nie miała jednoznacznej wiedzy, dlaczego ją wytypowano do zwolnienia. Opracowane kryterium, jak już wyżej podniesiono, składało się z sześciu punktów i nie jest jasne, czy inne pielęgniarki spełniały przesłanki do spełnienia tych kryteriów.

Reasumując, Sąd Okręgowy uznał, że wypowiedzenie umowy o pracę powódce zostało dokonane z naruszeniem prawa w rozumieniu art. 45 par. 1 kp, tj. naruszenie prawa przy wypowiadaniu umów o pracę. W tej sytuacji Sąd Okręgowy uznał za uzasadnione zasądzenie na rzecz powódki odszkodowania odpowiadającego trzymiesięcznemu wynagrodzeniu na podstawie art. 45 § 2 kp w zw. z art. 58 kp. Przywracanie powódki do pracy Sąd uznał za niecelowe ze względu na zmniejszenie ilości etatów pozwanego oraz z uwagi na fakt, iż obecnie jest ona uprawniona do emerytury.

Mając powyższe na względzie, Sąd Okręgowy zasądził na rzecz powódki od pozwanego SP ZOZ kwotę 10 512 zł tytułem odszkodowania oraz zasądził kwotę 150 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za obie instancje, w tym 30 zł opłaty od apelacji.

Powyższe Sąd rozstrzygnął na podstawie art. 386 § 1 kpc i orzekł jak w sentencji.