Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 418/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 maja 2015 roku

Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie Wydział III Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Izabela Żylińska - Małecka

Protokolant Agnieszka Smolińska

po rozpoznaniu w dniu 6 maja 2015 roku w Dzierżoniowie sprawy

z powództwa A. T.

przeciwko M. T. (1)

o podwyższenie alimentów

I.  podwyższa od pozwanego M. T. (1) alimenty na rzecz powoda A. T. urodzonego (...), z kwoty po 600 zł miesięcznie zasądzonej wyrokiem Sądu Okręgowego w Świdnicy z dnia 14 kwietnia 2014 roku w sprawie sygnatura akt I C 517/14 do kwoty po 700 zł (siedemset złotych) miesięcznie, począwszy od dnia 24 listopada 2014 roku, płatne z góry do dnia 15-tego każdego miesiąca do rąk M. T. (2) jako przedstawicielki ustawowej powoda;

II.  w pozostałym zakresie powództwo oddala;

III.  zasądza od pozwanego M. T. (1) na rzecz Skarbu Państwa (kasa Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie) kwotę 60 zł (sześćdziesiąt złotych) tytułem opłaty sądowej od ponoszenia której powód był zwolniony;

IV.  wyrokowi w punkcie I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt III RC 418/14

UZASADNIENIE

M. T. (2), przedstawicielka ustawowa powoda A. T., wniosła w dniu 24 listopada 2014 roku pozew przeciwko pozwanemu M. T. (1) o podwyższenie alimentów na rzecz powoda z kwoty po 600 zł do kwoty po 1000 zł miesięcznie.

W uzasadnieniu żądania podała, że alimenty na rzecz powoda były zasądzone dniu 14 kwietnia 2014 roku w wyroku orzekającym rozwód rodziców A. T.. Od tamtego czasu zmieniła się sytuacja zarówno pozwanego jak i powoda. Pozwany M. T. (1)nadal pracuje w tym samym zakładzie pracy, w którym uzyskuje wysokie wynagrodzenie (3.000 zł miesięcznie), ale oprócz tego wzbogacił się, otrzymując wysoka kwotę pieniędzy ze sprzedaży mieszkania swojego ojca. Ponadto pozwany poza alimentami nie przeznacza na jego rzecz dodatkowych pieniędzy lub dóbr materialnych. Natomiast powód A. T.ma rozpoznaną chorobę genetyczną – Zespół (...). Z tego powodu wymaga opieki wielospecjalistycznej, a zwłaszcza logopedycznej, laryngologicznej i otolaryngologicznej, neurologicznej, dentystycznej oraz stałej rehabilitacji. Powód jednocześnie jest bardzo zdolnym dzieckiem, ciekawym świata w związku z czym jego potrzeby w tym zakresie są także duże. Od 1 października 2014 roku powód uczęszcza do (...)nr 2 z (...)w D., co wiąże się z dodatkowymi kosztami, przy czym koszt tzw. wyprawki przedszkolnej wyniósł 180 zł. Z kolei matka powoda M. T. (2)pracuje w (...)w (...)i otrzymuje wynagrodzenie w kwocie 1.435,30 zł miesięcznie. Na dojazd do pracy przeznacza kwotę 130 zł miesięcznie. Koszt opłat związanych z utrzymaniem mieszkania wynosi około 700-900 zł miesięcznie. Ponadto matka powoda spłaca kredyt zaciągnięty przez W. M. na remont instalacjo gazowej oraz kredyt zaciągnięty w czasie trwania małżeństwa w kwocie po 126 zł miesięcznie.

Na rozprawie w dniu 21 stycznia 2015 roku M. T. (2) podtrzymała swoje żądanie określone w pozwie zaś pozwany M. T. (1) wniósł o oddalenie powództwa w całości. Sąd nakłaniał strony do zawarcia ugody na kwotę alimentów w wysokości 800 zł miesięcznie, na co przystała matka powoda zaś pozwany nie wyraził zgody. Na rozprawie w dniu 15 kwietnia 2015 roku M. T. (2) podtrzymała żądanie podwyższenia alimentów do kwoty po 1.000 zł miesięcznie. Pozwany M. T. (1) wniósł o oddalenie powództwa.

SĄD USTALIŁ NASTĘPUJĄCY STAN FAKTYCZNY:

S. O.w (...)wyrokiem z dnia 14 kwietnia 2014 roku rozwiązał małżeństwo M. T. (2)i M. T. (1)przez rozwód z winy M. T. (1). Jednoczesnie Sąd powierzył wykonywanie władzy rodzicielskiej nad mał. A. ur. (...)matce M. T. (2)i ograniczył tę władze do współdecydowania o wyborze szkoły, zawodu i leczenia w razie poważnej choroby. Sąd zasądził od M. T. (1)na rzecz A. T.alimenty w kwocie po 600 zł miesięcznie.

Wówczas M. T. (1), pracując w (...) Sp. z o.o. w D. i jego zarobki w okresie od 1 listopada 2013 roku do 31 stycznia 2014 roku wynosiły brutto 3.513,16 zł zaś netto 2.438,00 zł miesięcznie. Z kolei M. T. (2), pracując na czas określony na zastępstwo za okres październik 2013 rok – marzec 2014 rok zarabiała brutto 1.998,67 zł zaś netto 1.463,76 zł miesięcznie. M. T. (1) mieszkał w wynajmowanym mieszkaniu, za które łącznie z opłatami z tytułu eksploatacji mieszkania płacił 800 zł miesięcznie. Spłacał kredyt zaciągnięty w czasie trwania małżeństwa, a przeznaczony na zorganizowanie ślubu i wesela oraz na zakup samochodu (T. (...)) oraz remont mieszkania, w kwocie po 700 zł miesięcznie. Na benzynę, jak zeznał M. T. (1) na rozprawie w dniu 14 kwietnia 2014 roku, wydawał 200 zł miesięcznie. Natomiast M. T. (2) spłacała kredyt po 250 zł miesięcznie zaś koszty związane z eksploatacją mieszkania wynosiły około 900 zł miesięcznie. Małoletnim A. w czasie gdy jego matka przebywała w pracy zajmowała się jego prababcia. Koszt utrzymania A. wynosił 1.200 zł miesięcznie.

Dowód:

- akta S. O.w (...) IC 517/14

Powód A. T.w dniu 2 kwietnia 2015 roku ukończył trzeci rok życia. Został zaliczony do osób niepełnosprawnych od urodzenia. U dziecka, w ósmym miesiącu jego życia, rozpoznano Zespół (...)w związku z czym był pod opieką P. (...)we W., która zaleciła wielospecjalistyczną opiekę:neurologiczną, rehabilitacyjna, audiologiczną, chirurgiczną i plastyczną, laryngologiczną, ortodontyczną, okulistyczną, logopedyczną i psychologiczną. Zespół (...)w U.orzekł w dniu 26 września 2014 roku o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju w (...)nr 2 z (...)w D.do czasu rozpoczęcia nauki w szkole z uwagi na opóźniony rozwój mowy oraz dysharmonie rozwojowe. Jednocześnie zalecono stymulację ogólnorozwojową, usprawnienie procesów uwagi, pamięci, kojarzenia, percepcji wzrokowej i słuchowej, rehabilitacje ruchową, prowadzenie logoterapii stymulującej rozwój mowy, rozwijanie sfery społeczno-emocjonalnej, wspieranie rodzica w trudach wychowania. Do (...)powód zaczął uczęszczać od października 2014 roku. Koszt związany z uczęszczaniem do (...)za pierwsze 6 miesiące wyniósł: wyżywienie 402,90 zł, ubezpieczenie 39 zł, składka na (...)80 zł, opłata za tzw. ksero 20 zł, zdjęcia 61 zł, wycieczka do teatru 13 zł. Łącznie 615,90 zł. Powód wymaga wysokogatunkowej diety. U dziecka stwierdzono atopowe zapalenie skóry i dlatego muszą być stosowane odpowiednie środki higieny i środki kosmetyczne, na które matka wydaje około 170- 200 zł miesięcznie. Z uwagi na płaskostopie i krzywicę nóżek A.należy zaopatrywać w obuwie dobrej jakości. Dziecko korzysta z rehabilitacji w (...)oraz w co drugi czwartek w P. (...)w D., gdzie jest odprowadzany przez dziadka ze strony matki. Na rehabilitację logopedyczną uczęszcza co dwa tygodnie. M. T. (2)i powód mieszkają z babcią matki powoda, ale prowadzą odrębne gospodarstwa domowe. M. T. (2)na rzecz W. M.uiszcza kwotę 320 zł miesięcznie w tym jest składka na fundusz remontowy, rata kredytu oraz opłata za wodę i wywóz nieczystości. Opłaty za gaz średnio wynoszą około 190 zł miesięcznie, za energię 75,61 zł co drugi miesiąc. Oprócz tego M. T. (2)ponosi koszty związane z podatkiem od nieruchomości 62 zł rocznie, opłat za usługi telefoniczne, spłaca kredyt w kwocie po 126 zł miesięcznie, który był zaciągnięty na zainstalowanie instalacji gazowej w mieszkaniu. M. T. (2), pracując w (...)w (...) na podstawie umowy na czas określony (2.08.2013 r. - 31.08.2015 r.) w październiku 2014 roku otrzymała wynagrodzenie w kwocie brutto 1900 zł miesięcznie zaś netto w kwocie 1.435,39 zł miesięcznie natomiast za okres od czerwca 2014 roku do stycznia 2015 roku wynagrodzenie wyniosło średnio brutto 2.11,72 zł zaś netto 1.539,46 zł miesięcznie. Matka powoda na dojazdy do pracy wydaje 140 zł miesięcznie.

Dowód:

- Orzeczenie o (...) z dn. 15.05.2014 r. – k. 4

- umowa z dn. 1.10.2014 r. – k. 5-6

- opinia o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju z dn. 26.09.2014 r. – k.13-14

- opinia z badań psychologicznych z dn. 24.09.2013 r. – k. 11

- pasek wypłaty wynagrodzenia – k. 15 (X 2014 r. 1.435 zł)

- zaświadczenie lekarskie z dn. 8.01.2015 r. – k. 26

- skierowanie do poradni specjalistycznej z dn. 31.12.2014 r. i z dn. 25.03.2015 r. – k.27 i k. 83

- wygenerowane elektronicznie potwierdzenia przelewów – k. 28-34, k. 55-61, k. 90-93

- zeznania M. T. (2) – k. 96-96 verte

- zaświadczenie o wynagrodzeniu z dn. 15.01.2015 r. – k 36

- faktura VAT z dn. 4.07.2014 r. – k. 50 (za rok 658,32)

- faktura VAT z dn. 19.09.2014 r. – k. 51 (XII-I 272,38)

- potwierdzenie dla wpłacającego – k. 52 ( energia 75,61)

- pismo (...) z dn. 7.01.2015 r. – k. 53 ( wywóz nieczystości-15 od osoby)

- decyzja B. D.z dn. 7.01.2015 r. – k. 48 (rocznie 62 zł)

- pismo z (...) nr 2 w D.z dn. 23.04.2015 r. – k. 102

Pozwany M. T. (1) w dniu 6 grudnia 2014 roku zawarł związek małżeński z M. W.. Małżonkowie nie mają wspólnych dzieci. Żona pozwanego pracowała zawodowo do końca grudnia 2014 roku w (...) Sp. z o.o. K., ale umowa została rozwiązana z dniem 17 stycznia 2015 roku. Obecnie przebywa na zasiłku chorobowym i otrzymuje z tego tytułu 1.300 zł miesięcznie, pracując otrzymywała wynagrodzenie w kwocie 1.400 zł miesięcznie. Żona pozwanego ma syna F., który ma 7 lat i jest uczniem I klasy szkoły podstawowej. Matka otrzymuje od ojca F. alimenty w kwocie po 500 zł miesięcznie. Pozwany wraz z żoną i jej dzieckiem wynajmują mieszkania, płacąc 750 zł miesięcznie. Oprócz tego ponoszą koszty eksploatacji tj. opłata za wodę i wywóz nieczystości 50 zł miesięcznie, energia elektryczna – 80 zł miesięcznie, gaz (w sezonie grzewczym) – 200-300 zł miesięcznie. Pozwany nadal spłaca ratę kredytu zaciągniętego w czasie małżeństwa z matką powoda w kwocie po 718, 41 zł miesięcznie. Na dojazdy do pracy przeznacza kwotę 150-200 zł miesięcznie. M. T. (1) pracuje w systemie zmianowym, ale nieregularnym. Z synem widuje się zwykle w niedzielę raz na dwa tygodnie, a czasami także w środy. Pozwany pracuje od 10 lat w tym samym zakładzie pracy. W okresie od 1 lipca 2014 roku do 31 grudnia 2014 roku M. T. (1) otrzymał średnio wynagrodzenie w kwocie brutto 4.099,48 zł zaś netto 2.920, 22 zł miesięcznie. Natomiast od 1 stycznia 2015 roku do 31 marca 2015 roku średnie wynagrodzenie wyniosło brutto 3.537,56 zł zaś netto 2.531,16 zł. W dniu 9 kwietnia 2015 roku na konto pozwanego wpłynęło wynagrodzenie w kwocie 2.611,19 zł.

Dowód:

- skrócony odpis aktu małżeństwa – k. 37

- rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem z dn. 31.12.2014 r. – 38

- zaświadczenie o zarobkach z dn. 14.01.2015 r.i z dn. 13.04.2015 r. – k.39 i k. 70

- umowa kredytowa z dnia 16.10.2012 r.(32.000,00 zł na 60 rat) – k. 40

- faktura VAT z 7.01.2015 r. – k. 40 (gaz m-nie 127,02 zł)

- faktura VAT z dn. 12.01.2015 r. – k.40 ( XII-I 171,41zł)

- pismo (...) – k. 71

- pismo (...) w D. z dn. 31.03.2015r. – k. 72

- historia rachunku od dn. 9.04.2015 r. – 14.04.2015 r. – k. 74-75

- zeznania M. T. (1) – k. 97-97 verte

SĄD ZWAŻYŁ, :

Zgodnie z treścią art. 138 krop w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Sąd Najwyższy w uchwale pełnego składu Izby Cywilnej i Administracyjnej w dniu 16 grudnia 1987 r. (M.P. z 1988 r. Nr 6, poz. 60) w pkt VII wskazał, że jeśli potrzeby uprawnionego oraz możliwości zobowiązanego ulegają zmianie, to tym samym może ulegać zmianie wysokość alimentów. Dlatego w razie zmiany stosunków zarówno uprawniony, jak i zobowiązany mogą żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego (art. 138 krop). Zmiana stosunków może prowadzić do uchylenia obowiązku alimentacyjnego bądź do podwyższenia lub obniżenia alimentów. Podwyższenie alimentów następuje wówczas, gdy zwiększeniu uległy potrzeby uprawnionego albo wzrosły możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego. Miarodajnym w ocenie czy nastąpiły zmiany, o których stanowi art. 138 krop jest porównanie sytuacji w jakiej znajdowały się strony w czasie ostatniego rozpoznawania sprawy o alimenty z ich sytuacją aktualną.

Z kolei w myśl art. 135 § 1 krop zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Pojęcia "usprawiedliwione potrzeby" nie można jednoznacznie zdefiniować, ponieważ nie ma jednego stałego kryterium odniesienia. Rodzaj i rozmiar tych potrzeb jest uzależniony od cech osoby uprawnionej oraz od splotu okoliczności natury społecznej i gospodarczej, w których osoba uprawniona się znajduje. Zakres obowiązku alimentacyjnego wyznaczają poszczególne sytuacje uprawnionego i zobowiązanego, konkretne warunki społeczno-ekonomiczne oraz cele i funkcje obowiązku alimentacyjnego

Zakres potrzeb dziecka, które powinny być przez rodziców zaspokojone, wyznacza treść art. 96 krop, według którego rodzice obowiązani są troszczyć się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka i przygotować je należycie - odpowiednio do jego uzdolnień - do pracy dla dobra społeczeństwa. Stosownie do tej dyrektywy rodzice w zależności od swych możliwości są obowiązani zapewnić dziecku środki do zaspokojenia zarówno jego potrzeb fizycznych (wyżywienia, mieszkania, odzieży, higieny osobistej, leczenia w razie choroby), jak i duchowych (kulturalnych), także środki wychowania (kształcenia ogólnego, zawodowego) według zdolności, dostarczania rozrywek i wypoczynku.

Przez ustawowe określenie "możliwości zarobkowe i majątkowe" rozumieć należy nie tylko zarobki i dochody rzeczywiście uzyskiwane ze swojego majątku, lecz te zarobki i te dochody, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad prawidłowej gospodarki oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych.

Możliwości zarobkowe zobowiązanego nie mogą być zawsze utożsamiane z faktycznie osiąganymi zarobkami. W przypadkach uzasadnionych obejmują one także wysokość zarobków, które zobowiązany jest w stanie uzyskać, lecz nie osiąga ich z przyczyn, które nie zasługują na usprawiedliwienie.

Alimenty w kwocie 600 zł miesięcznie na rzecz powoda A. T. były zasądzone w kwietniu 2014 roku. Wówczas powód miał 2 lata, nie uczęszczał do przedszkola. Jego matka pracowała i zarabiała netto 1.463,76 zł miesięcznie. Powód mieszkał z matką i jej babcią. Koszt utrzymania mieszkania wynosił około 900 zł miesięcznie zaś koszt utrzymania powoda 1.200 zł miesięcznie. M. T. (2) spłacała kredyt po 250 zł miesięcznie. Natomiast pozwany M. T. (1) pracował w (...) Sp. z o.o. w D. i zarabiał średnio netto 2.438,00 zł miesięcznie. M. T. (1) mieszkał w wynajmowanym mieszkaniu, za które łącznie z opłatami z tytułu eksploatacji mieszkania płacił 800 zł miesięcznie. Spłacał kredyt zaciągnięty w czasie trwania małżeństwa w kwocie po 700 zł miesięcznie. Na benzynę wydawał 200 zł miesięcznie.

Obecnie M. T. (2)nadal pracuje w (...)w (...) na podstawie umowy na czas określony (2.08.2013 r. - 31.08.2015 r.) i zarabia netto 1.539,46 zł miesięcznie. Matka powoda na dojazdy do pracy wydaje 140 zł miesięcznie. Mieszka z powodem i swoją babcią, ale prowadzą odrębne gospodarstwa domowe. M. T. (2)w zasadzie w całości ponosi koszty eksploatacji mieszkania w kwocie około 600 zł miesięcznie. Ponadto spłaca kredyt zaciągnięty na zainstalowanie instalacji gazowej w mieszkaniu w kwocie po 126 zł miesięcznie. Zatem, po odliczeniu wskazanych wydatków od wynagrodzenia M. T. (2)pozostaje kwota około 670 zł miesięcznie.

Pozwany nadal pracuje w (...) Sp. z o.o. w D., osiągając wynagrodzenie netto od 2.531,16 zł, poprzez 2.611,19 zł do 2.920, 22 zł miesięcznie. W dniu 6 grudnia 2014 roku zawarł związek małżeński z M. W.. Żona pozwanego pracowała zawodowo do końca grudnia 2014 roku i otrzymywała wynagrodzenie netto 1.400 zł miesięcznie. Obecnie przebywa na zasiłku chorobowym i otrzymuje kwotę 1.300 zł miesięcznie. Małżonkowie zamieszkują w wynajętym mieszkaniu, za które płacą 750 zł plus opłaty z tytułu eksploatacji mieszkania średnio około 250 zł miesięcznie. Żona pozwanego ma syna F., w wieku i na którego otrzymuje alimenty w kwocie po 500 zł miesięcznie. Pozwany nadal spłaca ratę kredytu zaciągniętego w czasie małżeństwa w kwocie po 718, 41 zł miesięcznie. Na dojazdy do pracy przeznacza kwotę 150-200 zł miesięcznie. Średni dochód miesięczny w rodzinie pozwanego, przyjmując, iż średnio netto zarabia około 2.700 zł (2.689 zł = [2.531,16 zł+2.611,19 zł+2.920, 22 zł] :3), żony pozwanego 1.300 plus 500 zł, to kwota 4.500 zł. Odejmując od tej kwoty koszty związane z mieszkaniem ( nie mniej niż 1.000 zł) oraz spłatą kredytu w kwocie 718,41 zł i dojazdem do pracy (150-200 zł), rodzinie pozwanego pozostaje kwota około 2,600 zł miesięcznie.

W tej sytuacji, w ocenie Sądu, M. T. (1)jest w stanie uiszczać na rzecz swojego jedynego dziecka alimenty w kwocie po 700 zł miesięcznie, albowiem rodzinie pozwanego do dyspozycji pozostanie kwota 1.900 zł miesięcznie. Zważyć przy tym należy, że możliwości majątkowe i zarobkowe M. T. (2)i M. T. (1)są w dość sporej dysproporcji na korzyść pozwanego. Już ta okoliczność powoduje, że ciężar utrzymania dziecka, w sensie finansowym, powinien w większym zakresie spoczywać na ojcu. Przyjmując, że koszt utrzymania A.od czasu ostatniego zasądzenia alimentów, wzrósł o koszt jego uczestnictwa w (...) o kwotę około 100 zł miesięcznie, to jego całkowity koszt utrzymania jest na poziomie około 1.300 zł miesięcznie, skoro przy ostatnim ustaleniu alimentów był szacowany na kwotę 1.200 zł miesięcznie. Wobec tego, M. T. (1)winien uiszczać alimenty podwyższone o tę kwotę w szczególności, że jego zarobki relatywnie wzrosły, a wydatki nie zwiększyły się. Nie można też pominąć stanu zdrowia powoda i jego wieku w kontekście zaangażowania matki w jego wychowanie, a tym samym realizowania w znacznej mierze obowiązku alimentacyjnego poprzez osobiste starania w tym zakresie. Podobnie, nie sposób przyjąć, że pozwany, widując się z synem co drugi tydzień w niedzielę, a czasami w środę, realizuje przymioty wynikające z władzy rodzicielskiej.

Wskazane okoliczności wprawdzie nie przemawiają za podwyższeniem alimentów do kwoty żądanej przez matkę A. tj. 1.000 zł miesięcznie, ale uzasadniają podwyższenie tychże do kwoty po 700 zł miesięcznie. Dlatego też Sąd orzekł jak w punkcie I i II wyroku. Rygor natychmiastowej wykonalności Sąd nadał na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 kpc (pkt IV). O kosztach w punkcie III Sąd orzekł na podstawie art. 113.1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych z dnia 28 lipca 2005 roku (Dz.U. Nr 167, poz. 1398 z późn. zm).