Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 17 grudnia 2015 r

Sąd Okręgowy w Szczecinie, Wydział VIII Gospodarczy

w składzie :

Przewodniczący: SSO Agnieszka Woźniak

Sędziowie: SO Agnieszka Górska

SO Natalia Pawłowska Grzelczak (spr.)

po rozpoznaniu w dniu 17 grudnia 2015 r, w S.

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku (...) (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W.

o wyłączenie sędziego w sprawie X GC 1484/13

na skutek zażalenia wnioskodawcy na postanowienie Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie z dnia 18 czerwca 2015 roku, sygn. akt XI GCo 144/15,

postanawia :

oddalić zażalenie.

SSO Agnieszka Górska SSO Agnieszka Woźniak SSO Natalia Pawłowska-Grzelczak

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 18 czerwca 2015 roku Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie oddalił wniosek wnioskodawcy (...) (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. o wyłączenie sędziego X Wydziału Gospodarczego - SSR (...) od orzekania w sprawie X GC 1484/13.

U podstaw takiego rozstrzygnięcia legło odwołanie się przez Sąd I instancji do dyspozycji art. 49 k.p.c. Sąd Rejonowy wskazał, iż w odniesieniu do sędziego (...) nie można mówić o istnieniu związku zarówno koleżeńskiego, jak też zawodowego, który mógłby budzić wątpliwości co do bezstronności sędziego w rozumieniu przepisu art. 49 k.p.c. w aktualnym jego brzmieniu. Sąd Rejonowy wskazał, iż sam fakt przebywania sędziego w tym samym okresie w jednym budynku z obecnym pełnomocnikiem powoda J. G., który wówczas pracował w charakterze asystenta, nie powoduje powstania relacji mogącej wpływać na ocenę bezstronności sędziego. Sędzia (...) złożył pisemne oświadczenia, z którego wynika, że w stosunku do niego nie zachodzą przesłanki wymienione w art. 48 k.p.c. i 49 k.p.c. Podał, iż Pana J. G. zna jedynie „z widzenia” z racji jego wcześniejszego zatrudnienia jako asystenta sędziego i pracy w tym samym budynku. W czasie pracy Pana J. G. w Wydziale X sędzia pracował w Wydziale XII Gospodarczym. Dodatkowo Sąd I instancji wskazał, że ewentualne pełnienie przez pana J. G. funkcji kuratora społecznego, także w żaden sposób nie powoduje zaistnienia przesłanek do wyłączenia sędziego (...), albowiem wydziały cywilne i gospodarcze Sądu nie współpracują z kuratorami sądowymi, osoby te bowiem wyznaczane są w sprawach karnych i wobec nieletnich.

Zażalenie na powyższe postanowienie złożył wnioskodawca wnosząc o jego zamianę oraz poprzez wyłączenie sędziego (...) od orzekania w sprawie X GC 1484/13. Zaskarżonemu orzeczeniu zarzucił błąd w ustaleniach faktycznych polegający na przyjęciu, iż w odniesieniu do sędziego (...) nie można mówić o istnieniu związku zarówno koleżeńskiego, jak też zawodowego, który mógłby budzić wątpliwości co do bezstronności sędziego w rozumieniu przepisu art. 49 k.p.c. Ponadto zarzucił Sądowi I instancji naruszenie przepisów postępowania tj. art. 49 k.p.c. poprzez przyjęcie, iż nie występuje w stosunku do sędziego (...) okoliczność tego rodzaju, która może budzić wątpliwości co do bezstronności sędziego w rozumieniu przepisu art. 49 k.p.c. w przypadku orzekania w sprawie X GC 1484/13.

W rozwinięciu powyższych zarzutów skarżący odwołał się do dyspozycji art. 49 k.p.c. cywilnego w aktualnym brzmieniu wskazując, że w jego przekonaniu zaistniały takie właśnie przesłanki obiektywne jak w przywołanym przepisie, które winny skutkować wyłączeniem sędziego od rozpoznania sprawy X GC 1484/13. Skarżący podniósł, że Sąd Rejonowy nie wziął pod uwagę faktu, iż oba Wydziały gospodarcze znajdują się w tym samym budynku Sądu i na tym samym piętrze, a sędziowie obu Wydziałów niewątpliwie się znają. Wskazał, iż Pan J. G. pozostaje w koleżeńskich stosunkach z pracownikami Wydziału X Gospodarczego, w którym obecnie jest sędzią (...). Zatem z perspektywy postronnego obserwatora jest to okoliczność wywołująca wątpliwości co do bezstronności wszystkich sędziów tego Wydziału.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie okazało się nieuzasadnione.

Zdaniem Sądu Odwoławczego ocena stanu faktycznego przedstawiona w uzasadnieniu orzeczenia Sądu I instancji, obejmująca dokonaną przez ten Sąd wykładnię zastosowanych przepisów prawa okazała się właściwa i nie budzi zastrzeżeń Sądu Okręgowego. Sąd II instancji w pełni akceptuje stanowisko Sądu meritii i przyjmuje za własne, czyniąc je integralną częścią poniższych rozważań.

Przesłanki wyłączenia sędziego od rozpoznawania danej sprawy reguluje art. 48-49 k.p.c. Dyspozycja art. 48 k.p.c. stanowi o obligatoryjnych przesłankach wyłączenia sędziego z mocy prawa. Niezależnie od przesłanek obligatoryjnych wyłączenia sędziego wymienionych w art. 48 k.p.c., sąd wyłącza sędziego na jego żądanie lub na jego wniosek, jeżeli istnieje okoliczność tego rodzaju, że mogłaby wywołać uzasadnioną wątpliwość co do bezstronności sędziego w danej sprawie. Mając na uwadze treść zacytowanego powyżej przepisu należy wskazać, iż wyłączenie sędziego może być uzasadnione również przez okoliczność nie mającą cech stosunku osobistego między sędzią a jedną ze stron postępowania. Podkreślenia wymaga również fakt, iż art. 49 k.p.c. w cytowanym kształcie obowiązuje od dnia 1 lipca 2009 r., a zmiana jego treści związana była z orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 24 czerwca 2008 r. (OTK – A 2005/5/84). Trybunał w swoim orzeczeniu podkreślił, iż gwarancje bezstronności sędziowskiej nie mogą być ograniczone jedynie do stworzenia możliwości wyłączenia sędziego ze względu na istnienie bezpośrednich relacji o charakterze osobistym, ale także w razie wystąpienia okoliczności, które mogą budzić uzasadnione wątpliwości co do wydania orzeczenia opartego na w pełni zobiektywizowanych przesłankach. Powyższa zmiana poszerzyła zatem katalog okoliczności, które mogą lec u podstaw wyłączenia sędziego. Również, sposób rozumienia uzasadnionych wątpliwości co do obiektywizmu i bezstronności sędziego został określony w judykaturze. Należy wskazać, iż do stwierdzenia braku bezstronności sędziego nie wystarczą jakiekolwiek okoliczności zachodzące w odniesieniu do sędziego, lecz tylko takie, które mogłyby wywołać uzasadnioną wątpliwość co do jego bezstronności. Strona powinna przytoczyć konkretne fakty, które wyrażają uzasadnioną obawę o braku bezstronności sędziego. Zatem o możliwości wyłączenia od rozpoznania sprawy nie decyduje samo odczucie strony, ale odczucie co do tych wątpliwości musi być uzasadnione w okolicznościach danej sprawy (postanowienie Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 30 grudnia 2013 r., sygn. akt III AUz 117/13; postanowienie Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 7 lutego 2014 r., sygn. akt I ACz 130/14). W tym kontekście warto podkreślić, iż istotne są nie subiektywne wrażenia strony o konieczności wyłączenia sędziego, lecz konkretne fakty, świadczące o różnym traktowaniu stron, nieprzychylności wobec jednej ze stron, co uzasadniać mogłoby subiektywne wątpienie o bezstronności sędziego. Tylko takie traktowanie może u strony (a także u postronnych) wywoływać wątpliwości co do bezstronności sędziego i stać się przyczynkiem do jego wyłączenia (postanowienie Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 28 sierpnia 2012 r., sygn. akt I AUz 95/12).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy oraz analizując podniesione przez wnioskodawcę okoliczności w ocenie sądu orzekającego, w niniejszej sprawie nie wystąpiły żadne obiektywne przesłanki świadczące o braku bezstronności sędziego (...) i w efekcie uzasadniające wniosek o jego wyłączenie. Poza sporem pozostaje fakt, iż pełnomocnik powoda w przeszłości pracował w charakterze asystenta w Wydziale X Gospodarczym. Niesporną jest również okoliczność, że sędzia (...) pracował wówczas w XII Wydziale Gospodarczym i nie pozostawał w jakichkolwiek relacjach z Panem J. G., co potwierdza oświadczenie sędziego. Zatem jedyny związek jaki można zauważyć w odniesieniu do tych osób, to mimowolne mijanie się na korytarzach sądowych. Za zbyt daleko idące byłoby przyjęcie, iż wszyscy sędziowie, którzy pracowali w budynku Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie przy ul. (...) w czasie, gdy Pan J. G. był asystentem w X Wydziale gospodarczym, nie dają gwarancji bezstronności z perspektywy postronnego obserwatora. Jak już słusznie zauważył Sąd I instancji sam fakt przebywania sędziego w tym samym okresie w jednym budynku z obecnym pełnomocnikiem powoda J. G., który wówczas pracował w charakterze asystenta, nie powoduje powstania relacji mogącej wpływać na ocenę bezstronności sędziego. Mijanie się na korytarzu, czyli „znajomość z widzenia” nie może stanowić podstawy do uznania, że sędzia nie daje gwarancji bezstronności co do wydania orzeczenia opartego na w pełni zobiektywizowanych przesłankach. W tym kontekście warto podkreślić, iż istotne są nie subiektywne wrażenia strony o konieczności wyłączenia sędziego, lecz konkretne fakty. W przedmiotowej sprawie sędzia, którego dotyczy wniosek nigdy nie był z pełnomocnikiem powoda w związku ani koleżeńskim jak też zawodowym, który mógłby budzić wątpliwości co do jego bezstronności. Niezależnie od tego nie był on również w żadnych innych relacjach, z wyjątkiem możliwości mijania się na sądowych korytarzach. Nie zmienia tej oceny fakt, iż oba Wydziały zarówno X jak i XII znajdują się na tym samym piętrze. Zdaniem Sadu Odwoławczego, przytoczenie tego faktu, nie może prowadzić do wniosku, że skoro oba Wydziały znajdują się na tym samym piętrze to niewątpliwie doszło zawiązania relacji mogącej wpływać na bezstronność sędziego. Wniosek taki jest nieuprawniony szczególnie w kontekście pisemnego oświadczenia sędziego, z którego wynika, że w stosunku do niego nie zachodzą przesłanki wymienione w art. 48 k.p.c. i 49 k.p.c. Sędzia wskazał także, iż Pana J. G. zna jedynie „z widzenia” z racji jego wcześniejszego zatrudnienia jako asystenta sędziego i pracy w tym samym budynku.

Reasumując stwierdzić należy, iż Sąd Rejonowy w sposób prawidłowy orzekł w przedmiocie oddalenia wniosku o wyłączeniu sędziego. W tym świetle Sąd odwoławczy nie znajduje podstaw do postulowanego w zażaleniu zmiany zaskarżonego orzeczenia.

W związku z tym, na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c., Sąd Okręgowy oddalił zażalenie.

SSO Agnieszka Górska SSO Agnieszka Woźniak SSO Natalia Pawłowska-Grzelczak

Sygn. akt VIII Gz 221/15

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...) (...) (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w W. (...) (...)

3.  (...) (...).

(...)