Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 listopada 2015 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzewa w Łodzi VIII Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia S.R. Anna Bielecka-Gąszcz

Protokolant: sekr. sąd. Anna Zuchora

po rozpoznaniu w dniu 18 listopada 2015 roku w Łodzi

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki Komandytowej we W.

przeciwko E. K.

o zapłatę 4.806,16 zł

1)  oddala powództwo;

2)  zasądza od powoda (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki komandytowej z siedzibą we W. na rzecz pozwanego E. K. kwotę 738 zł (siedemset trzydzieści osiem złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt VIII C 252/14

UZASADNIENIE

W dniu 15 stycznia 2014 roku powód (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa we W., reprezentowany przez pełnomocnika będącego radcą prawnym, wytoczył przeciwko pozwanym solidarnie E. K. i S. K. powództwo o zapłatę kwoty 4.806,16 zł wraz z umownymi odsetkami w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego w stosunku rocznym od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz wniósł o zasądzenie zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu powód podniósł, że jest nabywcą wierzytelności wynikającej z umowy pożyczki nr (...) z dnia 24 sierpnia 2010 roku zawartej przez pierwotnego wierzyciela z K. U.. Wierzytelność stanowi sumę kapitału udzielonej pożyczki i odsetek karnych, naliczonych od niespłaconych rat kapitałowych oraz, po dniu wymagalności roszczenia, od całości niespłaconego kapitału pożyczki. Powód podniósł, że pożyczkobiorca K. U. zmarła w dniu 15 stycznia 2011 roku, nie regulując należności wynikających z zawartej z powodem umowy pożyczki, zaś zgodnie z § 29 regulaminu udzielania kredytów i pożyczek w (...) im. (...), roszczenie o zwrot pożyczki staje się wymagalne z dniem ustania członkostwa pożyczkobiorcy, a członkostwo ustaje z chwilą śmierci. Postępowanie spadkowe po zmarłej nie zostało przeprowadzone, natomiast powód wskazał, że jej spadkobiercami są wnuki E. K. i S. K., którzy jako zstępni pożyczkobiorcy stali się dłużnikami solidarnymi powoda w zakresie niezapłaconej przez K. U. pożyczki. (pozew k. 3, k. 13-14

Pozwani złożyli wnioski o zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie pełnomocnika z urzędu, które zostały uwzględnione – postanowieniem z dnia 28 kwietnia 2014 roku pozwani zostali zwolnieni od kosztów sądowych i ustanowiono dla pozwanych pełnomocnika z urzędu, którego wyznaczyła (...). (wniosek k. 63, wniosek k. 72, postanowienie k. 89, pismo (...) k. 96)

W odpowiedzi na pozew pozwany S. K. wniósł o oddalenie powództwa w całości. Wyjaśnił, że odrzucił spadek po zmarłej K. U., podniósł także zarzut przedawnienia roszczenia oraz zarzut nieudowodnienia roszczenia powoda. Wniósł o zawieszenie postępowania w sprawie, na podstawie art. 176 k.p.c. (odpowiedź na pozew pozwanego S. K. k. 81-84)

W odpowiedzi na pozew pozwany E. K. wniósł o oddalenie powództwa w całości. Wyjaśnił, że w chwili śmierci K. U. był osobą małoletnią, zatem nabył spadek po zmarłej z dobrodziejstwem inwentarza – wyjaśnił, że złoży wniosek o stwierdzenie nabycia spadku po zmarłej, stąd wnosił o zawieszenie postępowania w sprawie, na podstawie art. 176 k.p.c. Pozwany podniósł także zarzut przedawnienia roszczenia oraz zarzut nieudowodnienia roszczenia przez powoda. (odpowiedź na pozew pozwanego E. K. k. 85-88)

W piśmie procesowym z dnia 4 czerwca 2014 roku pełnomocnik pozwanych podtrzymał dotychczasowe stanowisko pozwanych w sprawie. Wniósł także o zasądzenie na rzecz pozwanych zwrotu kosztów procesu. (pismo procesowe k. 98-99, k. 130)

W piśmie procesowym z dnia 1 lipca 2014 roku pełnomocnik powoda cofnął powództwo w stosunku do pozwanego S. K. i wniósł o nieobciążanie powoda kosztami postępowania. Podtrzymał powództwo w stosunku do pozwanego E. K. i nie sprzeciwił się zawieszeniu postępowania w sprawie. (pismo procesowe k. 108-110, k. 135)

Postanowieniem z dnia 22 września 2014 roku Sąd umorzył postępowanie w sprawie w stosunku do pozwanego S. K. oraz zasądził od powoda (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki komandytowej z siedzibą we W. na rzecz pozwanego S. K. kwotę 738 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. (postanowienie k. 138-139)

Postanowieniem z dnia 23 września 2014 roku Sąd zawiesił postępowanie w sprawie (w stosunku do pozwanego E. K.), na podstawie art. 176 k.p.c. Zostało ono następnie podjęte postanowieniem z dnia 13 sierpnia 2015 roku. (postanowienie k. 140. k. 160)

Na rozprawie w dniu 18 listopada 2015 roku w imieniu powoda jego pełnomocnik nie stawił się – został prawidłowo zawiadomiony o terminie rozprawy. Pełnomocnik pozwanego E. K. wniósł, jak dotychczas, o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej pozwanemu z urzędu, oświadczając że nie zostały one pokryte w całości ani w części. Wniósł o przyznanie wynagrodzenia w wysokości półtorakrotności stawki minimalnej, z uwagi na znaczny nakład pracy pełnomocnika. Podniósł, że po dokonaniu spisu inwentarza komornik sądowy ustalił, że stan czynny spadku po zmarłej wynosi 0,00 złotych. (protokół rozprawy k. 189)

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 24 sierpnia 2010 roku K. U. zawarła ze Spółdzielczą Kasą Oszczędnościowo-Kredytową im. F. S. w G. umowę pożyczki konsumenckiej nr (...), na mocy której (...) udzielił jej pożyczki gotówkowej w kwocie 3.600 zł, zaś K. U. zobowiązała się spłacić pożyczkę do dnia 5 września 2012 roku, wraz z umownymi odsetkami, na warunkach szczegółowo określonych w umowie. (dowód: kserokopia umowy pożyczki konsumenckiej k. 29-30, kserokopia planu spłaty k. 122, wyciągi k. 123-126, kserokopia uchwał (...) k. 31, 32, kserokopia wyciągu z regulaminu k. 33, kserokopia regulaminu k. 111-114, kserokopia statutu (...) k. 115-121, okoliczności bezsporne)

Pożyczkobiorca K. U. zmarła w dniu 15 stycznia 2011 roku, nie regulując należności wynikających z zawartej z powodem umowy pożyczki, zaś zgodnie z § 29 regulaminu udzielania kredytów i pożyczek w (...) im. (...), roszczenie o zwrot pożyczki stało się wymagalne z dniem ustania członkostwa pożyczkobiorcy, zaś członkostwo ustało z chwilą śmierci. (okoliczności bezsporne, raport spłaty k. 55-56, kserokopia planu spłaty k. 122, wyciągi k. 123-126)

Spadek po zmarłej K. U., na podstawie ustawy, z dobrodziejstwem inwentarza, nabył jej wnuk (pozwany) E. K. w całości. (odpis postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku w sprawie I Ns 650/14, okoliczności bezsporne)

Po dokonaniu spisu inwentarza majątku spadkowego po K. U. Komornik Sądowy ustalił, że stan czynny spadku po zmarłej wynosi 0,00 złotych. (kserokopia protokołu spisu inwentarza k. 166))

W dniu 9 stycznia 2014 roku powód (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa we W. skierował do S. K. przesądowe wezwanie do zapłaty, w którym powołał się na nabycie wierzytelności wynikającej z umowy pożyczki nr (...) od (...) im. (...). (kserokopia przesądowego wezwania do zapłaty wraz z dowodem nadania k. 34-35)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił bądź jako bezsporny, bądź na podstawie dowodów z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy, które nie budziły wątpliwości, co do prawidłowości i rzetelności ich sporządzenia, nie były także kwestionowane przez żadną ze stron procesu.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo nie było zasadne i nie zasługiwało na uwzględnienie.

W przedmiotowej sprawie powód (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa we W. nie wykazał, że przysługuje mu wierzytelność w stosunku do pozwanego E. K. wynikająca z zawartej przez K. U. ze (...) im. (...) umowy pożyczki konsumenckiej nr (...) (kredytu konsumenckiego).

Powód nie wykazał swej legitymacji czynnej do występowania w przedmiotowym procesie, albowiem nie przedłożył żadnych dokumentów, z których treści wynikałoby, że nabył on od pierwotnego wierzyciela wierzytelność z umowy zawartej z K. U.. W szczególności do akt sprawy nie została złożona żadna umowa przelewu wierzytelności pomiędzy (...) a powodem, ani nie został załączony wykaz wierzytelności bądź wyciąg z załącznika do umowy przelewu wierzytelności dokumentujący fakt nabycia wierzytelności względem K. U., mimo że pełnomocnik pozwanego wyraźnie o to wnosił w piśmie procesowym z dnia 4 czerwca 2014 roku, aby powód przedstawił dowody w tym zakresie (pkt 5.7.1. formularza WD k. 101).

Z załączonych do akt sprawy dowodów z dokumentów wynika jedynie, że K. U. zawarła umowę ze (...) i z tego tytułu powstało zadłużenie, które było dochodzone w przedmiotowym procesie od spadkobiercy zmarłej.

Zgodnie z treścią przepisu art. 6 k.c., ciężar udowodnienia twierdzenia faktycznego spoczywa na tej stronie, która z tego twierdzenia wywodzi skutki prawne. W konsekwencji w przedmiotowej sprawie to powód winien udowodnić, że pozwany E. K. powinien zapłacić mu należność dochodzoną pozwem. Stosownie bowiem do treści art. 232 k.p.c., strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Oznacza to, że obecnie Sąd nie jest odpowiedzialny za wynik postępowania dowodowego, a ryzyko nieudowodnienia podstawy faktycznej żądania ponosi powód.

Sąd orzekający w przedmiotowej sprawie w pełni podziela zaś stanowisko Sądu Najwyższego, wyrażone w wyroku z dnia 17 grudnia 1996 roku (I CKU 45/96, OSNC 1997/6-7/76), że rzeczą sądu nie jest zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, w szczególności jeżeli strona jest reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika (art. 232 k.p.c.). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.).

Powód winien załączyć do pozwu bądź do dalszych pism procesowych odpowiednie dokumenty, w świetle których Sąd mógłby ustalić, że uzyskał on legitymację czynną do działania w niniejszej sprawie, w sposób wiarygodny udokumentować fakt nabycia wierzytelności z umowy zawartej przez K. U.. Powód nie uczynił jednak zadość powyższemu, w związku z tym, brak jest podstaw do przyjęcia, że pozwany, jako spadkobierca K. U., jest dłużnikiem powoda.

O kosztach procesu orzeczono na odstawie art. 98 k.p.c. – w myśl zasady odpowiedzialności stron za wynik procesu.

Pozwany E. K. wygrał proces w całości, a zatem należy mu się od powoda zwrot niezbędnych kosztów poniesionych do celowej obrony jego słusznych praw, do których niewątpliwie należy zaliczyć wynagrodzenie pełnomocnika z urzędu będącego adwokatem, podwyższone o stawkę podatku od towarów i usług (§ 2 ust. 3 i § 6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości
w sprawie opłat za czynności adwokackie). Sąd nie znalazł przy tym podstaw do przyznania wynagrodzenia w wysokości półtorakrotności stawki minimalnej, gdyż zdaniem Sądu, nakład pracy pełnomocnika w przedmiotowej sprawie był adekwatny do charakteru sprawy, trudno zaś uznać go za znaczny, pełnomocnikowi przyznano przy tym wynagrodzenie za reprezentowanie każdego z pozwanych osobno.

Mając powyższe na względzie, Sąd zasądził od powoda na rzecz pozwanego E. K. kwotę 738 zł tytułem zwrotu kosztów procesu - zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Z tych względów, orzeczono jak w sentencji.