Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV Ka 203/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 kwietnia 2015 roku

Sąd Okręgowy w Świdnicy w IV Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący:

SSO Sylwana Wirth (spr.)

Sędziowie:

SSO Mariusz Górski

SSO Agnieszka Połyniak

Protokolant:

Agnieszka Kaczmarek

przy udziale Barbary Chodorowskiej Prokuratora Prokuratury Okręgowej,

po rozpoznaniu w dniu 8 kwietnia 2015 roku

sprawy P. G.

syna P. i M. z domu K., urodzonego (...) w W.

oskarżonego z art. 190 § 1 kk, art. 288 § 1 kk w zw. z art. 12 kk, art. 226 § 1 kk, art. 229 § 1 i 3 kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Świdnicy

z dnia 23 grudnia 2014 roku, sygnatura akt II K 1118/13

I. zmienia zaskarżony wyrok w części tyczącej punktu II dyspozycji w ten sposób, iż przyjmuje, że oskarżony dopuścił się zniszczenia wyłącznie mienia opisanego w punkcie II części wstępnej tegoż wyroku o wartości łącznej nie większej niż 1 100 złotych;

II. w pozostałym zakresie tenże wyrok utrzymuje w mocy;

III. zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. S. z Kancelarii Adwokackiej w Ś. 516,60 złotych tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu w postępowaniu odwoławczym;

IV. zwalnia oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych związanych z postępowaniem odwoławczym zaliczając wydatki za to postępowanie na rachunek Skarbu Państwa.

Sygn. akt IV Ka 203/15

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 23 grudnia 2014 roku, Sąd Rejonowy w Świdnicy uznał oskarżonego P. G. za winnego tego, że:

I.  w dniu 02.01.2013 roku w Ś., woj. (...), na terenie Aresztu Śledczego groził popełnieniem przestępstwa funkcjonariuszowi tego Aresztu – Z. S., w ten sposób, że pobije go po zakończeniu odbywania kary pozbawienia wolności, która to groźba wzbudziła w pokrzywdzonym uzasadnioną obawę spełnienia,

II.  w dniu 24.01.2013 roku w Ś., woj. (...), na terenie Aresztu Śledczego groził pobiciem funkcjonariuszowi tego Aresztu – Ł. K., które to groźby wzbudziły w pokrzywdzonym uzasadniona obawę spełnienia, to jest popełnienia występków z art. 190 § 1 kk, przy przyjęciu, że czyny te zostały popełnione w warunkach ciągu przestępstw z art. 91 § 1 kk i za to na podstawie art. 190 1 kk w zw. z art. 91 § 1 kk wymierzył mu karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

III.  w granicach czynu opisanego w pkt. II wyroku uznał oskarżonego P. G. za winnego tego, że w okresie od dnia 19 grudnia 2012 roku do dnia 31 grudnia 2012 roku w Ś., woj. (...), działając w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru dokonał zniszczenia mienia na terenie Aresztu Śledczego w Ś. w ten sposób, że uszkodził głośnik radiowęzła, wyrwał kran, zniszczył szafkę ścienną, dwukrotnie lampę, zmiotkę z szufelką, klepki w parkiecie, dwukrotnie materac i prześcieradło, ręczniki, rury odpływowe umywalki, zalał wodą parkiet w celi w której przebywał oraz sufity w dwóch celach poniżej, czym spowodował szkodę w łącznej wysokości 1191,79 zł tj. występku z art. 288 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i za to na podstawie przepisu art. 288 § 1 k.k. wymierzył mu karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

IV.  w dniu 12.02.2013 roku w Ś., woj. (...), na terenie Aresztu Śledczego znieważył słowami wulgarnymi funkcjonariusza tego Aresztu – S. B. podczas i w związku z pełnieniem obowiązków służbowych,

V.  w dniu 14 lutego 2013 r w Ś. w woj. (...) na terenie Aresztu Śledczego znieważył słowami obelżywymi funkcjonariusza tego aresztu – Ł. Z., podczas i w związku z pełnieniem przez niego obowiązków służbowych, , tj. popełnienia występków z art. 226 § 1 k.k., przy przyjęciu, że czyny te zostały popełnione w warunkach ciągu przestępstw z art. 91 § 1 k.k. i za to na podstawie przepisu art. 226 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k. wymierzył mu karę 5 (pięciu) miesięcy pozbawienia wolności;

VI.  w dniu 20 lutego 2013 roku w Ś. woj. (...) obiecywał udzielić funkcjonariuszom KPP w Ś. – sierż. M. S. (1), oraz post. M. S. (2) korzyść majątkową, oferując im przedmioty skradzione ze sklepów (...) i (...) lub pieniądze pochodzące ze sprzedaży skradzionych przedmiotów, w celu nakłonienia ich do naruszenia przepisów prawa poprzez odstąpienie od zatrzymania w/wym. W związku z popełnieniem kradzieży sklepowej, to jest popełnienia występku z art. 229 § 1 i 3 kk i za to . i za to na podstawie powołanego przepisu wymierzył mu karę roku pozbawienia wolności.

Na podstawie art. 91 § 2 k.k. połączył kary orzeczone w pkt I do IV części rozstrzygającej wyroku i wymierzył oskarżonemu karę łączną roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności.

Orzekł o kosztach procesu.

Wyrok powyższy zaskarżony został apelacją obrońcy oskarżonego w części dotyczącej rozstrzygnięć w punktach I, II i III części dyspozytywnej (co do winy) oraz w punktach IV części dyspozytywnej (co do kary) i z ostrożności – pkt. V części dyspozytywnej (co do kary), na korzyść oskarżonego.

Obrońca w oparciu o art. 438 pkt. 2 kpk wyrokowi temu zarzucił:

1.  naruszenie przepisów postępowania, mające wpływ na jego treść, tj. art. 5 § 2 kpk, polegające na nierozstrzyganiu niedających się usunąć wątpliwości na korzyść oskarżonego i uznaniu, iż P. G. groził Z. S. pobiciem po zakończeniu odbywania kary pozbawienia wolności, w sytuacji gdy oskarżony zaprzeczył na rozprawie, aby doszło do takiego zdarzenia, a sam pokrzywdzony na rozprawie w dniu 17.04.2014 r. wskazał tylko, iż „…() chyba chodziło o to, że się spotkamy na wolności i że ma kolegów”, które to stwierdzenie – nawet gdyby rzeczywiście padło – nie sposób uznać za groźbę popełnienia przestępstwa (zwłaszcza pobicia) , opisana w art. 190 § 1 kk;

2.  zakruszenie przepisów postępowania, mające wpływ na jego treść, tj. art. 5 § 2 kpk polegające na nierozstrzyganiu niedających się usunąć wątpliwości na korzyść oskarżonego i uznaniu, iż P. G. zniszczył określone przedmioty – opisane w wyroku – w sytuacji gdy nie było żadnej osoby (świadka) – w tym funkcjonariuszy straży więziennej – która bezpośrednio widziała, aby oskarżony dokonywał wspomnianych polej uszkodzeń, zwłaszcza, iż on sam przebywał zawsze celach dwuosobowych, która to okoliczność nie została w ogóle zbadana przez administrację więzienną, pod kątem zniszczeń będących następstwem działań innych osób;

3.  naruszenie przepisów postępowania, mające wpływ na jego treść, tj. art. 398 kpk poprzez wyjście przez Sąd poza akt oskarżenia i uznanie P. G. za winnego zniszczenia głośnika radiowęzła, lampki (dwukrotnie), klepki w parkiecie, materaca (dwukrotnie), ręczników, zalania wodą parkietu w celi oraz sufitów w dwóch celach poniżej, w sytuacji gdy akt oskarżenia nie obejmował wskazanych powyżej przedmiotów (miejsc) i nie został rozszerzony przez oskarżyciela;

4.  naruszenie przepisów postępowania, mające wpływ na jego treść, tj. art. 5 § 2 kpk polegające na nierozstrzyganiu niedających się usunąć wątpliwości na korzyść oskarżonego i uznaniu, że P. G. groził Ł. K., w sytuacji gdy oskarżony zaprzeczył na rozprawie, aby doszło do takiego zdarzenia, a sam pokrzywdzony na rozprawie w w dniu 7.04.2014, stwierdził, iż: „(…) nie pamiętam już dokładnie słów, ale chyba powiedział cos takiego do mnie, że zrobi ze mną porządek, albo że przyjadą jego koledzy z S., chyba tak było”, którego to stwierdzenia – nawet gdyby rzeczywiście padło – nie sposób uznać za groźbę popełnienia przestępstwa (zwłaszcza pobicia) opisaną w art. 190 § 1 kk;

5.  naruszenie przepisów postępowania, mające wpływ na jego treść, tj. art. 413 kpk poprzez de facto nieopisanie w wyroku (w uzasadnieniu), za jakie słowa wobec S. B. został skazany P. G. (nieopisanie dokładne przypisanego oskarżonemu czynu), uniemożliwiając tym samym odniesienie się do kwestii odpowiedzialności karnej za określone zachowanie;

6.  naruszenie przepisów postępowania, mające wpływ na jego treść, tj. art. 5 § 2 kpk, polegające na nierozstrzyganiu niedających się usunąć wątpliwości na korzyść oskarżonego i uznaniu, że P. G. znieważył słowami wulgarnymi S. B., w sytuacji gdy oskarżony zaprzeczył na rozprawie, aby doszło do takiego zdarzenia, a sam pokrzywdzony na rozprawie początkowo stwierdził, że „nie pamięta dokładnie słów”, które padły wobec jego osoby, aby po chwili wskazać, iż chodziło o stwierdzenie „(...)”, („wynikało to z kontekstu przeprowadzonej z oskarżonym rozmowy”);

7.  naruszenie przepisów postępowania, mające wpływ na jego treść, tj,. art. 5 § 2 kpk polegające na nierozstrzyganiu niedających się usunąć wątpliwości na korzyść oskarżonego i uznaniu, że P. G. znieważył Ł. Z. (nazywając go „(...)” po niemiecku), w sytuacji gdy oskarżony zaprzeczył na rozprawie, aby doszło do takiego zdarzenia, a sam pokrzywdzony na rozprawie z dnia z dnia 14.08.2014 r.; (pomimo wieloletniej nauki w szkole średniej) nie potrafił przytoczyć tych słów w oryginalnej (niemieckiej) wersji językowej, przy jednoczesnym braku takiego zapisu w katach sprawy.

Podnosząc powyższe wniósł skarżący o zmianę wyroku i uniewinnienie oskarżonego od czynów opisanych w pkt. I, II i III części dyspozytywnej wyroku, ewentualnie o uchylenie wyroku w tym zakresie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd I instancji, a również ( w przypadku nieuwzględnienia powyższych zarzutów) zarzucił wyrokowi, w oparciu o art. 438 pkt. 4 kpk rażącą niewspółmierność (surowość) orzeczonej kary 1 roku pozbawienia wolności (za czyn opisany w pkt. IV części dyspozytywnej orzeczenia), która nie uwzględnia w należytym stopniu okoliczności dotyczących osoby oskarżonego, a mających wpływ na jej warunkowe zawieszenie, a zwłaszcza przyznania się P. G. do powyższego czynu i nieutrudniania postępowania w tym zakresie i wniósł o zmianę orzeczenia w tym zakresie poprzez zastosowania instytucji warunkowego zawieszenia wykonania kary jednego roku pozbawienia wolności, a w przypadku nieuwzględnienia powyższych zarzutów, zarzucił na mocy art. 438 pkt. 4 kpk rażącą niewspółmierność (surowość) orzeczonych kar cząstkowych i kary łącznej 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności, która nie uwzględnia w należytym stopniu okoliczności dotyczących osoby oskarżonego, a mających wpływ na ich obniżenie i także warunkowe zawieszenie, i na tej podstawie wniósł o zmianę orzeczenia w tym zakresie poprzez złagodzenie kar cząstkowych (także kary Łącznej) i zastosowanie instytucji warunkowego zawieszenia wykonania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest zasadna jedynie w części dotyczącej rozstrzygnięcia w punkcie II części dyspozytywnej wyroku, w zakresie czynu z art. 288 § 1 kk w zw. z art. 12 kk. Rację ma bowiem skarżący, że wyrokując, sad orzekający zmienił opis czynu w stosunku do zarzucanego i objął tym opisem także zniszczenie sprzętów i przedmiotów nie ujętych aktem oskarżenia (uszkodzenie głośnika radiowęzła, zniszczenie klepek parkietu, zniszczenia ręczników, zalanie parkietu oraz sufitów w dwóch celach oraz zniszczenie lampki (2-krotnie) i materaca (2-krotnie). Nawet jeśli oskarżony dopuścił się zniszczenia, czy uszkodzenia w powyższym zakresie, to z uwagi na przedmiotowe granice procesu zakreślone w akcie oskarżenia, uznać należy, że doszło w wyroku do przekroczenia tych granic, bo skarga prokuratora nie obejmowała wskazanych przedmiotów i nie została ona rozszerzona w toku postępowania.

Z uwagi na to, dokonano korekty wyroku przyjmując, że oskarżony dopuścił się uszkodzenia i zniszczenia mienia wskazanego w zarzucanym czynie o wartości nie większej niż 1100 złotych.

W pozostałym zakresie zarzuty apelacyjne nie są zasadne.

Sąd I instancji dokonał trafnych i prawidłowych ustaleń faktycznych, zgodnych z całokształtem okoliczności ujawnionych w toku postępowania.

Zeznania osób pokrzywdzonych czynami kwalifikowanymi z art. 190 § 1 kk, nie budzą wątpliwości co do ich stanowczości i wiarygodności. Świadkowie Z. S. oraz Ł. K., składali zeznania nie tylko przed Sądem (gdzie wskazywali na niepamięć spowodowaną upływem czasu), ale również w toku postępowania przygotowawczego, przedstawiając jednoznacznie, w sposób pewny relacje o zachowaniu oskarżonego względem nich, w tym głównie wypowiadanych groźbach.

Zeznania te potwierdzone zostały zeznaniami innych świadków (np., R. S., A. Z.) – równie stanowczymi i obciążającymi oskarżonego. Okoliczności wypowiedzenia tych gróźb, w powiązaniu z agresywną i nieprzewidywalną postawą oskarżonego, uzasadniały obawę świadków przed spełnieniem gróźb i przypisaniu występków z art. 190 § 1 kk.

W stosunku do pokrzywdzonego S. B., oskarżony wypowiedział obraźliwe, wulgarne słowa, co wynika wprost z zeznań świadka. Zaniechanie przytoczenia dosłownego sformułowania przedmiotowych słów w opisie czynu przypisanego nie jest uchybieniem uniemożliwiającym przyjęcie odpowiedzialności oskarżonego.

Relacja świadka w postępowaniu przygotowawczym była jednoznaczna, z dokładnym przytoczeniem treści obelgi i wskazaniem osoby, która je wypowiedziała. Nie można mieć zatem wątpliwości co do sprawstwa i zawinienia oskarżonego, również w tym zakresie.

Podobnie ma się rzecz w zakresie znieważenia Ł. Z., który w sposób zdecydowany i stanowczy utrzymywał przez całe postępowanie, że P. G. znieważył go nazywając „(...)”. Niemożność przytoczenia tych słów w niemieckiej wersji językowej (użytej przez sprawcę) nie dyskwalifikuje zeznań pokrzywdzonego, który nie posiada znajomości tego języka (poza kursem w szkole średniej) i nie posługuje się nim na co dzień.

Sąd odwoławczy nie podziela ponadto poglądu apelującego obrońcy o rażącej surowości wymierzonych oskarżonemu kar jednostkowych i kary łącznej.

Orzekając w tej mierze, Sąd I instancji prawidłowo zastosował dyrektywy wymiaru kary określone w art. 53 kk. Sąd uwzględnił znaczny stopień zawinienia oskarżonego, jego uprzednią wielokrotną karalność, agresywny i napastliwy sposób działania, duże natężenie złej woli oraz oczywiste lekceważenie porządku prawnego.

Okoliczności negatywne, obciążające, przeważały ponad okolicznościami łagodzącymi. Mimo tego wymierzono kary bliskie dolnej granicy ustawowego zagrożenia, a karę łączną z zastosowaniem zasady aspiracji. W tym stanie rzeczy brak podstaw do przyjęcia rażącej surowości orzeczonych kar.

W tym więc zakresie wyrok jako trafny i prawidłowy, utrzymano w mocy.