Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XIII Ga 948/15

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 12 marca 2014 roku wydanym w sprawie, z powództwa J. B. przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W. o zapłatę, Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 9.216,73 złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 25 lutego 2013 roku do dnia zapłaty, oddalił powództwo w pozostałej zakresie oraz zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2.376,90 złotych tytułem kosztów procesu, sygn. akt V GC 1076/13 (wyrok - k. 107; uzasadnienie – k. 144 - 149).

Apelację od powyższego orzeczenia złożył pozwany, zaskarżając go w części, a mianowicie w zakresie pkt 1 oraz pkt 3.

Zaskarżonemu orzeczeniu Skarżący zarzucił naruszenie art. 149 § 2 k.p.c. poprzez brak zawiadomienia pozwanego o terminie rozprawy wyznaczonej na dzień 27 lutego 2014 roku i zarazem bezpodstawne przyjęcie, że pozwany został jednak prawidłowo zawiadomiony o terminie tej rozprawy, a w rezultacie Skarżący zarzucił Sądowi wydanie wyroku w warunkach nieważności postępowania, o której mowa w art. 379 pkt 5 k.p.c., tj. wynikającej z pozbawienia pozwanego możności obrony swych praw.

Wskazując na powyższy zarzut Skarżący wniósł o uchylenie wyroku w zaskarżony zakresie, zniesienie postępowania w zakresie dotkniętym nieważnością i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania. Ponadto wniósł o zasądzenie od powoda kosztów postępowania odwoławczego według norm przepisanych, a w tym kosztów zastępstwa procesowego (apelacja - k. 153 - 155).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja strony pozwanej, wobec stwierdzonej przez Sąd Okręgowy nieważności postępowania w rozpoznawanej sprawie, skutkowała uchyleniem zaskarżonego wyroku, zniesieniem postępowania w zakresie dotkniętym nieważnością poczynając od rozprawy z dnia 27 lutego 2014 roku oraz przekazaniem sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Piotrkowie Trybunalskim, z pozostawieniem temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego.

Zgodnie z art. 379 pkt 5 k.p.c. nieważność postępowania zachodzi, jeżeli strona została pozbawiona możności obrony swych praw. Według ugruntowanego orzecznictwa przytoczona podstawa nieważności postępowania jest spełniona, jeżeli z powodu wadliwości procesowych sądu lub strony przeciwnej, będących skutkiem naruszenia konkretnych przepisów kodeksu postępowania cywilnego, których nie można było usunąć przed wydaniem orzeczenia w danej instancji, strona nie mogła - wbrew swej woli - brać i nie brała udziału w postępowaniu lub jego istotnej części (por. orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 10 czerwca 1974 r., II CR 155/74 , OSPiKA 1975, z. 3, poz. 66; z dnia 6 marca 1998 r., III CKN 34/98, Prok. i Pr. 1999, nr 5, poz. 41 - dodatek; z dnia 10 maja 2000 r., III CKN 416/98, OSNC 2000, nr 12, poz. 220; z dnia 10 lipca 2002 r., II CKN 822/00; z dnia 28 listopada 2002 r., II CKN 399/01, i z dnia 22 maja 2014 r., IV CSK 545/13 ).

W rozpoznawanej sprawie zarówno strony, jak i pełnomocnicy stron wbrew obowiązkowi wynikającemu z art. 149 § 2 k.p.c. nie zostali zawiadomieni przez Sąd Rejonowy o rozprawie w dniu 27 lutego 2014 roku, która poprzedziła wydanie wyroku w sprawie. W aktach sprawy brak jest zwrotnego potwierdzenia odbioru przesyłek sądowych zawierających wezwanie na rozprawę dla pełnomocników stron. O rozprawie w dniu 27 lutego 2014 roku został zawiadomiony jedynie biegły, który został wezwany celem złożenia ustnej opinii uzupełniającej. Nadto w notatce urzędowej z dnia 15 września 2014 roku stwierdzono, iż jak wynika z pocztowej książki nadawczej listów poleconych, wezwania na rozprawę na dzień 27 lutego 2014 roku adresowane do pełnomocników stron zostały zredagowane przez sekretarza sądowego, jednak nie zostały wysłane(k.132). W konsekwencji wyznaczona na dzień 27 lutego 2014 roku rozprawa odbyła się bez udziału stron i ich pełnomocników. Z powodu uchybienia przepisom postępowania strony zostały pozbawione możliwości działania w procesie. Zaznaczyć przy tym należy, że na rozprawie Sąd Rejonowy dopuścił dowód z ustnej opinii uzupełniającej biegłego sądowego, na wniosek pełnomocnika pozwanego, zawarty w piśmie procesowym z dnia 31 stycznia 2014 roku. Brak zawiadomienia strony pozwanej na rozprawę w sposób realny pozbawił ją możliwości uczestniczenia w przesłuchaniu biegłego, który miał odnieść się do zgłaszanych przez stronę pozwaną zastrzeżeń, w tym możliwości ustosunkowania się do opinii uzupełniającej i zadawania biegłemu pytań. Skutki tego uchybienia nie zostały usunięte przed wydaniem wyroku, gdyż po wysłuchaniu biegłego w dniu 27 lutego 2014 roku Sąd Rejonowy zamknął rozprawę i odroczył ogłoszenie wyroku, które nastąpiło w dniu 12 marca 2014 roku ( protokół rozprawy k.103-104; protokół
z publikacji orzeczenia k.106 ).

Uwzględniając okoliczność, iż w toku postępowania przed Sądem I instancji strony nie miały możliwości obrony swoich praw, a więc zachodziła nieważność postępowania, zaistniała podstawa do uchylenia zaskarżonego wyroku na podstawie art. 386 § 2 k.p.c. Sąd Okręgowy jednocześnie zniósł postępowanie w zakresie dotkniętym nieważnością poczynając od rozprawy z dnia 27 lutego 2014 roku oraz przekazał sprawę w tym zakresie do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Piotrkowie Trybunalskim.

Rozpoznając ponownie sprawę Sąd Rejonowy wyznaczy rozprawę
i przeprowadzi postępowanie dowodowe. Następnie Sąd I instancji oceni zgromadzony w sprawie materiał dowodowy stosując art. 233 § 1 k.p.c., art. 231 k.p.c., art. 230 k.p.c., art. 229 k.p.c. Roszczenie dochodzone w pozwie Sąd Rejonowy oceni zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa materialnego z uwzględnieniem podstawy faktycznej żądania pozwu.

W orzeczeniu kończącym Sąd I instancji rozstrzygnie również o kosztach postępowania apelacyjnego (art. 108 § 2 k.p.c.).