Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 523/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 grudnia 2015 r.

Sąd Rejonowy w Pruszkowie, Wydział III Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Mirosław Barszcz

Protokolant: sekretarz sądowy Katarzyna Nowicka

po rozpoznaniu w dniu 8 grudnia 2015 r. w Pruszkowie

na rozprawie

sprawy z powództwa mał. O. L. reprezentowanego przez przedstawicielkę ustawową S. S. (1)

przeciwko M. L.

o alimenty

I.  zasądza od pozwanego M. L. na rzecz małoletniego syna O. A. L. urodzonego (...) w P. alimenty w kwocie 600 (sześćset) złotych miesięcznie płatne do rąk matki małoletniego – S. S. (1) do dnia 10-tego każdego miesiąca z góry z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, począwszy od dnia 8 grudnia 2015 roku;

II.  w pozostały zakresie powództwo oddala;

III.  nakazuje ściągnąć na rzecz Skarbu Państwa od pozwanego M. L. kwotę 180 (sto osiemdziesiąt) złotych tytułem części nie uiszczonych kosztów sądowych, odstępując od obciążania pozwanego w pozostałym zakresie;

IV.  wyrokowi w pkt. I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

UZASADNIENIE

S. S. (1) pozwem z dnia 19 października 2015 r. wniosła o zasądzenie od M. L. na rzecz małoletniego O. A. L. alimentów w kwocie 800 zł miesięcznie płatnych do dnia 1-go każdego miesiąca na rachunek bankowy podany przez matkę małoletniego powoda. Wniosła również o obciążenie pozwanego kosztami procesu oraz o nadanie wyrokowi klauzuli natychmiastowej wykonalności. W uzasadnieniu pozwu S. S. (1) podała m.in., iż małoletni urodził się z nieformalnego związku jej oraz M. L.. W lipcu 2012 r. S. S. (1) wyprowadziła się od pozwanego. Od tego czasu pozwany płaci dobrowolnie alimenty w kwocie 450 zł, ponadto kupował zabawki, ubranka, aktywnie spędzał czas z synem. Od sierpnia 2014r. pozwany zaprzestał dokonywania tych zakupów i zabierał syna jedynie raz w miesiącu. Wskazała, iż na utrzymanie małoletniego wydaje następujące kwoty: 200 zł na wyjazdy, 287 zł na przedszkole, 50 zł na leki, 350 zł na wyżywienie oraz chemie, 438 zł na pokrycie udziału w kosztach mieszkania, 150 zł na odzież i obuwie, 150 zł na rozrywkę i zabawki. S. S. (1) podała, iż na własnym utrzymaniu posiada jeszcze starszego syna S. S. (2), a jej zarobki to kwota 1650 zł miesięcznie. Pozwany natomiast pracuje jako (...) w firmie (...) i osiąga dochód 1400 zł oraz dodatkowo 1000 zł płatne gotówką. (k. 3-5).

W odpowiedzi na pozew M. L. uznał powództwo do kwoty 450 zł miesięcznie płatnych do dnia 1-go każdego miesiąca na rachunek bankowy wskazany przez matkę małoletniego oraz wniósł o oddalenie powództwa w pozostałym zakresie. (k. 89-92). W uzasadnieniu podał między innymi, że mieszka w domu swojej żony B. L.. Żona jego nie pracuje, uzyskuje jedynie dochód w wysokości 3.000 zł rocznie z tytułu prowadzonego gospodarstwa rolnego. Ponosi on koszty dojazdu do pracy - 150 zł, utrzymania samochodu -1440-1940 zł rocznie, koszty żywności -500 zł miesięcznie, koszt środków czystości – 100 zł miesięcznie, zakupu odzieży – 100 zł miesięcznie, opłaty za usługi telekomunikacyjne – 100 zł miesięcznie. Ponadto wraz z żoną ponoszą koszty utrzymania gospodarstwa domowego. Ma on również na utrzymaniu starszego syna S. L., na rzecz którego komornik egzekwuje alimenty w kwocie 500 zł miesięcznie plus koszty komornicze. Wskazał, iż ponosi również koszty dojazdu na spotkania z synami. Z małżonką zmuszeni są do korzystania z pomocy finansowej swoich rodziców.

S. S. (1) na rozprawie w dniu 8 grudnia2015 r. popierała powództwo w całości. (k. 107,107).

Pozwany M. L. początkowo na rozprawie w dniu 8 grudnia 2015 r. wnosiła jak w odpowiedzi na pozew, a bezpośrednio przed zamknięciem rozprawy uznawał powództwo do kwoty 500 zł miesięcznie i wnosił o jego oddalenie w pozostałym zakresie (k. 107, 109).

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletni O. L. urodzony dnia (...) W. pochodzi z nieformalnego związku S. S. (1) i M. L.. Rodzice małoletniego do lipca 2012 roku zamieszkiwali wspólnie. Następnie S. S. (1) wyprowadziła się wraz z małoletnim O. i zamieszkiwała z matką i bratem. Od (...) r. mieszka w wynajmowanym mieszkaniu.

Małoletni O. L. ma 5 lat, uczęszcza do przedszkola. Łączne opłaty za przedszkole wynoszą ok. 290 zł. (rada rodziców 45 zł, wyżywienie 176 zł, nadgodziny 66 zł). Uczęszcza na zajęcia taneczne w przedszkolu, których koszt to 8 zł. Wyprawka na rozpoczęci roku przedszkolnego pochłonęła wydatek w kwocie 180 zł. Nie ma on żadnych kłopotów zdrowotnych i żywieniowych. Jego potrzeby są standardowe, jak dzieci w tym wieku. Małoletni korzysta z części ubrań i zabawek po starszym bracie. Na zakup żywności i środków czystości i artykułów pielęgnacyjnych potrzebna jest kwota ok. 350 zł, na zapewnienie odzieży i obuwia ok. 100 zł, na inne potrzeby takie jak basen, kino, wyjazdy potrzeba ok. 100 zł. W skład usprawiedliwionych potrzeb małoletniego należy również wliczyć ¼ całości kosztów mieszkaniowych z uwagi na ilość osób zamieszkujących w mieszkaniu. Miesięczne koszty utrzymania małoletniego wynoszą około 1200 zł. Małoletni był razem z matką w wakacje 2015 r. nad morzem, a w ferie w górach.

S. S. (1) ma 35 lat. Mieszka w P. przy ul. (...) w wynajmowanym mieszkaniu. Razem z nią zamieszkuje mał. O. L. oraz syn z innego związku mał. S. S. (2) oraz jej aktualny konkubent G. W.. Koszty mieszkaniowe wynoszą około 1750 zł miesięcznie, w tym opłaty za wynajem 1350 zł, opłaty czynszowe ok. 300 zł, energia elektryczna 80 zł, co daje ok. 430 zł na osobę. Pozostaje w stosunku pracy, jest zatrudniona w firmie (...) w W. . na podstawie umowy o pracę na czas określony na stanowisku (...) za miesięcznym wynagrodzeniem netto 1650 zł netto. Jej starszy syn ma 10 lat i posiada zasądzone alimenty w kwocie 450 zł miesięcznie. S. S. (1) nie posiada żadnych nieruchomości, nie ma żadnego większego majątku, nie posiada również długów. Posiada samochód osobowy o wartości ok. 1200 zł. Jej konkubent pracuje.

M. L. ma 34 lat. Mieszka w miejscowości P. wraz z aktualną żoną B. L. w domu jej przysługującym wraz z rodzicami żony. B. L. obecnie nie pracuje. M. L. jest zatrudniony w przedsiębiorstwie (...) w miejscowości K. za średnim wynagrodzeniem ok. 1750 zł. Pracuje jako (...) oraz w zależności od potrzeby pracodawcy jako pracownik (...). Posiada jeszcze jednego syna S. L. w wieku lat 10, na którego ma zasądzone alimenty w kwocie 500 zł, egzekwowane za pomocą komornika. Ma z nim kontakt w dwa weekendy w miesiącu. Wraz z żoną pokrywają połowę kosztów mieszkaniowych, w skład których wchodzą opłaty za węgiel i opłaty za energię elektryczną. W dniu 23 listopada 2015 r. zapłacił za węgiel 825,01 zł. W 2014 r. wykazał dochód w kwocie 24117,33 zł brutto. Uzyskuje regularne wsparcie finansowe od swoich rodziców oraz od teściów.

Utrzymuje osobisty kontakt z małoletnim O. raz w miesiącu, zabierając go do siebie w sobotę po południu i odwożąc w niedzielę wieczorem. Tytułem alimentów przekazywał na utrzymanie syna po 450 zł miesięcznie. W wakacje 1015 r. spędził z dzieckiem 2 tygodnie i równocześnie za dany miesiąc pomniejszył wysokość przekazywanych alimentów o połowę, bez uzgodnień z S. S. (1). Poza alimentami w niewielkim stopniu uczestniczy w finansowaniu potrzeb syna. W akacje zabrał syna nad jezioro, a w ferie na narty w B..

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o następujące dowody: odpisy skrócone aktów urodzenia (k. 6, k. 7-8), odpis skrócony aktu małżeństwa (k. 95), umowa najmu okazjonalnego lokalu k.9-14, potwierdzenia przelewów k.15-26, dowody opłat za przedszkole k.39, rachunek k. 36, kartoteka płacowa k.57-58, potwierdzenia operacji bankowych k. 59- 81, faktura Vat k. 83, dowód opłaty k. 85, odpis skrócony aktu urodzenia k. 86, informacja o stanie zaległości w sprawie egzekucyjnej k. 86v, wyciąg z protokołu rozprawy wraz z odpisem postanowienia k.87-88, zaświadczenie o zarobkach k. 93, zaświadczenie z Urzędu Skarbowego k. 94, dowody opłat k.96-97, odpis wyroku k.102, potwierdzenie przelewu k. 103, zaświadczenie z Urzędu Skarbowego k. 104, przesłuchanie S. S. (1) k. 108, 109, przesłuchanie M. L. k.108-109.

Ustalenia Sądu znajdują uzasadnienie w przeprowadzonych dowodach, które zostały powołane przy ustalaniu podstawy faktycznej w niniejszej sprawie. Należy także wskazać, iż niektóre z pism zostały złożone w kserokopiach, to jednak nic nie wskazuje na to, by ich treść nie odzwierciedlała wiernie treści dokumentów oryginalnych. Podnieść też należy, że strony wiarygodności i mocy dowodowej tych dowodów nie kwestionowały.

Zeznania stron były w przeważającej mierze wiarygodne. Sąd nie dał wiary zeznaniom pozwanego w części określającej, iż pracując jako osoba bardzo dyspozycyjna, również (...), również w weekendy osiąga jedynie dochody 1600-1750 zł miesięcznie, albowiem wskazane przez pozwanego jego wydatki przekraczają deklarowane dochody. Równocześnie informacja wskazana przez S. S. (1), iż pozwany uzyskiwał od pracodawcy dodatkowo kwotę 1000 zł nie jest możliwa do zweryfikowania przez Sąd. Jednak w oparciu o całokształt materiału dowodowego za prawdziwe Sąd uznał, iż pozwany uzyskuje jeszcze poza wykazywaną kwotą jakieś dodatki. Sąd nie uznał za prawdziwe słowa pozwanego jakoby miał on kupować 4 tony węgla rocznie i równocześnie jego teściowie mieszkający w tym samym domu kolejne 4 tony węgla rocznie. W oparciu o zasady wiedzy ogólnej Sąd przyjął, iż ilości te są zawyżone. Realnie pozwany może zakupywać połowę deklarowanego węgla.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

W rozpoznawanej sprawie S. S. (1) dochodziła zasądzenia alimentów od M. L. na rzecz małoletniego syna O. L. w kwocie 800 zł miesięcznie.

Ocenę żądania zasądzenia alimentów na rzecz małoletnich powodów należy rozpocząć od wskazania, iż na obydwojgu rodzicach ciąży obowiązek łożenia na utrzymanie dzieci, które nie są jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie (art. 133 kro). Zakres tego obowiązku, zgodnie z art. 135 kro, wyznaczają z jednej strony usprawiedliwione potrzeby osoby uprawnionej, z drugiej zaś zarobkowe i majątkowe możliwości osoby zobowiązanej, przy czym wykonywanie obowiązku alimentacyjnego może polegać także, w całości lub w części, na osobistych staraniach o utrzymanie lub wychowanie dziecka. A przez usprawiedliwione potrzeby należy rozumieć nie tylko elementarne potrzeby polegające na zapewnieniu minimum egzystencji, ale także takie, które stworzą uprawnionemu normalne warunki bytowania odpowiadające jego wiekowi, stanowi zdrowia i statusowi rodziców. Należy mieć zatem na względzie zarówno koszty utrzymania dziecka (wyżywienie, mieszkanie, leczenie, odzież) jak i koszty jego wychowania (pielęgnacja, opieka, dbałość o rozwój fizyczny i intelektualny).

Biorąc pod uwagę, iż przez usprawiedliwione potrzeby dziecka należy rozumieć nie tylko potrzeby elementarne polegające na zapewnieniu minimum egzystencji, ale także o stworzenie uprawnionemu warunków bytowania odpowiadających jego wiekowi, stanowi zdrowia i statusowi rodziców należy przyjąć, że kwota 800 zł miesięcznie na rzecz małoletniego powoda dochodzona od pozwanego jest wygórowana. W ocenie Sądu koszty utrzymania małoletniego oscylują wokół kwoty 1.200 zł miesięcznie. W kwocie tej znajdują pokrycie wydatki ustalone przez Sąd jako usprawiedliwione. W sprawie zostało ustalone, iż małoletni O. L. pochodzi z nieformalnego związku. Małoletni powód zamieszkuje z matką, bratem przyrodnim i konkubentem matki w wynajmowanym mieszkaniu, którego koszty utrzymania opłacają wspólnie jego matka i jej konkubent. Wydatki na potrzeby mieszkaniowe małoletniego powoda stanowi więc udział w całości wydatków przypadający proporcjonalnie na każdego z współmieszkańców – w tym wypadku ¼ całości wydatków.

Sąd uwzględnił w tej sprawie okoliczność, iż pozwany widuje się z synem jedynie raz w miesiącu. W takiej sytuacji bezpośrednia piecza nad małoletnim powodem w zdecydowanie przeważającej części przypada na matkę małoletniego. W tym wypadku S. S. (1) wykonuje również swój obowiązek alimentacyjny poprzez osobiste starania o utrzymanie i wychowanie małoletniego. W takiej sytuacji pozwany winien zapewnić pokrycie kosztów utrzymania małoletniego syna w większej części niż matka.

Decydująca jednak dla ustalenia wysokości obowiązku alimentacyjnego M. L. w niniejszej sprawie stała się ocena jego możliwości zarobkowych i majątkowych, gdyż górną granicą świadczeń alimentacyjnych są zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego. Należy zaznaczyć, że przez ustawowe określenie „możliwości zarobkowe i majątkowe” rozumie się nie tylko zarobki i dochody rzeczywiście uzyskiwane ze swojego majątku, lecz te zarobki i dochody, które osoba zobowiązana do alimentacji może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad prawidłowej gospodarki oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych.

W sprawie zostało ustalone, iż M. L. ma 34 lata, mieszka w domu przysługującym jego żonie, która nie pracuje. Jak sam wskazał pracodawca wymaga od niego dyspozycyjności. W sytuacji posiadania przez niego dwójki dzieci, w stosunku do których obciąża go obowiązek alimentacyjny oraz posiadania na utrzymaniu niepracującej żony, nie można przyjąć, iż prawidłowo wykorzystuje on swoje możliwości zarobkowe, godząc się na wynagrodzenie niewiele wyższe od najniższego wynagrodzenia krajowego. Sąd przyjął jednak, iż musi on uzyskiwać większe wynagrodzenie, niż faktycznie wykazywane. Gdyby jednak pozwany był pozbawiony jakiś dodatków do wynagrodzenia winien on podjąć działania celem znalezienie dodatkowej pracy, chociażby dorywczej. Nie można przyjąć, iż w swojej aktualnej sytuacji, posiadając trzy osoby na utrzymaniu, pozwany wykorzystuje maksimum swoich możliwości celem zapewnienia prawidłowego bytu wszystkim tym osobom, w szczególności swojemu synowi.

Gdyby faktycznie pozwany dysponował jedynie kwotą przez niego deklarowaną i miał pokrywać wskazane przez niego wydatki to po opłacenie uznanych przez niego alimentów, uiszczenia opłaty za węgiel we wskazanej przez niego wysokości i opłaceniu kosztów dojazdu do dziecka już brakowałoby mu środków na pokrycie innych bieżących kosztów utrzymania swoich i osób będących na jego utrzymaniu. W jakiś sposób jednak pozwany regulował dotychczas swoje zobowiązania. Ustalenia Sądu uzasadniają przekonanie, iż możliwości zarobkowe pozwanego są większe, niż podawane przez niego dochody. Nie można jednak przyjąć, iż to ustalenie uprawnia do obciążenia pozwanego alimentami na rzecz dziecka w wysokości wynoszącej 800 zł miesięcznie.

Obowiązek przyczyniania się do zaspokojenia potrzeb małoletnich powodów spoczywa na obojgu rodzicach, a zważywszy na okoliczność, iż S. S. (1) także osiąga dochody Sąd uznał, iż będzie w stanie wygospodarować kwotę brakującą na zaspokojenie pozostałych usprawiedliwionych potrzeb. Jednocześnie zdaniem Sądu możliwości zarobkowe matki powodów uniemożliwiają obciążanie jej kosztami utrzymania dziecka w większym zakresie.

Kierując się wszystkimi wyżej wymienionymi względami Sąd doszedł do przekonania, iż M. L. winien łożyć tytułem alimentów większą kwotę niż uznawana przez niego kwota alimentów w wysokości 500 zł miesięcznie. Tak kwota nie pozwoliłaby S. S. (1) na zapewnienie prawidłowego bytu małoletniemu O.. Jako adekwatną Sąd przyjął kwotę 600 zł miesięcznie począwszy od daty zamknięcia rozprawy. Kwota ta bowiem obecnie stanowi górną granicę możliwości zarobkowych i majątkowych pozwanego, pozwala też, uwzględniając dodatkowo obowiązek alimentacyjny S. S. (1) na zaspokojenie usprawiedliwionych potrzeb małoletniego powoda.

Z wszystkich wyżej wymienionych względów, na podstawie art. 133 § 1 kro w zw. z art. 135 kro, orzeczono jak w punkcie I sentencji, oddalając powództwo małoletniego w pozostałym zakresie.

Rygor natychmiastowej wykonalności został wyrokowi w punkcie I nadany na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 kpc.

Sąd na podstawie art. 98 § 1 kpc. obciążył pozwanego kosztami sądowymi w zakresie uwzględnionego powództwa, na które składa się częściowa opłata od pozwu, od uiszczenia której powód był zwolniony z mocy prawa.